
27/09/2025
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ TikTok:
TikTok, memes και ψηφιακά όνειρα - ανακαλύψτε πώς οι σημερινοί εκπαιδευτικοί μπορούν να παραμείνουν επίκαιροι και να επικοινωνούν στην ψηφιακή εποχή μέσω της ενσυναίσθησης.
Τι πρέπει να κάνετε όταν οι εκπαιδευτικοί δεν καταλαβαίνουν πλέον τους μαθητές τους; Αυτό το άρθρο ξεκινά με ένα απλό αλλά σημαντικό ερώτημα που απασχολεί τον κόσμο σήμερα. Απευθύνεται σε όσους εκπαιδεύουν εκπαιδευτικούς.
Οι σύγχρονοι μαθητές επικοινωνούν μέσω των εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων, ζουν ζωντανά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μαθαίνουν από bloggers. Το ίδιο ισχύει σε κάθε χώρα – από την Εσθονία και την Ιρλανδία μέχρι την Ισπανία και τη Φινλανδία. Οι εκπαιδευτικοί πρέπει να κατανοήσουν αυτόν τον ψηφιακό κόσμο, διαφορετικά το χάσμα των γενεών θα διευρυνθεί και οι μαθητές θα χάσουν το κίνητρό τους για την μάθηση.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μιμίδια, influencers – αυτή είναι η γλώσσα της σημερινής νεολαίας. Αλλά όλο και περισσότερο, οι εκπαιδευτικοί δυσκολεύονται να την μιλήσουν, ως εκπαιδευτές ενηλίκων, μπορούμε να βοηθήσουμε να γεφυρωθεί αυτό το χάσμα. Μπορούμε να υποστηρίξουμε τους εκπαιδευτικούς στην ανάπτυξη ενσυναίσθησης, κατανόησης και αποδοχής της σύγχρονης ψηφιακής κουλτούρας. Αυτό το άρθρο προσφέρει έναν πρακτικό οδηγό για να το πετύχουμε αυτό.
Μέσα κοινωνικής δικτύωσης – μια νέα παιδική χαρά.
Σύμφωνα με μια έκθεση του ΟΟΣΑ (2022), μόνο το 38% των Ευρωπαίων εκπαιδευτικών αισθάνονται αρκετά σίγουροι όταν χρησιμοποιούν ψηφιακές πλατφόρμες, ενώ το 56% παραδέχεται ότι δεν κατανοεί την διαδικτυακή κουλτούρα των μαθητών τους. Αυτό το κενό εμποδίζει την αποτελεσματική επικοινωνία στην τάξη.
Στο παρελθόν, τα παιδιά συνήθιζαν να κοινωνικοποιούνται στην παιδική χαρά. Σήμερα, το κάνουν σε ομαδικές συνομιλίες και στο TikTok. Δεν είναι απλώς ψυχαγωγία - είναι ένας τρόπος σύνδεσης, έκφρασης και αναζήτησης αναγνώρισης.
Πρόσφατη έρευνα δείχνει ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης διαμορφώνουν σημαντικά τις αξίες και τις συμπεριφορές των εφήβων, επηρεάζοντας την αίσθηση ταυτότητας και του ανήκειν.
Αν ένας δάσκαλος δεν καταλαβαίνει πού «ζουν» οι μαθητές του, χάνει την επαφή. Η ενσυναίσθηση ξεκινά πάντοτε με ένα γνήσιο ενδιαφέρον για τον κόσμο τους — ακόμα κι αν αυτός φαίνεται παράξενος ή και ξένος.
Ψηφιακά όνειρα – αντανακλάσεις διαχρονικών φιλοδοξιών.
Πολλοί έφηβοι ονειρεύονται κρυπτο-πλούτο, φήμη ως influencer ή τη ζωή ενός διάσημου. Αυτά τα όνειρα μπορεί να φαίνονται αινιγματικά με την πρώτη ματιά, αλλά αντανακλούν τις οικείες ανθρώπινες επιθυμίες: ελευθερία, σταθερότητα, αναγνώριση και αγάπη.
Όταν οι εκπαιδευτικοί κατανοούν τα κίνητρα πίσω από τα λόγια αλλά και τη συμπεριφορά των μαθητών, τότε μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν για να διαμορφώσουν τη διδασκαλία τους.
Το κλειδί δεν είναι απλά να τα απορρίψουν ως παιδαριώδεις φαντασιώσεις, αλλά να αναγνωρίσουν προσωπικές αξίες που κρύβονται πίσω από αυτά — ακόμα κι αν εκφράζονται στη σύγχρονη ψηφιακή γλώσσα.
