https://www.facebook.com/104847778247491/

Wollo Times, Addis Ababa (2025)

13/10/2025

በአፋር ክልል በተከሰተ የመሬት መንቀጥቀጥ ከ43 ሺህ በላይ ሰዎች ከመኖሪያቸው ተፈናቀሉ

- አንድ የ12 ዓመት አዳጊ ልጅ ሕይወት አልፏል

በአፋር ክልል፣ ኪልበቲ ረሱ ዞን፣ በርሃሌ ወረዳ ትላንት ምሽት በተከሰተው የመሬት መንቀጥቀጥ 43,456 ሰዎች ከመኖሪያቸው መፈናቀላቸው ተሰማ። የመጀመሪያው ርዕደ መሬት ከደረሰበት ከትላንት ጥቅምት 1/2018 ዓ.ም. ምሽት 12 ሰዓት ጀምሮ ለስድስት ጊዜያት ያህል የመሬት መንቀጥቀጥ መከሰቱን በርሃሌ ወረዳ አስተዳዳሪ አቶ አሊ ሁሴን ለ ኢትዮጵያ ኢንሳይደር ተናግረዋል።

በወረዳው ካሉ ቀበሌዎች በርዕደ መሬቱ ከፍተኛ ጉዳት የደረሰባቸው፤ ቡሬ እና አስ ጉቢ አላ የተሰኙ ቀበሌዎች መሆናቸውንም አቶ አሊ ገልፀዋል። በሬክተር ስኬል 5.6 በተለካው የመሬት መንቀጥቀጥ በሁለቱ ቀበሌዎች በርካታ ቤቶችን ማፍረሱን ዘገባው አመላክቷል።

በዚህ ሳቢያ ከተፈናቀሉት ከ 43 ሺህ በላይ ሰዎች በተጨማሪ 6 ሰዎች መጎዳታቸውን እንዲሁም አንድ የ12 ዓመት አዳጊ ልጅ ሕይወት ማለፉን አስተዳዳሪው አስታውቀዋል። ከተጎጂዎቹ ውስጥ ሶስቱ ወደ በርሃሌ ሪፈራል ሆስፒታል ተወስደው ሕክምና እየተደረገላቸው ነው ተብሏል። በትላንትናው ዕለት ከአፋር ክልል በተጨማሪ በትግራይ ክልል ሦስት ጊዜ የመሬት መንቀጥቀጥ ተከስቶ ነበር።

የመጀመሪያው 4.2 በሬክተር ስኬል የተለካ የመሬት መንቀጥቀጥ ከመቐለ ሰሜን ምስራቅ 47 ኪሎ ሜትር ርቀት ላይ የተከሰተ ነው። ሁለተኛው፤ ከውቅሮ ከተማ 32 ኪሎ ሜትር በሚርቅ ቦታ ላይ ሲሆን 5.3 በሬክተር ስኬል የተመዘገበ ነው። ትላንት ማታ የተከሰተው ሦስተኛው የመሬት መንቀጥቀጥ ደግሞ በሬክተር ስኬል 5.6 ሆኖ የመዘገበ ነው

06/10/2025

የትግራይ ጊዜያዊ አስተዳደር ፕሬዝዳንት ሌ/ጀኔራል ታደሰ ወረደ በህወሓት ኮንፈረንስ ምን ተናገሩ?

❶ ህወሓት ተጠናክሮ ይቀጥላል። ምርጫ ቦርድ የሰረዘው ትክክል አይደለም። በፖለቲካዊ ውሳኔ ህጋዊነቱን በቅርቡ እንዲመለስ እናደርጋለን።

❷ ምእራብ ትግራይን (ወልቃይትን) በቅርቡ በእጃችን ስር እናስገባለን። ከፋኖ ጋር በፈጠርነው ጥምረት (ጽምዶ) ከእኛ ጋር ሆነው በጋራ የብልፅግና ሰራዊትን እየተዋጋን ነው። ፋኖ ከእኛ ጋር ተናቦ የብልፅግናን ሰራዊት ከወልቃይት ሊያስወጣ ተስማምቷል።

❸ ምእራብ ትግራይን (ወልቃይትን) ከፋኖ ጋር ሆነን ነጻ ካወጣን በኋላ በተፈናቃዮች ካምፕ ውስጥ ያሉ ወገኖቻችን ወደቤታቸው ይገባሉ። የወልቃይትን አስተዳደር በአጭር ጊዜ አፍርሰን ሰፋሪዎችን እናባርራቸ'ዋለን። ፋኖ ከመቼውም ጊዜ በላይ ከጎናችን ነው። እኛም ለፋኖ ትልቅ ድጋፍ እየሰጠን ነው። ድጋፋችንን አጠናክረን እንቀጥላለን።

❹ ከፋኖ በተጨማሪ ከኦነግ/ሸኔ እንዲሁም ከሻዕቢያ ጋር የተፈጠረው ጥምረት (ጽምዶ) ተጠናክሮ ይቀጥላል። አሁን የአማራ ፖለቲከኞች ከህወሓትና ከሻዕቢያ ጋር ሆነን እንስራ እንዲሉ አድርገናቸዋል። በቅርቡ አዳዲስ ነገር ትሰማላችሁ። ከጉምዝ ታጣቂ እና ከኦብነግ ጋር ለመስራት እየተነጋገርን ነው። የብልፅግና ሰራዊት በጣም ደክሟል። እንደዱሮው እንዳይመስላችሁ።

❺ ብልፅግናን እያታለልን የቤት ስራችንን በውስጥ እንስራ። በቂ ትጥቅ ከሻዕቢያ እንዲሁም ከሱዳን ወታደራዊ መሪ ከጀኔራል አል ቡርሃን አግኝተናል። ሁላችን የምናውቃት ሃገር ሰፊ ድጋፍ እንድታደርግልን እየተነጋገርን ነው። አንዳንድ ሰዎች ከሻዕቢያ ጋር ያለንን ጥምረት የሚተቹ አሉ። በበኩሌ ትክክል ነው ብዬ አላምንም። ሻዕቢያ እየሰጠን ያለው ድጋፍ የማይተካ ነው። ሻዕቢያ የሚፈልገውን እየሰጠን እኛ ከእነሱ ድጋፍ እንቀበላለን። የአማራ ፋኖ ወልቃይትን እንዲያስረክበን ትዕዛዝ የሰጠልን ሻዕቢያ ነው።

