Στην Αυγή του Χρόνου

Στην Αυγή του Χρόνου Αρχαία Ελληνική και Ρωμαϊκή Ιστορία και γραμματεία

Χάρων ο Λαμψακηνός - ΑποσπάσματαΠιθανά αποσπάσματα των Όρων Λαμψακηνών - Ά Μέρος1. Στράβων, Γεωγραφικών ΙΓ 583 Ο Χάρων ο...
17/06/2025

Χάρων ο Λαμψακηνός - Αποσπάσματα
Πιθανά αποσπάσματα των Όρων Λαμψακηνών - Ά Μέρος

1. Στράβων, Γεωγραφικών ΙΓ 583

Ο Χάρων ο Λαμψακηνός αφαιρεί ακόμη τριακόσια στάδια και αρχίζει από το Πράκτιο (τόσα είναι τα στάδια από το Πάριο στο Πράκτιο). Αυτός προχωράει την περιοχή έως το Αδραμύττιο.

Σχόλιο: Το απόσπασμα αναφέρεται στα σύνορα της Τρωάδας

2. Σχόλιο, Απολλώνιος Β2

Ο Χάρων λέει ότι η χώρα των Λαμψακηνών ονομαζόταν πριν Βεβρυκία από τους κατοίκους της, τους Βέβρυκες οι οποίοι αφανίστηκαν από τους πολέμους που έγιναν.

(Θα μπορούσε να προέρχεται από το έργο Όροι Λαμψακηνών ή από το έργο Περί Λαμψάκου εφόσον είχε γράψει τέτοιο έργο)

Έτσι κι αυτός υπερείχε σε γενναιότητα και σεμνότητα, και μετά το θάνατό του, με την ψυχή του θα έχει ζωή ευχάριστη αν βέ...
17/06/2025

Έτσι κι αυτός υπερείχε σε γενναιότητα και σεμνότητα,
και μετά το θάνατό του, με την ψυχή του θα έχει ζωή ευχάριστη
αν βέβαια ο Πυθαγόρας ο σοφός αληθινές απόψεις
γνώρισε κι έμαθε για όλους τους ανθρώπους.

Ίων ο Χίος

Σχόλιο: Πρόκειται για επίγραμμα για τον Φερεκύδη. Η αναφορά στον Πυθαγόρα αφορά τη διδασκαλία και τις απόψεις του για την αθανασία της ψυχής.

Πηγή: Διογένης Λαέρτιος Α 120

Χάρων ο Λαμψακηνός - ΑποσπάσματαΌροι (ή Ώροι) Λαμψακηνών1. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών, ΙΑ 475 dΟ Χάρωνας από τη Λάμψακο στ...
04/06/2025

Χάρων ο Λαμψακηνός - Αποσπάσματα
Όροι (ή Ώροι) Λαμψακηνών

1. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών, ΙΑ 475 d

Ο Χάρωνας από τη Λάμψακο στους Ώρους του λέει ότι στη Σπάρτη ακόμη και σ’ αυτόν έδειχναν το ποτήρι που έδωσε στην Αλκμήνη ο Δίας, όταν μεταμορφώθηκε σε Αμφιτρύωνας.

Σχόλιο: Η Αλκμήνη ήταν η μητέρα του Ηρακλή και σύζυγος του Αμφιτρύωνα βασιλιά της Θήβας.

2. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών, ΙΒ 520 d-f

Εξιστόρησε για τους Καρδιανούς ο Χάρωνας από τη Λάμψακο στο δεύτερο βιβλίο των Ώρων του γράφοντας έτσι:

Οι Βισάλτες εκστράτευσαν εναντίον της Καρδίας και νίκησαν. Αρχηγος των Βισαλτέων ήταν ο Νάρης. Αυτός όταν ήταν παιδί πουλήθηκε στην Καρδία και, αφού υπηρέτησε ως δούλος σε κάποιον Καρδιανό, έγινε κουρέας. Στους Καρδιανούς υπήρχε κάποιος χρησμός ότι οι Βισάλτες θα έρθουν εναντίον τους και συχνά μιλούσαν γι’ αυτό καθισμένοι στο κουρείο. Δραπέτευσε λοιπόν ο Νάρης από την Καρδία στην πατρίδα του και ετοίμασε τους Βισάλτες εναντίον των Καρδιανών, αφού ορίστηκε αρχηγός από τους Βισάλτες. Όλοι οι Καρδιανοί είχαν διδάξει τα άλογά τους να χορεύουν στα συμπόσια με τη συνοδεία αυλών. Στέκονταν όρθια πάνω στα πισίνα πόδια τους και με τα μπροστινά, σαν να χειρονομούσαν, χόρευαν ξέροντας καλά τις μελωδίες των αυλών. Ξέροντας λοιπόν αυτά καλά ο Νάρης πήρε μια αυλητρίδα από την Καρδία. Αυτή, φτάνοντας στους Βισάλτες δίδαξε πολλούς, αυλητές. Μαζί τους ο Νάρης εκστράτευσε εναντίον της Καρδίας. Όταν η μάχη είχε αρχίσει, έδωσε εντολή να παίξουν τις μελωδίες των αυλών, όσες ήξεραν καλά τα άλογα των Καρδιανών. Όταν τα άλογα άκουσαν τον αυλό, στάθηκαν όρθια στα πισίνα πόδια τους και άρχισα να χορεύουν. Η δύναμη των Καρδιανών στηριζόταν στο ιππικό και έτσι νικήθηκαν.

Σχόλιο: Η Καρδία ήταν πόλη στο Μέλανα κόλπο, στη δυτική πλευρά της Θρακικής χερσονήσου, ιδρυμένη από τους Μιλήσιους και τους Κλαζομένιους.

Αδάμαστοπαιδί με μάτια ταύρου, νέε κι όχι νέε, γλυκύτατε οδηγέ βαρύβροντων ερώτων, κρασί που το νου υψώνεις, … άρχοντα τ...
04/06/2025

Αδάμαστο
παιδί με μάτια ταύρου, νέε κι όχι νέε, γλυκύτατε οδηγέ
βαρύβροντων ερώτων, κρασί που το νου υψώνεις,
… άρχοντα των ανθρώπων.

Ίων ο Χίος

Πηγή: Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών Β 35d

04/06/2025

Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Αίθρα ο πρώτος τόμος από τα "Αρχιμήδους του Συρακούσιου άπαντα τα σωζόμενα" της Ρούλας Σπανδάγου.

Από το εισαγωγικό σημείωμα της Ρούλας Σπανδάγου διαβάζουμε:

Στη συλλογική μνήμη το όνομα του πολυμήχανου σοφού των Συρακουσών Αρχιμήδους είναι άρρηκτα συνδεδεμένο με τις φράσεις "Εύρηκα, Εύρηκα" και "Μη μου τους κύκλους τάραττε". Όμως για την παγκόσμια μαθηματική κοινότητα ο Αρχιμήδης είναι ο κατεξοχήν Μαθηματικός όλων των αιώνων και όλων των εποχών.

Πληρέστερη έκδοση των έργων του Αρχιμήδους θεωρείται εκείνη της Λειψίας που έγινε τα έτη 1910 (Α΄ τόμος), 1913 (Β΄ τόμος) και 1915 (Γ΄ τόμος) από τον Δανό ιστορικό των μαθηματικών Johan Ludvig Heiberg (1854-1928).

Στη νεότερη Ελλάδα παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά το 1970 από τον αείμνηστο καθηγητή φυσικής Ευάγγελο Σταμάτη.

Ο παρόν Α' τόμος των απάντων του Αρχιμήδους περιέχει τρία έργα:

1. Το "Περί σφαίρας και κυλίνδρου, βιβλία β΄"

2. Το "Κύκλου μέτρησις"

3. Το "Περί κωνοειδέων και σφαιροειδέων"

και διαιρείται σε 3 κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο αναφέρονται:

α) Η ζωή και το έργο του Αρχιμήδους

β) Οι μαθηματικές εργασίες του Αρχιμήδους που σώθηκαν

γ) Το περιεχόμενο των πραγματειών του παρόντος τόμου

δ) Τα Ελληνικά αριθμητικά σύμβολα

ε) Αριθμητικές πράξεις

στ) Η μαθηματική ορολογία του κειμένου

ζ) Έλληνες σχολιαστές των έργων του Αρχιμήδους

η) Οι εκδόσεις των έργων του Αρχιμήδους

θ) Κώδικες που περιέχουν τα έργα του Αρχιμήδους.

