de lage landen

22/12/2025

Liefde voor taal is lezen. Taalkundige Marten van der Meulen blikt terug op zijn leeslijst en trekt conclusies: ‘Van de boeken die ik in 2025 las, was 63,6 procent Engelstalig – geen procentpunt méér dan in 2020.’

22/12/2025

Wunderkammers, rariteitenkabinetten: het zijn meer dan plekken die je de buitenwereld even laten vergeten. In het Drents Museum vindt kunsthistorica Gerdien Verschoor troost, inspiratie en betekenis.

21/12/2025

𝟮𝟬𝟮𝟱 𝗜𝗡 𝗖𝗨𝗟𝗧𝗨𝗨𝗥
𝘿𝙚𝙚𝙡 1

Het moet hier op de redactie biologisch gecodeerd zijn: aan het einde van het cultuurjaar blikken we terug. De reflex lijkt alleen maar heviger op te spelen aan het eind van 2025, een jaar dat even rijk als bewogen was.

Opmerkelijks genoeg. Er was de debutant die twee van de grootste literaire prijzen wegkaapte. Of het gloednieuwe Fenix Museum dat in Rotterdam verrezen is, terwijl het Antwerpse M HKA een geplande miljoenenrenovatie moet schrappen.

Er werd gevierd: voor een republiek die vijftig jaar onafhankelijk is en voor een stad die 750 jaar bestaat.

En er was zoveel nieuws. Een literaire canon, een kinderwoord van het jaar (Engels, yep, maar toch laat het Nederlands zich niet klein krijgen). En natuurlijk boeken, tentoonstellingen, performances, theaterstukken, films.

We konden het onmogelijk níét aanstippen.

Vanaf januari blikken we weer vooruit, beloofd. Nu wensen we jou voor de laatste keer in 2025 veel leesplezier.

❤️ Bedankt voor het lezen!

Met dank aan o.a.: , deBuren, , Explore the North Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, , , , Koning Boudewijnstichting, , UK Research and Innovation, , ANV

21/12/2025

𝟮𝟬𝟮𝟱 𝗜𝗡 𝗖𝗨𝗟𝗧𝗨𝗨𝗥
𝘿𝙚𝙚𝙡 2

Het moet hier op de redactie biologisch gecodeerd zijn: aan het einde van het cultuurjaar blikken we terug. De reflex lijkt alleen maar heviger op te spelen aan het eind van 2025, een jaar dat even rijk als bewogen was.

Opmerkelijks genoeg. Er was de debutant die twee van de grootste literaire prijzen wegkaapte. Of het gloednieuwe Fenix Museum dat in Rotterdam verrezen is, terwijl het Antwerpse M HKA een geplande miljoenenrenovatie moet schrappen.

Er werd gevierd: voor een republiek die vijftig jaar onafhankelijk is en voor een stad die 750 jaar bestaat.

En er was zoveel nieuws. Een literaire canon, een kinderwoord van het jaar (Engels, yep, maar toch laat het Nederlands zich niet klein krijgen). En natuurlijk boeken, tentoonstellingen, performances, theaterstukken, films.

We konden het onmogelijk níét aanstippen.

Vanaf januari blikken we weer vooruit, beloofd. Nu wensen we jou voor de laatste keer in 2025 veel leesplezier.

❤️ Bedankt voor het lezen!

Met dank aan o.a.: , , , , , , , , , , UK Research and Innovation, , ANV

19/12/2025

Nog op zoek naar een 𝐤𝐰𝐚𝐥𝐢𝐭𝐚𝐭𝐢𝐞𝐟 𝐞𝐧 𝐝𝐮𝐮𝐫𝐳𝐚𝐚𝐦 𝐞𝐢𝐧𝐝𝐞𝐣𝐚𝐚𝐫𝐠𝐞𝐬𝐜𝐡𝐞𝐧𝐤* voor familie of vrienden?

Waarom geen 𝐚𝐛𝐨𝐧𝐧𝐞𝐦𝐞𝐧𝐭 schenken van de lage landen, goed voor jaarlijks een paar honderd 𝐯𝐞𝐫𝐫𝐚𝐬𝐬𝐞𝐧𝐝𝐞 𝐯𝐞𝐫𝐡𝐚𝐥𝐞𝐧 over de 𝐭𝐚𝐚𝐥, 𝐥𝐢𝐭𝐞𝐫𝐚𝐭𝐮𝐮𝐫, 𝐠𝐞𝐬𝐜𝐡𝐢𝐞𝐝𝐞𝐧𝐢𝐬 𝐞𝐧 𝐤𝐮𝐧𝐬𝐭𝐞𝐧 uit Vlaanderen en Nederland.

Geschreven door 𝐬𝐜𝐡𝐞𝐫𝐩𝐞 𝐩𝐞𝐧𝐧𝐞𝐧 𝐯𝐚𝐧 𝐠𝐞𝐥𝐨𝐨𝐟𝐰𝐚𝐚𝐫𝐝𝐢𝐠𝐞 𝐬𝐭𝐞𝐦𝐦𝐞𝐧. Op papier en digitaal.

Alle info 👉 https://bit.ly/4ap9rUx

* Het is eens iets anders dan een grappig paar kousen of een ludieke tas

19/12/2025

Hans van Manen (93) is afgelopen woensdag overleden.

De Nederlandse meesterchoreograaf gold ruim zestig jaar lang als een boegbeeld van het hedendaagse ballet. Met meer dan 150 werken – opgevoerd door negentig internationale gezelschappen – was hij ook de productiefste.

Van 1973 tot 1987 en sinds 2005 was hij verbonden aan het Het Nationale Ballet - Dutch National Ballet, dat volgend voorjaar als eerbetoon verschillende balletten van hem opvoert.

Meer over Van Manen op de lage landen 👉

📸 Erwin Olaf

19/12/2025

🎤 Schrijverscollecitef Fix dit pakt uit met een nieuwe podcastreeks: Historische Klassiekers.

✒️ Nog te vaak ontstaat de indruk dat vrouwen tussen 1500 en 1800 nauwelijks schreven. Toch wemelde het in deze periode van de schrijvende vrouwen. Initiatiefnemer Fleur Speet brengt deze auteurs in Historische Klassiekers opnieuw tot leven.

🔈 Vanaf nu is aflevering 1 overal te beluisteren. Die gaat over Anna Bijns (1493-1575) , een dichter die zowel scherp van tong als geest was.

📖 Het eerste nummer van de lage landen in 2026 zal scherpstellen op deze historische klassiekers, in samenwerking met Fix dit. Herontdek deze onterecht weggeschreven auteurs!

🎤 Vanaf nu overal te beluisteren: aflevering 1 van de nieuwe Fixditpodcast Historische Klassiekers!

Nog te vaak ontstaat de indruk dat vrouwen tussen 1500 en 1800 nauwelijks schreven. Toch wemelde het in deze periode van de schrijvende vrouwen. Initiatiefnemer Fleur Speet brengt deze auteurs in Historische Klassiekers opnieuw tot leven.

In de openingsaflevering staat Anna Bijns (1493–1575) centraal, een dichter die zowel scherp van tong als geest was. Haar ‘Refereinen’ waren enorm populair en maakten haar tot een van de meest gelezen auteurs van haar tijd. Bijns’ vurige stijl, polemiek en retorische beheersing worden in deze aflevering opnieuw hoorbaar dankzij een sprankelende hertaling door Joke van Leeuwen. Samen met literatuurhistoricus Herman Pleij verkent presentator Fleur Speet hoe Bijns humor combineert met religieuze bevlogenheid en literaire lef.

Begin direct met luisteren via Spotify: https://open.spotify.com/episode/2GK57t6FDeRvf6rYDT3NUv?si=42b6eaa3768b4889

Ga naar de website voor de hertaling, bijbehorend lesmateriaal en meer informatie: https://fixdit.nu/podcast/aflevering-1-anna-bijns/

18/12/2025

Drie decennia lang kon je niet om hem heen: Joost Zwagerman was een van de zichtbaarste auteurs - tot hij uit het leven stapte. In haar biografie legt Maria Vlaar (De Arbeiderspers) bloot wat al die tijd verborgen moest blijven.

Joost Zwagerman was gedurende drie decennia een van de meest zichtbare auteurs van Nederland. Maria Vlaar legt in de biografie Zwaag bloot wat al die tijd verborgen moest blijven. Het resultaat is een meeslepend boek waaruit een niet zo fraai portret opdoemt.

17/12/2025

Wie gek is, wordt weggestopt. Maar is het niet juist de ‘gek’ die ons een spiegel voorhoudt? Op het Leeuwardense festival Explore the North werd de gekte verbeeld en aan de kaak gesteld, via een moderne nar, opsluiting in een Berlijns wc-hokje en dadaïstische taalspelletjes.

Normaal, abnormaal, gek, gewoon: louter verzinsels, bedacht om mensen in het gareel te houden. Want zijn we niet allemaal raar? En is het niet juist de ‘gek’ die ons een spiegel voorhoudt? Het Leeuwardense festival Explore the North, vierde drie dagen lang het vreemde.

17/12/2025

Engels? Coole taal, leuk om te leren. Maar van onderwijs alleen in het Engels zijn weinigen gecharmeerd, blijkt uit onderzoek bij studenten en docenten aan het hoger onderwijs.

Lees het stuk door Nicoline van der Sijs 👉 https://bit.ly/4alxDHw

17/12/2025

Nieuwe chemische wapens kunnen ons willoos maken, klinkt het in de media. Zulke waarschuwingen weerklinken bij golven al sinds de jaren vijftig, weet cultuurhistoricus Elwin Hofman.

Nieuwe chemische wapens kunnen ons willoos maken, klinkt het in de media. Zulke waarschuwingen weerklinken bij golven al sinds de jaren vijftig, onder meer bij monde van een Nederlandse psychiater.

16/12/2025

‘Breng ieder uur een woord een daad / die voor de wereld iets achterlaat.’ Dat was het motto van Jacques van Marken en zijn vrouw Agneta Matthes, die tot de eerste industriële filantropen in de Lage Landen behoren. Vooral Van Markens leven was als een rollercoaster.

👉 Lees het portret uit ons nieuwste themanummer 'Iedereen filantroop': https://bit.ly/4adA9iV