08/09/2024
6-7 Eylül 1955 İstanbul Olayları, Türkiye’de azınlıklara yönelik gerçekleştirilen büyük bir pogromdur. Olaylar, 6 Eylül 1955’te başlamış ve 7 Eylül’de sona ermiştir. Bu olaylar sırasında, özellikle Rum azınlığa ait evler, iş yerleri, kiliseler ve mezarlıklar başta olmak üzere Yahudi ve Ermeni azınlıkların da mülklerine yönelik ciddi saldırılar düzenlenmiştir.
Olayların Başlangıcı:
Olaylar, Atatürk’ün Selanik’teki doğduğu eve bomba atıldığına dair çıkan sahte bir haberle tetiklenmiştir. Bu haber, 6 Eylül 1955 tarihinde İstanbul Ekspres gazetesinde yayımlandıktan sonra hızla yayılmış ve halkı kışkırtmıştır. Bu kışkırtmanın ardından, İstanbul ve İzmir’de büyük bir kalabalık toplanarak azınlıklara ait mülklere saldırmaya başlamıştır.
Olayların Gelişimi:
• Saldırılar ve Yıkımlar: Kalabalık gruplar, Rum, Ermeni ve Yahudi vatandaşlara ait evleri, iş yerlerini, kiliseleri ve mezarlıkları hedef almıştır. Binlerce ev ve iş yeri yağmalanmış, birçok dini mekân tahrip edilmiştir. Olaylar sırasında ölümler yaşanmasa da çok sayıda kişi yaralanmış, kadınlara yönelik cinsel saldırılar gerçekleştirilmiş ve büyük maddi zararlar oluşmuştur.
• Polisin Müdahalesi: Olaylar sırasında güvenlik güçlerinin müdahalesi yetersiz kalmış veya bazı durumlarda olaylara göz yumulmuştur. Bu durum, saldırıların kontrolsüz bir şekilde büyümesine neden olmuştur.
Sonuçları:
• Maddi ve Manevi Zarar: Olaylar sonucu azınlıkların büyük bir kısmı ciddi maddi kayıplara uğramış, Rum azınlıklar arasında Türkiye’yi terk etme eğilimi artmıştır. Bu olaylar, Türkiye’deki azınlıkların ülkedeki konumunu olumsuz etkilemiş ve uzun süreli travmalara yol açmıştır.
• Uluslararası Tepki: Olaylar, uluslararası alanda da büyük tepki toplamış, Türkiye’nin azınlıklara karşı tutumu sert bir şekilde eleştirilmiştir.
• Siyasi Sonuçlar: Olayların ardından, hükümet olaya karışan bazı kişiler hakkında soruşturmalar başlatmış olsa da, asıl sorumlular yeterince cezalandırılmamıştır. Olayların ardından Demokrat Parti hükümeti üzerinde de ciddi baskılar oluşmuştur.
6-7 Eylül Olayları, Türkiye tarihinde azınlıklara karşı yapılan en büyük ve organize saldırılardan biri olarak kabul edilir ve ülkenin toplumsal hafızasında derin yaralar bırakmıştır.
