28/07/2025
Συμβάλλοντας στη σωστή χρήση της γλώσσας μας
Ο Χρυσόστομος Π. Ρουσής, M.Ed., πρώην διευθυντής σχολείων Δημοτικής και Μέσης Εκ-παίδευσης, φιλοδοξεί να συμβάλει στη σωστή χρήση της γλώσσας μας: επισημαίνει και επεξη-γεί λάθη που ακούμε ή διαβάζουμε στα ΜΜΕ, με την ελπίδα ότι όσοι γνοιαζόμαστε για την ποιότητα τής σκέψης και της γλώσσας μας θα θελήσουμε να τα προσέξουμε. Σημειώστε: «Η γλώσσα δεν είναι απλές λέξεις, αλλά η σκέψη μας. Κάθε ποιότητα στη γλώσσα είναι και ποιότητα στη σκέψη μας και τανάπαλιν». (Γ. Μπαμπινιώτης, 2018).
Πληροφοριακά, ο Οδυσσέας Ελύτης, στη Σουηδική Ακαδημία κατά την απονομή του βρα-βείου Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1979, υμνεί την ελληνική γλώσσα, η οποία διάδωσε τις αξίες που «άλλαξαν τον τρόπο σκέψης» του κόσμου: «Αν το βιολί είναι το τελειότερο μουσικό όργα-νο, τότε τα Ελληνικά είναι το βιολί της σκέψης» (Έλεν Άνταμς Κέλλερ).
Ακολουθούν ενδιαφέροντα παραδείγματα από τον ελλαδικό και κυπριακό Τύπο:
«Η πλειοψηφία των εργαζομένων (αντί: η πλειονότητα των εργαζομένων) στην Κύπρο ζει με το άγχος του τέλους του μήνα». - «Η δημόσια διαπόμπευση αυτών που παρανομούν θα προστατεύσει τη φήμη της μεγάλης πλειοψηφίας των γιατρών, (αντί: της πλειονότητας των γιατρών) που τιμούν το λειτούργημα». - «Tο «φόβητρο» τής πολιτικής αστάθειας δεν φαίνεται, για παράδειγμα, να υπολογίζεται από την πλειοψηφία των πολιτών (αντί: την πλειονότητα των πολιτών) που θεωρούν τις εκλογές ως μία καλή λύση».
N.B. (Σημειώστε): Πλειονότητα η (πολύς – ο/η πλείων, το πλείον – πλείστος)
( # μειονότητα) (= οι περισσότεροι, το μεγαλύτερο μέρος από ένα σύνολο προσώ-πων/πραγμάτων): «Για να είμαστε δίκαιοι αυτά τα μέτρα στην πλειονότητά τους δρομολογή-θηκαν ή και αποφασίστηκαν από την προηγούμενη Κυβέρνηση».
«Την εγκληματικότητα, την εικόνα του δημογραφικού και την οικονομία θεωρεί η συντριπτική πλειονότητα των Κυπρίων ότι έχει επηρεάσει το πρόβλημα του Μεταναστευτικού». - «Στη χώ-ρα μας η ακρίβεια αποτελεί το νούμερο ένα πρόβλημα καθημερινότητας για την πλειονότητα των νοικοκυριών, ενώ η έλλειψη στέγης εδώ και πανευρωπαϊκά αποτελεί μείζον πρόβλημα».
N.B. (Σημειώστε): η λέξη "πλειοψηφία" συνήθως παραπέμπει σε μια διαδικασία ψηφοφο-ρίας, καθώς αναφέρεται στην κατάσταση που μια ομάδα ανθρώπων έχει περισσότερες ψή-φους από άλλη ομάδα: «Αναμένεται να ψηφιστεί, με μεγάλη πλειοψηφία, η τροπολογία για τους μετανάστες».
«Μόνο «περί χρημάτων τον αγώνα ποιούμεθα» σήμερα και στο βαθμό που επιχειρούμε να ισχυριστούμε κάτι άλλο, απλά φροντίζουμε (αντί: απλώς φροντίζουμε) να μας διαψεύδει η ίδια η πραγματικότητα, που βοά τόσο εκκωφαντικά στην καθημερινότητά μας».
Ν.Β. (Σημειώστε): Το επίρρημα “απλά” σημαίνει “με απλό τρόπο” (ντύνεται πάντα απλά) και το επίρρημα “απλώς” σημαίνει “μόνο (αυτό κι όχι άλλο), αποκλείοντας οτιδήποτε άλλο” (εγώ απλώς την κοίταξα - είναι απλώς θέμα χρόνου). Σήμερα, όμως, στην πλειονότητά μας, χρησιμοποιούμε το “απλά” σε όλες τις περιπτώσεις, από εσφαλμένη αντίληψη ότι το “απλά” είναι τύπος της δημοτικής και το “απλώς” της καθαρεύουσας.
