Εκδόσεις Πλέθρον

Εκδόσεις Πλέθρον Εκδόσεις Πλέθρον

Μπορούμε να επεκτείνουμε τις παρατηρήσεις μας στις δικές μας κοινωνίες. Ένα μεγάλο μέρος της τρέχουσας ηθικής και της ίδ...
19/09/2025

Μπορούμε να επεκτείνουμε τις παρατηρήσεις μας στις δικές μας κοινωνίες. Ένα μεγάλο μέρος της τρέχουσας ηθικής και της ίδιας της ζωής μας διάγεται στην ίδια αυτή ατμόσφαιρα σύμπλεξης του δώρου, της υποχρέωσης και της ελευθερίας. Ευτυχώς, τα πάντα δεν ορίζονται ακόμη με όρους αγοράς και πώλησης. Τα πράγματα έχουν ακόμη μια συναισθηματική αξία, πέρα από την ωνητή τους αξία, αν υποθέσουμε ότι υπάρχουν μόνο αυτού του είδους οι αξίες. Η ηθική μας δεν είναι μόνο εμπορική. Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι και τάξεις που διατηρούν τα παλαιά έθιμα και όλοι σχεδόν τα υιοθετούμε, σε ορισμένες τουλάχιστον περιστάσεις ή εποχές του χρόνου. Το μη ανταποδιδόμενο δώρο καθιστά ακόμη και σήμερα το άτομο που το δέχτηκε κατώτερο, ιδιαίτερα αν το δεχτούμε δίχως πρόθεση να το ανταποδώσει. Ανακαλώντας στη μνήμη μας το ενδιαφέρον δοκίμιο του Emerson, «Gifts» (1904), διαπιστώνουμε ότι παραμένουμε στο πλαίσιο της γερμανικής ηθικής. Η ελεημοσύνη πληγώνει αυτόν που τη δέχεται και όλη η ηθική μας προσπάθεια τείνει να αποσιωπήσει την ασύνειδη και προσβλητική πατρωνεία του πλούσιου «ελεημοσυνάριου» [aumônier].
Η πρόσκληση, όπως και η «αβροφροσύνη», πρέπει να ανταποδίδεται. Στο σημείο αυτό επισημαίνουμε ίχνη της παλαιάς παραδοσιακής βάσης, του παλαιού αριστοκρατικού πότλατς· και διαπιστώνουμε ότι διατηρούνται ακόμη τα θεμελιώδη αυτά πρότυπα της ανθρώπινης δραστηριότητας: η άμιλλα ανάμεσα στα άτομα του ίδιου φύλου, ο θεμελιώδης αυτός «ιμπεριαλισμός της ιδιοκτησίας» των ανθρώπων που έχει αφενός έκδηλα κοινωνική και αφετέρου έκδηλα ζωική και ψυχολογική βάση. Στην ξεχωριστή αυτή ζωή, που αποκαλούμε κοινωνική ζωή, δεν μπορούμε να «μένουμε πίσω», όπως συνηθίζουμε ακόμη να λέμε. Πάντα πρέπει να ανταποδίδουμε περισσότερα απ’ όσα δεχτήκαμε. Ο επόμενος «γύρος» [ανταπόδοση] είναι πάντα μεγαλύτερος και ακριβότερος. Έτσι, μια οικογένεια που γνώριζα στα παιδικά μου χρόνια στη Λορραίνη και προσπαθούσε να ζει όσο το δυνατόν πιο μετρημένα στην καθημερινότητά της, ξόδευε τα πάντα για τους φιλοξενούμενούς της στις γιορτές των αγίων, τους γάμους, την πρώτη κοινωνία ή τις κηδείες. Σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να φανεί κανείς «άρχοντας». Μπορούμε μάλιστα να πούμε ότι μια μερίδα του λαού μας συμπεριφέρεται πάντοτε με αυτόν τον τρόπο, ξοδεύοντας αλόγιστα όταν πρόκειται για καλεσμένους, γιορτές και πρωτοχρονιάτικα δώρα.

