https://www.facebook.com/122094645488008348/

Azad Master, Jagraon (2025)

03/08/2025

ਖੇਤਾਂ ਚ "ਪ੍ਰੇਤ" ਨਹੀਂ ਵੜਨ ਦੇਣਗੇ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੇ ਸਪੂਤ
(ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ)
ਲੈਂਡ ਪੂਲਿੰਗ ਐਕਟ ਦੇ ਵਰਕੇ ਖਿੰਡਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਗੁਪਤ ਅਤੇ ਬੜੀ ਮਿਹਨਤ ਨਾਲ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ , ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੋਂ ਜਮੀਨ ਖੋਹਣ ਵਾਲੇ ਇਸ ਕਾਲੇ ਐਕਟ ਦਾ ਜਿੰਨਾ ਜਬਰਦਸਤ ਵਿਰੋਧ ਹੋਇਆ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹਾਕਮ ਨੇ ਕੰਧ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਪੜ੍ਹ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਚਾਹੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੈਕਟਰ ਦੀਆ ਜਾਬਰ ਬਾਂਹਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਕਿੰਨੀ ਵੀ ਤਕੜੀ ਕਿਉਂ ਨਾ ਹੋਵੇ, ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ਾਲ ਤਾਕਤ ਅੱਗੇ ਇਹ ਖੂਨੀ ਬਾਹਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਖੜ ਨਹੀਂ ਸਕਦੀ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੇਤ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਵੜਨ ਦੇਣਗੇ। ਕਿਸਾਨ ਆਗੂ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਨਾਲ ਗਰਜ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ "ਇੱਕ ਇੰਚ ਵੀ ਧਰਤੀ ਨਾ ਛੱਡਣ ਦਾ ਐਲਾਨ "ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੇਖ ਕੇ ਹੁਣ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਥਿੜਕਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਇਹ ਕੋਈ ਹੈਰਾਨੀ ਵਾਲੀ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਣਾ ਹੀ ਸੀ। ਸ਼ਾਇਦ ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਇਹ ਲੱਗਦਾ ਵੀ ਹੋਵੇਗਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਵਾਂਗ ਖਾਸੀ ਤਾਕਤ ਅਜਮਾਈ ਹੋਵੇਗੀ ,ਪਰ ਮੈਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਟਿੱਪਣੀਕਾਰਾਂ ਨੇ ਠੋਕ ਵਜਾ ਕੇ ਕਿਹਾ ਸੀ ਕਿ "ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਅੰਦਰੋਂ ਖੋਖਲੀ ਹੈ"
ਮੋਦੀ ਵਾਂਗ ਨਾ ਇਸ ਕੋਲ ਰਾਜ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਹੈ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਮਜਬੂਤ ਪਾਰਟੀ ਸੰਗਠਨ ਹੈ, ਨਾ ਇੱਕ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਭਾਈਚਾਰੇ ਨਾਲ ਲੜਾਉਣ ਦੀ ਸ਼ੈਤਾਨੀ ਤਾਕਤ ਹੈ, ਨਾ ਭੰਬਲਭੂਸੇ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਦੀ ਕਲਾ ਹੈ, ਨਾ ਹੀ ਸੰਕਟ ਦੀ ਘੜੀ ਵਿੱਚ ਮਜਬੂਤੀ ਨਾਲ ਖੜੇ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਅਫਸਰ ਸ਼ਾਹੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਹੀ ਇਸ ਕਾਲੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਹੱਕ ਵਿੱਚ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਨਾ ਅਧਿਕਾਰੀ ਅੱਗੇ ਆਉਣ ਦਾ ਸਾਹਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕੇ ਹਨ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕੋਈ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਬੁਲਾਰਾ। ਹਾਂ, ਇੱਕ ਦੋ ਤਾਂ ਹਨ ਹੀ, ਪਰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਜੁਬਾਨ ਥਥਲਾ ਰਹੀ ਦਿੰਖਦੀ ਹੈ। ਦਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ।ਅਜੇ ਥਿੜਕਣਾ ਹੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ ਹੈ, ਕੁੱਝ ਨੂੰ ਭਰਮ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕਾਂ ਦਾ ਰੋਹ ਕੁਝ ਸਮੇਂ ਬਾਅਦ ਮੱਠਾ ਪੈ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮੌਕਾ ਤਾੜ ਕੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਘਰਾਣਿਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਇਕਰਾਰ ਵਫਾ ਕਰਨ ਦੇ ਚੰਗੇ ਦਿਨਆਉਣਗੇ। ਇਹ ਭੁਲੇਖਾ ਵੀ ਜਲਦ ਕਾਫੂਰ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਹੈ।
ਹੁਣ ਮੁਹਾਲੀ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡਾਂ ਨੇ ਵੀ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮਤੇ ਪਾਸ ਕਰਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਇਹ ਸੰਕੇਤ ਹਨ। ਆਪ ਅੰਦਰ ਘਬਰਾਹਟ ਹੈ। ਕੁਝ ਨੇ ਪਾਰਟੀ ਨੂੰ ਬਾਏ ਬਾਏ ਕਹਿਣਾ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਭਾਵੇਂ ਇਹ ਅਜੇ ਨਾ ਕਾਫੀ ਹੈ ਪਰ ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿਸਾਨ ਲਹਿਰ ਨੇ ਹੋਰ ਮਜਬੂਤੀ ਫੜਨੀ ਹੈ। ਭਰਾਤਰੀ ਸਹਿਯੋਗ ਹੋਰ ਮਜਬੂਤ ਹੋਣਾ ਹੈ। ਘੋਲ ਦੇ ਹੋਰ ਰੂਪਾਂ ਨੇ ਜੌਹਰ ਦਿਖਾਉਣੇ ਹਨ, ਇਹ ਬਾਏ ਬਾਏ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਵੀ ਸਿਰ ਚੁੱਕੇਗਾ।
ਉਝ ਇਹ ਗੱਲ ਚੰਗੀ ਹੈ ਕਿ ਪੀੜਤ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੇ ਇਹ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਬਕ ਸਿੱਖ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਹੀ ਲੜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਆਪਣੀ ਵੋਟਾਂ ਦੀ ਖੇਡ ਖੇਡਣ ਲਈ ਮੈਦਾਨ ਚ ਤਾਂ ਆਉਣਗੀਆਂ ਪਰ ਰਸਮੀ ਭਾਸ਼ਣਬਾਜੀ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੋਰ ਕੁਝ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਣਗੀਆਂ। ਕਲ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਵੱਲੋਂ ਪਟਿਆਲੇ ਵਿਖੇ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਮੁਜਾਹਰਾ ਲੈਂਡ ਪੁਲਿੰਗ ਐਕਟ ਦੇ ਵਿਰੋਧ ਦੀ ਆੜ ਚ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਮੂੰਹਾਂ ਤੋਂ ਉਤਰੇ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਨਾਂਮ ਚਮਕਾਉਣ ਦਾ ਨਮੂਨਾ ਹੋ ਨਿਬੜਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਧਰਮਸੋਤ ਜਿੰਦਾਬਾਦ ਦੇ ਨਾਹਰੇ ਗੂੰਜਦੇ ਰਹੇ। ਇਹੀ ਕੁਝ ਦੂਜੀ ਦੋਫਾੜ ਹੋ ਰਹੀ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਨੇਤਾ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਹੈ ਕਿ "ਜਿੰਨਾ ਚਿਰ ਮੈਂ ਜਿਉਂਦਾ ਹਾਂ ਉਨਾ ਚਿਰ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦੇਵਾਂਗਾ"।
ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਨੇ ਤਾਂ ਅਜੇ ਅੰਗੜਾਈ ਹੀ ਭੰਨੀ ਹੈ। ਇਹ ਤਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ। ਮਜਬੂਤ ਸ਼ੁਰੂਆਤ। ਦਿੱਗਜ ਆਗੂਆਂ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਤੇ ਆਤਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਦਮਕ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਲੋਕਾਂ ਵੱਲੋਂ ਮਿਲੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਹੁੰਗਾਰੇ ਦਾ ਹੀ ਪ੍ਰਗਟਾ ਹੈ। ਚੌਕਸੀ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖੋ। ਅਪਣੇ ਕੀ ਦੂਜੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਚ ਨਹੀਂ ਪ੍ਰੇਤ ਵੜਨ ਦੇਣਗੇ ਧਰਤੀ ਮਾਂ ਦੇ ਸਪੂਤ।
ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ 3-8-25