Τι εμποδίζει την ενσυναίσθηση;
Πολλοί εκπαιδευτικοί δυσκολεύονται να υιοθετήσουν την ψηφιακή κουλτούρα επειδή:
-αισθάνονται ανασφαλείς και καταβεβλημένοι από τις συνεχώς μεταβαλλόμενες πλατφόρμες και μορφές,
-είναι επιβαρυμένοι με εργασίες ρουτίνας και δεν έχουν χρόνο
να εξερευνήσουν τον κόσμο των μαθητών τους,
-θεωρούν την ψηφιακή κουλτούρα επιφανειακή και ανάξια εκπαιδευτικής προσοχής.
Η μελέτη «Ψηφιακές δυνατότητες και δράση των εκπαιδευτικών στο πλαίσιο της διδασκαλίας κατά τη διάρκεια της COVID-19» (ScienceDirect, 2021), οι εκπαιδευτικοί που ασχολούνται ενεργά
με ψηφιακά εργαλεία αναπτύσσουν μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση, αυτονομία και προσαρμοστικότητα.
Αυτές οι ιδιότητες συνδέονται στενά με τη βαθύτερη εμπλοκή
και την ικανότητα να ανταποκρίνονται με ενσυναίσθηση στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των μαθητών.
Ωστόσο, πολλοί εκπαιδευτικοί εξακολουθούν να αντιλαμβάνονται τα ψηφιακά εργαλεία ως κάτι που επιβάλλεται από πάνω και όχι ως πολύτιμο πόρο. Αυτό όχι μόνο καταπνίγει την ενσυναίσθηση, αλλά και εμποδίζει την δική τους επαγγελματική ανάπτυξη.
Πέντε βήματα προς την αμοιβαία κατανόηση.
Για να βοηθηθούν οι σχολικοί εκπαιδευτικοί να γεφυρώσουν το χάσμα με την ψηφιακή γενιά, συνιστώνται τα ακόλουθα.
-Γνωρίστε τον ψηφιακό κόσμο των μαθητών σας. Δεν χρειάζεται να είστε ενεργοί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά απλώς κατανοήστε τις αρχές και τη σημασία τους.
-Κάντε ερωτήσεις. Γιατί είναι σημαντικό το TikTok για έναν έφηβο; Γιατί ενδιαφέρεται για τα κρυπτονομίσματα;
Οι απαντήσεις μπορεί να σας εκπλήξουν και να διευρύνουν την οπτική σας.
-Χρησιμοποιήστε στοιχεία ψηφιακής κουλτούρας στη διδασκαλία σας. Τα memes, η αφήγηση ιστοριών και οι οπτικές μορφές κάνουν το περιεχόμενο πιο σχετικό . Σε πολλά σχολεία στη Φινλανδία και τη Γερμανία, οι εκπαιδευτικοί χρησιμοποιούν την αφήγηση ιστοριών μέσω του TikTok και του Instagram Reels. Οι μαθητές δημιουργούν σύντομα βίντεο για θέματα μάθησης που αυξάνουν το κίνητρο και δημιουργούν μια γέφυρα μεταξύ της επίσημης εκπαίδευσης και του καθημερινού ψηφιακού περιβάλλοντος.
-Αναπτύξτε ψηφιακή ενσυναίσθηση μεταξύ των εκπαιδευτικών. Η εκπαίδευση και τα σεμινάρια πρέπει να καλύπτουν πολιτισμικές πτυχές, όχι μόνο τεχνικές δεξιότητες.
-Να είστε ειλικρινείς. Η παραδοχή ότι δεν γνωρίζετε κάτι μπορεί να σας φέρει πιο κοντά στους μαθητές σας. Οι μαθητές είναι πολύ πιο πιθανό να ανοιχτούν όταν βλέπουν έναν εκπαιδευτή και όχι έναν κριτή.
Περίληψη
Για να συνδεθούν με τους μαθητές, οι εκπαιδευτικοί πρέπει να προχωρήσουν πέρα από την αξιολόγηση του ψηφιακού κόσμου και να επιδιώξουν να τον κατανοήσουν.
Πίσω από τα ενδιαφέροντα των σημερινών εφήβων κρύβονται βασικές ανθρώπινες ανάγκες - η σύνδεση, η αναγνώριση και το νόημα. Η ενσυναίσθηση, η περιέργεια και η ανοιχτότητα είναι τα κλειδιά για την οικοδόμηση εμπιστοσύνης και κινήτρων.
Ναταλία Κανίσεβα EPALE