13/09/2024
დაბადებიდან ყველა თანასწორია, მაგრამ ერთნაირ გარემოში როდი ვიზრდებით. ცხოვრება ახალშობილებს განსხვავებულ გარემოს სთავაზობს. ზოგჯერ ცხოვრება ადამიანებს ჩაგრავს, ერთ დაცემას მეორე მოსდევს და ასე დაუსრულებლად. თუ არ წამოდგები, სამყარო გაგთელავს. მთავარია იპოვო ძალა და ცხოვრება განაგრძო, აუტანელი რეალობის დროსაც შეძლო სიცოცხლის სილამაზე შეიგრძნო. „შირაქის“ დღევანდელი სტუმარი ამის ნათელი მაგალითია. უმძიმესი ტრაგედიების და შერყეული ჯანმრთელობის მიუხედავად ცდილობს მყარად წამოდგეს. ცხოვრებისგან ბევრს არაფერს ითხოვს, ელემენტარულიც აბედნიერებს, მაგრამ ამისათვის ყოველდღიური ბრძოლა უწევს.
მიშო შოშიაშვილი: „დედოფლისწყაროში დავიბადე, საბავშვო ბაღშიც აქვე დავდიოდი. ორი წლის ვიყავი, მამა სახლთან ახლოს, საბავშვო ეტლით ტროტუარზე მასეირნებდა და სწრაფად მომავალი მანქანა დაგვეჯახა. შემთხვევა 1991 წელს ქ. დედოფლისწყაროში, ხიდის მიმდებარე ტერიტორიაზე მოხდა. ინერციამ მე სკვერში გადამისროლა, მამაჩემი კი 44 წლის ასაკში ადგილზე გარდაიცვალა, მანქანამ ზედ გადაუარა. თავი დავარტყი და გარკვეული დაზიანებები მაშინ მივიღე. წამიყვანეს საავადმყოფოში და ასე გადავრჩი. როცა გავიზარდე, ერთ-ერთმა თვითმხილველმა მითხრა, რომ ხელი მამაჩემმა მკრა და ეტლით სკვერში გადამაგდო. ამ შემთხვევამ ჩემი ცხოვრება შეცვალა. დღესაც არ ვიცი ვინ დაგვეჯახა. დედაჩემი არ მიყვებოდა, არ უნდოდა მცოდნოდა, ვინ იყო მძღოლი. განუკითხაობის წლები იყო და დამნაშავე არ დასჯილა. ყურმოკვრით ვიცი, რომ ფული გადაიხადა და სასჯელს თავი დააღწია. სრულიად ჯანმრთელი ბავშვი ვიყავი, ამ ავარიის შემდეგ კი ფეხიც დამიზიანდა. როცა უკვე ფეხი ავიდგი, მერე გამოჩნდა, რომ დეფექტი მქონია. მაგრამ, ძალიან გვიჭირდა, ოჯახს მარჩენალი აღარ ჰყავდა და სათანადო მკურნალობა ვერ გავიარე. ნერვიული სისტემაც დამიზიანდა. 90-იანი წლების განუკითხაობა იყო, მამიდაჩემმა კი მისი ნაკვეთები და ბევრი რამ ისე გადაიფორმა, რომ არაფერი დამიტოვა. წარმოუდგენელ გაჭირვებაში ვიზრდებოდი. დედა მუშაობდა და ცდილობდა ჩემთვის არაფერი მოეკლო. სკოლაში შესვლის დრო რომ მომივიდა, დედოფლისწყაროში არ მიმიღეს, ამიტომ იძულებული გავხდი განათლების მისაღებად ზემო ბოდბის სკოლაში შევსულიყავი და 9 კლასი იქ დავამთავრე. დეიდასთან ზემო მაჩხაანში ვცხოვრობდი, მაქსიმალურად გვერდში მედგა, კარგი პირობები ჰქონდა და ხელს მიწყობდა, ყოველდღიურად ბიძას დავყავდი მაჩხაანიდან ბოდბის სკოლაში. დედაც პერიოდულად ჩამოდიოდა. მერე დედოფლისწყაროში დავბრუნდი, მინდოდა ხელობა მესწავლა, რომ თავის რჩენა შემძლებოდა. 15 წლის ასაკში დურგლობაზე შევედი, მერე ფეხსაცმლის შეკეთება ვისწავლე და ცოტა ხანს ვიმუშავე კიდეც. ვერც აქ წამივიდა კარგად საქმე, ხელსაწყოები და მასალები მჭირდებოდა, რისი ფულიც არ მქონდა. შემდეგ უკვე სოფელ სამრეკლოს პროფესიულ კოლეჯში შევედი, ელექტრო საქმე შევისწავლე, მართვის მოწმობა ავიღე.