30/07/2025

*ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਵਾਪਸ
ਲੈਂਡ ਖੋਹੂ ਐਕਟ ਵਾਪਸ
*ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਸੰਭਾਵੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਇਬਾਰਤ।
ਮੋਦੀ ਵਾਂਗ ਕਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ
ਸਮਝਾਉਣ ਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ।

ਅਜ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਪਸ਼ੂ ਮੰਡੀ ਜਗਰਾਉਂ ਤੋ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਸਵੇਰ 10-30 ਹੀ ਟਰੈਕਟਰ ਤਿਆਰ ਬਰ ਤਿਆਰ ਖੜੇ ਸਨ।
ਇਕ ਆਗੂ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਇਹ ਤਾਂ ਅਜੇ ਅੱਧੇ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਹੋਰ , ਝਾੜੂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਪੁਗ ਗਏ ਹਨ।
ਇਕ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ "ਬਸ ਜਲਦੀ ਪੁੱਜੋ ਦੇਰ ਨਾ ਕਰਿਓ15ਅਗਸਤ ਤਕ ਜਿੱਤ ਯਕੀਨੀ ਹੈ।"
ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਪਿੰਡ ਅਲੀਗੜ੍ਹ ਦੇ ਇਕ ਮੋੜ ਤੇ ਖੜ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਮੁਰਦਾਬਾਦ ਕਰਦੇ , ਦਿੱਲੀ ਕਿਸਾਨੀ ਘੋਲ ਦੌਰਾਨ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰਜੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਧਮਕ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਲਗਭਗ 40 ਮਿੰਟ ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਨਾਲ ਹੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ।
300 ਪਾਰ ਗਏ। ਸਕੂਟਰੀ ਮਗਰ ਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ।ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦਾ ਹੋਰ ਕਾਫਲਾ ਹਾਰਨ ਮਾਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਚੰਗਾ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈ ਸ਼ਾਰਟ ਕੱਟ ਮਾਰ ਕੇ ਇਕ ਹੋਰ ਪਿੰਡ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਮੁੜ ਸਿੱਧਵਾਂ ਕਲਾ ਪੁੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ।
ਕਾਫਲਾ ਲਗਭਗ ਡਬਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਥੇ ਦੁਨੀਆਂ ਚੈਨਲ ਦਾ ਮਨਦੀਪ ਰਸੂਲਪੁਰ ਅਪਣੇ ਕੈਮਰੇ ਚ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਂ ਕੈਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ,ਉਸਨੂੰ ਮੇਰੇ ਜਾਇਜੇ ਅਤੇ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੁਣ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਈਟ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਟਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਨੇ ਤਾਲਮੇਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਲੱਗਿਆ ਅਜ ਤਾਂ ਉਸ ਪਾਸ ਚੰਗਾ ਮੈਟਰ ਹੋਣਾ। ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਚ ਹੋਏ ਮਾਰਚ ਚਰਚਾ ਚ ਰਹਿੰਣੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅਪਣੀ ਗੱਲ ਅਪਣੇ ਪੇਜ ਤੇ ਕਰਨੀ ਬੇਹਤਰ ਹੈ।
ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਅਜ ਇਹ ਹੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਇਸ ਘੋਲ ਚ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਦੀ ਤਾਸੀਰ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਕਮਾਇਆ ਤਜਰਬਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈ। ਹੂਣ ਤਾਂ ਜੁਝਾਰੂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਇਕ ਮਰਲੇ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੰਦੀਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਜਬਰੀ ਕਬਜ਼ੇ ਚ ਲਏ ਖੇਤ ਮੁੜ ਕਬਜੇ ਚ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।।ਇਹ ਘੋਲ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਅਪਣੇ ਖੇਤਰ ਚ ਹੈ ,ਅਪਣੇ ਮਿੱਟੀ ਚ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ
ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅੰਦਰੋ ਖੋਖਲੀ ਹੈ। ਮਸਲੇ ਦੀ ਚੋਭ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਗੰਭੀਰ ਹੈ।
ਜਨਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਜਲਦੀ ਮਿਲਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਤਾਂ ਆਰੰਭ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਦੌਰਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਘੋਲ ਰੂਪ ਅਜ਼ਮਾਏ ਹਨ। ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਉਹ ਮੁੜ ਅਜਮਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਗੇ। ਹਰ ਹਕੁਮਤ ਦਾ ਇਹ ਖ਼ਾਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਮਾਇਸ਼ੀ ਘੋਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ। ਟਰੈਕਟਰ ਤੇ ਇਕ ਗੀਤ ਵੱਜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸਾਨੂੰ ਮੰਗਣਾ ਨਹੀਂ ਖੋਹਣਾ
ਆਉਂਦਾ ਹੈ (ਚਲਦਾ) ਜੇਗਿੰਦਰ ਆਜ਼ਾਦ ੩੦-੭-\੨੫

30/07/2025

ਜਗਰਾਉਂ ਵਿਖੇ ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਕਰਨ ਦੀ

*ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਵਾਪਸ
ਲੈਂਡ ਖੋਹੂ ਐਕਟ ਵਾਪਸ
*ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਸੰਭਾਵੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਇਬਾਰਤ।
ਮੋਦੀ ਵਾਂਗ ਕਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ
ਸਮਝਾਉਣ ਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ।

