Kukite Gamle Gou, Vangkho Chondan- Khankhology

Kukite Gamle Gou, Vangkho Chondan- Khankhology This page is mean for motivating, sharing and discussing about the Traditional, Culture and Custom of

The Identity of the Kukis - A Kuki traditional attires
02/03/2025

The Identity of the Kukis - A Kuki traditional attires

Kuki Pasal Saipikhup jem
07/12/2024

Kuki Pasal Saipikhup jem

Bal but, a kind of Kuki Food
07/12/2024

Bal but, a kind of Kuki Food

Kuki culture and traditionA beautiful young girls and boys in Kuki traditional dress..
08/04/2024

Kuki culture and tradition
A beautiful young girls and boys in Kuki traditional dress..

A beautiful Kuki woman in Kuki traditional attires
19/04/2023

A beautiful Kuki woman in Kuki traditional attires

A beautiful gitl in Kuki attire
07/07/2020

A beautiful gitl in Kuki attire

26/04/2020
KUKI TE NAM LAMKAI LUI PU NEHLUN KUKI INNL. Seikholen KhongsaiNovember 16, 2019 (Saturday)Aum talou Pu Nehlun Kuki KNF f...
16/11/2019

KUKI TE NAM LAMKAI LUI PU NEHLUN KUKI INN
L. Seikholen Khongsai

November 16, 2019 (Saturday)

Aum talou Pu Nehlun Kuki KNF founder pu (KHORIPOK) mun'a a-inn ahi. Nam ngailu, Nam natong hon tunin hin gel tem un, ama insung sang a KNF ngailu, KNF sang a Nampi ngailupa thinunga aji achate te chen na in ahi e. Ahinkho Nampi dia pedoh pa, Nam khankho ding gelkhoh jal a ahinkho anatohdoh pa jile chate chenna in hi......

Tunia Nam lamkai hon idin mun u kivet ute. Hiche in a cheng Ja umtah Pu Nehlun Kuki ji le chaten ajipa leh, apenna apau pul adounao inlim chu ahi. Pu Nehlun in hi veleu hen thu tamtah seijong a ngai behseh poi. Ama hi igalmi khut a thi ahin Nam Sepai thi a thi kiti chu ahi. Nam sepaija kigel a eima le eima kithat ho vang Nam sepai thi a thi ahi itidiu ham? Ahipoi.

Nampi Sepai thi a thi ahileh Gal-hang khat jabolna chang dinga kilom hillu ham? Gal-hang khat insung mite jong Gal-hangpa jana ipeh banguva ipeh diu hilou ham? Ahile tun Pu Nehlun Kuki insung mite inchen khosah dan hi veleu hen, Nam Lamkai pipu khat insung mite inchen khosahna dinga kilom hinam? Avoujang natpi thei Namsunga i umlouvu hitam? Ole aji achaten "Thangvan ningkai twipha hung kiphilha bou adon diu hitam?"

CONGRATULATIONS:Gl. Kamlallem Vaiphei @ Lemnou, S/o Late PuTongneilun & Pi Chinneiphal Leimakhong Mission Veng Chun Staf...
16/11/2019

CONGRATULATIONS:

Gl. Kamlallem Vaiphei @ Lemnou, S/o Late PuTongneilun & Pi Chinneiphal Leimakhong Mission Veng Chun Staff Selection Commission noi a Combined Graduate Level 2017 a Final Result chan gei in lolhinna ahin neijin, TAX ASSISTANT, Central Board of Direct Taxes, (CBDT) natoh chu ahin mu tan hijeh chun themjil group in jong ikipapi uve.
Pathen in maban a jong phathei hinboh jing tahen.

