Medya Etik Kurulu

23/11/2025

Dün akşam ülke genelinde gerçekleştirilen "huzur operasyonu" kapsamında, çok sayıda kişi polis güçleri tarafından durdurulmuş, kimlik kontrolüne ve üst ve/veya araç aramasına tabi tutulmuştur. Pek çok basın organında, durdurulan bu kişilerin yüzleri açık biçimde yayımlanarak ifşa edilmiş, bireyler toplum önünde teşhir edilerek kişilik hakları ve özel hayatın gizliliği açıkça ihlal edilmiştir.

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Anayasası’nın herkesin şeref ve haysiyetine saygı gösterilmesi ve özel hayatın gizliliğinin korunmasını esas alır. Bu tür hassas süreçlerin yürütülmesinde, hukukun üstünlüğü ilkesi ile temel hak ve özgürlüklere saygı esası gözetilmelidir. Kamu otoritelerinin güvenlik amaçlı faaliyetleri, bireylerin insan onurunu zedelemeden ve masumiyet karinesine zarar vermeden yürütülmelidir.

Gazetecilik, halkı bilgilendirme işlevi kadar, haber üretiminde etik standartları koruma yükümlülüğü de taşır. Haberde yer alan kişilerin itibarı, özel hayatı ve güvenliği; bilgilendirme hakkı ile dengeli biçimde ele alınmalıdır. Bu çerçevede Medya Etik Kurulu olarak, tüm basın kuruluşlarını aşağıdaki hususlara titizlikle uymaya etmeye davet ediyoruz:

1- Haber içeriklerinde, kişi hak ve özgürlüklerine saygı gösterilmeli; kişilerin rencide edici biçimde teşhir edilmesinden kaçınılmalıdır.

2- Polis güçlerinin gerçekleştirdiği genel uygulamalar ve önleyici denetimler, medya önünde yapılması tercih edilse dahi, suç teşkil ediyormuş gibi sunulmamalı, yurttaşların kamuoyunda etiketlenmelerine zemin yaratmamalı, masumiyet karinesi temel alınmalı ve haber, hiçbir otoritenin reklam mekanizmasına dönüştürülmemelidir.

3- Şüpheli statüsünde dahi olsa, hakkında resmi mahkeme kararı bulunmayan kişilerin açık kimlik bilgileri veya yüzleri kamuya açık biçimde paylaşılmamalıdır.

4- Medya kuruluşları bünyelerinde, şeffaflık, çoğulculuk ve insan haklarını esas alan özdenetim mekanizmaları geliştirerek, habercilik faaliyetlerinde etik denetim süreçlerini kurumsallaştırmalıdır.

Medya kuruluşları, yukarıda belirtilen ilkelere aykırı içeriklerin gözden geçirmesi, kamuoyuna sunulmuş haberleri insan haklarına uygun biçimde düzeltmesi ve benzer ihlallerin tekrarlanmaması için gerekli iç denetim adımlarını atması gerekmektedir.

Saygılarımızla

Medya Etik Kurulu

13/11/2025

Medya Etik Kurulu’nun mevcut üyeleri görev sürelerinin ilk yılını tamamlamıştır. Kurul, 2024–2025 dönemi boyunca medya alanında etik ilkelere uyumu, doğruluk ve bağımsızlık kültürünü, kamusal sorumluluk bilinciyle birlikte güçlendirmeye yönelik çalışmalar yürütmüştür.

1. Başvurular ve Değerlendirme Süreci

Geçtiğimiz bir yılda, kurulun resmi iletişim adresine toplam 81 bireysel veya kurumsal şikayet başvurusu ulaşmıştır. Yapılan ön değerlendirmeler sonucunda, bu başvurulardan 12’si hakkında etik ihlal unsuru bulunmadığı kanaatine varılmış, 25’i ile ilgili ise medya kuruluşlarıyla temasa geçilerek gerekli düzenlemelerin yapılması sağlanmıştır. Bu nedenle, söz konusu dosyalar ileriye taşınmadan sonuçlandırılmıştır.

2. Uyarma ve Kınama Kararlarının Temel Kategorileri

Kurul, aynı dönemde 57 adet basın açıklaması yayımlamıştır. Bu açıklamalardan 13 tanesi, herhangi bir şikayete bağlı kalmaksızın, kurulun tespit ettiği etik ihlallerle ilgili yayımlanan açıklamalardır. Geride kalan yılda yapılan uyarma ve kınama kararları aşağıdaki konu başlıklarında yoğunlaşmıştır:

i) Doğrulanmamış veya kaynağı belirsiz bilgi içeren yayınlar,
ii) Tarafsızlık, denge ve karşı görüş hakkı ilkelerine uyulmaması,
iii) Masumiyet karinesinin ihlali,
iv) Yayın dili ve görsellerin gazetecilik meslek ilkeleriyle uyumsuzluğu.

Kararların neredeyse tamamı dijital medya mecralarına ilişkindir. Bu durum özellikle çevrimiçi haber üretim süreçlerinde doğrulama ve kaynak kontrolü mekanizmalarının güçlendirilmesi gerekliliğine işaret etmektedir.

3. Bilgilendirme ve Farkındalık Çalışmaları

Kurul, yalnızca karar süreçleriyle değil, aynı zamanda toplumsal farkındalık yaratmaya yönelik iletişim faaliyetleriyle de etkinlik göstermiştir. Bu kapsamda, 39 adet kamu spotu ve bilgilendirici dijital içerik hazırlanarak kurulun sosyal medya hesapları üzerinden yayımlanmış, ayrıca bu içeriklerden biri Bayrak Radyo Televizyon Kurumu (BRTK) ekranlarında kamuoyuyla paylaşılmıştır.

4. Deklarasyon ve Paydaş İşbirlikleri

Kurul, İnternet Gazeteciliği Deklarasyonu’nun güncellenmesi amacıyla 2025 yılı içerisinde bir çalıştay düzenlemiştir. Çalıştaya akademisyenler, basın temsilcileri ve medya uzmanları katılım sağlamış; gerçekleştirilen görüş alışverişi sonucunda güncellenen metin 24 Mayıs 2025 tarihinde kamuoyuna duyurulmuştur. Bu süreçle birlikte medya kuruluşlarıyla deklarasyon imza yenileme süreci başlatılmıştır.

Kurul, aynı zamanda medya ekosisteminde yer alan paydaş kurumlarla da istişare toplantıları gerçekleştirmiştir. Görüşülen kurumlar arasında Polis Genel Müdürlüğü, Türk Ajansı Kıbrıs (TAK), Yayın Yüksek Kurulu (YYK), Bayrak Radyo Televizyon Kurumu (BRTK) ve Kişisel Verileri Koruma Kurulu yer almaktadır. Bilgi Teknolojileri ve Haberleşme Kurumu (BTHK) ile de işbirliği talebi iletilmiş olup, bu konuda henüz geri dönüş alınmamıştır.

5. Medya Alanında Etik Duyarlılığın Gelişimi

Medya kuruluşlarında etik duyarlılığın belirgin biçimde arttığını gözlemlenmektedir. Birçok haber merkezinde doğrulama, masumiyet karinesi ve mahremiyet ilkelerine önceki yıllara kıyasla daha fazla dikkat gösterildiği, habercilik pratiklerinde öz denetim eğiliminin güçlendiği tespit edilmiştir. Kurul, bu gelişmeyi olumlu bulmakta ve sürece katkı sağlayan tüm medya temsilcilerine teşekkür etmektedir.

6. Tekrarlayan İhlaller ve Yeni Uygulama

Öte yandan, son dönemde bazı medya organlarının, etik ihlal oluşturduğunu bilmesine rağmen etkileşim ve erişim kaygısıyla bazı içerikleri yayımlamaya başladığını gözlemlemektedir. Kurul üyelerinin ilgili yayınlar sonrasında iletişime geçtiği gazete yöneticilerinin içeriği kaldırdığı da dikkate alındığı zaman, bu davranışın kurulun iyi niyetinin suistimali anlamına geldiği değerlendirilmektedir. Bu kapsamda, tekrarlayan etik ihlallerde uyarı amaçlı doğrudan temas yöntemi sonlandırılacak; bundan sonraki süreçte ilgili medya kuruluşu hakkında doğrudan basın açıklaması yayımlanarak kamuoyu bilgilendirilecektir.

7. Kurumsal İletişim ve Dijital Altyapı Güncellemeleri

Geçtiğimiz yıl içerisinde kurulun resmî web sitesi güncellenmiş, içerik yapısı yeniden düzenlenmiş ve daha modern, erişilebilir ve kullanıcı dostu bir arayüz tasarımıyla hizmete sunulmuştur. Bu güncelleme kapsamında, kurulun tüm basın açıklamaları ile uyarma ve kınama kararlarının tamamı ayrıca toplantılarda alınan kararlar sistematik biçimde yayımlanarak kamuoyunun erişimine açık hale getirilmiştir. Böylece hem şeffaflık hem de hesap verebilirlik ilkeleri doğrultusunda kurulun dijital görünürlüğü ve kurumsal iletişim kapasitesi önemli ölçüde güçlendirilmiştir.

8. Sonuç yerine

Medya Etik Kurulu olarak, görev süremizin ilk yılında medya sektöründe etik denetim, öz düzenleme ve kurumsal farkındalık alanlarında ölçülebilir bir ilerleme sağlandığını düşünmekteyiz. Temel gazetecilik ilkelerinin hem haber merkezlerinde hem de dijital yayıncılık ortamlarında daha görünür hale geldiği gözlemlenmektedir.

Kurulun temel hedefi, medya alanında etik kültürün sürdürülebilir biçimde kurumsallaşmasını, medya profesyonellerinde kamusal sorumluluk ve mesleki etik bilincinin güçlendirilmesini ve toplumun doğru, güvenilir ve doğrulanabilir bilgiye erişim hakkının korunmasını sağlamaktır. Bu çerçevede, Kurul kararlarının yalnızca yaptırım aracı olarak değil, aynı zamanda sektörel öz denetim mekanizmalarının gelişimini destekleyen normatif ve rehber nitelikte belgeler olarak değerlendirilmesi esastır.

23/10/2025

Gazetecilikte kelime seçimi, haberin doğruluğu kadar önemlidir.

“Mülteci”, “Sığınmacı” veya “Göçmen” gibi kavramlar birbirinin yerine kullanılamaz; her biri farklı bir hukuki ve insani statüyü ifade eder.

Doğru terim, doğru haberciliğin temelidir.

22/10/2025

21/10/2025

Medya Etik Kurulu, Topuz Gazetesi’nin 16 Ekim 2025 tarihli “Vurgunculara Kıyak” başlıklı haberi hakkında kurula ulaşan şikayeti değerlendirmiştir.

Yapılan incelemede, haberde yargı süreci tamamlanmamış kişilerin kamuoyuna suçlu olarak sunulduğu tespit edilmiştir. Gazetecilik Meslek İlkeleri’nin 4. maddesi basın yayın organlarınının masumiyet karinesine saygılı olması gerektiği ve suçluluğu yargı kararıyla sabit olmadıkça herhangi bir kişiyi suçlu ilan edecek yayın yapmaktan kaçınması gerektiğini belirtir. Ayrıca, KKTC Anayasası’nın 18. maddesi de açık biçimde “Bir suçtan sanık herkes, suçluluğu yasaya uygun olarak ispat edilinceye kadar suçsuz sayılır” diyerek bu hakkın anayasal güvence altında olduğunu ifade etmektedir.

Toplumun haber alma hakkı kadar, bireylerin adil yargılanma hakkı da korunmalıdır. Topuz Gazetesi’nin söz konusu haberinde bu hakkın dengesi gözetilmemiş, yargı süreci devam eden bir olayda kişilerin suçlu ilan edildiği bir dil tercih edilmiştir. Oysa basın kuruluşlarının, özellikle yargı süreci tamamlanmamış olaylarda, tüm tarafların görüşlerini adil biçimde yansıtarak dengeli ve tarafsız bir yayın dili kullanmaları mesleki bir gerekliliktir.

Bu nedenle Medya Etik Kurulu, Topuz Gazetesi’ni uyarma kararı almıştır. Topuz Gazetesi’ni bir kez daha, etik ilkelere bağlılık ve hukuka saygı konusunda daha hassasiyet göstermeye davet ediyor; basının özgürlüğünü sorumlulukla birlikte yorumlamanın mesleğimizin sürdürülebilirliği açısından vazgeçilmez olduğunu hatırlatıyoruz.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Medya Etik Kurulu

07/10/2025

Medya Etik Kurulu’na, Haşim Kiracıoğlu tarafından yapılan başvuruda, Kıbrıs Gazetesi’nin 4 Ekim 2025 tarihli “anket” haberinde kullanılan verilerin kaynağı ve doğruluğuna ilişkin şüpheler dile getirilmiştir. Başvuruda, kamuoyunun yanıltılabileceği, “Public Global Araştırma” adıyla anılan kuruluşun yasal mevcudiyetinin belirsiz olduğu ve yayımlanan içeriğin seçim sürecine etkide bulunabilecek şekilde yönlendirici nitelik taşıdığı belirtilmiştir.

Kurulumuz, başvuru doğrultusunda ilgili haber içeriğini teknik ve etik ilkeler çerçevesinde değerlendirmiştir. Haberde örneklem büyüklüğü, veri toplama yöntemi ve hata payı gibi bilgiler bulunsa da, çalışmanın güvenilirliğini destekleyecek temel unsurların eksik olduğu görülmüştür. Anketin yöntembilimsel ayrıntılarına (saha uygulama tarihi, örnekleme tekniği ve kararsız seçmenlerin değerlendirilme biçimi gibi) yer verilmemiştir.

Şikayet sahibi, KKTC Şirketler Mukayyitliği’nden aldığı bilgiye dayanarak “Public Global Araştırma” adlı bir şirketin ülkede tescil edilmediğini kurulumuza iletmiştir. Kurulumuzun araştırmasında da söz konusu kuruluşun kamuya açık resmi ticaret kaydı, internet sitesi, iletişim bilgileri, geçmiş araştırma örnekleri ya da akademik referanslarla teyit edilebilecek herhangi bir faaliyetine ulaşılamamıştır.

Elde edilen veriler, haberde referans verilen anketin, doğrulanabilirlik ve denetlenebilirlik kriterlerini karşılamadığını göstermektedir. Bu bağlamda, kurumsal mevcudiyeti teyit edilemeyen bir yapının ürettiği iddia edilen verilerin haberleştirilmesi; hem basın meslek ilkeleri hem de seçim dönemlerinde medya kuruluşlarına düşen özel sorumluluklar açısından sakıncalıdır. Haberin, seçim süreci arifesinde yayımlanmış olması ve verinin kaynağına dair şeffaflığı sağlayacak bilgilerin kamuoyuna sunulmaması, yayın içeriğinin manipülatif olabileceğine dair şüpheler uyandırmakta ve haberi sorgulanabilir hale getirmektedir.

Kurulumuz, konuya açıklık getirmek amacıyla Kıbrıs Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Sayın Mete Tümerkan ve Yazı İşleri Müdürü Sayın Aytuğ Türkkan ile telefon ve e-posta yoluyla iletişim kurmaya çalışmış; bilgi ve belge talebinde bulunmuştur. Ancak bugüne kadar herhangi bir geri dönüş alınamamıştır.

Basın özgürlüğü, yalnızca ifade hakkını değil; aynı zamanda kamuoyunun doğru, teyit edilebilir bilgiye erişim hakkını da kapsar. Bu çerçevede Medya Etik Kurulu, kamuoyunu yeterince bilgilendirmeyen, şeffaflıktan uzak ve denetimsiz bilgi kaynaklarına dayanan bu yayın nedeniyle Kıbrıs Gazetesi hakkında oybirliğiyle kınama kararı almıştır.

Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

Medya Etik Kurulu

22/09/2025

Bağımsızlık, doğruluk, şeffaflık ve eşitlik; demokratik bir seçim sürecinin temelidir. Medya Etik Kurulu gazetecilere ve medya kuruluşlarına hatırlatıyor:

Bağımsız kal, bilgiyi doğrula, eşit söz hakkı tanı, nefret söyleminden uzak dur, şeffaf ol ve halkın doğru bilgiye erişim hakkını koru!

16/09/2025

⏰ Çamay Çiçekseven'in hazırlayıp sunduğu 'Siyah Beyaz' her Çarşamba | 19:30'da!

👉 Canlı yayın konuğu Medya Etik Kurulu Başkanı Aysu BASRİ AKTER

➤WebTV: https://kuzeykibris.tv/
➤Youtube: https://www.youtube.com/
➤Facebook: https://www.facebook.com/kuzeykibristv/
➤İnstagram: https://www.instagram.com/kuzeykibristv/

15/09/2025

Medya Etik Kurulu’na, Orhun Saraçoğlu tarafından yapılan başvuru üzerine, 08 Eylül 2025 tarihinde Yeni Bakış Gazetesi'nde yayımlanan ve aynı gün gazetenin sosyal medya hesabında da paylaşılan içerikler hakkında değerlendirme gerçekleştirilmiştir.

Yapılan incelemede, söz konusu haberde Orhun Saraçoğlu’nun adı kullanılarak, hakkında herhangi bir yargı kararı bulunmaksızın, suçlu imasında bulunan bir dil kullanıldığı tespit edilmiştir. Haberde yer alan “KKTC’nin Sülün Osman’ı” ifadesi, kişiyi hedef gösteren, küçük düşüren ve hakaret teşkil eden niteliktedir. Bu ifade hem haber yayınında hem de sosyal medya gönderisinde doğrudan ve tekrar eden biçimde kullanılarak kamuoyuna servis edilmiştir. İçeriğin genelinde kullanılan alaycı, aşağılayıcı ve yargılayıcı dil; ifade özgürlüğü sınırlarını ihlal etmekte ve kişilik haklarını zedelemektedir.

Haberde "Perşembe günü detaylar yayımlanacak" şeklinde kamuoyuna yöneltilen bilgilendirme vaadine rağmen, ilgili tarihte herhangi bir içerik yayımlanmamıştır. Bu da kamuoyunun yanıltıldığı ve haberin gazetecilik işlevinin ötesine geçerek spekülatif bir nitelik kazandığına işaret etmektedir. Haberde ileri sürülen iddiaların destekleyici bilgi veya belgeyle teyit edilmemesi ve içeriğin yalnızca gündem oluşturma amacı taşıması, haber etiğiyle bağdaşmamaktadır.

Tüm bu tespitler doğrultusunda, Medya Etik Kurulu, Yeni Bakış Gazetesi hakkında uyarma kararı vermiştir.

Saygılarımızla
Medya Etik Kurulu

08/09/2025

06/09/2025

Medya Etik Kurulu Volt Kıbrıs Genel Sekreteri Hulusi Kilim’in yaptığı şikayet başvurusunu incelemiş ve yaptığı değerlendirme sonucunda birtakım tespitlerde bulunmuştur.

Bir süre önce tutuklanan ve halen tutuklu olarak yargılaması devam eden 5 Kıbrıslı Rum ve bu kişilerin avukatının tutuklanmasıyla ilgili, bazı yayın organlarında yer alan haberlerin içeriği, biçimi ve kullanılan dil, gazetecilik meslek ilkeleri ve kamusal sorumluluk ilkeleri çerçevesinde Medya Etik Kurulu tarafından, endişe verici olarak değerlendirilmiş ve kamuoyunu bilgilendirerek, meslek ilkelerini yeniden hatırlatma ihtiyacı duyulmuştur.

Gazetecilik mesleğinin temel ilkelerinden biri, yayımlanacak bilgilerin gerçekliğini çok kaynaklı biçimde araştırmak ve doğruluğunu teyit etmektir.
Zira zaman zaman resmi kaynaklardan verilen bilgilerin de teyide muhtaç olduğuna şahitlik ediyor, gazetecilik tecrübelerimizle deneyimlerimizden öğreniyoruz . O yüzden bütün evrensel medya etik ilkelerinde sadece tek bir kaynağa bağımlı kalmayıp, gazetecinin kendi bilgi teyidini farklı kaynaklar üzerinden de yapma sorumluluğu, en hayati etik ilkeler kapsamında değerlendirilir.

Medya Etik Kurulu, özellikle “casusluk” ifadesinin yargı sürecinin hiçbir aşamasında kullanılmadığı, Türkiye Cumhuriyeti’nden farklı olarak, KKTC yasalarında böyle bir tanım yapılmadığı yönünde daha önce iki kez, kamuoyuna yazılı açıklamalarda bulunmuş; meslek ilkeleri çerçevesinde medya organlarını daha dikkatli olmaya ve hukuki temele ve/veya gerçekliğe dayanmayan içeriklere yer vermemeye davet etmişti. Ancak geçen süreye rağmen ilgili haberlerde herhangi bir düzeltmenin yapılmamış olması ve benzer hataların devam etmesi, etik sorumluluğun yerine getirilmediğini ve kamu görev bilincinin yeterince içselleştirilmediğini göstermektedir.

Bu gibi durumlarda resmi kaynaklarca bile dile getirilmiş olsa masumiyet karinesine aykırılık teşkil edebilecek iddiaları haberleştirilirken, terminolojik ve anlam içeriği olarak son derece dikkatli kullanılması sorumluluğu gazeteciler ve habercilere aittir.

Ayrıca özellikle altını çizmek isteriz ki, Medya profesyonellerinin, yapay zekâ araçlarıyla hazırlanan içeriklerde dahi editoryal denetim sorumluluğunu yerine getirmesi; bu tür içeriklerin anlam, etik ve doğruluk açısından yeniden gözden geçirilmesi gerekir. Yapay zekânın bir üretim aracı olarak kullanılması, insan sorumluluğunu ortadan kaldırmaz, aksine çok daha hassas denetimlere tabi tutulmasını gerektirir. Aksi gazetecilik mesleğini denetimsiz olarak otomasyon programlarına teslim etmek anlamına gelir ki, bu mesleğimizin geleceği açısından da son derece tehditkar bir sonuç doğurur.

Medya Etik Kurulu olarak hızla gelişen teknolojinin sunduğu eşsiz imkanların bir avantaj olarak kullanılabilmesinin sorumlu araştırma ve denetimden geçtiğini hatırlatmak isteriz.

Özellikle manipülasyona açık, hassas zamanlarda, medyanın sorumluluğu daha da büyümektedir. Halkın doğru bilgiye ulaşımı toplumsal bir hak ve güvenlik meselesidir. Bu nedenle, bu gibi süreçlerde yayımlanan her haberin, doğruluk, kaynak şeffaflığı, toplumsal sorumluluk ve kamu yararı süzgeçlerinden geçirilmesi zorunludur. Gerçeklikten uzak, ispatlanmamış ve yargı süreçlerine dayanmayan iddiaların haberleştirilmesi, kamuoyunda infial yaratabilir; bireyleri, toplulukları töhmet altında bırakabilir ve toplumsal barışa zarar verebilir.

Bu çerçevede, bütün meslektaşlarımızı ve medya kurumlarını, bir kez daha hem gazetecilik meslek ilkelerine hem de toplumsal sorumluluk anlayışına uygun davranmaya davet ediyoruz.

Medya Etik Kurulu