ਅਜ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਪਸ਼ੂ ਮੰਡੀ ਜਗਰਾਉਂ ਤੋ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਸਵੇਰ 10-30 ਹੀ ਟਰੈਕਟਰ ਤਿਆਰ ਬਰ ਤਿਆਰ ਖੜੇ ਸਨ।
ਇਕ ਆਗੂ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਇਹ ਤਾਂ ਅਜੇ ਅੱਧੇ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਹੋਰ , ਝਾੜੂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਪੁਗ ਗਏ ਹਨ।
ਇਕ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ "ਬਸ ਜਲਦੀ ਪੁੱਜੋ ਦੇਰ ਨਾ ਕਰਿਓ15ਅਗਸਤ ਤਕ ਜਿੱਤ ਯਕੀਨੀ ਹੈ।"
ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਪਿੰਡ ਆਲਮਗੀਰ ਦੇ ਇਕ ਮੋੜ ਤੇ ਖੜ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਮੁਰਦਾਬਾਦ ਕਰਦੇ , ਦਿੱਲੀ ਕਿਸਾਨੀ ਘੋਲ ਦੌਰਾਨ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰਜੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਧਮਕ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਲਗਭਗ 40ਮਿੰਟ ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਨਾਲ ਹੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
300 ਪਾਰ ਗਏ। ਸਕੂਟਰੀ ਮਗਰ ਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ।ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦਾ ਹੋਰ ਕਾਫਲਾ ਹਾਰਨ ਮਾਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਚੰਗਾ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈ ਸ਼ਾਰਟ ਕੱਟ ਮਾਰ ਕੇ ਇਕ ਹੋਰ ਪਿੰਡ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਮੁੜ ਸਿੱਧਵਾਂ ਕਲਾ ਪੁੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ।
ਕਾਫਲਾ ਲਗਭਗ ਡਬਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਥੇ ਦੁਨੀਆਂ ਚੈਨਲ ਦਾ ਮਨਦੀਪ ਰਸੂਲਪੁਰ ਅਪਣੇ ਕੈਮਰੇ ਚ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਂ ਕੈਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ,ਉਸਨੂੰ ਮੇਰੇ ਜਾਇਜੇ ਅਤੇ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੁਣ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਈਟ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਟਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਨੇ ਤਾਲਮੇਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਲੱਗਿਆ ਅਜ ਤਾਂ ਉਸ ਪਾਸ ਚੰਗਾ ਮੈਟਰ ਹੋਣਾ। ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਚ ਹੋਏ ਮਾਰਚ ਚਰਚਾ ਚ ਰਹਿੰਣੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅਪਣੀ ਗੱਲ ਅਪਣੇ ਪੇਜ ਤੇ ਕਰਨੀ ਬੇਹਤਰ ਹੈ।
ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਅਜ ਇਹ ਹੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਇਸ ਘੋਲ ਚ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਦੀ ਤਾਸੀਰ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਕਮਾਇਆ ਤਜਰਬਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈ। ਹੂਣ ਤਾਂ ਜੁਝਾਰੂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਇਕ ਮਰਲੇ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੰਦੀਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਜਬਰੀ ਕਬਜ਼ੇ ਚ ਲਏ ਖੇਤ ਮੁੜ ਕਬਜੇ ਚ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।।ਇਹ ਘੋਲ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਅਪਣੇ ਖੇਤਰ ਚ ਹੈ ,ਅਪਣੇ ਮਿੱਟੀ ਚ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ
ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅੰਦਰੋ ਖੋਖਲੀ ਹੈ। ਮਸਲੇ ਦੀ ਚੋਭ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਗੰਭੀਰ ਹੈ।
ਜਨਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਜਲਦੀ ਮਿਲਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਤਾਂ ਆਰੰਭ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਦੌਰਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਘੋਲ ਰੂਪ ਅਜ਼ਮਾਏ ਹਨ। ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਉਹ ਮੁੜ ਅਜਮਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਗੇ। ਹਰ ਹਕੁਮਤ ਦਾ ਇਹ ਖ਼ਾਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਮਾਇਸ਼ੀ ਘੋਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ। ਟਰੈਕਟਰ ਤੇ ਇਕ ਗੀਤ ਵੱਜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸਾਨੂੰ ਮੰਗਣਾ ਨਹੀਂ ਖੋਹਣਾ
ਆਉਂਦਾ ਹੈ (ਚਲਦਾ) ਜੇਗਿੰਦਰ ਆਜ਼ਾਦ ੩੦-੭-\੨੫

30/07/2025

*ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਲੈਣਾ ਹੀ ਪੈਣਾ ਵਾਪਸ
ਲੈਂਡ ਖੋਹੂ ਐਕਟ ਵਾਪਸ
*ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਲਿਖ ਦਿੱਤੀ ਹੈ ਸੰਭਾਵੀ ਜਿੱਤ ਦੀ ਇਬਾਰਤ।
ਮੋਦੀ ਵਾਂਗ ਕਹਿਣਾ ਪਵੇਗਾ ਕਿ ਅਸੀਂ ਕਿਸਾਨਾਂ ਨੂੰ
ਸਮਝਾਉਣ ਚ ਸਫਲ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕੇ।