❻ የኦሮሞ ብልፅግና ጠላት ነው። ከእኛ በመውጣት ሐራ መሬት በሚል እየተሰባሰቡ የሚገኙ ታጣቂዎች የኦሮሞ ብልፅግና አሽከሮች ናቸው። በቅርቡ ሁለቱንም በአንድ ላይ እንመታ'ቸዋለን። ለሁሉም ዝግጁ ነን። እንደከዚህ በፊቱ ስጋት የለብንም። ለሁሉም ነገር በቂ ዝግጅት አድርገናል። በቅርቡ ‟የህልውና ምከታ” እንጀመራለን። ተዘጋጅታችሁ ጠብቁ።

❼ የኤፈርትን ቦርድ ተቆጣጥረን አመራሩን በእጃችን ስር አስገብተናል። በኢፈርት ውስጥ ያሉ ካምፓኒዎችን ገንዘብ ለምከታ እንጠቀማለን። ለሰራዊቱ ደምወዝ ጭማሪ የሚውል በቂ ገንዘብ ከኢዛና እና ከመሶቦ ስሚንቶ ተቀብለናል።

30/09/2025

በዘመናችን ኢትዮጵያ ላይ
የተሠራው ትልቁ ሴራ

መለስ በ2002 ዓ.ም በዋሽንግተን ዲሲ የሚገኙ ኢትዮጵያውያንን ሰብስቦ ስለ አሰብ ወደብ ሲጠየቅ “እኛ አሰብን በኃይል ብንይዝ፣ ኢራቅ ኩዌትን በኃይል ከያዘቻት በኋላ ኃያላኑ እንዳደረጉት በእኛም ላይ ያደረጉብናል” ሲል መለስ ሰጥቶ ነበር። አሜሪካ ማእቀብ ትጥልብናለች ብሎ ማስፈራራቱ ነው፡፡ (ይህ ቪዲዮ ሰሞኑን በህወሓት ሰዎች እንደ በሳል ምላሽ ተቆጥሮ ሲዘዋወር መሰነበቱን ታስታውሳለችሁ)፡፡ ነገር ግን መለስ ይህን ብልጣ ብልጥ እና misleading ምላሽ ከሰጠ ከሦስት ዓመት በኋላ በ2005 (ምርጫ 97ን ተከትሎ) ጂሚ ካርተር በ Carter Center ድረ ገፅ ላይ ባቀረቡት ጽሁፍ አሜሪካ መለስ ዜናዊ አሰብ ወደብን እንዲይዝ ተማፅናው እንደነበረ ግልፅ አድርገዋል፡፡

ጂሚ ካርተር ሲናገሩ “የእኔ ሃላፊነት ህወሓትን እና ሻእብያን መከታተል ነበር። ይህ ሥልጣን የተሰጠኝ ደግሞ በፕሬዚደንት ክሊንተን ነበር። መለስ በየሁለት ዓመቱ እየመጣ ትግሉ የት እንደደረሰ ገለፃ ያደርግልኝ ነበር። ደርግን ለመጣል አንድ ዓመት ገደማ ሲቀረው እኔ ጋ መጥቶ አዲስ ካርታ ዘርግቶ አሳየኝ። ወደብ አልባ ኢትዮጵያ አየሁ፤ ደንገጥሁ።” ይላሉ፡፡

ቀጥሎም “ወደብ የሌላት ኢትዮጵያ?” አልኩት። “አዎ፣ እኛ የሰው አንፈልግም፣ የእኛንም አንሰጥም” አለኝ። እሱን ተውና፣ ኢትዮጵያ ትልቅ ሃገር ናት። ቢያንስ 49 ሚልዮን ህዝብ አላት። የኤርትራ ህዝብ ደግሞ 1.9 ሚልዮን ነው። ኢትዮጵያ በየ10 ዓመቱ የህዝብ ቁጥሯ እጅግ እየጨመረ ይሄዳል። ኤርትራ ሁለቱን ወዶብች ተቆጣጥራ፣ ኢትዮጵያ ደግሞ የዓለም ትልቋ ወደብ አልባ ሃገር ትሁን ማለት ለዘላቂ ሰላምም አይበጅም። መጪውን የኢትዮጵያ ትውልድ አትቅጣው። ስለዚህ፣ እንደእኔ ከሆነ ኢትዮጵያ ቢያንስ አሰብ ወደብን መያዝ ግድ ይላታል” ብየው ነበር ሲሉ ጽፈዋል፡፡

ጉዳዩን ከኤርትራ በኩል ስናየው ደግሞ የቀድሞው የኤርትራ የውጭ ጉዳይ ምኒስትር ጴጥሮስ ሰለሞን “እኛ ምፅዋን እንጂ፣ አሰብ ወደብን ከኢትዮጵያ እናገኛለን ብለን አለጠበቅንም ነበር። መለስ ተነስቶ ሁለቱም ወደቦች የኤርትራ ናቸው” ሲል፣ እኔ ራሴ ደንግጬ፣ ኢትዮጵያን ገደላት! ነበር ያልኩት” ብለዋል። አያይዘውም “በትግራይ የበቀሉ የሻብያ ኩሊዎች አሰብ የኤርትራ ነው ሲሉ ደንግጫለሁ!” ብለው ነበር፡፡ ጴጥሮስ ሰለሞን ኢሳያስ ከ20 ዓመታት በፊት ካሰራቸው የቀድሞ የሻብያ ባለስልጣንት አንዱ ሲሆኑ፣ አሁንም ድረስ ይኑሩ ይሙቱ አይታወቅም፡፡