KUKI FILM ACTOR PU MANGKHOLEN HAOKIP HINKHO BEITANov. 16, 2019Janni nilhah lam chu Pu Mangkholen Haokip@ hetthei dia KUK...
16/11/2019

KUKI FILM ACTOR PU MANGKHOLEN HAOKIP HINKHO BEITA

Nov. 16, 2019

Janni nilhah lam chu Pu Mangkholen Haokip@ hetthei dia KUKI FILM PRODUCTION/industry adia Actor ana minthang masa adeh a KHANGKIKHEL, NAVAIGEITAI ti film Actorpa in phat sottah tahsa dam lou jeh a ana kijen jing chu Vang set umtah in GRACE HOSPITAL TAMU a kijenjin laijin dam doh jou talou in eina mollem sen taove. Ama hi Imphal tolpi sunga Chassad Avenue mun le tule tua achen na Haolenphai mun na khosa ahi. Adalhah insung mite jouse Pathen in lungmon le lhamon na pejing tao hen. Nanam miten kahin lunghem piuve Pu Mangkholen Haokip...

Kolbu mehphat kichai kit ding ahitai. PC Pr. Onkho Haokip
04/08/2019

Kolbu mehphat kichai kit ding ahitai.
PC Pr. Onkho Haokip

04/08/2019

Sunday Special .

KIPANA THUPHA (GOSPEL)
KITI HI ITI SEI PHONG DING HAM?
:Aphondoh dan adihlou leh machal theilou ahi.

Asun: N.Lhungdim
Thangting House
Molnom West

Hiche thu hi Jesu Christa in aseijui 11 ho thanei na ane peh English a The Great Commandment kiti chu akichepi pen ahi. Matthew 28:29- Hijeh chun,

“Cheuvin lang muntin ah mi jouse seijui in gasem taovin ama ho chu Apa, Acha, Lhagao theng min in Baptize gabol uvin, chuleh kathupeh chengse anit na diu vin hil un; veuvin leiset khang kichai ni gei in keiman nangho ka umpi jing naove”.

Houbung khat ahilou leh Houbung Kiloikhom khat ahileh Kipana Thupha seiphong alhangpi a Missionary kiti pen hi toh ding a poimo tah ahi. Hiche Kipana Thupha seiphong nomlou ahilou leh seiphong a natong lou ho jong chu Houbung ahilou leh Houbung Kiloikhom na lhing lou tina tobang ahi. Hijeh chun Christian ten hiche Kipana Thupha sei phong hi ikin uleh itoh ding uva umsa a kigel ahi.

Miching masa jat le nam ching masa British ten hiche hi khoh tah in ana gel uvin ahi. Hiti chun Missionary tamtah ana sol doh uin hiche tobang chun atahsan masa Houbung pilhing masa hon hiche Kipana Thupha lhun lou na gam mun chom chom ah Missionary ana sol doh uvin ahi. Japan gam, North Korea gam, China, Phillipines, Thailand, Burma, India mun tam tah a British te leh U.S American Missionary tam tah ana soldoh uvin hiti chun Christian hi ahung tam cheh cheh in ahi. Tuni chan a Missionary tamsoldoh pen hi USA ahin abana South Korea ahi akitin ahi.

India sung a Christianity hinpolut masapen St Thomas hung kal k*m 1900 hitajong leh India sung a Christian percenttage hi 3 % bep ahina lai in South India leh North East a Christian atam in Central India ,North India a hi lhomcha bou ahi.

North East gam a Missionary hung hohi alhangpi a British gam a Arthington Aborgines Tribe Mission kiti khat ana um in, amaho hi mihao, mi inching thei Pathen thuphonjala lunglut ho kigom khom ahi. Amahon Missionary asol dan uhi dan khat anei uvin hiche a Missionary asol hou chu k*m 3 chan bou hiding k*m 3 jou leh a support tahlou diu dan in asem uvin ahi. Hiti chun Mizoram a jong Presbyterian Church ho Aizawl a base a ana sol uh Missionary ho chu k*m 3 akichai phat in a support tapouvin ahi. Hiche Missionary ho chu North Lushai Hill a kon in South Lushai Hill Lunglei lang ah akichon uvin ahi.