ਅਜ ਲਗਭਗ ਤਿੰਨ ਘੰਟੇ ਪਸ਼ੂ ਮੰਡੀ ਜਗਰਾਉਂ ਤੋ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ।
ਸਵੇਰ 10-30 ਹੀ ਟਰੈਕਟਰ ਤਿਆਰ ਬਰ ਤਿਆਰ ਖੜੇ ਸਨ।
ਇਕ ਆਗੂ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਇਹ ਤਾਂ ਅਜੇ ਅੱਧੇ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਆ ਰਹੇ ਹਨ ਹੋਰ , ਝਾੜੂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਦਿਨ ਪੁਗ ਗਏ ਹਨ।
ਇਕ ਅਧਖੜ ਉਮਰ ਦਾ ਕਿਸਾਨ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਬੜੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਨਾਲ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ "ਬਸ ਜਲਦੀ ਪੁੱਜੋ ਦੇਰ ਨਾ ਕਰਿਓ15ਅਗਸਤ ਤਕ ਜਿੱਤ ਯਕੀਨੀ ਹੈ।"
ਮੈਂ ਪਹਿਲੇ ਪਿੰਡ ਆਲਮਗੀਰ ਦੇ ਇਕ ਮੋੜ ਤੇ ਖੜ ਕੇ ਪੰਜਾਬ ਮੁਰਦਾਬਾਦ ਕਰਦੇ , ਦਿੱਲੀ ਕਿਸਾਨੀ ਘੋਲ ਦੌਰਾਨ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ਅਤੇ ਨਵੇਂ ਸਿਰਜੇ ਗੀਤਾਂ ਦੀ ਧਮਕ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਆ ਰਹੇ ਸਨ। ਮੈਂ ਲਗਭਗ 40ਮਿੰਟ ਇਹ ਉਤਸ਼ਾਹੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਵੀ ਦੇਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਨਾਲ ਹੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ
300 ਪਾਰ ਗਏ। ਸਕੂਟਰੀ ਮਗਰ ਲਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ ।ਅਚਾਨਕ ਇਕ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦਾ ਹੋਰ ਕਾਫਲਾ ਹਾਰਨ ਮਾਰਨ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਚੰਗਾ ਵੱਡਾ ਸੀ। ਹੁਣ ਮੈ ਸ਼ਾਰਟ ਕੱਟ ਮਾਰ ਕੇ ਇਕ ਹੋਰ ਪਿੰਡ ਵਿਚੋਂ ਲੰਘ ਕੇ ਮੁੜ ਸਿੱਧਵਾਂ ਕਲਾ ਪੁੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹਾਂ।
ਕਾਫਲਾ ਲਗਭਗ ਡਬਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ।
ਇਥੇ ਦੁਨੀਆਂ ਚੈਨਲ ਦਾ ਮਨਦੀਪ ਰਸੂਲਪੁਰ ਅਪਣੇ ਕੈਮਰੇ ਚ ਤਸਵੀਰਾਂ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਂ ਕੈਦ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਕੁਝ ਚਰਚਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ,ਉਸਨੂੰ ਮੇਰੇ ਜਾਇਜੇ ਅਤੇ ਇਸ ਅੰਦੋਲਨ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਸੁਣ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਈਟ ਲਈ ਜਾਵੇ। ਪਰ ਟਰੈਫਿਕ ਜਾਮ ਨੇ ਤਾਲਮੇਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ। ਮੈਨੂੰ ਵੀ ਲੱਗਿਆ ਅਜ ਤਾਂ ਉਸ ਪਾਸ ਚੰਗਾ ਮੈਟਰ ਹੋਣਾ। ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਚ ਹੋਏ ਮਾਰਚ ਚਰਚਾ ਚ ਰਹਿੰਣੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਅਪਣੀ ਗੱਲ ਅਪਣੇ ਪੇਜ ਤੇ ਕਰਨੀ ਬੇਹਤਰ ਹੈ।
ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਅਜ ਇਹ ਹੀ ਕਹਿਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹਾਂ ਇਸ ਘੋਲ ਚ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਦੀ ਤਾਸੀਰ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। ਕਮਾਇਆ ਤਜਰਬਾ ਬੋਲਦਾ ਹੈ। ਹੂਣ ਤਾਂ ਜੁਝਾਰੂ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਇਕ ਮਰਲੇ ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੰਦੀਆਂ। ਪੁਲਿਸ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਜਬਰੀ ਕਬਜ਼ੇ ਚ ਲਏ ਖੇਤ ਮੁੜ ਕਬਜੇ ਚ ਲੈਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ।।ਇਹ ਘੋਲ ਦਾ ਮੈਦਾਨ ਦੂਰ ਨਹੀਂ ਅਪਣੇ ਖੇਤਰ ਚ ਹੈ ,ਅਪਣੇ ਮਿੱਟੀ ਚ ਹੈ। ਮੋਦੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ
ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਅੰਦਰੋ ਖੋਖਲੀ ਹੈ। ਮਸਲੇ ਦੀ ਚੋਭ ਵੀ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਗੰਭੀਰ ਹੈ।
ਜਨਤਾ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਵੀ ਜਲਦੀ ਮਿਲਣ ਲੱਗ ਪਿਆ ਹੈ। ਟਰੈਕਟਰ ਮਾਰਚ ਤਾਂ ਆਰੰਭ ਹੈ। ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਘੋਲ ਦੌਰਾਨ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੇ ਕਈ ਨਵੇਂ ਘੋਲ ਰੂਪ ਅਜ਼ਮਾਏ ਹਨ। ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੱਕ ਮਾਨ ਸਾਹਿਬ ਉਹ ਮੁੜ ਅਜਮਾਉਣ ਦਾ ਮੌਕਾ ਦੇਣ ਗੇ। ਹਰ ਹਕੁਮਤ ਦਾ ਇਹ ਖ਼ਾਸਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਜਮਾਇਸ਼ੀ ਘੋਲ ਦੇ ਵੀ ਦਰਸ਼ਨ ਹੋਣਗੇ। ਟਰੈਕਟਰ ਤੇ ਇਕ ਗੀਤ ਵੱਜ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸਾਨੂੰ ਮੰਗਣਾ ਨਹੀਂ ਖੋਹਣਾ
ਆਉਂਦਾ ਹੈ (ਚਲਦਾ) ਜੇਗਿੰਦਰ ਆਜ਼ਾਦ ੩੦-੭-\੨੫

