Khmer NICE

10/09/2023

នេះជាវីដេអូ បង្ហាញពីចំណូលប្រាក់ខែ របស់បងប្អូនជនជាតិខ្មែរ នៅប្រទេសបារាំង 🇰🇭🇫🇷

09/09/2023

កាត Vitale គឺជាប័ណ្ណធានារ៉ាប់រងសុខភាពនៃការធានារ៉ាប់រងសុខភាពនៅប្រទេសបារាំង។
#យន្តខ្មែរ

27/06/2020

ការបកស្រាយ អំពីភាពខុសគ្នា រវាងម្ចាស់ពិត និង អ្នកចំលង ..
🌿🇰🇭🌿

22/06/2020

20/06/2020

05/06/2020

05/06/2020

រឿងរ៉ាវពិសេសទាំង ៤ ទាក់ទងនឹងភ្នំគូលែនដ៏សក្តិសិទ្ធិ

05/06/2020

លោកតាចៅគាំបកស្រាយប្រវត្តិសាស្រ្តខ្មែរភ្នំគូលេន

27/05/2020

“ ម៉ម ប៉ុង គ្រូល្ខោនដែលប្រកាន់ឥរិយាបថថ្លៃថ្នូររបៀបអ្នកវាំង និងប្តូរផ្តាច់មិនព្រមទៅរស់នៅស្រុកសៀម “
• ជាអតីត បាទបរិចារិកានៃស្តេចផែនដី ដែលហ្លួងសព្វព្រះរាជហឫទ័យប្រទានគោរមងារឡើងជាទី « ម៉ម » និងក៏ជាអតីតគ្រូល្ខោនដ៏ល្បីល្បាញក្នុងរាជសម័យ សម្តេចព្រះបរមបពិត្រ ជីវិតតម្កល់លើត្បូង ព្រះករុណាព្រះបាទសម្តេចព្រះ ស៊ីសុវត្ថិ មុនីវង្ស ។ ម៉ម ប៉ុង នេះមានសិទ្ធចេញចូលវាំងដោយសេរី ។ តើ ម៉ម ប៉ុង ជានរណា ?
- ជាគ្រូល្ខោនព្រះរាជទ្រព្យដែលមានឪពុកម្តាយជាអ្នកស្និទ្ធស្នាលនឹងព្រះរាជបល្ល័ង្កខ្មែរ ម៉ម ប៉ុង មានផ្ទះមួយខ្នងនៅខាងត្បូងវិមានឯករាជ្យ ។ លោកមានស្វាមីម្នាក់ជាជនជាតិសៀម និងមានបុត្រីពីរនាក់ទៀត ។ នៅពេលដែលស្វាមីរបស់ ម៉ម ប៉ុង ត្រឡប់ទៅស្រុកសៀមវិញ កាលនោះស្វាមីលោកទទូចសុំឱ្យ ម៉ម ប៉ុង ទៅរស់នៅស្រុកសៀមជាមួយដែរតែត្រូវបាន ម៉ម ប៉ុង បដិសេធសុខចិត្តចោលកូនស្រីទាំងពីរ និងស្វាមី ដោយព្រមរស់នៅស្មោះស្ម័គ្រនឹងរាជបល្ល័ង្កខ្មែរ រហូតដល់ថ្ងៃអនិច្ចកម្ម ។