Στο δεύτερο κεφάλαιο παρουσιάζεται το αρχαίο κείμενο και στο τρίτο η απόδοσή του στη νεοελληνική με τις απαραίτητες διευκρινήσεις και σχόλια.

Στην παρούσα έκδοση το αρχαίο Ελληνικό κείμενο (με νέα ηλεκτρονική στοιχειοθεσία και σχετική αποκατάσταση) έχει ληφθεί από την επανέκδοση του προαναφερθέντος έργου του J. Heiberg με διορθώσεις από τον Ευαγγέλου Σταμάτη (1972). [...]

Χάρων ο Λαμψακηνός - ΑποσπάσματαΠερσικά1. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών, Θ 394 e Ο Χάρωνας από τη Λάμψακο στα Περσικά του εξι...
03/06/2025

Χάρων ο Λαμψακηνός - Αποσπάσματα
Περσικά

1. Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών, Θ 394 e

Ο Χάρωνας από τη Λάμψακο στα Περσικά του εξιστορώντας τα σχετικά με το Μαρδόνιο (Πέρσης στρατηγός) και τον περσικό στρατό που καταστράφηκε στην περιοχή του Άθω γράφει και αυτά:

Και τότε για πρώτη φορά εμφανίστηκαν στους Έλληνες λευκά περιστέρια που πρωτύτερα δεν υπήρχαν.

Πιθανά αποσπάσματα από τα Περσικά

2. Πλούταρχος, Περί της Ηροδότου κακοηθείας 859 α

Ωστόσο ο Χάρων ο Λαμψακηνός, παλαιότερος συγγραφέας, όταν αναφέρεται στα σχετικά με τον Πακτύη, δεν προσάπτει τέτοιο ανοσιούργημα ούτε στους Μυτιληναίους ούτε στους Χίους. Γράφει επί λέξη:

Όταν ο Πακτύης αντιλήφθηκε ότι ο Περσικός στρατός προελαύνει, έφυγε και πήγε κατ’ αρχάς στη Μυτιλήνη και μετά στη Χίο, και ο Κύρος τον συνέλαβε.

Σχόλιο: Εδώ ο Πλούταρχος αποδομεί τα όσα γράφει ο Ηρόδοτος στο Α 157-160. Ο Πακτύης ήταν Λύδος στρατηγός που ξεκίνησε επανάσταση κατά του διοικητή των Σάρδεων και του Κύρου.

3. Πλούταρχος, Περί της Ηροδότου κακοηθείας 861 c-d

Αυτός (ο Ηρόδοτος) όμως λέει πως εκείνοι (οι Αθηναίοι) νικήθηκαν από τους βάρβαρους και καταδιώχτηκαν στα πλοία τους, ενώ ο Χάρων ο Λαμψακηνός δεν αναφέρει τίποτα τέτοιο, αλλά γράφει επί λέξη τα εξής:

Οι Αθηναίοι έπλευσαν με είκοσι τριήρεις για να βοηθήσουν τους Ίωνες, εκστράτευσαν στις Σάρδεις και κυρίευσαν όλη την περιοχή της πόλης εκτός από το βασιλικό τείχος. Μετά από αυτά επέστρεψαν στη Μίλητο.

Σχόλιο: Αναφορά στην εξέγερση των Ιόνων στο 5ο βιβλίο του Ηροδότου Ε 99-102

4. Τερτυλλιανός, Περί ψυχής 46

Ο Ηρόδοτος αφηγείται πως ο Αστυάγης ο βασιλιάς των Μήδων, είδε σε όνειρο να βγαίνει από τη μήτρα της παρθένας κόρης του ένας κατακλυσμός που πλημμύρισε την Ασία. Και πάλι το έτος που ακολούθησε το γάμο της, είδε ένα αμπέλι να φυτρώνει από το ίδιο μέρος του ατόμου της, το οποίο εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ασία. Την ίδια ιστορία διηγείται πριν από τον Ηρόδοτο (Α 107-108) ο Χάρων ο Λαμψακηνός.