― Μ. Mauss, Το Δώρο. Μορφές και Λειτουργίες της Ανταλλαγής στις Αρχαϊκές Κοινωνίες, μτφρ. Θ. Παραδέλλης

Στο τρέχον Αυτόματον: Περιοδικό Ψηφιακών Μέσων και Πολιτισμού, ο Μανώλης Πατινιώτης και ο Λέανδρος Κυριακόπουλος, του Τμ...
17/09/2025

Στο τρέχον Αυτόματον: Περιοδικό Ψηφιακών Μέσων και Πολιτισμού, ο Μανώλης Πατινιώτης και ο Λέανδρος Κυριακόπουλος, του Τμήματος Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ, γράφουν για τα βιβλία του Ζ. Σιμοντόν "Για τον τρόπο ύπαρξης των τεχνικών αντικειμένων" (Πλέθρον 2022) και του Μπ. Στιγκλέρ "Η τεχνική και ο χρόνος" (Πλέθρον 2023) αντίστοιχα: https://bit.ly/3InbaxW

Η ύπαρξη της μαζοχιστικής τάσης στην ανθρώπινη ενορμητική ζωή αντιμετωπίζεται δικαιολογημένα από οικονομική σκοπιά σαν α...
15/09/2025

Η ύπαρξη της μαζοχιστικής τάσης στην ανθρώπινη ενορμητική ζωή αντιμετωπίζεται δικαιολογημένα από οικονομική σκοπιά σαν αίνιγμα. Ο μαζοχισμός είναι ακατανόητος εφόσον η αρχή της ευχαρίστησης διέπει με τέτοιον τρόπο τις ψυχικές διεργασίες ώστε η αποφυγή της δυσαρέσκειας και η αποκόμιση ευχαρίστησης να γίνεται ο άμεσος σκοπός τους. Όταν ο πόνος και η δυσαρέσκεια δεν είναι πλέον προειδοποιήσεις αλλά μπορεί να γίνουν αυτοσκοπός, η αρχή της ευχαρίστησης παραλύει, ο φύλακας της ψυχικής μας ζωής θαρρείς και ναρκώνεται.
Έτσι, ο μαζοχισμός προβάλλει στα μάτια μας σαν ένας μεγάλος κίνδυνος, κάτι που δεν συμβαίνει καθόλου με τον αντίποδά του, τον σαδισμό. Νιώθουμε τον πειρασμό να ονομάσουμε την αρχή της ευχαρίστησης φύλακα της ζωής μας, και όχι μόνο της ψυχικής μας ζωής. Τότε όμως μας επιβάλλεται το καθήκον να ερευνήσουμε τη σχέση της αρχής της ευχαρίστησης με τα δυο είδη ενορμήσεων που έχουμε διακρίνει, δηλαδή με τις ενορμήσεις του θανάτου και με τις ερωτικές (λιβιδινικές) ενορμήσεις της ζωής, ενώ δεν θα μπορέσουμε να προχωρήσουμε στην αποτίμηση του μαζοχιστικού προβλήματος πριν να εκπληρώσουμε το εν λόγω καθήκον. …
Ας επιστρέψουμε στον μαζοχισμό Η παρατήρησή μας τον διακρίνει σε τρεις μορφές, ως μια προδιαγραφή του σεξουαλικού ερεθισμού, ως μια έκφραση της θηλυκής υπόστασης, και ως μια νόρμα συμπεριφοράς (behaviour). Ως εκ τούτου, πρέπει να ξεχωρίσουμε έναν ερωτογενή, έναν γυναικείο και έναν ηθικό μαζοχισμό. Ο πρώτος, ο ερωτογενής μαζοχισμός, η ευχαρίστηση του πόνου, απαντάται στη βάση και των δυο άλλων μορφών, μπορεί να εξηγηθεί βιολογικά και ιδιοσυγκρασιακά, ενώ παραμένει ακατάληπτος αν δεν αποφασίσουμε να λάβουμε υπόψη κάποια δεδομένα σχετικά με εντελώς σκοτεινές καταστάσεις. Το τρίτο φαινόμενο του μαζοχισμού, σημαντικότερο υπό μια ορισμένη έννοια, έχει εκτιμηθεί ως επί το πλείστον μόνο πρόσφατα από την ψυχανάλυση ως ένα αισθητό αίσθημα ενοχής, μπορεί όμως να διασαφηνιστεί εντελώς για να ενταχθεί στο υπόλοιπο γνωστικό μας σώμα. Αντίθετα, ο γυναικείος μαζοχισμός είναι εντελώς προσιτός στην παρατήρησή μας, ελάχιστα αινιγματικός, και μπορεί να εποπτευθεί σε όλες τις σχέσεις του.