ក្រៅពីជាមិត្តភក្តិរួមជំនាន់ ជាមួយនឹងវរព្រឹទ្ធសិល្បៈការិនី អ៊ុន បូ ដ៏ល្បីល្បាញ ម៉ម ប៉ុង មានរាងតូចស្តើងដូចគ្នានឹងអ្នកគ្រូ អ៊ុន បូ ដែរតែទាស់ត្រង់ថាអ្នកគ្រូ បូ មានសម្បុរ សជាងបន្តិច ។ ពេលទំនេរ ម៉ម ប៉ុង ចូលចិត្តពិសារបារីថ្នាំខ្មែរ ដែលមូរ ដោយដៃខ្លួនឯង នៅក្នុងហោប៉ៅលោកមានដាក់កញ្ចប់ថ្នាំ ជក់ ជាប់តាមខ្លួនជានិច្ច និងប្រដាប់មូរទៀតសោតក៏លោកធ្វើដោយខ្លួនឯងផងដែរ ។ លោកមានឫកឥរិយាថ្លៃថ្នូរកម្រមានគ្រូៗឯណា ដូចណាស់ ទាំងទន់ភ្លន់រាបសា និងម៉ឺងម៉ាត់ក្នុងការនិយាយស្តី លោកតែងតែអង្គុយបត់ជើងរាបដល់ដីនិងដាក់ដៃទាំងគូនៅលើភ្លៅដូចចូលគាត់ព្រះរាជា ទោះនៅជាមួយសិស្សក៏ដោយក៏លោកមិនដែលអង្គុយច្រងេងច្រងាង ពែនភ្នែន ឬបញ្ឈរជង្គង់ដូចស្រីបារាំងសែសនោះទេ ។ ពេលចាប់បង្ហាត់របាំក្មេងម្តងៗលោកហ្មត់ចត់និងយកចិត្តទុកដាក់ ច្បាស់លាស់ណាស់ សិស្សដែលទទួលបានការបង្ហាត់ បង្រៀនពីលោកភាគច្រើន គឺមានក្បាច់ច្បាស់ល្អ និងមានលក្ខណៈជាក្បាច់ខ្មែរសុទ្ធសាធ ដូចយ៉ាង សម្តេចព្រះរាជបុត្រីព្រះរៀម នរោត្តម បុប្ផាទេវី អ្នកគ្រូ វ័ន សាវ៉ៃ អ្នកគ្រូ ឱម យុវណ្ណឌី និងអ្នកគ្រូ ទន់ សាវ៉ាង ។ល។ គឺសុទ្ធតែជាសិស្សដែលត្រូវបានកាច់ពត់ដោយ ម៉ម ប៉ុង ។ ក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៥ ពេលដែលក្រុមទាហានអាវខ្មៅ ប៉ុល ពត បណ្តេញប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរចេញពីរដ្ឋធានីភ្នំពេញ កាលនោះ ម៉ម ប៉ុង បានចាក ចេញទៅជាមួយគ្នានឹង វរព្រឹទ្ធសិល្បការិនី ឯម ធាយ ។
- ម៉ម ប៉ុង អនិច្ចកម្មនៅភូមិ ឬស្សីជ្រោយ ឃុំស្វាយប្រទាល ស្រុកស្អាង ខេត្តកណ្តាល ក្នុងរបបដ៏ខ្មៅជូរជាតិ ប៉ុល ពត ។
- នេះគឺជារូប ម៉ម ប៉ុង ថតនៅឆ្នាំ ម្សាញ់ ព្រះពុទ្ធសករាជ ២៤៧៣ ត្រូវនឹងឆ្នាំបារាំង ១៩៣០ ផ្នែកខាងក្រោយព្រះមហាប្រាសាទទេវាវិនិច្ឆ័យ ក្រុងចតុម្មុខសិរីមង្គល ។