ህወሓቶች በእርግጥም የሻብያ ታማኝ ኩሊዎች ሆነው ትግራይን ገድለው፣ ኢትዮጵያንም ወደብ አልባ አድርገዋት ሄደዋል። ጠላት እኛን መስሎ በኢትዮጵያ ላይ የፈፀመው ወንጀል ግን ይዋል ይደር እንጂ ፍትህ ማግኘቱ አይቀርም፡፡ የኢትዮጵያ ህዝብ የባህር በር ባለቤትነቱን መልሶ ያረጋግጣል። ነገር ግን የመለስ/ስብሃት ወራሽ የሆነው የሞንጆሪኖ ጉጅሌ ዛሬም ድረስ ትግራይን ተቆጣጥሮ ይገኛል። መንግሥት የኢትዮጵያን የባህር መብት መልሶ ማስከበር ከፈለገ በቅድሚያ ትግራይን ከሻቢያው ጉጅሌ ቁጥጥር አውጥቶ ከጎኑ ማሰለፍ ግድ ይለዋል፡፡

29/09/2025

Ilmaan Oromoo .....✍️
=°========®=========°=
♻️ ilmaan Lama qaba
1. Boorana
2. Baarentuu

♻️ ilmaan kudha lama Qaba!
1.wallagga
2.Callabba
3.Goree
4.Goofaa
5.sidaamoo
6.Arii
7.Dacee
8.Gurrii
9.Guraa
10.Giriirraa
11.Naayiroobii fi
12.Gujiidha.

♻️ Quxisuudha!
Ilmaan shan qabas,

1.Xummungaa
2.Murawwaa
3.Karrayyuu
4.Hunbannaa fi
5.Qal'oodha.

♻️ baarentuuf hangafa!
Ijoollee sadi qaba,

1.Arsii
2.Asoosaafi
3.Hawaasaadha

♻️ Quxisuu Xummungaati.
ilma tokko dhale...
Innis ITUUDha.

√♻️ Murawwaa ilmaan kudha qaba,
1.waatee
2.Gaamoo
3.Baayee
4.Galaan
5.Addayyoo
6.Baabbo
7.Waaree
8.Algaa
9.Guddullaafi
10.Eelelleedha.

♻️ Quxisuu Murawwaati.
Ilmaan Kudha lama qaba,

1.Dullachaa
2.Abbichuu
3.Gonbichuu
4.Sayyuu
5.Oboo
6.Oborii
7.Jiillee
8.Bullaallaa
9.Mucee
10.Galaan
11.Salaaleefi
12.wallo
♻️ ilma 4ffaa baarentuuti.
Ilma tokko qaba,innis Anniyyaadha.

♻️ Hunbaanaa Ilmaan 7 dhale.
1.Malkaa
2.Baabboo
3.Dinbii
4.Baaduu
5.Mucii
6.Naanna'aafi
7.Kudheedheedha.
♻️ inni Quxisuun 'oodha.
Ilmaan Afur qaba.

1.Ala
2.daga
3.Obboraafi
4.Baabbiledha.........

♻️ Xummuungaa 2 dhale,

1.sikko
2.maandoo

♻️ shan dhale,
1.Bullaallaa
2.Wucaalee
3.wooji
4.Jawwifi
5. Ilaanniidha.

♻️ Torba dhale,
1. Raayituu
2.Hawaxxuu
3.Karaara
4.Karrayyuu
5.Meettaa
6.Aroojjiifi
7.Garjedaadha... Jechaa itti Fufa....

Egaan hortee Oromoo armaan oliirraa akka hubannutti Uummanni kibbaa Hangi muraasni Hortee saba kana ta'uu isaati. Darbees Uummanni keeniyaa fi kunneen biroo hedduun Hidda latiinsa Oromoo keessatti argamuu isaanii nu hubachiisa!

Baayyaannee gosa hagana gahu haa qabaannuu malee matumaa dagachuu kan hin qabne ilmaan Abbaa tokkoo ta'uu keenyadha.

Akka Oromoo kanatti lataan, eebba kootidha!

23/09/2025

የጫቅማ (ጉሎ) ቅጠል 12 አስገራሚ ጥቅሞች – ምናልባት የማታውቋቸው ይመስለኛል

የጫቅማ (ጉሎ) ተክል (Ricinus communis) አብዛኛውን ጊዜ የሚታወቀው የጉሎ ዘይት በሚሰጡት ፍሬዎቹ ነው። ነገር ግን ቅጠሎቹም እንዲሁ እጅግ በጣም ብዙ የፈውስ ባህርያትን የያዙ ናቸው። በእስያ እና በአፍሪካ በባህላዊ ሕክምና ውስጥ በስፋት ጥቅም ላይ የዋሉት የጫቅማ ቅጠሎች፣ አሁን በዓለም ዙሪያ በሕክምና እና በተግባራዊ ጥቅሞቻቸው እውቅና እያገኙ ነው።

① ተፈጥሯዊ የህመም ማስታገሻ
የጫቅማ ቅጠሎች "ራይሲኖሌክ አሲድ" (ricinoleic acid) የተባለ ንጥረ ነገር በውስጣቸው ይይዛሉ፤ ይህም ኃይለኛ የፀረ-ብግነት (anti-inflammatory) እና የህመም ማስታገሻ ባህርይ አለው። የሞቀ የጫቅማ ቅጠልን በህመም ቦታ ላይ መለጠፍ የጡንቻ፣ የመገጣጠሚያ እና የነርቭ ህመምን ሊቀንስ ይችላል፤ ይህም ለአርትራይተስ (arthritis) እና ለጀርባ ህመም ጠቃሚ ያደርገዋል።

② የሊምፍ ዝውውርን ያሳድጋል
የጫቅማ ቅጠሎችን በቆዳ ላይ ማድረግ የሊምፍ ፍሰትን በማነቃቃት ሰውነት መርዛማ ንጥረ ነገሮችን እንዲያስወግድ እና እብጠትን እንዲቀንስ ይረዳል። ይህ ከቀዶ ጥገና በኋላ ለማገገም ወይም ያበጡ የሊምፍ እጢዎችን ለማከም ተመራጭ ያደርጋቸዋል።

