21/07/2025
আদানী-আম্বানীৰ বাবে ভাল খবৰ : অসমৰ ভূ গৰ্ভত পোৱা গৈছে বহু দুষ্পাপ্ৰ আৰু মূল্যবান ধাতুৰ সন্ধান
∆∆∆∆∆∆∆∆
অসমৰ নতুন প্ৰজন্মৰ সাংবাদিকৰ মাজত আঙুলিৰ মূৰত হিচাপ কৰিব পৰা যি কেইগৰাকী গভীৰ ভাৱে অধ্যয়ণ কৰা সাংবাদিক আছে, সেই কেইজনৰ মাজৰ অন্যতম আমাৰ অসম কাকতৰ সাংবাদিক সৌৰভ কুমাৰ বৰা | সৌৰভক মই এই কাৰনেই ভাল পাওঁ যে, কোন বোৰ খবৰ সৰ্বসাধাৰণক দিয়া প্ৰয়োজন সৌৰভে জানে অৰ্থাৎ সৌৰভৰ নিউজ চেঞ্চ ভাল | Geological Survey of Indiaই অসমত সন্ধান পোৱা বিভিন্ন দুষ্প্ৰাপ্য ধাতুৰ সন্দৰ্ভত আজি এটা লিখনি লিখিছে | যিটো লিখনিয়ে অসমৰ ভৱিষ্যৎ সম্পৰ্কীয় বহু গুৰুত্বপূৰ্ণ ইংগিত দিছে | সেয়েহে আমাৰ বন্ধু মহলৰ বাবে সৌৰভৰ লিখনিটো আগ বঢ়ালো |
উল্লেখ কৰো যে অসমৰ ভূ খণ্ডত সন্ধান পোৱা উল্লিখিত দুষ্প্ৰাপ্য ধাতু যদি ONGC, OIL আদিৰ দৰে Public Sector উদ্যোগৰ দ্বাৰা আহৰণ কৰা হয়, তেনেহলে ১০ টা বছৰৰ ভিতৰত অসমৰ অৰ্থনীতিয়ে আকাশ স্পৰ্শ কৰিব | কিন্তু দূৰ্ভাগ্য যে বৰ্তমান দেশত চলিছে আদানী-আম্বানীৰ নিয়ন্ত্ৰিত গুজৰাট গেঙৰ শাসন | গতিকে এই সমূহ সম্পদ আহৰণৰ বাবে গুজৰাট গেং চৰকাৰ খনে আদানী আৰু আম্বানীক দিব তাত সন্দেহ নাই | গতিকে আগন্তুক দিনক এই সম্পদ ভোগ কৰিব আদানী-আম্বানীয়ে | মোৰ সন্দেহ হয় তাৰ প্ৰাৰম্ভিক প্ৰস্তুতি হিচাপে অসমৰ বচা বচা স্থানত চৰকাৰে উচ্ছেদ অভিযান আৰম্ভ কৰি উচ্ছেদিতক ক্ষতিপূৰণ দি আছে | প্ৰশ্ন হয়, তেনেহলে এই খনিজ সম্পদৰ পৰা অসমীয়াই কি পাব ? মোৰ মতে আদানি- আম্বানীৰ সেই কোম্পানীত খুউব বেছি দুই চাৰিটা অসমীয়া নদাই-ভদায়ে হেল্পাৰৰ চাকৰি পাব |
সৌৰভৰ লিখনিটো :
খাৰুৱা তেল, প্ৰাকৃতিক গেছ আৰু কয়লাৰ অফুৰন্ত ভাণ্ডাৰ থকা অসমত দুৰ্মূল্য খনিজাত দ্ৰব্যৰ সন্ধান ওলাইছে৷ সন্দেহাতীতভাৱে মাটিৰ তলত থকা সেই খনিজ সম্পদ আহৰণত প্ৰবল বাধা-বিপত্তি আছে৷ যদিহে ‘ডাবল ইঞ্জিন’ চৰকাৰে কঠোৰ হাতেৰে সেই বাধা-বিপত্তি অতিক্ৰম কৰিব পাৰে, তেন্তে অৱধাৰিতভাৱে অসমৰ ভাগ্যৰবি কমদিনৰ ভিতৰতে সলনি হৈ পৰিব পাৰে৷ অৱশ্যে যদি অসমৰ সেই দুৰ্মূল্য সম্পদৰ ওপৰত বেচৰকাৰী খণ্ডৰ লোলুপ দৃষ্টি পৰে, তেন্তে অসম আৰু অসমীয়াৰ ভাগ্যলিপি লিখাৰ গৰাকী হৈ পৰিব বেচৰকাৰী কৰ্প’ৰেট কোম্পানীৰ স্বত্বাধিকাৰী৷