5. Πλούταρχος, Βίοι Παράλληλοι, Θεμιστοκλής 27

Ο Θουκυδίδης και ο Χάρωνας ο Λαμψακηνός γράφουν ότι ο Θεμιστοκλής συναντήθηκε με τον γιο του Ξέρξη, αφού ο ίδιος είχε πεθάνει.

Ας περιμένουμε το ένδημο του αέρα άστρο της Αυγής, πρόδρομο των λευκών φτερών του ήλιου.Ίων ο Χίος
03/06/2025

Ας περιμένουμε το ένδημο του αέρα άστρο
της Αυγής, πρόδρομο των λευκών φτερών
του ήλιου.

Ίων ο Χίος

Νουμήνιος Θηριακόν1. Σχόλιο, Νίκανδρος, Θηριακά 637 Ότι υπάρχουν δύο είδη (οχιάς) μαρτυρεί και ο Νουμήνιος στο έργο του ...
03/06/2025

Νουμήνιος
Θηριακόν

1. Σχόλιο, Νίκανδρος, Θηριακά 637

Ότι υπάρχουν δύο είδη (οχιάς) μαρτυρεί και ο Νουμήνιος στο έργο του Θηριακός.

2. Σχόλιο, Νίκανδρος, Θηριακά 519

Ο Νουμήνιος αναφέρει ότι ο κιρραίος οίνος ( =είδος λευκού κρασιού) αναμεμειγμένος με φλεγμονόχορτο ωφελεί.

3. Σχόλιο, Νίκανδρος, Θηριακά 237

Η πληγή έχει στο άνοιγμά της πράγματι κιτρινωπό χρώμα, το δε πρήξιμο αυξάνεται σ’ εκείνο το σημείο.

Χάρων ο ΛαμψακηνόςΙστορικός, λογογράφος και χρονογράφος του 5ου αιώνα π.Χ., σύγχρονος του Ηροδότου ή λίγο νεότερος, από ...
02/06/2025

Χάρων ο Λαμψακηνός

Ιστορικός, λογογράφος και χρονογράφος του 5ου αιώνα π.Χ., σύγχρονος του Ηροδότου ή λίγο νεότερος, από την Λάμψακο. Ήταν γιος του Πυθοκλή ή του Πύθη. Από τη Σούδα αναφέρονται διάφορα βιβλία αλλά τα μόνα σίγουρα είναι τα Περσικά σε δύο βιβλία και οι Όροι Λαμψακηνών σε τέσσερα βιβλία . Άλλοι τίτλοι έργων του που δίνει η Σούδα είναι: Ελληνικά (τέσσερα βιβλία), Περί Λαμψάκου (δύο βιβλία), Λιβυκα, Κρητικά, Αιθιοπικά, ένας Περίπλους πέρα από τις Ηράκλειες στήλες, ένας χρονολογικός κατάλογος των πρυτάνεων της Σπάρτης και Κτίσεις πόλεων (δύο βιβλία).

Στα Περσικά φαίνεται ότι πραγματευόταν την Ιωνική επανάσταση και τους περσικούς πολέμους και ίσως να αναφερόταν και στην ιστορία του κράτους των Περσών. Το έργο του Όροι Λαμψακηνών θεωρείται το αρχαιότερο σύγγραμμα με λογοτεχνική διασκευή χρονικού πόλεως.

Ο Χάρων έγραψε σε ιωνική διάλεκτο και πέτυχε να πλησιάσει ο σε κάποιων βαθμό τον λαϊκό τρόπο αφήγησης.