③ የቁስል መዳንን ያፋጥናል
የጫቅማ ቅጠሎች ፀረ-ተሕዋስያን (antimicrobial) ባህርይ ስላላቸው፣ በኢንፌክሽን እንዳንያዝ በመከላከል ትናንሽ ቁስሎች፣ በለቶች እና የነፍሳት ንክሻዎች በፍጥነት እንዲድኑ ይረዳል። በባህላዊ ሕክምና ብዙውን ጊዜ ትኩስ ቅጠሎችን በመፍጨት በቀጥታ በቁስሉ ላይ ይጠቀማሉ።

④ ለመተንፈሻ አካላት ችግር ፍቱን ነው
የጫቅማ ቅጠልን በደረት ላይ መለጠፍ የደረት መዘጋጋትን፣ አስምን፣ ብሮንካይተስን (bronchitis) እና ሳልን ያስታግሳል። ቅጠሎቹ ንፍጥን በማስለቀቅ አተነፋፈስን ለማቅለል ይረዳሉ።

⑤ የወር አበባ ህመምን ያስታግሳል
በተለያዩ ባህሎች ውስጥ ያሉ ሴቶች የጫቅማ ቅጠሎችን የሆድ ቁርጠትን እና የማህፀን ህመምን ለማስታገስ ይጠቀሙበታል። የሞቀ የጫቅማ ቅጠልን በሆድ ላይ ማድረግ የደም ዝውውርን በማሻሻል የማህፀን ጡንቻዎች ዘና እንዲሉ ያደርጋል።

⑥ ለቆዳ ችግሮች ተፈጥሯዊ መፍትሔ ነው
ፀረ-ተሕዋስያን እና ፀረ-ብግነት ባህርያት ስላላቸው፣ የጫቅማ ቅጠሎች ብጉርን፣ ችፌን (eczema)፣ እባጭን እና ሽፍታን ለማስታገስ ያገለግላሉ። ከቅጠሉ የሚወጣው ጭማቂ ወይም የተፈጨ ቅጠል ለንጹህ እና ለተረጋጋ ቆዳ በቤት ውስጥ በሚዘጋጁ ውህዶች ውስጥ በብዛት ጥቅም ላይ ይውላል።

⑦ የምግብ መፈጨትን ጤንነት ያሻሽላል
የጫቅማ ቅጠልን በሆድ ላይ ማድረግ የአንጀት እንቅስቃሴን በማነቃቃት፣ የሆድ መነፋትን በመቀነስ እና የሆድ ድርቀትን በማስታገስ ጤናማ የምግብ መተላለፍን እና የትልቁ አንጀትን ከመርዝ መጽዳት ያበረታታል።

⑧ ፀረ-ጥገኛ ተሕዋስያን ባህርይ አለው
የባህል ህክምና ባለሙያዎች የጫቅማ ቅጠሎችን የአንጀት ትሎችን እና ጥገኛ ተሕዋስያንን ለማስወገድ ይጠቀሙባቸዋል። የተቀቀለ የቅጠሉን ውሃ በባለሙያ ክትትል ስር መጠጣት የአንጀትን ጤና እና የበሽታ መከላከል አቅምን ይደግፋል።

⑨ የአርትራይተስ ብግነትን ይቀንሳል
በጫቅማ ቅጠሎች ውስጥ የሚገኙት ፀረ-ብግነት ውህዶች የመገጣጠሚያዎችን ጥንካሬ እና እብጠት ለመቀነስ ይረዳሉ። የታመሙ መገጣጠሚያዎች ላይ አዘውትሮ መጠቀም በጊዜ ሂደት የመተጣጠፍ እና የመንቀሳቀስ ችሎታን ያሻሽላል።

⑩ የፀጉር እድገትን ይደግፋል
የተፈጨ የጫቅማ ቅጠልን በጭንቅላት ቆዳ ላይ መቀባት የፀጉር ሥሮችን በማነቃቃት፣ የደም ዝውውርን በማሻሻል እና ወፍራም እንዲሁም ፈጣን የፀጉር እድገትን ያበረታታል። ይህ ተፈጥሯዊ መፍትሔ የፀጉር መሳሳትን እና የፎረፎር ችግሮችን ሊረዳ ይችላል።

⑪ በፀረ-ኦክሲደንት (Antioxidant) የበለፀገ ነው
የጫቅማ ቅጠሎች ሰውነትን ከሴል ጉዳት፣ ከእርጅና እና እንደ ካንሰር ካሉ ሥር የሰደዱ በሽታዎች በመጠበቅ የኦክሲዴቲቭ ጭንቀትን (oxidative stress) ለመዋጋት የሚረዱ ኃይለኛ ፀረ-ኦክሲደንቶች ይይዛሉ።

⑫ ባህላዊ የካንሰር ሕክምና
አንዳንድ ባህሎች የጫቅማ ቅጠሎችን የካንሰር ሕክምናን ለመደገፍ እንደ አማራጭ ሕክምና ይጠቀማሉ። ምንም እንኳን ተጨማሪ ምርምር ቢያስፈልግም፣ የመጀመሪያ ጥናቶች እና ልምዶች እንደሚያሳዩት በተለይ ለጡት እና ለጉበት ካንሰር ዕጢን የመከላከል ባህርይ ሊኖረው ይችላል።

የጫቅማ ቅጠሎችን ደህንነቱ በተጠበቀ ሁኔታ እንዴት መጠቀም ይቻላል?