+ អភិបាលគេហទំព័រសូមអរគុណជាអនេក ចំពោះទឹកចិត្ត ម៉ម ប៉ុង ដែលចោលកូននិងស្វាមីមិនព្រមទៅរស់នៅស្រុកសៀម ដោយលោកសុខចិត្តរស់នៅ បម្រើជាប្រយោជន៍ចំពោះរាជបល្ល័ង្ក និងវប្បធម៌ជាតិខ្មែរ ។ យើងខ្ញុំសូមបួង និងឧទិ្ទសកុសលផលបុណ្យជូនចំពោះ វិញ្ញាណក្ខន្ធ ម៉ម ប៉ុង សូមលោកបានយោងកំណើតទៅកើតក្នុងទីដ៏សុខសាន្ត កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ ។
- ប្រភពពត៌មាន ៖ ១. ប្រសាសន៍របស់ វរព្រឹទ្ធសិល្បៈការិនី
ទេពនាដនិម្មិត ឯម ធាយ ផ្តល់ដោយ
លោកស្រី ថោង ចេង សាស្ត្រាចារ្យ
តូរ្យដន្ត្រីខ្មែរ និងត្រូវជាកូនស្រីរបស់
លោកយាយ ឯម ធាយ ។
២. ប្រសាសន៍របស់ វរព្រឹទ្ធសិល្បៈការិនី
អ៊ុន បូ ផ្តល់ដោយលោកស្រី ឱម
យុវណ្ណឌី សាស្ត្រាចារ្យរបាំក្បាច់
បុរាណខ្មែរ និងត្រូវជាកូនស្រីរបស់
លោកយាយ អ៊ុន បូ ។
៣. លោកស្រី ទន់ សាវ៉ាង
សាស្ត្រាចារ្យរបាំក្បាច់បុរាណខ្មែរ ។
៤. លោកអ៊ំ យី វង្ស អតិតសិស្សរបាំក្នុង
ព្រះបរមរាជវាំង ។
- @រក្សាសិទ្ធិដោយគេហទំព័រ Colorise & Old Photos of Cambodia
By: Leak NCee

27/05/2020

សម្លៀកបំពាក់មេឃុំ ឈ្មោះ ចាន់ ម្នង (Chan Mnong) និងអាជ្ញាធរជនជាតិដើមភាគតិច អំឡុងឆ្នាំ ១៩០៣ នៅក្នុងខេត្តស្ទឹងត្រែង។ (ប្រភព៖ Marine et ses ancêtres)

27/05/2020

អានបន្តិចទៅ បើអ្នកមានឈាមជាខ្មែរ .🌿🇰🇭🌿
កុំឲ្យបរទេសសួរ ថាអ្នកជានរណា ..!?
Qui êtes-vous ??
Who are You ??

*តើខ្មែរ មានអរិយធម័ ផ្ទាល់ខ្លួនរឹងបុឹង មុនឥណ្ឌាមក មែនឬទេ .!?

- ចាប់តាំងពីសតវត្យទី១មក ខ្មែរបានទទួល យកអរិយធម័ឥណ្ឌា ជាផ្លូវការដំបូងមកបញ្រ្ជាប លើអរិយធម័ខ្មែរ
ដែលមានរបៀបរៀបរយ ជាស្រេចទៅហើយ ទើបធ្វើឲ្យអរិយធម័ ខ្មែរវិវត្តន៍ លូតលាស់ ដល់កំពូលនៅសម័យអង្គរ .។

អរិយធម័ខ្មែរ ពុំមែនទើបតែរីកដុះដាលឡើង នៅពេលទទួលអរិយធម័ឥណ្ឌាប៉ុណ្ណោះទេ ពោលគឺជាអរិយធម័មួយ មានចំណាស់ក្នុងចំណោមអរិយធម័ ដែលមាន ចំណាស់ជាងគេ ក្នុងពិភពលោក។

ហើយដែលបានកើតឡើងនៅភូមិភាគអាសុីអាគ្នេយ៍ តាំងពីសម័យបុព្វប្រវត្តិសាស្រ្ត ដ៏យូរលង់ណាស់មកហើយ គឺតាំងពីមុនឥណ្ឌាចូលមកម្លេះ ។

អំណះអំណាងរបស់អ្នកប្រាជ្ញ ជាច្រើន ដូចជាលោក ក្រូលីយេ ( Groslier ) , ម៉ាសាល់ ( Marchal) , តាឡាបូ ( Talabot) ...