2007 წელს კიდევ ერთი ტრაგედია შემემთხვა, დედაჩემი 54 წლის ასაკში თონეში ჩავარდა და გარდაიცვალა. მახსოვს, ფეხის ოპერაციისთვის ვემზადებოდით და საბუთებზე დავდიოდით. რამდენჯერმე გადაიდო ოპერაცია, რადგან ხან საბუთები არასწორად გაიგზავნა, ხან დაფინანსება შეცდომით დედაჩემის სახელზე მოვიდა და პროცესი გაჭიანურდა. ამ საქმეებზე დავდიოდით მე და დედა. ერთ დღესაც მე გასული ვიყავი და დედა სახლში მარტო იყო. არ ვიცი რა წინათგრძნობა მქონდა, მოუსვენრობა დამეწყო და სახლში დროზე ადრე წავედი, მაგრამ არ ვიცოდი რატომ მივდიოდი, ან რა მაწუხებდა. რკინის ქუჩა შიგნიდან დაკეტილი დამხვდა, ვაკაკუნე და არავინ გამიხსნა, ღობიდან გადავხტი და სახლში შევედი. ვეძებე, სახლში არავინ იყო, ვიფიქრე მეზობელთან გავიდოდა, რადგან დედა ტელეფონით სარგებლობდა ხოლმე. გამახსენდა, რომ ქუჩა შიგნიდან იყო დაკეტილი და ვერ გავიდოდა, თუ გავიდოდა კარი არ დაიკეტებოდა. ეზოში თონეს გადახდილი ჰქონდა და არაფერი ჩანდა, თან დაბნეული ვიყავი, მაგრამ ახლოს რომ მივედი დიდი უბედურება დავინახე, დედა შიგ იყო ჩაკეცილი, ნახევრად დამწვარი. შოკი მქონდა, იმხელა ხმაზე ვყვიროდი, მეზობლები შემოვიდნენ, სასწრაფო გამოიძახეს, ამოიყვანეს მაგრამ რას ვუშველიდით, უკვე გარდაცვლილი იყო. დღემდე არ ვიცი, როგორ ჩავარდა, წნევამ დაარტყა, თუ რა მოხდა. მამობილი ამ დღეს საქონელთან, სამუშაოდ იყო წასული.
როცა მამა ცოცხალი იყო, კარგად ვცხოვრობდით. მერე კი გაჭირვება და ბევრი რთული დღე გამოვიარეთ. დედა ძალიან წვალობდა, რომ მცირეწლოვანი შვილი გაეზარდა. 5 წლის ვიყავი, დედამ მეორე ოჯახი შექმნა. ძალიან გვიჭირდა და ამის გამო მე ბავშვობიდან ვმუშაობდი ხოლმე. ხან მეზობლებთან ვმუშაობდი დაცლაზე, დატვირთვაზე, ან ფიზიკურ სამუშაოებზე. ძალიან ბევრს ვწვალობდი, რომ თავი გვერჩინა.
– როგორია ცხოვრება ტრაგედიების შემდეგ და რა ძალა იპოვე საკუთარ თავში?
– მშობლების გარეშე ცხოვრება ძალიან რთულია. დედაჩემი მაინც ცოცხალი რომ ყოფილიყო, უფრო სხვანაირად ვიქნებოდი, ბევრად უფრო ლაღი და ბედნიერი. ჩემი ჯანმრთელობის მდგომარეობაც გაცილებით უკეთესი იქნებოდა. მშობლების გარეშე კი ახალგაზრდას ყველაფერი აკლია, მათ სითბოს და თანადგომას ვერაფერი შეცვლის. ახლა კი ცხოვრების ყველა სირთულე საკუთარ თავზე მარტო გადამაქვს. დამოუკიდებლად მიწევს ვიზრუნო ყველაფერზე. შემოსავალიც ჩემი საზრუნავია, საკვებიც, სისუფთავეც. ვითარება უფრო რთულდება, რაც პატარა ასაკში ობლდები. როცა მშობლების თანადგომა მჭირდებოდა, მარტო დავრჩი, არანაირი გასაქანი არ მქონდა, სახლი ზედ მენგრეოდა. ამას ისიც ემატებოდა, რომ ოპერაციები მჭირდებოდა. ურთულესი ცხოვრება გავიარე. ძნელია უყურო თანატოლები როგორ თამაშობენ, ერთობიან, სწავლობენ, შენ კი თავის გადასარჩენად და ლუკმის მოსაპოვებლად მძიმე სამუშაოს შესრულება გიწევს, მაშინ, როცა ჯანმრთელობაც არ გიწყობს ხელს და შეზღუდული უნარი გაქვს. თუ ჯანმრთელი იქნები და სხეული ხელს შეგიწყობს, ადამიანი არაფერს დაიზარებს და მეტს შეძლებს. ყველაფრის მიუხედავად არ გავბოროტებულვარ, მავნე ჩვევებს არ ჩავუთრევივარ, ცუდი არავისთვის გამიკეთებია და ვცდილობ კარგად ვიცხოვრო.
საზღვარგარეთ წასვლაზეც ბევრჯერ მიფიქრია. მინდოდა სამკურნალოდ და სამუშაოდ გერმანიაში, ან საფრანგეთში წავსულიყავი. იქ მაღალტექნოლოგიური მკურნალობა ლტოლვილებისთვისაც ფინანსდება და ვაპირებდი, მაგრამ მამობილი ჩაწვა და ვერ ვუღალატებდი. ვერ მივატოვებდი და ეგოისტურად მხოლოდ საკუთარ თავზე ვერ ვიფიქრებდი. საქართველოში ფეხზე სამი ოპერაცია გავიკეთე, შემდეგ ძვირადღირებული მასაჟები მჭირდებოდა. ფეხის თითების ტკივილები მქონდა და ყველა თითზე მესაჭიროებოდა, მაგრამ ძალიან ძვირი ჯდებოდა და მხოლოდ ერთ თითზე მოვახერხე მკურნალობა. ძალიან გავწამდი. ხანგრძლივ მკურნალობასა და რეაბილიტაციის კურსს ვსაჭიროებ, რომ უკეთ სიარული შევძლო. რადგან ფინანსური საშუალება არ მაქვს, აღარც ვცდილობ. რამდენჯერმე ჩემი ჯანმრთელობის მონაცემები ინტერნეტით საზღვარგარეთ გადავგზავნე, ამერიკელი ექიმი აქაც იყო ჩამოსული და გავაცანი ჩემი მდგომარეობა, მაგრამ ყველა ამბობს, რომ ხანგრძლივ დროსა და დიდ ფინანსებს მოითხოვს.
– და მაინც... ცხოვრება ლამაზია?
– ბევრმა არ იცის, რა არის ცხოვრების მძიმე ჯვრის ტარება. როცა 2 წლის ასაკში მამა შენს თვალწინ დაიღუპება და დაობლდები, როცა სრულწლოვანობის მიღწევის შემდეგ დედის წარმოუდგენლად ტრაგიკულ სიკვდილს იხილავ, ძალიან მძიმეა ეს ყველაფერი. მართალია მამობილთან ერთად დავრჩი, ის ძალიან წესიერი და კეთილი კაცია. ძალიან მადლიერი ვარ მისი, მაგრამ მამა რომ მყოლოდა და ერთად გავზრდილიყავით, უფრო სხვა იქნებოდა. უფრო ლაღი ბავშვობა მექნებოდა და ცხოვრება სხვანაირად წავიდოდა. ისე გამოვიდა, რომ მცირე ასაკიდან დამოუკიდებლად ვიზრდებოდი. ბევრი ვერ აცნობიერებს რა რთულია ცხოვრება, მარტივად უყურებენ ცხოვრებას და ჩემს გვერდითაც არიან ასეთი ადამიანები. ცხოვრებაში ბევრისთვის მიმიცია მაგალითი და მინდა ეს ინტერვიუც სტიმულისა და მაგალითის მიმცემი იყოს სხვებისთვის. რთულმა დღეებმა სულის მხნეობა და გამძლეობა შემმატა, ამ ყველაფერს რწმენის და უფლის თანადგომის გარეშე ვერ გადავლახავდი და დღემდე ვერ მოვიდოდი. ჩემმა ცხოვრებამ რწმენაშიც გამაძლიერა. რაც აზროვნება დავიწყე, ყოველთვის მაინტერესებდა რელიგია და მწამდა უფლის. ღმერთს მადლობას ვეუბნები ყველაფრისათვის. შეიძლება ყოველთვის გმირი არ იყო, მაგრამ ადამიანად უნდა დარჩე. აქვე მინდა ვახსენო სამაგალითო ადამიანი, არბოშიკელი პარასპორტსმენი გიორგი ხიზანიშვილი. მისი ცხოვრება და პიროვნება ჩემთვის მაგალითის და სტიმულის მომცემია. შორიდან ვიცნობ, მაგრამ ჩემთვის ის ყველაზე დიდი და მისაბაძი ადამიანია. ბიჭი, რომელმაც მცირე ასაკში ამხელა ტკივილი გადაიტანა, ორივე ხელი დაკარგა და ყველაფერი დეტალურად ახსოვს, მაგრამ მაინც მოახერხა, ფარხმალი არ დაყარა. შეძლო ძალა მოეკრიბა, გაძლიერებულიყო, ფეხზე მყარად დამდგარიყო და ცხოვრებაში სათქმელი ეთქვა. სამაგალითო იმითაა, რომ არ წუწუნებს, არ მოსთქვამს, უმკლავდება ცხოვრებას, მიუხედავად იმისა, რამხელა პრობლემისა და განსაცდელის წინაშე დგას. ხელების გარეშე ჯერ ფოტოგრაფობა სცადა, შემდეგ ფეხები აამუშავა, ვარჯიში დაიწყო და წარმატებებიც იზეიმა. გამოავლინა უდიდესი შესაძლებლობები. პატივს ვცემ, რადგან სულიერად ძლიერია, ქრისტიანი და ქვეყანაზე შეყვარებული ადამიანია, რომ არ ვახსენოთ მისი განათლება, ცხოვრებისეული ხედვები, მისი სიძლიერეც კმარა. მიმაჩნია, რომ მის ამბავთან ჩემი ისტორია არაფერია. ამიტომ, მინდა ადამიანები მეტად დაფიქრდნენ ცხოვრებაზე და ღირებულებებზე, ასეთი მაგალითები იყოს გამოფხიზლების საბაბი. მინდა, ადამიანები, რომლებიც გაურკვევლობაში არიან, სწორ გზას დაადგნენ და უფლის გზაზე იარონ.
