08/09/2022
ԱՄՆ-ում ստեղծված միաեղջյուրների (միլիարդ դոլար պլյուս արժեք ունեցող ընկերությունների) 80 տոկոսի հիմնադիրներները կամ թոփ ղեկավարները միգրանտներ են:
Իսրայելը սկսեց ակտիվ զարգանալ հատկապես Խորհրդային միության փլուզումից հետո, քանի որ հազարավոր հրեա բարձրակարգ մասնագետ միգրանտներ Խորհրդային միության երկրներից տեղափոխվեցին Իսրայել:
Իսրայելի դեպքում, ի տարբերություն ԱՄՆ-ի, խոսքը գնում է էթնիկ միգրացիայի մասին, քանի որ հիմնականում հրեաներ էին տեղափոխվում:
Հայաստանի կյանքում էլ էթնիկ միգրացիան մեծ դեր է խաղացել, սկսած 1920 ականներից, մինչև 1990-ականներ: Ճիշտ է, մեր դեպքում ավելի շատ անհատ մասնագետների միգրացիա էր և զանգվածային բնույթ չէր կրում: Ասենք ճարտարապետ Հալաբյանի վերադարձը Հայաստան 20-րդ դարի սկզբում կամ ռազմական գործիչների վերադարձը Հայաստան դարի վերջում: Մեր հաղթանակը 1994-ին մեծամասամբ պայմանավորված էր այդ ռազմական միգրանտների փորձի ու կազմակերչկան տաղանդի շնորհիվ: Սկսած Ավոյից, ավարտած Իվանյանով ու Դարիբալթայանով:
Հիմա էլ, մեր պետության հաջողությունը կախված է նրանից, թե ինչքանով կարող ենք պայմաններ ստեղծել, որ սկզբում մասնագիտական միգրացիա լինի Հայաստան, հետո՝ զանգվածային: Էթնիկ, հայկական միգրացիայի մասին է խոսքը: Էս պահի դրությամբ մեր պետության օրակարգում չկա նման հարց, ցավոք սրտի անկախությունից հետո երբեք էլ չի եղել, բացի մի քանի դեմագոգիկ պաթեթիկ ելույթներից: Հուսանք ապագայում կլինի, քանի որ դա ահռելի մեծ ռեսուրս է, որը մեր երկիրը զարգացնելու մեծ պոտենցիալ ունի: