19/10/2025
17. Dünya Doğu Türkistanlılar Kardeşlik Buluşması'nın saygıdeğer katılımcıları, aziz misafirler, kıymetli temsilciler!
Dünyanın dört bir yanından gelen 180'den fazla kuruluşun temsilcileri, sivil toplum önderleri, akademisyenler, bilim insanları ve araştırmacılar, 27 ve 28 Eylül tarihlerinde Türkiye'nin Kocaeli şehrinde düzenlenen 17. Dünya Doğu Türkistanlılar Kardeşlik Buluşması'na katıldı. İki gün boyunca reform, kardeşlik ve iş birliği hakkında özel oturumlar düzenlendi. Hepimize yüklenen tarihi sorumluluk ve ortak gayemiz olan Doğu Türkistan'ın bağımsızlığını gözeterek yeniden bir araya geldiğimiz için Allah'a sonsuz hamdüsenalar olsun. Bu toplantı, 17 yıllık şanlı geleneğin devamı niteliğinde, sürgündeki halkımız arasında birlik, kardeşlik ve iş birliği ruhunu tesis etme yolundaki önemli adımlarımızdan biri oldu.
Toplantımızın ana teması "Doğu Türkistan Bağımsızlık Mücadelesi: Reform, Kardeşlik ve İş Birliği" olup, bu süreçte geçmişimizdeki tecrübe ve dersleri kendimize ayna tuttuk. Özellikle 2017'de soykırımın zirveye ulaştığı dönemlerde, karşılıklı çatışma ve anlaşmazlıklar nedeniyle birçok tarihi fırsatı kaçırdığımızı derinden hissettik. Bu nedenle, bu toplantıda iç çatışma ve anlaşmazlıklara son vererek, karşılıklı güveni yeniden tesis etmeyi, birbirimizi eleştirmek yerine birbirimizin eksiklerini tamamlayarak birlikte hareket etmenin gerekliliğini yeniden vurguladık.
Bu toplantıda aşağıdaki temel noktalarda ortak bir anlayışa vardık:
Ortak Dava Prensiplerini Güçlendirmek: Davamızın değişmez kırmızı çizgilerini yeniden hatırlattık. İslam dinimiz, "Doğu Türkistan" adındaki vatanımız, ay yıldızlı mavi bayrağımız, devlet armamız ve milletimizin adı gibi konularda hiçbir taviz vermeyeceğimizi, bunlara müdahale eden herkese karşı net bir tavır sergileyeceğimizi ilan ettik. Bu prensipler, tüm kuruluşlarımızın iş birliği için ideolojik bir temel teşkil edecektir.
Organizasyonel ve Sosyal Reform: Kuruluşlarımızın çalışma verimliliğini artırmanın, modern organizasyon ve yönetim yeteneklerini güçlendirmenin gerekliliği derinlemesine tartışıldı. "İnsan yetiştirmeyi" zaferin anahtarı olarak belirleyerek, liderlik, uyum, yönetim, teknoloji ve yaratıcılık yeteneklerine sahip kadrolar yetiştirmeyi önceliklendirdik. Aktivizmden siyasete geçerek, düşünce kuruluşları kurmanın, Çin'i ve uluslararası durumu derinlemesine araştıran kurumlar oluşturmanın önemi hakkında tartışmalar yapıldı. Ayrıca, ulusal bir ideolojiyle hareket etmenin önemi, örgütlenme zihniyetinin Doğu Türkistan'ın bağımsızlığı gibi yüksek bir hedefe dar geleceği toplantı üyeleri tarafından vurgulandı.
Kardeşlik, Birlik ve İş Birliği: Farklı kuruluşlar ve hareketler arasında bir iş birliği stratejisi ve yol haritası oluşturmanın gerekliliğini vurguladık. Farklı bakış açılarını zenginlik ve değer olarak bilerek, "biz" bilinciyle hareket edip, küçük anlaşmazlıkları bir kenara bırakarak, ortak düşmanımıza karşı tek cephede durmaya yemin ettik. Suriye'deki kardeşlerimizin temsilcilerinin toplantımıza katılarak karşılıklı anlayışı güçlendirmesi, geçmişteki yanlış anlamalara son verip, gelecekte birlikte hareket etme azmimizi ortaya koyması bu toplantının en önemli sonuçlarından biri oldu.
