06/10/2025
Jabhadda Waddaniga Xoreynta Ogaadeeniya (JWXO).
Ogaden National Liberation Front (ONLF).
BAYAAN 6-da October 2025 – Jigjiga, Deegaanka Soomaalida (Ogaadeeniya).
Jabhadda Waddaniga Xoreynta Ogaadeeniya (JWXO) waxay si adag u cambaaraynaysaa tallaabada halka dhinac ah ee ay Xukuumadda Itoobiya ku bilowday Mashruuca Gaaska Ogaadeeniya ee uu dhawaan daahfuray Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed, iyadoo aan wax wadatashi, oggolaansho, ama ka-qaybgal dhab ah laga haysan shacabka Soomaaliyeed ee ah mulkiilayaasha dhabta ah ee dhulkaas iyo kheyraadkiisa.
Mashruucan ma aha horumar, ee waa cutub cusub oo gumeysi iyo b**b ah oo lagu soo dahaadhay magaca “hormarin.” Magaca “maalgashi” iyo “casriyeyn” waxaa hoos yaalla olole si ula kac ah u socda oo lagu dhaxlayo dadka Soomaaliyeed, laguna burburinayo deegaanka iyo noloshooda.
1. Mashruuc Sir Lagu Curiyey oo Been Lagu Dhisay.
Ra’iisul Wasaare Abiy Axmed ayaa bishii h**e si cad u qirtay in uu si qarsoodi ah u booqday goobta baadhitaanka gaaska, taas oo muujinaysa in mashruucan si ula kac ah looga qariyey shacabka Soomaaliyeed.
Ma jirto wax wadatashi bulsho ah ama qiimeyn saameynta deegaanka iyo bulshada ah, ama heshiis qaybsiga kheyraadkaah.
Dawladda Itoobiya waxay adeegsatay dad aan matalin shacabka Soomaaliyeed si ay u abuurto muuqaal been ah oo oggolaansho ah.
2. Burbur Deegaanka ah iyo Dhibaato Dadnimo.
Mashruucan gaaska ee loogu magac daray hormarka wuxuu sababay burbur deegaanka ah iyo caafimaad darro ballaadhan, Qashin sun ah iyo kiimikooyin ka yimid baadhitaanka ayaa wasakheeyay ilaha biyaha, Haween badan ayaa sootuuray ilmihii, halka boqolaal qofna la il daran yihiin cudurro la xidhiidh sunta, Xoolo farabadan ayaa dhintay, taas oo burburisay nolosha reer guuraaga Soomaaliyeed.
Deegaanka Ogaadeeniya, oo h**ey ugu jilicsanaa abaaraha soo noqnoqda iyo isbeddelka cimilada, ayaa hadda sii burburaya, sidoo Kale Ciidanka Itoobiya ayaa iyagoo ku marmarsoonaya ammaan bilaabay in ay si xoog ah u barakiciyaan bulshooyin badan oo ku nool dhulka daaqa ee ku xeeran mashruuca.
Tuulooyin badan iyo ceelal biyo ayaa la burburiyey ama la xidhay, sidoo kale Qoysas ayaa la barakiciyey mudadii ay Itoobiya haysatay dhulka Ogadenia.
Dhamaan geedihii iyo dhirtii ku wareegsan goobta baadhitaanka waa la jaray si loo sameeyo aag amni ah taas oo dhulka ka dhigtay lamadagaan.
Tani ma aha horumar ee waa dagaal deegaan iyo barakicin dadweyne oo loo adeegsaday in dhulkii la nadiifiyo si shirkado iyo siyaasiyiin ay u faa’iidaystaan.
3. Dhaxal Dhiig iyo Khiyaano.
In ka badan toddobaatan sano, gaar ahaan labaatankii sano ee u dambeeyay shacabka Soomaaliyeed waxay mutaysteen dhiig bax barakac, iyo baaba nololeed mashruucan gaaska awgiis, Kumanaan qof ayaa la dilay, la waayay, ama laga barakiciyey dhulkoodii waana saamaynta muuqata ee soo gaadhay shacabka Soomaalida Ogadenia.
Dagaalkii Cobole ee 2007 wuxuu ahaa tusaale muujiyay waxa dhaca marka shacabka Soomaaliyeed ay difaacaan sharafkooda iyo dhulkooda. Maanta, xukuumadda Abiy Axmed waxay si badheedh ah usoo celinaysaa isla dambiyadii, iyadoo ku maraysa magaca “horumar”.