‘জিঅ’লজিকেল ছাৰ্ভে অৱ ইণ্ডিয়া’ই (জি এছ আই) সম্প্ৰতি চলোৱা এক গভীৰ জৰীপৰ অন্তত অসম তথা উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ কেইবাখনো ৰাজ্যত থকা এই অমূল্য খনিজাত দ্ৰব্যৰ স্থানসমূহ চিহ্নিত আৰু পৰিমাণ নিৰূপণ কৰিছে৷ ‘জিঅ’লজিকেল ছাৰ্ভে অৱ ইণ্ডিয়া’ৰ এই উদ্ঘাটন কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰে অতি গুৰুত্বসহকাৰে গ্ৰহণ কৰিছে৷ কিয়নো, অসম তথা উত্তৰ-পূবৰ ৰাজ্যত থকা এই খনিজাত দ্ৰব্য ক্লিন এনাৰ্জিলৈ পৰিৱৰ্তন, ইলেক্ট্ৰিক গাড়ী, ডিজিটেল আন্তঃগাঠনি নিৰ্মাণ, প্ৰতিৰক্ষা সামগ্ৰী নিৰ্মাণৰ ক্ষেত্ৰত অভাৱনীয়ভাৱে গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈ পৰিব পাৰে৷
জি এছ আয়ে অসমত সন্ধান লাভ কৰিছে ‘ৰেয়াৰ আৰ্থ এলিমেণ্টছ’ (আৰ ই ই), গ্ৰেফাইট, ভেনাডিয়াম, লিথিয়াম, ক’বাল্ট, বেটাৰী আৰু ছেমিকণ্ডা“ৰ নিৰ্মাণত সহায়ক হোৱা খনিজ পদাৰ্থ৷
‘জিঅ’লজিকেল ছাৰ্ভে অব ইণ্ডিয়া’ই ৫৭ পৃষ্ঠাৰ এক প্ৰতিবেদনত অসম তথা উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলত সন্ধান লাভ কৰা অমূল্য খনিজাত সম্পদৰ বিষয়ে প্ৰকাশ কৰিছে৷
উত্তৰ-পূবৰ দৰে ভূতাত্বিকভাৱে চহকী অঞ্চলত কি খনিজ সম্পদ থাকিব পাৰে আৰু সেই সম্পদ আহৰণ কৰি কেনেদৰে দেশৰ বৰ্ধিত চাহিদা পূৰণ কৰিব পাৰে, তাৰ ব্যাপক অধ্যয়নৰ বাবে ‘নেচনেল মিনাৰেল এক্সপ্ল’ৰেচন ট্ৰাষ্টে’ জি এছ আইক পুঁজি যোগান ধৰিছিল৷ ‘জিঅ’লজিকেল ছাৰ্ভে অৱ ইণ্ডিয়া’ই ‘থিমেটিক ষ্টাডি’, ‘বেছলাইন ছাৰ্ভে’ আৰু প্ৰকল্প ভিত্তিক অধ্যয়নৰ জৰিয়তে অঞ্চলটোত থকা খনিজ সম্পদ আৱিষ্কাৰ কৰি সকলো অঞ্চল চিহ্নিত কৰিছে৷
তাৎপৰ্যপূৰ্ণ এয়াই যে, সেই সকলো তথ্য সন্নিবিষ্ট কৰি ‘জিঅ’লজিকেল ছাৰ্ভে অব ইণ্ডিয়া’ই ‘এক্সপ্ল'ৰেচন ব্লক ৰেডী ফৰ অক্সন ইন এনইআৰ’ নামৰ এখন ৩৮ পৃষ্ঠাৰ হেণ্ডবুক প্ৰকাশ কৰিছে৷ অৰ্থাৎ অসমৰ তথা উত্তৰ-পূবৰ কোন কোন স্থানত খনিজ সম্পদৰ ভাণ্ডাৰ (ব্লক) নিলাম কৰিব পৰাকৈ সাজু হৈ আছে, এই হাতপুথিত সেই তথ্য বিশদভাৱে উল্লেখ কৰা হৈছে৷ কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ এই বিভাগটোৰ ৰাজহুৱা ‘ডমেইন’ত থকা তথ্যতে অসমৰ কি কি খনিজ সম্পদৰ ভাণ্ডাৰ (ব্লক) কেতিয়া কোন কোন কোম্পানীৰ ওচৰত নিলাম হৈ গ’ল তাৰ সবিশেষ উল্লেখ কৰা আছে৷ অৰ্থাৎ অসমৰ খনিজ সম্পদ ইতিমধ্যে নিলাম হৈ যোৱাটো কোনো গোপন তথ্য নহয়৷
কি কি খনিজ সম্পদ পাইছে অসমত?