Gençlerin ve Kadınların Rolünü Güçlendirmek: Davanın geleceğinin gençlerin elinde olduğunun bilinciyle, onları bilimsel, manevi ve fiziksel olarak geliştirmek, onlara sorumluluk ve görevler vererek davaya aktif katılımlarını desteklemenin gerekliliği vurgulandı. Ayrıca, kadınların davadaki konumunu yükseltmenin, onların tüm alanlarda aktif rol oynamaları için ortam yaratmanın görevimiz olduğu bilindi.
Değişen Dünya Koşullarına Uyum Sağlamak: Uluslararası durumun karmaşıklığı, Çin'in yayılmacı tehdidi ve davamızın karşı karşıya olduğu yeni zorluklar analiz edildi. Davanın taleplerini zamana uygun olarak yenilemenin, daha stratejik ve planlı hareket etmenin, diplomasi ve lobi faaliyetlerini güçlendirmenin önemi vurgulandı.
Bu toplantıdan ayrılmadan önce, "Onların işleri kendi aralarındaki istişare iledir" ilahi emrine uyarak, "sağlam bir bina gibi saf olup," Doğu Türkistan'ın tam bağımsızlığı hedefimize ulaşana kadar birlikte mücadele etmeye yeniden söz verildi!
Bu plan ve önerileri hayata geçirmek için doğru strateji, iş birliği ruhu, sistematik hareket, tutarlılık ve fedakarlık ruhu çok önemlidir. Doğu Türkistan bağımsızlık davasının sürgündeki aktif kuruluş ve organların karşılıklı iş birliği yaparak, ortak menfaatlerde birleşmesi ve milletimizin iradesini güçlendirmesiyle gerçek kardeşlik ruhuyla bağımsızlık davasında çığır açıcı bir zafere ulaşacağı kaçınılmazdır.
1. Dünya Doğu Türkistanlılar Kardeşlik Buluşması'nın müzakerelerinin ve planlanan iş birliği yollarının milletimize yeni umutlar getirmesi ortak hedefimizdir.
Bu toplantının gerçekleşmesine katkıda bulunan tüm kuruluş ve şahıslara, dünyanın dört bir yanından gelen kıymetli temsilci ve misafirlerimize en içten şükranlarımızı sunarız. Allah birliğimizi güçlü, davamızı muzaffer kılsın!
Katılımcı Kuruluşlar:
1. Uluslararası Doğu Türkistan Teşkilatları Birliği
2. Doğu Türkistan Maarif ve Dayanışma Derneği
3. Doğu Türkistan Ulema Birliği
4. Doğu Türkistan İnsan Hakları İzleme Derneği
5. Satuk Buğrahan İlim ve Medeniyet Vakfı
6. Doğu Türkistan Nuzugum Kültür ve Aile Derneği
7. Doğu Türkistan Mavi Hilal İnsani Yardım Derneği
8. Doğu Türkistan Basın ve Medya Derneği
9. Doğu Türkistan Yeni Nesil Hareketi
10. Abdusattar Hacı Saidiye İlim ve Medeniyet Derneği
11. Uygur İlim ve Medeniyet Araştırma Vakfı
12. Avrupa Doğu Türkistan Maarif Derneği
13. İsveç Uygur Maarif Derneği
14. Finlandiya Uygur Kültür Merkezi
15. İli Meşrep Uygur Vakfı
16. Doğu Türkistanlılar Federasyonu
17. Türkiye Uygur Teşkilatları Platformu
18. Uygur Akademisi Vakfı
19. Dünya Uygur Kurultayı
20. Dünya Uygur Kurultayı Vakfı
21. Darul-İman Akademisi
22. Hanlık Kültür ve Yardımlaşma Vakfı