― S. Freud, «Το οικονομικό πρόβλημα του μαζοχισμού», στο Χτυπούν ένα Παιδί, μτφρ. Β. Πατσογιάννης

Και αυτό το Σαββατοκύριακο, σας περιμένουμε στο Φεστιβάλ Βιβλίου, στο Πεδίον του Άρεως, περίπτερο 12-13!Ωράριο Σ/Κ: Σάββ...
13/09/2025

Και αυτό το Σαββατοκύριακο, σας περιμένουμε στο Φεστιβάλ Βιβλίου, στο Πεδίον του Άρεως, περίπτερο 12-13!
Ωράριο Σ/Κ: Σάββατο: 18:30 - 23:00 και Κυριακή: 10:30-15:00 & 18:00 - 22:30.

Ένα γίγνεσθαι δεν είναι μια αντιστοιχία σχέσεων. Αλλά δεν είναι ούτε μια ομοιότητα, μια μίμηση, και, τελικά, ούτε μια τα...
11/09/2025

Ένα γίγνεσθαι δεν είναι μια αντιστοιχία σχέσεων. Αλλά δεν είναι ούτε μια ομοιότητα, μια μίμηση, και, τελικά, ούτε μια ταύτιση. Όλη η στρουκτουραλιστική κριτική της σειράς μοιάζει αναπόφευκτη. Γίγνεσθαι δεν σημαίνει προχωρώ ή παλινδρομώ κατά μήκος μιας σειράς. Και, προπάντων, το γίγνεσθαι δεν φτιάχνεται μέσα στη φαντασία, ακόμη κι όταν η φαντασία αγγίζει το υψηλότερο συμπαντικό δυναμικό επίπεδο, όπως στον Γιουνγκ ή στον Μασλάρ. Τα γίγνεσθαι-ζώο δεν είναι ούτε όνειρα ούτε φαντασιώσεις. Είναι τελείως πραγματικά. Αλλά για ποια πραγματικότητα πρόκειται; Διότι, αν το γίγνεσθαι ζώο δεν συνίσταται στο να γίνει κανείς ζώο ή να το μιμηθεί, είναι φανερό επίσης ότι ο άνθρωπος δεν γίνεται "πραγματικά" ζώο, όπως ακριβώς το ζώο δεν γίνεται "πραγματικά" κάτι άλλο. Το γίγνεσθαι δεν παράγει κάτι διαφορετικό από τον εαυτό του. Είναι ψευδές το δίλημμα που μας κάνει να λέμε: ή μιμείσαι ή είσαι. Αυτό που είναι πραγματικό είναι το ίδιο το γίγνεσθαι, το συμπαγές του γίγνεσθαι, και όχι τα δήθεν πάγια όρια τα οποία θα περνούσε αυτό που γίνεται. Το γίγνεσθαι πρέπει και μπορεί να χαρακτηριστεί ως γίγνεσθαι-ζώο χωρίς να έχει ένα όριο που θα ήταν το γεγονός ότι κάτι έγινε ζώο. Το γίγνεσθαι-ζώο του ανθρώπου είναι πραγματικό, χωρίς να είναι πραγματικό το ζώο που γίνεται· ταυτόχρονα, το γίγνεσθαι-άλλο του ζώου είναι πραγματικό χωρίς αυτό το άλλο να είναι πραγματικό. Αυτό είναι προς εξήγηση: πώς ένα γίγνεσθαι δεν έχει υποκείμενο διακριτό από τον εαυτό του· αλλά και πώς δεν έχει τέρμα, διότι το τέρμα του υφίσταται μόνο ενταγμένο σε ένα άλλο γίγνεσθαι, του οποίου είναι υποκείμενο, και το οποίο συνυπάρχει, συνιστά συμπαγές με το πρώτο. Αυτή είναι η θεμελιώδης αρχή μιας πραγματικότητας προσίδιας του γίγνεσθαι (η μπερξονική ιδέα μιας συνύπαρξης εντελώς διαφορετικών "διαρκειών", ανώτερων ή κατώτερων από τη "δική" μας, που όλες συγκοινωνούν μεταξύ τους).
Τελικά, το γίγνεσθαι δεν είναι μια εξέλιξη, τουλάχιστον μια εξέλιξη μέσω καταγωγής και αλληλοδιαδοχής. Το γίγνεσθαι δεν παράγει τίποτα μέσω αλληλοδιαδοχής, κάθε αλληλοδιαδοχή θα ήταν φανταστική. Το γίγνεσθαι είναι πάντα διαφορετικής τάξης απ' ό,τι αυτή της αλληλοδιαδοχής. Αφορά στην ένωση.