በመለጠፍ (Poultice): የሞቁ ቅጠሎችን በቀጥታ በታመመው ቦታ ላይ ማድረግ።

በማፍላት (Infusion): ቅጠሎችን በውሃ ውስጥ በማፍላት ለውጫዊ አገልግሎት (ለመታጠቢያ ወይም በጨርቅ በመንከር) መጠቀም።

የተፈጨ ቅጠል: የተፈጩ ቅጠሎችን በቆዳ ችግሮች ላይ መቀባት።

ቅድሚያ ባለሙያ ያማክሩ: ማንኛውንም ተክል-ተኮር መድኃኒት ከመጠቀምዎ በፊት፣ በተለይም ለውስጣዊ አገልግሎት ከሆነ፣ ሁልጊዜ የጤና ባለሙያ ማማከር አስፈላጊ ነው።

ማጠቃለያ፡

የጫቅማ ቅጠሎች ተፈጥሯዊ፣ ኃይለኛ እና ሁለገብ የፈውስ ወኪል ናቸው። ከህመም ማስታገስ እና የምግብ መፈጨትን ከማሻሻል ጀምሮ የቆዳ እና የመተንፈሻ አካላትን ጤና እስከመደገፍ ድረስ፣ ይህ ብዙውን ጊዜ ችላ የተባለው የተክል ክፍል በአጠቃላይ የጤና አጠባበቅ ልምዳችሁ ውስጥ ቦታ ሊሰጠው ይገባል።

ተፈጥሮ መድኃኒታችሁ ይሁን – እና አንዳንድ ጊዜ በጣም ቀላል የሆኑ ቅጠሎች እጅግ በጣም ኃይለኛ ሚስጥሮችን እንደሚይዙ አይርሱ።

https://www.facebook.com/wollotimes12

21/09/2025

የአሜሪካኑ መሪ ዶናልድ ትራምፕ ትናንትና አፍጋኒስታን ባግራም የአየር ሰፈርን በፀባይ ካልመለሰች ነገሮች ጥሩ አይሆኑም ሲል ለማስፈራራት ሞክሯል ።...........
አሜሪካ አፍጋንን ለመቆጣጠር በሞከረችባቸው ሀያ አመታት ከአንድ ሚሊየን በላይ ወታደሮች አሰማርታለች ።

ከሁለት ትሪሊዮን ሶስት መቶ ቢሊየን ዶላር በላይ አውጥታለች ፡ የሰው ሀገር ሊወሩ የሄዱ በሺህ የሚቆጠሩ ወታደሮቿን አጥታለች ።...
ሆኖም አሜሪካን ይህን ሁሉ አድርጋ ፡ ለሀያ አመታት በእጇ አስገብታው የነበረውን የባግራም አየር ሰፈርን ይዛ መቆየት አልቻለችምና የዛሬ አራት አመት ለቅቃ ወጥታለች ። .......
በዚህ ወቅትም አሜሪካ ወደ አፍጋኒስታን ይዛቸው መጥታቸው የነበሩት የቢሊየን ዶላር መሳሪያዎች አፍጋኒስታን ትታው በመውጣቷ ፡ አሁን ላይ ጣሊባን ማለት እጅግ ዘመናዊና በማታ የሚያሳዩ የጦርሜዳ መነፅሮችን ፡ አንስቶ ብላክ ሃውክን የመሰለ ዘመናዊ ሄሊኮፕተሮች ባለቤት ነው ። ..
በወቅቱ አሜሪካን ትታቸው ሄዳ በጣሊባን እጅ የገቡ የጦር መሳሪያዎች ዝርዝር

22,174 ............ humvee ተሽከርካሪዎች ፡
634 ..............ባለጎማ ታንኮች
155 .................ማክስ ፕሮ ማይን ፕሩፍ ተሽከርካሪዎች
169 ................. MII17 ታንክ
42 ሺህ. ...............ተሽከርካሪዎች
8ሺህ ................ከባድ ወታደራዊ ተሽከርካሪዎች
162,043 ..........የማይጠለፉ ወታደራዊ የሬዲዮ መገናኛዎች
16,035 ............በምሽትም የሚያሳዩ ወታደራዊ የጦር ሜዳ መነፅሮች
358,530 ...........ቀላል ጠመንጃዎች
64,363 .............አውቶማቲክ ጠመንጃዎች
126,295 ........... ሽጉጥ
176 ...............መድፍ
33 .................MI ሄሊኮፕተሮች
33 .................. black hawk ዘመናዊ የጦር ሄሊኮፐተሮች
43. ............. MD 530 ዘመናዊ ሄሊኮፕተሮች
4 - ...........C130 ወታደራዊ መጓጓዣ አውሮፕላኖች
23 .............. EMB አውሮፕላኖች
28 .............. ሴሲና አውሮፕላኖች
10................. ሴስና ተዋጊ አውሮፕላኖች በሙሉ አሁን የታሊባን ናቸው .......
አሁን ይህ ሁሉ ከሆነ በኋላ ፡ አሜሪካ ትሪሊዮን ዶላሮችና ፡ የቢሊዮኖች መሳሪያ ትታ ወደ ሄደችው ወደ አፍጋኒስታን በውድም ሆነ በጉልበት እመለሳለሁ እያለች ነው ።

ጣሊባን በበኩሉ ይህንን የትራምፕን ንግግር ከሰማ በኋላ ዳግም ልታስታጥቀው እንደምትመጣ በማሰብ ሀቢቢ come to Afghanistan እያለ ነው ።
አፍጋኖች ከትናንቱ የትራምፕ ፉከራ በኋላ ፡ አደለም አሁን በራሷ በአሜሪካን ይህን ያህል ታጥቀን ፡ በሩሲያ ክላሽንኮቭ ለሀያ አመታት ለአሜሪካን አልተንበረከክንም ፡ የአፍጋን ምድርን ትርገጥና እንተያያለን እያለ ነው ።

https://www.facebook.com/wollotimes12

19/09/2025

“አታውጡኝ… ሁለቱ ልጆቼ እጄን ይዘውኛል”💔

በ1999 ዓ.ም በቬንዙዌላ ውስጥ ቫርጋስ በተባለ አካባቢ ትልቅ የጭቃ ናዳ አደጋ ተከሰተ። በዚህ አደጋ በሺዎች የሚቆጠሩ ሰዎች ሞተዋል፣ በርካታ ከተሞችም በጭቃ ተውጠው ጠፍተዋል።

ከነዚህ ሰዎች መካከል በምስል ከታች የሚታየው አባት በጭቃ ውስጥ ተይዞ ነበር። በስፍራው የደረሱ አዳኞች ሊያወጡት ሲሞክሩ ልጆቹ እጁን እንደያዙት ስለተሰማው "አታውጡኝ፣ ልጆቼ እጄን ይዘውኛል" ብሎ መለሰላቸው።