27/07/2025

ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਧਰਮਸੋਤ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਚ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਠੱਗੀ ਮਾਰਨ ਦੇ ਕੇਸ ਚ ਗ੍ਰਿਫਤਾਰ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ (ਭਾਗ ਦੂਜਾ )
ਕੇਸ ਹੋਰ ਜੱਜ ਨੂੰ ਤਬਦੀਲ ਹੋਣ ਤੇ ਨਵੇਂ ਸ਼ੈਸ਼ਨ ਜੱਜ ਨੇ
ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 323 ਤਹਿਤ
ਦੋਸ਼ੀ ਕਰਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਨਾਲ ਹੀ ਪਰੋਬੇਸ਼ਨ ਐਕਟ ਤਹਿਤ ਦੋਸ਼ੀਆਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਦਸ ਕੇ ਜੇਲ੍ਹ ਨਾ ਭੇਜਣ ਦੀ ਰਾਹਤ ਵੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ।ਇਸ ਖਿਲਾਫ ਮੈਨੂੰ ਹਾਈਕੋਰਟ ਦਸਤਕ ਦੇਣ ਪਈ ।
*ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਜਦੋਂ ਅਜੇ ਹਾਈਕੋਰਟ ਚ ਕੇਸ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਸੀ ਮਨਦੀਪ ਸਿੰਘ ਸ਼ੈਸ਼ਨ ਕੋਰਟ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਨੂੰ ਬਰੀ ਹੋਣਾ ਦਰਸ਼ਾ ਕੇ ਡੀਪੀਆਈ ਐਲੀਮੈਂਟਰੀ ਦਫਤਰ ਦੀ ਚੰਗੀ ਸੇਵਾ ਕਰਕੇ ਮੁੜ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਵਾਉਣ ਚ ਸਫਲ ਹੋ ਗਿਆ ।ਮੈ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਿਖਿਆ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ 19-5-2016 ਨੂੰ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ । ਕੋਰਟਾਂ/ਵਿਭਾਗ ਦੀਆਂ ਰੂਲਿੰਗ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇਕ ਸਰਕੂਲਰ
ਅਤੇ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਆਦਿ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ। 3/23/98-10394ਮਿਤੀ 5ਅਗਸਤ 1998
Until the said conviction is set aside by the appellant court it may not be advisable
to retain such person in service which has been dismissed. ਪਰ ਕੋਈ ਸੁਣਵਾਈ ਨਹੀਂ ਹੋਈ । RTI ਤਹਿਤ ਮੰਗੀਆਂ ਸੂਚਨਾ ਦੇਣ ਤੋ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ "ਤੀਜੀ ਧਿਰ "ਨੂੰ ਸੂਚਨਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਜਦ ਕਿ ਮੈਂ ਕੋਰਟ ਚ ਧਿਰ ਸੀ। ਮੁਦਈ ਸੀ।* ਇਸ ਗੈਰ ਕਾਨੂੰਨੀ ਮੁੜ ਨਿਯੁਕਤੀ ਨੂੰ ਅਧਾਰ ਬਣਾਕੇ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਵਿਭਾਗ ਤੋਂ ਮੁੜ ਨਿਯੁਕਤੀ ਲੈਣ ਦੀ ਚਾਰਾਜੋਈ ਕੀਤੀ ਪਰ ਮੈਂ ਅਤੇ ਯਸ਼ਪਾਲ ਨੇ ਇਕ ਵਾਰ ਉਸ ਦੇਯਤਨ ਫੇਲ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। ਕਾਨੂੰਨੀ ਮਸ਼ਵਰਾ ਵੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਦੇਣ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਸੀ। ਡੀਪੀਆਈ ਨੇ ਇਸ ਦੀ ਅਪੀਲ ਰੱਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਸੀ। ***ਕਾਂਗਰਸ ਸਰਕਾਰ ਬਣਨ ਤੇ ਇਸ ਵਲੋਂ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਧਰਮਸੋਤ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਚ ਮੁੜ ਨਿਯੁਕਤੀ ਲੈਣ ਦੀ ਚਾਰਾ ਜੋਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾਕਾਮ ਕਰਨ ਲਈ ਮੈਂ ਸਿਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਮੈਡਮ ਨੂੰ ਇਸ ਵਿਅਕਤੀ ਦੀਆਂ ਕਰਤੂਤਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇਣ ਲਈ 51 ਪੇਜਾਂ ਦੀ ਫਾਈਲ ਭੇਜੀ ।