Εκτός Γραμμής

17/11/2025

52 χρόνια.

Κι ακόμα από το μέλλον.

Πολυτεχνείο 1973

Η εξέγερση του μεγάλου, του συγκλονιστικού, του ανώνυμου πλήθους.

50 χρόνια μετά, τίποτα δεν τελείωσε, όλα συνεχίζονται.

07/11/2025

[108]

«Η κομμουνιστική επανάσταση του Οκτώβρη του 1917 είναι, στην κλίμακα του γίγνεσθαι της ανθρωπότητας, το ξεκίνημα της ζωής. Η επανάσταση του 1917 παραμένει αυτό με αφετηρία το οποίο γνωρίζουμε ότι, σε πείσμα των παροδικών φαινομενικών όψεων, ο κυρίαρχος καπιταλισμός είναι ήδη, και για πάντα, κάτι που ανήκει στο παρελθόν. Καθήκον μας είναι να κατοικήσουμε σε αυτό το παρελθόν που μας επιβάλλουν, ώστε να οικοδομήσουμε εκεί την πολιτική εστία ενός αληθινού παρόντος, μιας αληθινής ζωής, εκείνης της ζωής που παραμένει στραμμένη προς τη δεύτερη μεταλλαγή, τη μετανεολιθική μεταλλαγή. Έμβλημα αυτού του ζωντανού παρόντος που αντιμάχεται τον θάνατο παραμένει η ρωσική επανάσταση, ένα έμβλημα το οποίο, όσο κι αν φαίνεται ότι ανήκει στο παρελθόν, δεν παύει να είναι, από την πλευρά του, ενάντια στον θάνατο, στραμμένο προς το μέλλον».

Alain Badiou
ΠΕΤΡΟΥΠΟΛΗ, ΣΑΝΓΚΑΗ
ΟΙ ΔΥΟ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ

Μετάφραση: Ειρήνη Μαρκίδη - Τάσος Μπέτζελος
εκδόσεις Εκτός Γραμμής | Σειρά: Συμβάντα

06/11/2025

O Παναγιώτης Φωτίου γράφει στο Jacobin Greece για το «Για την αναπαραγωγή» του Louis Althusser, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εκτός Γραμμής σε μετάφραση του Τάσου Μπέτζελου:

Το «Για την αναπαραγωγή» εκδίδεται στα ελληνικά από τις εκδόσεις Εκτός Γραμμής για πρώτη φορά 56 χρονιά μετά από τη συγγραφή του χειρόγραφου και 30 χρόνια έπειτα από την έκδοση του στα γαλλικά το 1995 - πέντε χρονιά μετά τον θάνατο του Λουί Αλτουσέρ. Η έκδοση έρχεται ως μέρος μίας ευρύτερης εκδοτικής προσπάθειας επανένταξης της αλτουσεριανής προβληματικής στο ελληνικό κοινό και, ευελπιστούμε, στο εργατικό κίνημα. Αυτή τη φορά εισάγοντας ένα από τα πιο εμβληματικά έργα του Αλτουσέρ, το χειρόγραφο «Για την αναπαραγωγή» που παρότι δεν εκδόθηκε ποτέ, μία μικρή σύνοψη του αποτέλεσε το «Ιδεολογία και ΙΜΚ [Ιδεολογικοί Μηχανισμοί του Κράτους]» ίσως ένα από τα πιο επιδραστικά έργα του Γάλλου φιλοσόφου στα τέλη της δεκαετίας του 1960 και αρχές της δεκαετίας του 1970.

Διαβάστε ολόκληρο το κείμενο στον σύνδεσμο στο πρώτο σχόλιο.

29/10/2025

Η Λέσχη Ανάγνωσης του Εκτός Γραμμής συνεχίζει τις αναγνώσεις της για τον μήνα Οκτώβριο!

Αύριο Πέμπτη, 30 Οκτωβρίου, συζητάμε το υπέροχο κλασικό «Η κυρία Νταλογουέι» της Virginia Woolf (εκδόσεις Μεταίχμιο, μτφρ. Κωνσταντίνα Τριανταφυλλοπούλου).

Σας περιμένουμε στις 7 μ.μ. στο Εκτός Γραμμής (Ασκληπιού 57)!