ცხოვრება რთული და ეკლიანია, ვინ რას გადაეყრება, არ ვიცით. ბევრი განსაცდელი შეიძლება შეგვხვდეს, მაგრამ არ უნდა დავნებდეთ. განსაცდელი ადამიანს აძლიერებს. ცხოვრება მაშინაა ლამაზი, როცა ადამიანებს ერთმანეთი გვიყვარს და გვერდში ვუდგავართ. ყველა ადამიანში უნდა იყოს სიკეთე, სიყვარული და რწმენა, თუ ეს არ გვაქვს მაშინ ყველაფერი მუქ ფერებში ჩანს. ცხოვრება გაკვეთილია და კარგად უნდა დაფიქრდეთ. პესიმისტები არ უნდა ვიყოთ, ყოველთვის უნდა ვეცადოთ პოზიტივზე ვიფიქროთ. ადამიანს რწმენა და სიყვარული გადაარჩენს. თუ რწმენითა და სიყვარულით ვიცხოვრებთ, დავრწმუნდებით, რომ სირთულეების მიუხედავად, სიცოცხლე ლამაზია. როცა ასეთი სამშობლო გვაქვს, უნდა გვეამაყებოდეს ჩვენი ქვეყანა და პატივს ვცემდეთ მას.
5 წლიდან მამობილთან ვიზრდები, მანამდე ორი უფროსი შვილი ჰყავდა, მაგრამ მათთან დაშორების შემდეგ დედაჩემთან შექმნა ოჯახი და დღემდე ერთად ვცხოვრობთ. როგორც საკუთარი შვილი, ისე მიყურებდა. მენახირე კაცი იყო, განსაკუთრებული შემოსავალი არასოდეს ჰქონია, მაგრამ ყოველთვის ცდილობდა ჩემს გვერდით დგომას. რაც შეეძლო, ყველაფერს აკეთებდა ჩემთვის. თუმცა, მაინც მორიდებით ვიყავი მასთან, როგორც საკუთარ მამასთან მიხვალ და რამეს სთხოვ, ასე მას ვერ ვუთამამდებოდი. მისგან ცუდი არაფერი მიგრძვნია და თუ რამე შეეძლო, უარი არასოდეს უთქვამს. მასაც რთული ბავშვობა და ბევრი გაჭირვება აქვს გამოვლილი, სულ შრომაში გაატარა ცხოვრება და ყოველთვის წვალობდა. ძალიან თბილი ხასიათის, უწყინარი ადამიანია. როგორც საკუთარი მშობელი, ისე მიყვარს და პატივს ვცემ. არ მახსოვს მისი ხმამაღალი სიტყვა არც ჩემი, არც დედას მიმართ. ძალიან კარგი ურთიერთგაგება ჰქონდათ. ისეთი ხასიათი მაქვს, ადამიანის სიკეთეს და მადლს ყოველთვის ვაფასებ, რაც არ უნდა მცირედი იყოს, მუდმივად მახსოვს. ამიტომ ბოლომდე მის გვერდით ვიქნები. უკვე მეორე წელია ინსულტი დაემართა და ვეღარ მოძრაობს. ჩაწოლილია და მე ვპატრონობ.
– სახელმწიფოს და რაიონის თანადგომას რამდენად გრძნობ?
– 2012 წლიდან კულტურის სახლში დავიწყე მუშაობა, რამდენიმე წელი დარაჯი ვიყავი, 85 ლარი მქონდა ხელფასი. შემდეგ რადგან კოლეჯში ელექტრო საქმე ვისწავლე, მერმა გადაწყვიტა ჩემთვის ხელი შეეწყო და პროფესიულად მემუშავა, ამიტომ ელექტროინჟინერის დამხმარედ გადამიყვანეს დაახლოებით ათი წელია. ამას გარდა, ნიკოლოზ ჯანიაშვილი ოპერაციის დროსაც ძალიან დამეხმარა, რის გამოც ძალიან მადლიერი ვარ მისი. სახელმწიფო მხარდაჭერით კმაყოფილი ვარ.