অসমত পোৱা গৈছে ‘ৰেয়াৰ আৰ্থ এলিমেণ্টছ’ (আৰইই), ‘ৰেয়াৰ আৰ্থ মেগনেট’ (আৰইএম), ‘লাইমষ্টন’, সোণৰ আকৰ, গ্ৰেফাইট, লোৰ আকৰ, ভেনাডিয়াম আৰু ছিলিকা৷
সমগ্ৰ উত্তৰ-পূবত মুঠতে ৩৮ টা খনিজ সম্পদৰ ভাণ্ডাৰ (ব্লক) পোৱা গৈছে, য’ৰ শীৰ্ষত আছে অসম৷ অসমৰ কাৰ্বি আংলঙত ২৮.৮ নিযুত টন ‘ৰেয়াৰ আৰ্থ ৰিচ্ছ ছাইনাইট’ৰ ভাণ্ডাৰ আছে৷ ডিমা হাছাওত পোৱা গৈছে ১,৪৯০ নিযুত টন লাইমষ্টন৷ আনহাতে গোলাঘাট জিলা আৰু কাচাৰত বহু নিযুত টন ছিলিকাৰ ভাণ্ডাৰ আছে৷ কাৰ্বি আংলঙৰ ছামচাম্পি পাহাৰ আৰু ছামটেৰান পাহাৰত ‘ৰেয়াৰ আৰ্থ এলিমেণ্টছ’ৰ বিশাল ভাণ্ডাৰ আছে৷ আনহাতে ধুবুৰী (সম্ভৱতঃ চাপৰ), গোৱালপাৰা (সম্ভৱতঃ পাইকান) আৰু কোকৰাঝাৰ (সম্ভৱতঃ পৰ্বতঝোৰা) জিলাতো বিশাল পৰিমাণৰ খনিজাত দ্ৰব্যৰ ভাণ্ডাৰ থকা বুলি চিহ্নিত কৰা হৈছে ‘জিঅ’লজিকেল ছাৰ্ভে অব ইণ্ডিয়া’ৰ প্ৰতিবেদনত৷ এই প্ৰতিবেদন অনুসৰি ধুবুৰীত লোৰ আকৰৰ সন্ধান পোৱা গৈছে৷ অসমৰ্থিত সূত্ৰৰ বাতৰি অনুসৰি ধুবুৰীৰ এই অঞ্চলত স্থায়ীভাৱে এটা সেনাৰ শিবিৰ স্থাপনৰ যো-জা চলোৱা হৈছে৷ সোণৰ আকৰৰ সন্ধান পোৱা গৈছে এখন নদীবেদিকাত৷
তাৎপৰ্যপূৰ্ণ এয়াই যে, ‘ৰেয়াৰ আৰ্থ এলিমেণ্টছ’ৰ (আৰইই ) বিশ্বৰ বৃহত্তম ১৫ানিকাৰক দেশ আছিল চীন৷ ইলেক্ট্ৰিক গাড়ী নিৰ্মাণত আৰইই অপৰিহাৰ্য৷ যোৱা এপ্ৰিলৰ পৰা চীনে এই আৰইই আৰু ‘ফিনিছড মেগনেট’ বা তাৰ কেঁচা সামগ্ৰী আৰ ই এমৰ ১৫ানি বন্ধ কৰি দিয়ে৷ ইয়াৰ লগে লগে সংকটৰ সন্মুখীন হয় ভাৰত আৰু পশ্চিমীয়া ৰাষ্ট্ৰ৷
কিয়নো ভাৰতে ২০২৪-২৫ বিত্তীয় বৰ্ষত আমদানি কৰা মুঠ ৫৪০ টন আৰ ই এম অথবা ‘ফিনিছড মেগনেট’ৰ ৮০ শতাংশ আমদানি কৰিছিল চীনৰ পৰা৷ এয়া কেন্দ্ৰীয় বাণিজ্য আৰু উদ্যোগমন্ত্ৰী পীয়ূষ গোৱেলে ভাৰতৰ বাবে ‘ৱেক আপ কল’ বুলি অভিহিত কৰিছিল৷
এই পৰিস্থিতিত অসমত সন্ধান লাভ কৰা আৰইই আৰু আৰইএম দেশৰ বাবে স্বাভাৱিকতে অমূল্য সম্পদ হৈ পৰিছে৷ ভাৰতৰ শেহতীয়া প্ৰযুক্তিগত উদ্যোগিক বিকাশত অসমৰ এই খনিজ সম্পদে প্ৰভূত অৰিহণা যোগাব পাৰে, সেয়া সন্দেহাতীত৷
এনে ক্ষেত্ৰত সকলো বাধা-বিপত্তি দূৰ কৰি এতিয়া অসমৰ খনিজ সম্পদ আহৰণ কৰা কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ প্ৰধান লক্ষ্য হৈ পৰিছে৷ অৱশ্যে অসমত দ্ৰুতগতিত নিৰ্মাণ হোৱা পথ, দলং, ৰে’লৱে লাইন, ধুবুৰী-ফুলগুৰিৰ ব্ৰহ্মপুত্ৰৰ দলং এই সম্পদ কঢ়িয়াই নিয়াৰ প্ৰস্তুতিৰ আন এক অংশ বুলি অনেকেই দাবী কৰে৷ যিহেতু অসমৰ খনিজাত সম্পদ বনাঞ্চল-জনাঞ্চল সকলোতে সিচঁৰতি হৈ আছে, সেয়ে এতিয়া এই মুহূৰ্তত অৱধাৰিতভাৱে সেয়াই প্ৰথম বাধা-বিপত্তি হিচাপে চিহ্নিত হৈছে৷ সেই বাধা-বিপত্তি লংঘন কৰাৰ দায়িত্ব ‘ডাবল-ইঞ্জিন’ চৰকাৰৰ৷