17/10/2025

Louis Althusser
16 Οκτωβρίου 1918 - 22 Οκτωβρίου 1990

Ο Λουί Αλτουσέρ γεννήθηκε το 1918 στην Αλγερία και πέθανε το 1990 στο Παρίσι. Σπούδασε και δίδαξε φιλοσοφία στην École Normale Supérieure. Ήταν μέλος του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος από το 1948 μέχρι τον θάνατό του. Προώθησε, σε συνεργασία με τους μαθητές του, ένα από τα σημαντικότερα εγχειρήματα ριζικής αναθεμελίωσης του μαρξισμού κατά τον 20ό αιώνα, στους αντίποδες του «σοβιετικού μαρξισμού» τόσο της σταλινικής όσο και της μετασταλινικής περιόδου. Επιχείρησε μια νέα ανάγνωση του Μαρξ σε ρήξη με κάθε ανθρωπιστική ερμηνεία του, υποστήριξε ότι ο μαρξισμός δεν είναι μια νέα φιλοσοφία αλλά μια νέα πρακτική της φιλοσοφίας, επεξεργάστηκε μια νέα θεωρία και έννοια της ιδεολογίας και έθεσε επιτακτικά, στα τέλη της δεκαετίας του ’70, το ζήτημα της κρίσης του μαρξισμού ως ευκαιρίας για μια επαναστατική ανανέωση του ίδιου του μαρξισμού.

Από τη σειρά Θεωρία | Αλτουσέρ των εκδόσεων Εκτός Γραμμής κυκλοφορούν, σε μετάφραση του Τάσου Μπέτζελου, τα βιβλία του:

Για τον Μαρξ

Ο Λένιν και η φιλοσοφία

Για την Πολιτιστική Επανάσταση

Το υπόγειο ρεύμα του υλισμού της συνάντησης

Μύηση στη φιλοσοφία για τους μη φιλοσόφους

Για την κρίση του μαρξισμού

Απάντηση στον Τζων Λιούις

Για την αναπαραγωγή.
Ιδεολογία και ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους

*

Λίγα λόγια για το τελευταίο βιβλίο της σειράς, το περίφημο «Για την αναπαραγωγή» που μόλις κυκλοφόρησε για πρώτη φορά στα ελληνικά και συνιστά μια από τις πιο σημαντικές και επιδραστικές μελέτες του Αλτουσέρ:

Στον απόηχο του Μάη του ’68, ο Λουί Αλτουσέρ θα παραγάγει ορισμένες από τις πιο επιδραστικές και κρίσιμες θεωρητικές συνεισφορές του: το περίγραμμα μιας υλιστικής θεωρίας της ιδεολογίας, αφενός, και τις βασικές γραμμές μιας νέας μαρξιστικής θεωρίας για την κρατική εξουσία, με επίκεντρο τους ιδεολογικούς μηχανισμούς του κράτους, αφετέρου.

Στην έκδοση συγκεντρώνεται το σύνολο της ερευνητικής αυτής εργασίας του συγγραφέα, και πρωτίστως το θεμελιώδες κείμενό της, εκείνο από το οποίο αντλήθηκαν τα θραύσματα που αποτέλεσαν το διάσημο άρθρο «Ιδεολογία και ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους». Γίνεται έτσι προσβάσιμη για πρώτη φορά στα ελληνικά η πλήρης συμβολή του Αλτουσέρ για την ιδεολογία και τους ΙΜΚ, φωτίζοντας προηγούμενα αδιαφανή σημεία, που έδωσαν λαβές για κριτική, και φέρνοντας ενδεχομένως στην επιφάνεια άλλα, που προκύπτουν ακριβώς από τον ερευνητικό και ανολοκλήρωτο χαρακτήρα του χειρογράφου.

Το βιβλίο αυτό συνιστά ως εκ τούτου αποφασιστική συμβολή στη διάνοιξη ενός δρόμου προς την επικράτεια της μαρξιστικής θεωρίας για το κράτος και την ιδεολογία, ωθώντας μας να μετασχηματίσουμε την προβληματική της μέσα από την υλιστική προσέγγιση της αναπαραγωγής (των καπιταλιστικών σχέσεων παραγωγής), και συνακόλουθα της δυνατότητας διατάραξης και διακοπής της. Με μια λέξη, της επανάστασης.