ਪਰ ਧਰਮਸੋਤ ਅਪਣੇ ਗੁਰਗੇ ਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਨੂੰ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡੀਪੀਆਈ ਤੋ ਇਸ ਨੂੰ ਮੁੜ ਖੰਨੇ ਵਿਖੇ ਹੀ ਨਿਯੁਕਤੀ ਕਰਾਉਣ
ਚ ਸਫਲ ਰਿਹਾ ।ਮੈਂ ਇਸ ਬਾਰੇ ਸਿਖਿਆ ਸਕੱਤਰ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰਡ ਲੈਟਰ ਭੇਜੇ ।ਸੀਨੀਅਰ ਆਈ ਏ ਐਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਕਾਹਨ ਸਿੰਘ ਪੰਨੂ ਵਲੋਂ ਡਿਸਮਿਸ ਕੀਤੇ ਦੋਸ਼ੀ ਨੂੰ ਜੂਨੀਅਰ ਅਫਸਰ ਵਲੋਂ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਤੇ ਸੁਆਲ ਖੜੇ ਕੀਤੇ ।ਪਰ ਮੰਤਰੀ ਵੱਡਾ ਕਿ ਕਾਨੂੰਨ?ਇਥੇ ਹੀ ਬਸ ਨਹੀਂ ਖੰਨੇ ਦਾ ਗਰਲਜ਼ ਸਕੂਲ ਤਾਂ ਧਰਮਸੋਤ ਦੇ ਮਸਤਾਏ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਜੁੰਡਲੀ ਦੀ ਜਾਗੀਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ । ਨਜਾਇਜ਼ ਕੰਮਾਂ ਦੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਨਸ਼ਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ।ਮਨ ਮਰਜ਼ੀ ਦੇ ਮੁੱਖੀ ਲਿਆਏ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ ।ਖੰਨੇ ਦੇ ਇਕ ਅਫਸਰ ਨੂੰ ਵੀ ਉਂਗਲਾਂ ਤੇ ਨਚਾਉਣਾ ਸੁਰੂ ਕਰ ਲਿਆ ।
ਸਕੂਲ ਨਜਾਇਜ਼ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਦਫਤਰ
ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਥੇ ਹੀ ਬਸ ਨਹੀਂ ਸਜਾਯਾਫਤਾ ਇਹ ਅਨਸਰ ਨਿਯਮਾਂ ਦੀਆਂ ਧੱਜੀਆਂ ਉਡਾ ਕੇ ਹੁਣ ਗੋਬਿੰਦਗੜ੍ਹ ਲੈਕਚਰਾਰ ਲੱਗਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ ।ਪਰ ਹੁਣ ਕੁੱਝ ਅਰਸਾ ਲੁਧਿਆਣਾ ਜੇਲ੍ਹ ਚ ਰਹਿ ਕੇ ਠੱਗੀ ਮਾਰਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਹੱਥ ਕੰਡੇ ਸਿੱਖਣ ਨੂੰ ਆਜਾਦ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਹੀ ਜੇਲ੍ਹ ਹੈ ਜਿਥੇ ਮਾਣਯੋਗ ਸ਼ੈਸ਼ਨ ਜੱਜ ਨੇ ਉਕਤ ਨੂੰ ਜੇਲ੍ਹ ਭੇਜਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀਅਖੇ "Thay are well educated person " ਜਦ ਕਿ ਮੇਰਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ ਇਹ ਕਰੀਮੀਨਲ ਬੰਦੇ ਹਨ।ਸੁਧਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਹੇ ਅਧਿਆਪਕ ਵਰਗ ਨੂੰ ਬਦਨਾਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ । ਹੁਣ ਦੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਧਰਮਸੋਤ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਇਮਾਨਦਾਰ ਸਿਖਿਆ ਅਫਸਰ ਕੀ ਰੰਗ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ । ਮੁਲਾਕਾਤ ਕਰਨ ਤਾਂ ਜਾਣਗੇ ਹੀ।
()ਚਲਦਾ )ਭਾਗ ਤਿੰਨ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ27-7-21