ជាតិខ្មែរ ជាជនជាតិពិសេសមួយ នៅក្នុងអំបូរខ្មែរ-មន ហើយបានកើតឡើងនៅ អាសុីអាគ្នេយ៍នេះ តែម្ដង ។
បើផ្អែកលើការស្រាវជ្រាវ ដោយធ្វើកំណាយ នៅស្នានីយ៍នាៗក៏រឹតតែបញ្ចក់ច្បាស់ថា ខ្មែរមិនមែនជាឥណ្ឌា។

នៅស្ថានីយ៍ស្អាងស្ពាន នៃភ្នំទាកទ្រាំង មានចម្ងាយប្រហែល៥គីឡូម៉ែត ពីអណ្ដើកហែប ខេត្តបាត់ដំបង
លោកនិងលោកស្រីម៊ួរេ ( Mourer )
បាននាំនិស្សិត មហាវិទ្យាល័យបុរាណវិទ្យា ទៅធ្វើកំណាយនៅទីនោះ ( ពីឆ្នាំ ១៩៦៦_ ១៩៦៩ ) ។

វត្ថុដែលគេបានឃើញ : គ្រឿងប្រដាប់ធ្វើអំពីថ្ម , សំណល់ផ្ទះបាយ , សាកសពសត្វល្អិត , បំណែកគ្រឿងចានឆ្នាំង , ឆ្អឹងសត្វ ឆ្អឹងមនុស្ស , វត្ថុទាំងនេះ យកទៅធ្វើពិសោធន៍នៅប្រទេសបារាំង តាមវិទ្យុសកម្ម ដើម្បីកំណត់អាយុកាល ។

ក្រោយពិសោធន៍គេបានឲ្យដឹងថា នៅទីនោះ មានមនុស្សរស់នៅតាំងពី ៥០០០ឆ្នាំ មុន គ.ស ។

នៅស្ថានីយ៍សំរោងសែន ( ស្រុកកំពង់ត្រលាច ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ) នៅខាងជើងបឹងទន្លេសាប .។
ស្ថានីយ៍នេះ រកឃើញដោយលោក រ៉ូក ( Roques )
នៅឆ្នាំ ១៨៧៦ ៕

នៅឆ្នាំ ១៩០២ លោក ម៉ង់ស៊ុយ ( Mansuy ) បានរកឃើញ ស្ថានីយ៍ អន្លង់ផ្ដៅ ។
ស្ថានីយ៍នេះ ស្ថិតនៅចម្ងាយ ៣០គីឡូម៉ែត្រ ត្រង់ទិសអគ្នេយ៍ សំរោងសែន ហើយមាន ប្រដាប់ប្រដារដូចស្ថានីយ៍សំរោងសែនដែរ .។

នៅឆ្នាំ១៩៤៣ លោកឡេវី ( Lévy ) បានរកឃើញ ស្ថានីយ៍ថ្មីមួយទៀត គឺម្លូព្រៃ ( ក្នុងខេត្តព្រះវិហារ )៕

នៅស្ថានីយ៍នេះគេបានរកឃើញប្រដាប់ប្រដារធ្វើពីលោហធាតុជាច្រើន។
វត្ថុដែលគេបានរកឃើញនៅតាមស្ថានីយ៍ទាំង៣ នេះមាន :

_ធ្វើអំពីថ្មរំលីង ; ពូថៅមានពន្លួញ , ញញួរ , ត្មោងដំសំបកឈើ
ទ្រនាប់កាំបិត , កណ្ដៀវ , ថ្មសំលៀង , ពុម្ពចាក់កណ្ដៀវ , កងដៃ , ត្បាល់ , ត្រល់ , អង្រែ ផ្លែសន្ទូច ..។

_ពីសំបកខ្យង : អង្កាំ ទំហូ ..
_ ពីដីឥដ្ឋ : ក្អម ឆ្នាំង ចាន ..
_ពីលង្ហិន :ចុងព្រួញ កណ្ដៀវ ពូថៅ ផ្លែសន្ទូច
_ ពីដែក : មានតែ ពន្លាកមួយគត់ នៅស្ថានីយ៍ម្លូព្រៃ។