4. Jabinta Heshiiskii Nabadda iyo Sharciyada Caalamiga ah.
Heshiiskii Nabadda ee 2018 ee u dhexeeyey JWXO iyo Dowladda Itoobiya wuxuu ku dhisnaa ballan-qaad ah in la helo cadaalad, sinaan iyo aayo-katashi, laakiin xukuumadda Abiy Axmed waxay si buuxda u khayaanaysay ballantaas.
Hoggaamiye yaasha JWXO waa la xidhay, Qodobadii muhiimka ahaa ee lagu heshiiyay waa la iska indha tiray, Mashruuca gaaska waxaa lagu sii waday si hal dhinac ah, iyadoo la jebinayo mabda’a “ogolaanshaha horudhac iyo xog-ogaalnimo buuxda.”
Tani waa jebin cad oo ka dhan ah shuruucda caalamiga ah, oo ay ka mid yihiin:Qodobka 1aad ee Axdiga Qaramada Midoobay, oo xaqiijinaya xaqa aaya-ka-tashiga ummadaha.Xeerka Afrika ee Xuquuqda Aadanaha oo dammaanad qaaday maamulidda kheyraadka dabiiciga ah.
Dastuurka Itoobiya laftiisa, kaas oo magac ahaan u'aqoonsan xuquuqda aaya-ka-tashiga shacabka Soomaaliyeed, balse si joogto ah loogu tagri falo.
5. Takoorka Nidaamsan iyo Qaybsiga Dhaqaale ee Cunsuriyadda ah.
6. Shacabka Soomaaliyeed waxay weli ku nool yihiin nidaam gumeysi gudaha ah, Deegaanka Soomaalida wuxuu helaa kaalmada iyo maalgashiga ugu yar ee dalka oo dhan,Wadooyin, isbitaallo, iyo dugsiyo midna uma helo si lamid ah deegaanada kale, iyadoo balaayiin doollar lagu bixiyo soo saaridda kheyraadka Soomaaliyeed.
Qof kasta oo codkiisa dhiiba ama runta sheega waa laxidhaa la jidhdilaa, ama la cabsi galiyaa.
Tani waa laba-weji-nimo cad xoolaha iyo kheyraadka Ogaadeeniya waa la qaataa, halka dadka deggan la faquuqo.
Mawqifka JWXO.
Jabhadda Waddaniga Xoreynta Ogaadeeniya (JWXO) waxay Diidaysa sharciyad kasta oo lagu taageerayo mashruuca gaaska Ogaadeeniya waxayna dalbanaysaa in si degdeg ah loo joojiyo ilaa laga sameeyo hannaan daahfuran oo ay ku lug leeyihiin shacabka Soomaaliyeed, sidoo kale JWXO waxay Dalbanaysaa in si degdeg ah loo sii daayo dhammaan hoggaamiyeyaasha iyo xubnaha JWXO ee la xidhay.
JWXO waxay Cambaaraynaysaa barakicinta dadka iyo burburinta deegaanka ee ay fulinayaan ciidamada Itoobiya.
JWXO waxay ugu baaqaysaa Qaramada Midoobay, Midowga Afrika, iyo hay’adaha xuquuqul-insaanka inay baadhaan xadgudubyadan oo ay Itoobiya mas’uul ka tahay.
JWXO waxay u digaysaa maalgashadayaasha iyo shirkadaha shisheeye inay ka fogaadaan mashruucan sharci-darrada ah, maadaama ay noqonayaan kuwo ka qayb qaata xadgudubyada.
JWXO waxay xaqiijinaysaa in shacabka Soomaaliyeed ay leeyihiin xaqa aaya-ka-tashiga, iyo difaaca dhulkooda, biyahooda, iyo mustaqbalkooda.
Baaq Caalami ah.
Shacabka Soomaaliyeed ma diidana horumar balse waxay diidan yihiin b**b, been, iyo burbur lagu magacaabay horumar.
Horumar dhab ah waxaa lagu dhisaa cadaalad, wadaag, iyo ilaalinta nolosha iyo deegaanka, ee ma aha xoog iyo cabbudhin.
JWXO waxay ugu baaqaysaa beesha caalamka inay garab istaagto caddaaladda, ayna ku cadaadiyaan Itoobiya inay joojiso mashruucan sharci-darrada ah, dibna ugu laabato mabda’ii nabadda iyo wadahadalka.
Ogaadeeniya shacabka Soomaaliyeed ayaa iska leh Gaaskeeda iyo saliiddeedana iyaga ayaa iska leh. Ma jirto dowlad ama shirkad xaq u leh inay ka faa’iideystaan iyadoo aan oggolaansho laga haysan dadka dhulka leh.
Jabhadda Waddaniga Xoreynta Ogaadeeniya (JWXO)
Jigjiga, Dowlad Deegaanka Soomaalida (Ogaadeeniya) 6-da Oktoobar, 2025.