እጁን የያዙት ልጆቹን ትቶ እጁን ከእጃቸው መለያየት አልፈለገም። ይልቁንም እሱ ከልጆቹ ጋር እጅ ለእጅ እንደተያያዘ መሞትን መርጦ የራሱን ሕይወት መስዋዕት አድርጓል።

የዚህ የአባት የመጨረሻ ቃል የቫርጋስ አደጋ ምን ያህል አስከፊ እንደነበር ከማሳየቱም በላይ፣ ፍቅር ከሞት የበለጠ ጠንካራ መሆኑን የሚያሳይ አሳዛኝና ልብ የሚነካ ታሪክ ነው።

አንዳንድ መስዋእትነቶች ልዩ ናቸው። አንዳንዴ አንተ እየኖርክ ሌሎችም እንዲኖሩ የምትከፍለው መስዋእትነት አለ። በሌላ በኩል ደግሞ አንተ ሞተህ ሌሎች እንዲኖሩ የምትከፍለው መስዋእትነት አለ።

በዚህ ታሪክ ያየነው መስዋእትነት ደግሞ አባትም ሆነ ልጆች ያልተጠቀሙበት፣ ማናቸውም ያልተረፉበት ነገር ግን እጃቸው ከእጁ እንዳይለያይ በመፈለግ፣ እጁ ከእጃቸው ተለያይቶ ቢተርፍ በህይወት ዘመኑ ሊሰማው የሚችለውን ፀፀት በመፍራት እንዲሁም አልጨክን ያለ አባትነቱን ያየንበት ልዩ መስዕዋትነት ነው።

(ከዚሁ መንደር የተገኘ)

https://www.facebook.com/wollotimes12

17/09/2025

ይድረስ ለኢፌዴሪ ትምህርት ሚኒስቴር

በ2018 የትምህርት አመት ወሎ ውስጥ በሚገኙ ሁሉም የአንደኛ ደረጃ ትምህርት ቤቶች የኦሮምኛ ቋንቋ እንዲሰጥ ስለመጠይቅ።

እንደሚታወቀው የኦሮምኛ ቋንቋ በአፍሪካ በርካታ ተናጋሪዎች ያሉት እና በፍጥነት እያደጉ ካሉ ቋንቋዎች ውስጥ የሚመደብ ነው ። ቋንቋው በምስራቅ አፍሪካ ሀገራት ማለትም በኢትዮጵያ፣ በኬንያ፣ ታንዛኒያ፣ ሶማሊያ እና ጂቡቲ በስፋት የሚነገርና ኢትዮጵያ ውስጥ ከ42 ሚሊዮን በላይ እንዲሁም በሌሎች የአጎራባች የአፍሪካ ሀገሮች ከ25 ሚሊዮን በላይ ተናጋሪዎች ያሉት ሲሆን በአፍሪካ ቀንድ ከሚነገሩ ቋንቋዎች ውስጥ ከሱዋሂሊ ቋንቋ ቀጥሎ በሁለተኛ ደረጃ የሚነገር የወደፊት የምስራቅ አፍሪካ ማህበረሰብ የጋራ ቋንቋ ይሆናል ተብሎ ተስፋ የተጣለበት ቋንቋ ነው።

የኦሮምኛ ቋንቋ በሁሉም የሀገራችን ክፍሎች የሚነገር ሲሆን ወሎ ውስጥ ደግሞ በሁሉም አካባቢዎች የአፍ መፍቻ ቋንቋ ሆኖ እያገለገለ ያለ ቋንቋ ነው። ለምሳሌ ከሚሴ፣ ወለዲ፣ ሲትር ፣ ባቲ፣ ደዋ ጨፋ እና ሰንበቴ አካባቢ፣ ደወይ ሀረዋ፣ ጀዋሃ፣ ሸዋሮቢት፣ ቦረና(ወግዲ እና ለሚ አካባቢ)፣ከላላ፣ ቃሉ (ሞትማ፣ ኤላ፣ ገርባ፣ ደጋን አካባቢ)፣ ወረባቦ(ወርጣዬ አካባቢ) ሰሜን ወሎ ውስጥ ደግሞ ራያ፣ የጁ እና ዞብል አካባቢ በስፋት የሚነገር ቋንቋ ቢሆንም እስካሁን ድረስ በልዩ ዞን ለተካለለው የከሚሴ እና አካባቢው ማህበረሰብ ካልሆነ በስተቀር የኦሮምኛ ቋንቋ በስርአተትምህርት ውስጥ ተካቶ እየተሰጠ አይደለም።

ስለሆነም ቋንቋው ካለው ሰፊ ተደራሽነት እና ካለው ኢኮኖሚያዊ፣ ፖለቲካዊ እና ማህበራዊ ጠቀሜታ በመነሳት ወሎ ውስጥ ባሉ የአንደኛ ደረጃ ትምህርት ቤቶች ቋንቋው እንዲሰጥልን ስንል እንጠይቃለን።

ከአክብሮት ሰላምታ ጋር

Rukiya Mohammed
https://www.facebook.com/wollotimes12

14/09/2025

አማል አብዱልፈታህ ፡ ከአሜሪካን ኮማንዶዎች ጋር አንገት ላንገት የተናነቀችው የኦሳማ ቢን ላደን ወጣት ሚስት ።......

አማል ቢንት አህመድ ቢን አብዱል ፈታህ አልሳዳ. .... በየመን ውስጥ ከሚገኝ መካከለኛ ቤተሰብ የተገኘች ወጣት ነች ። አማል ከቀለም እውቀቷ ባለፈ ፡ በእስልምና ሀይማኖታዊ እውቀቶች የሚመሰገን እውቀት ያላት ብልህ ሴት ናት ።
.........
ጊዜው በኛ አቆጣጠር በ1992 በአንድ እለት የታላቅ እህቷ ባል የሆነው ዶ/ር መሀመድ ጋሊብ አልባኒ ወደ አማል ቤተሰብ በመሄድ ፡ አባቷን ለትልቅ ጉዳይ ፈልጓቸው እንደመጣ ገለፀላቸው ።.....
እንዲቀመጥ ጋብዘውትም ለምን ጉዳይ እንደመጣ ጠየቁት
ሽምግልና ተልኬ ነው የመጣሁት አላቸው ። ወዳጃችን ኦሳማ ቢንላደን ፡ የእርሶን ልጅ አማልን ለማግባት ሽምግልና ልኮኝ ነው አለ ።......