ჩემი მეგობარია ვალერი ლეკაშვილი და მათი ოჯახის ძალიან მადლიერი ვარ. როგორც მეორე ოჯახს, ისე ვუყურებ, მათი დახმარებით კიდევ ერთი სამსახური შევითავსე. გამიჩნდა დამატებითი შემოსავალი, რითაც სესხის აღება და რამდენიმე ნაბიჯის წინ გადადგმა შევძელი. დამატებით დავსაქმდი სურსათის ეროვნულ სააგენტოში, დედოფლისწყაროს ვეტერინარული ზედამხედველობისა და ბიოუსაფრთხოების პუნქტში, რომელიც ცხვრის გადასარეკ ტრასაზე ცხოველების გასაბანებლად აშენდა. ეს სამსახური სეზონურია და მუდმივი ხელფასი არ არის, მაგრამ მაინც მნიშვნელოვანია ჩემთვის. ვიყიდე მანქანა და თავისუფალ დროს ვტაქსაობ. ასევე დედოფლისწყაროდან ამერიკაში წასულმა ბიჭმა, რომელთანაც არცთუ ისე ახლოს ვიყავი, რთულ მომენტებში რამდენჯერმე ფული გამომიგზავნა და თანადგომა მაგრძნობინა. ასეთი მხარდაჭერა ძალიან მნიშვნელოვანია.
– როგორია შენი გეგმები და ოცნებები?
– ოცნება ბევრი მქონდა, ბავშვობიდან ბევრ რამეზე ვვოცნებობდი და ბევრ რამეზე დამწყვეტია გული, მაგრამ ყველაზე მეტად ის მაწუხებს, რომ ჯარში წასვლაზე ვვოცნებობდი, სამხედრო საქმე ყოველთვის მომწონდა და სამწუხაროდ, ჩემი ჯანმრთელობის მდგომარეობის გამო ეს ოცნებაც აუსრულებელი დამრჩა. მინდოდა მთელი ცხოვრება ამ სფეროსთვის მიმეძღვნა და ჯარში მემსახურა. მინდოდა ჩემი ქვეყანა და ხალხი დამეცვა და ფარად ვყოფილიყავი. უმაღლესში ჩაბარება და სწავლაც მინდოდა, მაგრამ ფინანსური პრობლემების გამო ვერც ეს შევძელი.
გეგმები ბევრი მაქვს, მაგრამ მათ განხორციელებას ვერ ვახერხებ. ძალიან ძველი, მამაჩემის მამის ორსაუკუნოვანი სახლია. აქ დავიბადე და დიდი ხანია მინდა მისი აღდგენა-გალამაზება. მწირი შემოსავლით მიჭირს ამის გაკეთება. მამობილი ცუდად რომ გახდა, ხელი შემეშალა და ვეღარ დავიწყე. ცხოვრებისეულ მიზნებს რაც შეეხება, მინდა ოჯახი შევქმნა, შვილები მყავდეს და ჩემი კვალი დავტოვო ცხოვრებაში. გვარი გავაგრძელო და გამხსენებელი მყავდეს. მინდა შვილებზე ვიზრუნო და მათ გამო ყველაფერი გავაკეთო. ვეცდები, რაც მე დამაკლდა, მათ მივცე. ამიტომ ვწვალობ და ვიბრძვი, რომ მყარად ვიყო. ჩემი შვილი აუცილებლად ქრისტიანი და კაცთმოყვარე იქნება, პირველ რიგში ადამიანების სიყვარულს ვასწავლი. მაქსიმალურად ვცდილობ, ყველას გვერდით დავუდგე და კარგი ადამიანის სახელი მქონდეს. მაშინებს მარტოობა, ცხოვრება ამაზე ხშირად მაფიქრებს და არ მინდა მარტო დავრჩე. ვოცნებობ ქრისტიანული პატარა ოჯახი მქონდეს და გავიხარო, დავტკბე მათი ბედნიერებით. რაც ცხოვრებამ დამაკლო, მინდა ჩემი განვლილი მწარე დღეები მეუღლემ და შვილებმა გამილამაზონ. მინდა მაფასებდეს, გვერდით დამიდგეს და რწმენით შევქმნათ ოჯახი!
ესაუბრა ილია მარტყოფლიშვილი