ស្ថានីយ៍ទាំង៣នេះមានអាយុកាលប្រហែលពី ២ទៅ៣ពាន់ឆ្នាំ មុន គ.ស ។ វត្ថុតាងដែលគេបានស្រាវជ្រាវ រកឃើញនេះ
ជាការគ្រប់គ្រាន់ អាចបញ្ចាក់ថា ខ្មែរបានកសាង អរិយធម័មួយរឹងបុឹងរួចជាស្រេច ទៅហើយ តាំងពីមុនសម័យខ្មែរ ទទួលអរិយធម័ពី ឥណ្ឌា។

_ ផ្អែកទៅលើលក្ខណះភាសាក៏ឃើញថាខុសគ្នាស្រឡះ ។ ភាសាខ្មែរ ស្ថិតនៅក្នុងអំបូរ ខ្មែរ-មន ឯភាសាឥណ្ឌាស្ថិតនៅក្នុងអំបូរឥណ្ឌូ អឺរ៉ុប ។

ភាសាខ្មែរមានលក្ខណះពិសេស របស់ខ្លួន ជាភាសាមានព្យាង្គតិច ភាសា
គ្មានវីភត្កិ គ្មានវចនៈទេ រីឯភាសាបាលី សំស្រ្កឹតដែលឥណ្ឌាប្រើជាភាសាពហុព្យាង្គ មានលិង្គ និង មានវចនៈ ។

ផ្អែកលើជំនឿ : ខ្មែរមានជំនឿលើព្រលឹងដូនតា (មេបា) គឺគេមានជំនឿថា ខ្មោចដែលស្លាប់ទៅនៅមានព្រលឹងចាំថែរក្សាកូនចៅ (អ្នកតា អ្នកជី )៕

ផ្អែកលើសិល្បះ : គឺខ្មែរ មានតាំងពីមុនរហូតមក ពេលរៀបអភិសេក
ហ៊ុន-ទៀង និង នាង លីវ-យី ខ្មែរមានរបាំ ភ្លេង
និងប្រពៃណីរួចស្រេច ទៅហើយ .។

ព្រះបាទ ហ៊ុន ទៀង តោងស្បៃ នាង លីវ យី គឺជានិមិត្តរូប
បញ្ចាក់យ៉ាងច្បាស់ថា អ្នកចំណូលពីក្រៅ ត្រូវគោរពតាម ដើរតាម ប្រពៃណីអ្នកស្រុកអាយ ។

_ ពេលមានអ្នកឈឺថ្កាត់ គេលេងភ្លេងបន់អ្នកតា អ្នកជី ជីដូន
ជីតាដែរ .។

_ មុន ហ៊ុន ទៀង ចូលមកដល់ ខ្មែរចេះធ្វើសិប្បកម្មត្បាញរវ៉ៃ ធ្វើទូក សំពៅ ធ្នូ ស្នា និងចេះរៀបចំក្បួនយុទ្ធសាស្រ្តស្រេចទៅហើយ .។

សន្ថិដ្ថាន : អំណះអណាង ទាំងប៉ុន្មាននេះ បញ្ចាក់ថាខ្មែរ
មានវប្បធម័ អរិយធម័ ផ្ទាល់ខ្លួន រឹងបុឹងរួចជាស្រេចទៅហើយ មុនឥណ្ឌាយកអរិយធម័ របស់ខ្លួន មកផ្សព្វផ្សាយ .៕

*សូមអរគុណ*
សំរាប់ការចំណាយពេល អានអត្ថបទនេះ 🙏❤️🌿

ដកស្រង់ចេញមកពី :សៀវភៅ វប្បធម័ទូទៅ

រៀបរៀងដោយ សាស្រ្តាចារ្យ ឥន្ទ ឳមសាម៉េង

រៀបចំសរសេរ បង្ហាញដោយ: ផេក Khmer Culture