የአማል አባት በአንድ ወቅት በሳውዲ ቆይታቸው ስለ ቢንላደንንና ቤተሰቡ በሚገባ ያውቃሉ ። ስለሆነም ይህን የእንዛመድ ጥያቄ ለመቀበል ብዙም አላመነቱም ፡ ቢሆንም የአማልን ፍላጎት ለማወቅ ሲሉ ፡ ለሽምግልና የተላከው መሀመድ ጋሊብ አልባኒ ባለበት ጠርተዋት አንድ ለትዳር የሚፈልግሽ ሰው ሽምግልና ልኳል አሏት ፡

አማል አባቷ የእሷን ፍቃድ የጠየቁት በሳቸው በኩል አምነውበት እንደሆነ ገምታለች ። እና ሰውየው ማነው ? ብላ ጠየቀች

" ኦሳም ቢን ላደን ይባላል " አሏት ።

ቀጥለውም ሰውየውንና ቤተሰቡን አውቃቸዋለሁ ። ትልቅ ቤተሰብ ነው ። ቢሆንም ይህ ያንቺ የወደፊት ህይወት ነውና ፡ መወሰን ያለብሽ አንቺ ነሽ ። ምርጫው ያንቺ ነው አሏት ።
አማል ይህን የአባቷን ጥያቄ እንደሰማች ፡ ለጥቂት ደቂቃዎች በዝምታ ቆየች ፡ .....
ከእድሜዋ በላይ የምታስበው የ18 አመቷ ወጣት ፡ አማል ቢንት አህመድ ቢን አብዱል ፈታህ አልሳዳ፡ ከእስልምና እውቀቶች ሌላ ፡ ለአለምአቀፋዊና ፖለቲካዊ ጉዳዮችም ባእድ አይደለችም ። ፖለቲካዊ ጉዳዮችን ጠልቃ ለማወቅ ካላት ፍላጎት የተነሳ ከወቅታዊ ክስተቶች ሌላ ፡ አለም አቀፍ የነፃነት ታጋዮች የሆኑ ሰወችን ገድል መስማትና ማንበብ ትወዳለች ፡ የእነዚህ የነጻነት ታጋዮች ስብእና ያስደንቃታል ። ለአርጀንቲናዊው የነጻነት ታጋይ ኤርኔስቶ ቼ ጉቬራ ልዩ አክብሮት አላት ። ስለ ቢንላደንም ጠንቅቃ ታውቃለች ።

" ቢሊየነር ከሆኑት የሳውዲ ቤተሰቦች ተገኝቶ ፡ ትምህርቱን በዘመናዊ ኮሌጆች አጠናቆ ፡ ከቤተሰቦቹ ባገኘው ሀብት እንደንጉስ ተንደላቆ መኖር እየቻለ ፡ መስዋእት ለመሆን የፈቀደ ጀግና ነው " ብላ የምታምን ሰው ነች ። እና ለዚህም ሰው ያላት አድናቆት በቃላት የሚገለፅ አይደለም ። ...
እና እንግዲህ አሁን ይህ በዝና የምታውቀው ሰው የወደፊት ሚስቱ እንድትሆን ፈልጎ ሽምግልና ልኳል ። ሁኔታው ይከሰታል ብላ በህልሟም በውኗ አስባ ባታውቅም ፡ በውስጧ ደስ የሚል ስሜት ተሰምቷታል እናም የዚህ ሰው ሚስት ለመሆን ፍቃደኝነቷን መጠየቋ እያስገረማት ። በዝምታ ሆነው ምላሿን እየተጠባበቁ ላሉት አባቷ ።

አባቴ ይህ ከአላህ የመጣ እጣ ፈንታዬ ነውና ፡ ይሁን ፡ አንተ ያልከውን እቀበላለሁ ። ኦሳማ ቢንላደንን ለማግባት ፈቃደኛ ነኝ ስትል እሽታዋን ገለፀች ።

ክፍል ሁለት ነገ ይቀጥላል ።

https://www.facebook.com/wollotimes12

09/09/2025

ዓይኖች ሁሉ የድርድር ጠረጴዛው ላይ በተሰደሩበት የኳታር ሰማይ በኤፍ-16 እና በኤፍ-35 ተዋጊ ጀቶች ተሞላ።

የዮርዳኖስ የሶሪያና የሱዑዲን አየር ክልል አልፈው ነዳጅ በሚሞሉ አውሮፕላኖች እየተደገፉ 1,720 ኪሎ ሜትሮችን አቆራርጠው ዶሃ ደረሱ።

አሜሪካ ባቀረበችው የተኩስ አቁም ሐሳብ ለመደራደር በዝግጅት ላይ በነበሩ የሐማስ ከፍተኛ መሪዎች ላይ እሳታቸውን ተፉ። ለድርድር ሳይሆን በተጠና መልክ የቀሳም መሪዎችን ለማጥመድ ጠረጴዛው እንደተዘረጋ ግልጽ ሆነ።

የዕብራይስጥ ሚዲያዎች ዘመቻው በስኬት መጠናቀቁን መሪዎቹም መሰዋታቸውን ዘገቡ። ዐረቦችም ዜናውን እየተቀባበሉ በሰበር ከጫፍ እስከ ጫፍ ወሬውን ነዙ። ኸሊል ሐያ ሞተ በማለት አስተጋቡ። የመሞታቸውን ዜና እያሰራጩ ካሜራቸውን ለጠጡ...