*
Από τη σειρά Θεωρία | Αλτουσέρ των εκδόσεων Εκτός Γραμμής θα κυκλοφορήσει τους πρώτους μήνες του 2026 το βιβλίο «Φιλοσοφία και αυθόρμητη φιλοσοφία των επιστημόνων», και ετοιμάζονται τα: «Ο Μαρξ στα όριά του», «Γραπτά για την ψυχανάλυση», «Οι μαύρες αγελάδες», «Όντας μαρξιστής στη φιλοσοφία», «Στοιχεία αυτοκριτικής», «Να διαβάσουμε το Κεφάλαιο» (σε συνεργασία με τον Ετιέν Μπαλιμπάρ, τον Πιερ Μασερέ, τον Ζακ Ρανσιέρ και τον Ροζέ Εσταμπλέ).

16/10/2025

Ξεκινάμε για τα δυτικά!

Έχουμε και λέμε:

Σήμερα Πέμπτη φτάνουμε Πάτρα για τη Βιβλιοπαρουσίαση στο Πίξελ: Γιάννης Μηλιός, «Έθνος και ιμπεριαλισμός» | Εκτός Γραμμής, όπου ο συγγραφέας θα συνομιλησει για το βιβλίο του με τον Giorgos Kalampokas των εκδόσεων Εκτός Γραμμής.

Αύριο Παρασκευή ανεβαίνουμε Πρέβεζα για τη Βιβλιοπαρουσίαση στο Σιμούν: Γιάννης Μηλιός, «Έθνος και ιμπεριαλισμός» | Εκτός Γραμμής, όπου με τον Γιάννης Μηλιός - John Milios θα συνομιλήσει ο Στέφανος Τζόκας, βιολόγος και εργαζόμενος στον χώρο της πληροφορικής.

Και το Σάββατο τραβάμε ακόμα πιο βόρεια για τη Βιβλιοπαρουσίαση στον ΑΚΟΙΧΙ στα Γιάννινα: «Σπάζοντας πράγματα στη δουλειά» | Εκτός Γραμμής, όπου θα μιλήσει ο Γιώργος Καλαμπόκας, συμμεταφραστής του βιβλίου του Gavin Mueller.

Σας περιμένουμε!

10/10/2025

Παρά τα φαινόμενα, δηλαδή παρά τις ιδεολογικές προκαταλήψεις για την ιδεολογία και τις ιδέες, η ιδεολογία δεν υπάρχει μέσα στις ιδέες. Οι «ιδέες» ουδόλως έχουν, όπως επιχειρεί να μας πείσει η ιδεολογία της ιδέας, μια ιδεατή, ιδεϊκή ή πνευματική ύπαρξη, αντιθέτως έχουν υλική ύπαρξη. [...]

Η ιδεολογία δεν υπάρχει στον «κόσμο των ιδεών» εννοούμενο ως «πνευματικό κόσμο». Η ιδεολογία υπάρχει σε θεσμούς και στις πρακτικές τους. Μπαίνουμε μάλιστα στον πειρασμό να πούμε ακόμα πιο συγκεκριμένα: Η ιδεολογία υπάρχει σε μηχανισμούς και στις πρακτικές τους. Με αυτήν ακριβώς την έννοια οι ιδεολογικοί μηχανισμοί του κράτους πραγματώνουν, στο πλαίσιο της υλικής διάταξης καθενός από αυτούς τους μηχανισμούς, και στο πλαίσιο των πρακτικών τους, μια ιδεολογία εξωτερική προς αυτούς, την οποία αποκαλέσαμε πρωτεύουσα ιδεολογία και που τώρα μπορούμε να την πούμε με το όνομά της, κρατική ιδεολογία, ως ενότητα των βασικών ιδεολογικών θεμάτων της κυρίαρχης τάξης ή των κυρίαρχων τάξεων.

Louis Althusser
ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΑΡΑΓΩΓΗ
Ιδεολογία και ιδεολογικοι μηχανισμοί του κράτους

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εκτός Γραμμής

μετάφραση: Τάσος Μπέτζελος
σχεδιασμός εξωφύλλου: Anastasia Vlasi

30/09/2025

Την Τετάρτη 1 Οκτωβρίου το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Εκτός Γραμμής θα παραμείνει κλειστό.

Ραντεβού στον δρόμο!

30/09/2025

Το 6ο επεισόδιο του B side Project, του πολύ ωραίου podcast που συζητά σύγχρονα βιβλία πολιτικής και θεωρίας, είναι αφιερωμένο στο «Σπάζοντας πράγματα στη δουλειά»!

Μια εξαιρετική και σε βάθος συζήτηση για το βιβλίο του Gavin Mueller, η δεύτερη -επαυξημένη- έκδοση του οποίου μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Εκτός Γραμμής!

Τα λινκ στα σχόλια.