― G. Deleuze & F. Guattari, Καπιταλισμός και Σχιζοφρένεια 2. Χίλια Πλατώματα, μτφρ. Β. Πατσογιάννης

ΝΕΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑΓιατί στη σημερινή «κοινωνία της ευημερίας» τόσοι άνθρωποι ζουν στη φτώχεια, χωρίς πρόσβαση σε περίθαλψη, ...
09/09/2025

ΝΕΑ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΑ

Γιατί στη σημερινή «κοινωνία της ευημερίας» τόσοι άνθρωποι ζουν στη φτώχεια, χωρίς πρόσβαση σε περίθαλψη, κάνοντας δύο και τρεις δουλειές χωρίς ωστόσο να τα βγάζουν πέρα, δίχως προοπτικές για το μέλλον, ενόσω ο πλανήτης καίγεται;
Σε αυτό το βιβλίο ο Σάιτο υποστηρίζει ότι παρόλο που ο αχαλίνωτος καπιταλισμός κατηγορείται συχνά για την ανισότητα και την κλιματική αλλαγή, τα καλέσματα για «βιώσιμη ανάπτυξη» και ένα «Πράσινο Νιου Ντιλ» είναι ένας επικίνδυνος συμβιβασμός. Ο καπιταλισμός δημιουργεί τεχνητή σπάνη επιδιώκοντας το κέρδος με βάση την αξία των προϊόντων, όχι τη χρησιμότητά τους, και θέτοντας υπέρ πάντων τη διηνεκή ανάπτυξη. Είναι αδύνατον επομένως να αντιστραφεί η κλιματική αλλαγή σε μια καπιταλιστική κοινωνία. Επιπλέον, το σύστημα που δημιούργησε εξαρχής το πρόβλημα δεν μπορεί να αποτελέσει μέρος της λύσης. Ο Σάιτο αντιπροτείνει την αποανάπτυξη και την επιβράδυνση, τo φρενάρισμα της οικονομικής δραστηριότητας μέσω της δημοκρατικής μεταρρύθμισης της εργασίας και της παραγωγής. Πρακτικά υπερασπίζεται: το τέλος της μαζικής παραγωγής και της μαζικής κατανάλωσης· την απανθρακοποίηση μέσω της μείωσης των ωρών εργασίας· την προτεραιοποίηση της ουσιώδους εργασίας έναντι των εταιρικών κερδών.
Επιστρέφοντας σε ένα σύστημα κοινωνικής ιδιοκτησίας, μπορούμε να αποκαταστήσουμε την αφθονία και να εστιάσουμε στις δραστηριότητες που είναι απαραίτητες για την ανθρώπινη ζωή, κι έτσι να αντιστρέψουμε την κλιματική αλλαγή και να σώσουμε τον πλανήτη.

Είμαστε στο Πεδίον του Άρεως Περίπτερο 12-13 και σας περιμένουμε!Ωράριο λειτουργίας:Δευτέρα - Πέμπτη: 18:00 - 22:30Παρασ...
07/09/2025

Είμαστε στο Πεδίον του Άρεως Περίπτερο 12-13 και σας περιμένουμε!
Ωράριο λειτουργίας:
Δευτέρα - Πέμπτη: 18:00 - 22:30
Παρασκευή - Σάββατο: 18:00 - 23:00
Κυριακή: 10:30 - 15:00 & 18:00 - 22:30

Από σήμερα και κάθε μέρα μέχρι τις 21/9, σας περιμένουμε στα περίπτερα 12 και 13 για να τα πούμε από κοντά. Θα χαρούμε ν...
05/09/2025

Από σήμερα και κάθε μέρα μέχρι τις 21/9, σας περιμένουμε στα περίπτερα 12 και 13 για να τα πούμε από κοντά. Θα χαρούμε να σας δούμε!

Από αυτή την Παρασκευή και μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου, σας περιμένουμε στο 53ο Φεστιβάλ Βιβλίου, στο Πεδίον του Άρεως!
03/09/2025

Από αυτή την Παρασκευή και μέχρι τις 21 Σεπτεμβρίου, σας περιμένουμε στο 53ο Φεστιβάλ Βιβλίου, στο Πεδίον του Άρεως!