Tuni a isei nom pen uchu Manipur a hi Christianity hunglut leh solang ah William Pettigrew chu Missionary masapen ahi. Amahi Arthington Aborgines tribe hon ahin sol Missionary khat ahi. Ahinla Manipur a ahung lut masang in Cachar ah Meilhei pao khat k*m 1 ana kithem chuh in k*m 1 jou in ahung lut in amasapen in chulai a political agent pa chate ho tution master in ana pang in a on kah leh Moirangkhom a L.P School ah mihil in aga pang in hiche a apan lai chun Bible Tract ho ahop le le leh Meilhei hon complain an bol uvin hijeh chun political agent pan anakou in hitin ana sei in, “Mr. Pettigrew Pathen thu nasei nom leh chamlhat tah a nasei thei na ding in thinglhang a chen atin Ukhrul ah nasol inge amahi thunei na leh thanei na neinom mi ahin achuti leh Manipur pumpi a School Inspector hina leh Census superintendent hina thanei jong neipen ati jeh a hita chu Ukhrul a che a Ukhrul a kon a hung busa a hitia chu Missionary masapen ahung hi.

Tangkhul hon ama hetjing na ding in Ukhrul a a College masapen uchu Pettigrew College asah un ahi. Amahi Anglo- Kuki War kipat til lai a Manipur thinglhang mi France gal sat ding a Manipur lengpa in Labour natong in mi 2000 peh ding a ana kitepna chu suh bulhit na ding a Recruiting Officer a jong ana pang ahi. Hiche thu hi masang a Jorhat a Missionary ana pang F. Doun kiti pa chun a lekhabu jih a ama ana tahlang in ahi.

Amahi Missionary a ahinsol hohi Presbyterian lamho hijong leh term k*m 3 chu ahung kichai ding phat in anung che nom lou jeh chun chelai a Guwahati a American Baptist Mission ana phudoh uh Assam Baptist Convention, Sibsagar a akhoppi uva aga che in Baptist ho Pastor Ordination aga kilah ahi. Hiche hi European History a Holy Roman Emperor kiti hiche chu abang leh Spain lengte abang leh France lengte amani chu Holy jong hilou, Roman jong hilou ana kiminvo tobang khat ahi.

William Pettigrew jong chu Baptist jong hilou American jong hilou American Baptist Mission a Pastor ana kaidoh ahi.

Manipur South District lang ah Watkin Robert kitipa hi Presbyterian ho Medical Missionary Aizawl a hungpa hin jui a Doctor pa kithopi a ana pang mi khat ahi. Amahi adihtah a chu Missionary Lhagao vei khat ana hi ding ahi. John sut Kipana Thupha Lushai pao a ana kiledoh chu Aizawl a Manipur mi an ache ho Vaiphei pao tho Thangkai leh Lungpao kiti ho chu ana poh sah a Manipur a haosa ho kom a ana hop jal sah ahi. Hiche lekhabu khat chu senvon haosapu Kamkholun Singson aga peh leh Pu Kamkholun Singson in hiche lekhabu chung ma ma chu, “ Kapu nang ma tah hung inlang neihung hil uvin ati chu Solchah Paul in Meccadonian Call ati bang a ama tah 1910 May lha a chu hung a Senvon khopi a chu Pathen thu ahin sei a hiche mun a chu hiche Kipana Thupha(Gospel) thu chu hung kipan ahi. Hiche k*m 100 alhin na Churachandpur lang a hon centenary itiu chu 2010 chun loupi tah in ina mang uvin hiche melchihna ding in Tuibong lei kom a Mini Secretariat kisah na mun ah Gate loupi tah khat jong ana bol uvin ahi.