Μαρτυρίες

1. Σούδα (Χάρων) χ 136

Χαρών, Λαμψακηνός, γιος του Πυθοκλή, έζησε κατά τη βασιλεία του Δαρείου του πρώτου την 79η Ολυμπιάδα, αλλά μάλλον την εποχή των Περσικών πολέμων κατά την 75η Ολυμπιαδα. Ήταν ιστορικός. Έγραψε Αιθιοπικά, Περσικά σε δύο βιβλία, Ελληνικά σε τέσσερα βιβλία, Περί Λαμψάκου δύο βιβλία, Λιβυκά, Ώροι (ή Όροι) Λαμψακηνών τέσσερα βιβλία, Πρυτάνεις ή άρχοντες των Λακεδαιμονίων - αυτά είναι χρονικά. Κτίσεις πόλεων δύο βιβλία, Κρητικά 3 βιβλία συμπεριλαμβανομένων και των νόμων που όρισε ο Μίνωας και Περίπλους πέρα από τις Ηράκλειες στήλες.

2. Στράβων, Γεωγραφικών ΙΓ 589

Από τη Λάμψακο ηταν ο ιστορικός Χάρων.

3. Παυσανίας, Φωκικά 38, 11

Ο Χάρωνας, ο γιος του Πύθη.

Ίων ο ΧίοςΛυρικά - Ελεγειακά1. Υπόθεση, Σοφοκλέους ΑντιγόνηΤο έργο είναι από τα πιο ωραία του Σοφοκλή. Υπάρχει αμφισβήτη...
02/06/2025

Ίων ο Χίος
Λυρικά - Ελεγειακά

1. Υπόθεση, Σοφοκλέους Αντιγόνη

Το έργο είναι από τα πιο ωραία του Σοφοκλή. Υπάρχει αμφισβήτηση για όσα λέγονται σχετικά με την ηρωίδα και την αδελφή της Ισμήνη. Ο Ίωνας δηλαδή στους διθυράμβους του λέει ότι και οι δυο κάηκαν στο ναό της Ήρας από τον Λαοδάμαντα, το γιο του Ετεοκλή.

2. Παυσανίας, Ηλιακά Α 14, 9

Γνωρίζω ύμνο που έκανε ο Ίωνας ο Χίος για τον Καιρό, στον οποίο ο Καιρός γενεαλογικά αναφέρεται ως ο νεότερος γιος του Δία.

3. Σχόλιο, Απολλώνιος Ρόδιος A 1165

Και ο Ίων στους διθυράμβους του λέει ότι (τον Αιγαίωνα) τον παρακίνησε η Θέτιδα και από το πέλαγος - όντας παιδί της θάλασσας - να πάει να φυλάξει τον Δία.

Σχόλια: Ο Αιγαίων ήταν ένας από τους εκατόγχειρες που βοήθησαν τους θεούς στην Τιτανομαχία. Από τους θεούς ονομαζόταν Βριάρεως. Ο Ίων φαίνεται ότι αναφερόταν στο εξής γεγονός: Η Ήρα, ο Ποσειδώνας και η Αθήνα θέλησαν να αιχμαλωτίσουν το Δία και εκείνος κάλεσε σε βοήθεια των Βριάρεω που προξένησε φόβο στους αντιπάλους του και παραιτήθηκαν από την προσπάθειά τους.

Νουμήνιος ο ΗρακλεώτηςΑμφίβολα αποσπάσματα Από τα φυτά όσα φυτρώνουν άσπαρτα κι όσα ριζώνουν στα χωράφια το χειμώνα ή ότ...
02/06/2025

Νουμήνιος ο Ηρακλεώτης
Αμφίβολα αποσπάσματα

Από τα φυτά όσα φυτρώνουν άσπαρτα κι όσα ριζώνουν
στα χωράφια το χειμώνα ή όταν φτάσει η πολυάνθεμη άνοιξη
είναι η άγρια αγκινάρα και το άγριο καρότο
η βαθύρριζη ρέβα και η άγρια καυκαλίδα.

Νουμήνιος ο Ηρακλεώτης
Αλιευτικός

Σχόλιο:
Ο Αθήναιος αναφέρει ότι το συγκεκριμένο απόσπασμα προέρχεται από το έργο Αλιευτικός του Νουμήνιου. Είναι πιθανό όμως το απόσπασμα να προέρχεται είτε από άλλο άγνωστο έργο - ή ίσως από το έργο για τα δείπνα που είχε γράψει ο Νουμήνιος - ή να είναι άλλου συγγραφέα καθώς θεματικά δεν ταιριάζει με το έργο Αλιευτικός.

Πηγή: Αθήναιος, Δειπνοσοφιστών Θ 371 b-c

Αθάνας ο Συρακούσιος Αποσπάσματα - Β Μέρος3. Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Τιμολέων 23, 4Είδη είχαν συναθρηστεί κοντά στο...
01/06/2025

Αθάνας ο Συρακούσιος
Αποσπάσματα - Β Μέρος

3. Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Τιμολέων 23, 4

Είδη είχαν συναθρηστεί κοντά στον Τιμολέοντα και πολλοί από την Ιταλία και τη Σικελία, και όταν ο αριθμός των συγκεντρωμένων έφτασε στους εξήντα χιλιάδες, όπως αναφέρει ο Άθανις, διένειμε σε αυτούς τη χώρα και τους έδωσε σπίτια αντί χιλίων ταλάντων. Έτσι παρείχε τη δυνατότητα στους παλαιούς Συρακουσίους να αγοράσουν τα δικά τους σπίτια και παράλληλα εξοικονόμησε άφθονα χρήματα για το δημόσιο ταμείο, αφού είχε πέσει ο λαός και από άλλες αιτίες και από τον πόλεμο σε τέτοια φτώχεια, ώστε έφτασε στο σημείο να πουλήσει τους ανδριάντες των τυράννων. Μάλιστα για τον κάθε ανδριάντα χωριστά θα γινόταν ψηφοφορία και του αποδιδόταν κατηγορία σαν να ήταν άνθρωπος που απολογούνταν. Τότε λέγεται πως διατήρησαν οι Συρακούσιοι τον ανδριάντα του παλαιού τυράννου Γέλωνα, ενώ αποφάσισαν με ψηφοφορία την καταδίκη των υπολοίπων, επειδή αγαπούσαν και τιμούσαν τον άνδρα εκείνο που είχε νικήσει τους Καρχηδόνιους στην Ιμέρα (το 480 π.Χ. έγινε η μάχη αυτή. Ο Γέλων απέκτησε μεγάλη δόξα και οι Συρακούσες έγιναν το σπουδαιότερο πολιτικό και πολιτισμικό κέντρο της Μεγάλης Ελλάδας)

4. Πλούταρχος, Βίοι παράλληλοι, Τιμολέων 37, 7

Ήταν ήδη ηλικιωμένος (ο Τιμολέων) όταν εξασθένησε η όρασή του, και αργότερα μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα τυφλώθηκε τελείως, και δεν ευθυνόταν ο ίδιος γι’ αυτό, ούτε τον κατέτρεξε η τύχη, αλλά η τύφλωσή του οφειλόταν σε κληρονομικά αίτια και στον καταρράκτη που πρόσβαλε με τον καιρό τα μάτια του. Γιατί αναφέρονται αρκετοί συγγενείς του που έχασαν κατά τον ίδιο τρόπο με αυτόν την όρασή τους, η οποία εξασθένησε από τα γηρατειά. Ο Άθανις όμως ισχυρίζεται πως, όταν πολεμούσε ακόμα εναντίον του Ίππωνα (τύραννος της Μεσσήνης) και του Μάμερκου (τύραννος της Κατάνης) στις Μύλες και ήταν στο στρατόπεδο, παρουσιάστηκε γλαύκωμα στα μάτια του και ήταν ολοφάνερο πως θα έχανε το φως του. Αυτό βέβαια δεν τον έκανε να λύσει την πολιορκία, αλλά συνέχισε τον πόλεμο για να συλλάβει τους τυράννους. Όταν όμως επανήλθε στις Συρακούσες, αμέσως παραιτήθηκε από την αρχηγία και ζήτησε από τους πολίτες να τον απαλλάξουν από τα καθήκοντά του αυτά, μιας και τα πράγματα είχαν φτάσει σε αίσιο τέλος.

Address

Agios Dimitrios

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Στην Αυγή του Χρόνου posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share

Category