Καλή βιβλιοφαγική σεζόν!
01/09/2025

Καλή βιβλιοφαγική σεζόν!

Ραντεβού τον Σεπτέμβριο!
01/08/2025

Ραντεβού τον Σεπτέμβριο!

30 Ιουλίου 1511: Γεννιέται, στο Αρέτσο της Τοσκάνης, ο αρχιτέκτονας και ζωγράφος Τζόρτζο Βαζάρι.Ο αρχιτέκτων οπλίζεται μ...
30/07/2025

30 Ιουλίου 1511: Γεννιέται, στο Αρέτσο της Τοσκάνης, ο αρχιτέκτονας και ζωγράφος Τζόρτζο Βαζάρι.

Ο αρχιτέκτων οπλίζεται με [Γνώση] πολλών Επιστημών και Εμπειρία διαφόρων [Τεχνών] –έτσι μπορεί και κρίνει όλα όσα κατασκευάζει ο άνθρωπος: η αρχιτεκτονική είναι καρπός Πράξης και Θεωρίας. Η Πράξη είναι η συνεχής μέσα στον χρόνο άσκηση μιας δραστηριότητας με την οποία έχουμε εξοικειωθεί –της επεξεργασίας της Ύλης με τα χέρια– που, όποιο και αν είναι το επιτελούμενο έργο, έχει ως ζητούμενο την απόδοση μορφής. Η Θεωρία είναι αυτή που έχει τη δυνατότητα να παρουσιάσει και να πραγματοποιήσει, με βάση την Αναλογία, τα προϊόντα της ικανότητας και του λογισμού.
Οι αρχιτέκτονες λοιπόν, που χωρίς τα Γράμματα αρκέστηκαν στην πρακτική εξάσκηση, δεν κατόρθωσαν να δημιουργήσουν [έργα] με κύρος ανάλογο του μόχθου που κατέβαλαν· αυτοί που εμπιστεύθηκαν αποκλειστικά τη θεωρία και τα Γράμματα κυνήγησαν, όπως φαίνεται, όχι τα ίδια τα πράγματα, αλλά τη σκιά τους. Όσοι όμως τα κατείχαν και τα δυο επέτυχαν, πάνοπλοι από νωρίς, [την πραγματοποίηση], με τρόπο έγκυρο, του ζητούμενου.
Όπως σε όλα τα πράγματα, έτσι ιδιαίτερα και στην αρχιτεκτονική, ενυπάρχουν τα ακόλουθα δυο: αυτό που «σημαίνεται» και αυτό που «σημαίνει». Αυτό που σημαίνεται είναι το ζητούμενο, το αντικείμενο για το οποίο συζητούμε. Αυτό το ζητούμενο όμως το σημαίνει ο σχεδιασμός του σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης και της επιστήμης. Είναι, επομένως, φανερό ότι όποιος θέλει να επαγγελθεί τον αρχιτέκτονα πρέπει να είναι εξασκημένος και στα δυο. Πρέπει να είναι οξύνους και με διάθεση για μαθητεία, γιατί ούτε η οξύνοια χωρίς μαθητεία ούτε η μαθητεία χωρίς οξύνοια μπορούν να δημιουργήσουν τον ολοκληρωμένο δημιουργό της Τέχνης. Πρέπει επίσης να είναι άνθρωπος μορφωμένος, έμπειρος στη σχεδιαστική γραφίδα, παιδευμένος στη γεωμετρία, να γνωρίζει ιστορία, να έχει ακούσει με προσοχή φιλοσοφία, να ξέρει μουσική, να μην έχει άγνοια της ιατρικής, να κατέχει τη νομολογία, να είναι γνώστης της αστρονομίας και των νόμων του ουρανού.

― Βιτρούβιος, Περί Αρχιτεκτονικής, μτφρ. Π. Λέφας

Address

Μασσαλιας 20α
Athens
10680

Opening Hours

Monday 09:00 - 20:00
Tuesday 09:00 - 20:00
Wednesday 09:00 - 20:00
Thursday 09:00 - 20:00
Friday 09:00 - 20:00
Saturday 09:00 - 14:00

Telephone

+302103645057

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Εκδόσεις Πλέθρον posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share

Category