27/05/2025
''નહિ"માં અનુસ્વાર ન આવે જ્યારે 'નહીં'માં અનુસ્વાર આવશે.
હવે આપણે "નહીં" અને "નહિ" વચ્ચેનો તફાવત સમજીએ. ગુજરાતી ભાષામાં, આ બંને શબ્દો સમાન લાગી શકે છે, પરંતુ તેમના ઉપયોગ અને અર્થમાં સૂક્ષ્મ તફાવત છે.
નહીં
"નહીં" શબ્દનો મુખ્ય ઉપયોગ કોઈ વાતનો અસ્વીકાર કરવા, નકાર દર્શાવવા અથવા ના પાડવા માટે થાય છે. તે ક્રિયાપદ સાથે જોડાઈને ક્રિયાના અભાવને દર્શાવે છે.
ઉદાહરણો:
* હું આજે બહાર નહીં જાઉં.(જવાની ક્રિયાનો નકાર)
* આ કામ મારાથી નહીં થાય.(થવાની ક્રિયાનો અસ્વીકાર)
* તે શાળાએ નહીં ગયો.(જવાની ક્રિયાનો અભાવ)
* મને આ ગીત ગમતું નહીં.(ગમવાની ક્રિયાનો અસ્વીકાર)
સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, "નહીં" એ સ્પષ્ટપણે 'ના' કહેવા માટે વપરાય છે.
નહિ
"નહિ" શબ્દનો ઉપયોગ સામાન્ય રીતે જોડાક્ષર તરીકે થાય છે, જે વાક્યમાં વધારો કરે છે અથવા ભાર આપે છે. તે કોઈ ક્રિયાપદના નકારને સ્પષ્ટપણે દર્શાવતો નથી, પરંતુ વાક્યને વધુ પ્રવાહી બનાવે છે અથવા અમુક અંશે શંકા કે સંભાવના દર્શાવે છે. કેટલીકવાર તે "નહીં" ના ટૂંકા અથવા ઓછા ભારવાળા સ્વરૂપ તરીકે પણ વપરાય છે.
ઉદાહરણો:
* તે આવે કે નહિ, હું મારું કામ કરીશ. (આવવાની કે ન આવવાની અનિશ્ચિતતા)
* તમે ગયા નહિ? (થોડા આશ્ચર્ય કે પ્રશ્ન સાથે)
* મને ખાતરી નહિ કે તે આવશે. (ખાતરીના અભાવને દર્શાવે છે)
* તેમણે કહ્યું નહિ. (થોડી ઓછી ભારપૂર્વક ના પાડવી)
"નહિ" નો ઉપયોગ ક્યારેક પ્રશ્નાર્થ વાક્યોમાં અથવા એવી પરિસ્થિતિઓમાં થાય છે જ્યાં નકાર સંપૂર્ણપણે ભારપૂર્વક કહેવાનો ન હોય.
મુખ્ય તફાવત સારાંશ
* નહીં: સ્પષ્ટ નકાર, અસ્વીકાર અથવા 'ના' પાડવા માટે વપરાય છે.
* નહિ: વાક્યમાં ભાર આપવા, જોડાક્ષર તરીકે, અથવા થોડી શંકા/અનિશ્ચિતતા દર્શાવવા માટે વપરાય છે. તે "નહીં" જેટલો ભારપૂર્વક નકાર દર્શાવતો નથી.
આશા છે કે આ સમજૂતી તમને "નહીં" અને "નહિ" વચ્ચેનો તફાવત સમજવામાં મદદ કરશે.
#ગુજરાત