አስታውሱ ሚዲያ አለምን የሚመሩበት የላኮሊን አንደኛው ኮድ መሆኑን አትርሱ።

የሐማስ አመራሮች በአሜሪካ-እስራኤል ወጥመድ ውስጥ አልገቡም ነበርና ተረፉ። እውቀትና ዐቅል ያለውን ማንኛውም ሰው የድሮን አፈ ታሪክ ሊያፈርሰው ከቶ አይችልም። ጦርነቱ በመሳሪያ ብቻ ሳይሆን በተንኮል የተሞላ መሆኑን ሐማሶች በድጋሜ አረጋገጡ።

አመራሮች ሰላም ናቸው በዶሃ በሚገኘው የሃማስ ልዑካን ዋና መሥሪያ ቤት ላይ ወራሪዋ እስራኤል በፈጸመችው የቦምብ የተሰውት ሁለት የኳታር የደህንነት አባላትና ከዚህ በታች ስማቸው የተዘረዘሩት ነው።

1- ጂሃድ ለበድ "አቡ ቢላል" የዶክተር ኸሊል አል-ሐያ ቢሮ ዳይሬክተር
2- ሁማም አል-ሐያ "አቡ ያህያ" የዶክተር ካሊል አል-ሃያ ልጅ
3- ዐብደላህ ዐብዱልዋሂድ "አቡ ኸሊል" የዶክተር ባሲም ኑዐይም ረዳት
4- ሙዕሚን ሐሱና "አቡ ዑመር" የቢሮ ሰራተኛ
5- አህመድ አል-መምሉክ "አቡ ማሊክ" የቢሮ ሰራተኛ
ሌሎችም መቁሰላቸው ታውቋል።

ሰዎች ሆይ!
ይህ ጦርነት ቀጠናውን ሁሉ ያነዳል። ፋርስን ቀጥሎም ዐረቦችን ያጠፋል። ሙስሊሞችንም ለሶስት ጭፍራ ይከፍላል። ሻም የመንና ዒራቅ የሙጃሂዶች መሰብሰብያ ይሆናል። በቀይ ጨረቃዋ ምልክት በኒ ቁረይዛዎች ፊሽካውን ነፍተዋል። ማንንም አይተውም እዚህም ይደርሳል።

https://www.facebook.com/wollotimes12

01/09/2025

"አሰብ ቀይ ባህር የኢትዮጵያ ነው! የትኛውንም ዋጋ ከፍለን እናስመልሰዋለን። "

ሜጀር ጀነራል ተሾመ ገመቹ

"አሰብ የኢትዮጵያ የቀይ ባህር ግዛት ነው የኢትዮጵያም ህልውና ነው ፤በኢትዮጵያ ጉዳይ የመወሰን መብት ባልነበረው የሽግግር ቡድን አሳልፎ የተሰጠ ራስ ገዝ የባህር በራችን ነው፤ በዚህም ብዙ ሃገራት በናንተ ድክመት ነው እስካሁን ያልተመለሰው እንጂ እስካሁን መቆየት ያልነበረበት ነው ይሉናል ፤ አሁን ላይ የቀይ ባህር ጉዳይ የህልውናችን ጉዳይ ሆኗል ለህልውናችን ስንልም የትኛውን ዋጋ ከፍለን አሰብን እናስመልሰዋለን ። "

ከኢፌዴሪ መከላከያ ሚኒስቴር ሜጀር ጀነራል ተሾመ ገመቹ የአሰብን ኢትዮጵያዊነት በግልፅ እንቅጩን ከገለፁበት ንግግር

19/08/2025

ጃፓን ከቱርክ ከባባድ የጦር መሳሪያዎችን ልትገዛ መከላከያ ሚኒስትሯን ወደ ቱርክ ልካለች።
የጃፓኑ መከላከያ ሚኒስትር ጄን ናካታኒ ቱርክ ናቸው።
ጃፓን የመከላከያ ሀይሏን ለማዘመንና ለማጠናከር የቱርክ ጦር ቴክኖሎጂዎች ላይ አይኗን ጥላለች።
በተለይም በዩክሬይን ጦርነት የሩሲያን ጦር ግስጋሴ በመግታት በኩል አስገራሚ ስራን የሰሩት የቱርክ ድሮኖች የጃፓን ተቀዳሚ ምርጫዎች ሆነዋል።

ጃፓን የሩሲያንና የቻይናን ወታደራዊ ግስጋሴ ለመግታትና ዳር ድንበሯን በሚገባ ለመጠበቅ ነው ከቱርክ ጋር በትብብር ለመስራት ወስና መከላከያ ሚኒስትሯን የላከቺው። ናካታኒ ከቱርኩ አቻቼው ያሳር ጉለር ጋር በመሆን የጋራ ጥምረት በሚፈጥሩበት ሁኔታ ላይ መክረዋል።
ጃፓን ከድሮኖች በተጨማሪ የጦር መርከቦችንና ሌሎች ወታደራዊ ቴክኖሎጂዎችን ከቱርክ ለማስገባት ጠይቃለች።
በአለማችን ላይ በቴክኖሎጂ ከተራቀቁ ሀገር ከቀዳሚዎቹ የሆነቺው ጃፓን በጦር ሜዳ ተፈትነው ያለፉትን የቱርክን ጦር መሳሪያዎች ለመግዛት መወሰኗ የቱርክን የጦር ቴክኖሎጂ ልህቀት ማረጋገጫ ነው።
ቱርክ በድሮን ቴክኖሎጂ ከአለም ቀዳሚ ስትሆን አዳድስ የጦር መሳሪያ ግኝቶችን ወደ ጦሯ በመጨመር እያጠናከረች ትገኛለች።

ከጃፓን በተጨማሪ ኢንዶኔዥያ ፣ ማሌዥያ ፤ ባንግላዴሽ ፣ ዩክሬን ፣ ፖላንድ ፣ ስፔይን ፣ ክሮሺያ ፣ ፓኪስታን ፣ ኢጣሊያ የመሳሰሉ ትላልቅ ሀገራት የቱርክ ጦር መሳሪያዎችን በከፍተኛ ደረጃ እየገዙ ይገኛሉ። ይህም የቱርክን የጦር ኢንዱስትሪ በከፍተኛ ደረጃ እያሳደገው ይገኛል።

Wollo Times

13/10/2025

06/10/2025

30/09/2025

29/09/2025

23/09/2025

21/09/2025

19/09/2025

17/09/2025

14/09/2025

09/09/2025

01/09/2025

19/08/2025

Address

Telephone

Website

Alerts

Contact The Business

Shortcuts

Share

Category