Hiche hohi background abul abal het chet na ding a isei uh ahi. Tuni a isei nom pen uh chu achesa a k*m 50 tobang sung a hi Manipur a Houbung Kiloikhom na ho adeh a Churachandpur lang a Houbung lenjep jousen hiche Kipana Thupha(Gospel) isei phong dan uhi adihlou jeh in amachal ding bang in achal pon ahi. Adeh a Manipur phaicham a ichen bompi uh Meilhei ho kom a i Pathen thusei dan uhi pum dihlou ahi. Hiti jeh chun Meilhei Christian hi apung hih beh in aum sun sun jong hi ajungkho amnin mai mai a neh kihol na mai mai a Christian hidan in aum nalai uvin hiche hi da um tah ahi. Amaho ingoh diu ham ahilou leh eiho ikikhol diu ham?

Keimu dan leh hetdan in hiche Gospel Kipana Thupha isei dan uhi ilheh lou uleh i tha uh, i lung uh, sum le pai isen houhi phachom behseh lou amin mai mai a kabol nai ti tobang bep hiding in kamu in ahi.

Mihem hi akinung hei thei ding a Pathen in ana sem a masang lai mihem ho Paleolithic Age a hochu kinung heitheilou ahi. Kinung heithei di hileh tunin jong veute i Pathen thusei dan uhi dih lou ahi. Lheh angai tai tihi inop diu ahi.

Tutu a ichepi uh Missionary iha gut pen uhi masang lai a British lengte let leh lal lai a agam uh akeh len uva leiset mun jouse a colony anasem uh amahon Colonial Empire antiu Colonial policy chu ijui uh ahi. Pathen thusei na ding a Mission Field itiu ho khu eiho Houbung Kiloikhom ho Colony ahibou in ahi. Meilhei ho chu ingailut mong uva Pathen thu chu thudih thutah ihil nom uleh Meilhei ho lah a colony iga sem uh angaipoi amaho chu amaho leh amaho kipoh thei na ding uh(self support) ahi na ding joh igon peh ding uh Houbung iga phudoh uchu self supporting leh self sustaining Houbung hiding ahi. Vetsahna ding in kahet khel lou leh ECA Houbung hon Manipur phaicham Meilhei ho lah a Tentha Mission Field aga hong uvin hiche a Houbung phudoh uchu ECA Church Tentha atiuvin chomkhat jou in Rev. Prim Vaiphei in Ministry khat ana phutdoh in ama in ECA Tentha School a oja ho chu ECA ho peh sang a tamjo apeh leh abon uvin Rev. Prim Vaiphei Ministry Houbung ah akichonlut taovin ahi. Hiche ahi Loitum Houbung kiti chu Loitum Houbung dang khat ahat jo khat in achohdoh thei ahi. Hiche hi Meilhei hohi a Pathen thu dihtah leh phatah hetsah ding itiu leh Meitei Christian Church, Tentha tia minvo a amaho chu vahkhang ding alhahsam nao aum leh masang eiho houbung kipat til lai mission support ti a kithopina ina mu hou bang a chu kithopi ding ahi. Tu hin amun amun ah EBC hon Bishenpur ah EBC Church, Bishenpur anei uvin, Evangelical Synod Church jong phoilam ah anei uvin hitia chu Presbyterian hon jong Presbyterian Church ,Moirang phah masangin Tronglaobi kom ah Manipur Presbyterian Synod Church khat asem un abon a hi colony sem ihi bouvin ahi. British Colonial Empire jong ahat lai a ana hat vang in tun abei tan ahi. Churachandpur a Christian hon Christian Colony khat asem ujong hi ngah phat ahitai.

Achaina in thil mong mong hi The Right Approach aumlou leh The Right Achievement um ngailou ahi. Civil service exam ding tamtah um henlang kigong jong leh The Right Approach umlou leh service chum oh mu theilou ahi.

04/08/2019

Address

Churachandpur

Telephone

+916909717731

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Kukite Gamle Gou, Vangkho Chondan- Khankhology posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Share