26/07/2025

23 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਇਕ ਘਟਨਾ
ਜਦੋਂ ਮਾਸਟਰਾਂ ਨੂੰ ਮੋਤ ਦੇ ਮੁੰਹ ਚ ਧੱਕਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ
(ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ)
ਕੁਝ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਲੁਧਿਆਣੇ ਪੰਜਾਬੀ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਬੁੱਕ ਸੈਂਟਰ ਤੇ ਬੈਠੇ ਇੱਕ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਬੜੀ ਇੱਜਤ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।ਉਹ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ "ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਰ ਜਾਣਦੇ ਤੁਸੀਂ ਪਰ ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕੌਣ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਰਿਟਾਇਰਡ ਅਧਿਆਪਕ ਹਾਂ। ਤੁਸੀਂ ਸਾਨੂੰ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਚੋਂ ਬਚਾਇਆ ਸੀ। ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਚੋਂ? "ਹਾਂ ਜੀ" ਜਦੋਂ ਸਾਨੂੰ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਜੰਮੂ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਚੋਣ ਡਿਉਟੀ ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਅਧਿਆਪਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵੱਲੋਂ ਜਬਰੀ ਡਿਊਟੀਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਦਫਤਰ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬੜਾ ਰੋਹ ਭਰਪੂਰ ਭਾਸ਼ਣ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜੋਰਦਾਰ ਸਾਂਝਾ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਰੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਾਨੂੰ ਡਿਊਟੀ ਤੇ ਭੇਜਣ ਬਾਰੇ ਇਕ ਸੁਰ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮ /ਅਧਿਆਪਕ ਡਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਜਿੱਥੇ ਡਿਊਟੀ ਤੇ ਭੇਜਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ ਉਥੋਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਗਰੁੱਪ ਨੇ ਚੋਣ ਦੇ ਬਾਈਕਾਟ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ।
2002 ਚ ਸਤੰਬਰ ਅਕਤੂਬਰ ਦੇ ਉਹ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅੱਗੇ ਫਿਲਮ ਵਾਂਗ ਘੁੰਮਣ ਲੱਗੇ। ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਆ ਗਿਆ ਤਹਿਰੀਕ ਏ ਹੁਰੀਅਤ ਨਾਮ ਦੀ ਜਥੇਬੰਦੀ ਨੇ ਚੋਣਾਂ ਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਜਾਨੋ ਮਾਰਨ ਦੀਆਂ ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸੀ।ਇਹੋ ਜਿਹੀ ਹਾਲਤ ਵਿੱਚ ਕੌਣ ਦੂਜੇ ਰਾਜ ਚ ਮੌਤ ਮੂੰਹ ਚ ਜਾਣ ਤਿਆਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ।ਪਰ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਮੁਲਾਜ਼ਮਾ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਡਿਉਟੀ ਤੇ ਭੇਜਣ ਲਈ ਅੜਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।ਅਧਿਆਪਕਾਂ/ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਫਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ ਕਿ ਚੋਣ ਰਿਹਰਸਲ ਚ ਹਾਜ਼ਰ ਨਾ ਹੋਣ ਤੇ ਸਖਤ ਕਾਰਵਾਈ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਹਨਾਂ ਫੁਰਮਾਨਾਂ ਕਾਰਨ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਚ ਦਹਿਸ਼ਤ ਦੀ ਲਹਿਰ ਫੈਲ ਗਈ ਸੀ। ਕੋਈ ਅਪੀਲ ਨਹੀਂ ਸੁਣੀ ਜਾ ਰਹੀ ਸੀ। ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਕੋਲ ਫਰਿਆਦ ਹੋਣ ਲੱਗੀ ਕਿ ਸਾਨੂੰ ਮੋਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਚੋ ਬਚਾਇਆ ਜਾਵੇ। ਡੈਮੋਕਰੇਟਿਕ ਟੀਚਰਜ਼ ਫਰੰਟ ਹੋਰ ਅਧਿਆਪਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰਕੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਅਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਾਂ, ਨਹੀਂ ਸੁਣਵਾਈ ਹੁੰਦੀ ।ਫਿਰ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਬਾਹਰ ਲੰਬਾ ਸਮਾਂ ਸੰਘਰਸ਼ ਚੱਲਿਆ। ਲਗਾਤਾਰ ਕਈ ਦਿਨ ਨਾਹਰੇ ਗੁੰਜਾਏ ਜਾਂਦੇ ਰਹੇ। ਡੰਡਾ ਤੰਤਰ ਵੀ ਸਰਗਰਮ ਰਿਹਾ। ਸਾਡੀ ਮੰਗ ਸੀ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਵੀ ਜ਼ਬਰਦਸਤੀ ਡਿਊਟੀ ਤੇ ਭੇਜਣਾ ਗਲਤ ਹੈ। ਇਹ ਉਸਦੇ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਤੇ ਹਮਲਾ ਹੈ। ਫੇਰ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਜੰਮੂ ਐਂਡ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਡਿਉਟੀ ਤੇ ਭੇਜਣਾ ਜਮਾ ਹੀ ਗਲਤ ਹੈ। ਪਰ ਬੇਤਰਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਾਡੀ ਗੱਲ ਸੁਣਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸਨ। ਧਮਕੀਆਂ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ ਕਿ " ਤੁਸੀਂ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਕੰਮ ਚ ਦਾਖਲ ਦੇ ਰਹੇ ਹੋ ਤੁਹਾਨੂੰ ਗਿਰਫਤਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਡਿਊਟੀ ਤਾਂ ਦੇਣੀ ਹੀ ਪਵੇਗੀ।" ਮੈਨੂੰ ਯਾਦ ਆਇਆ ਖੰਨੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਇਕ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਇਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੇ ਨੇਤਾ ਅਪਣੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਕਟਾਉਣ ਲਈ ਖੁਦ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਨੂੰ ਅਰਜੀ ਦੇ ਕੇ ਆਇਆ। ਪਰ ਕੱਟੀ ਨਹੀਂ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਉਸ ਨੇ ਕਰਾਰੇ ਹੱਥ ਦਿਖਾਉਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ ਤਾਂ "ਹੋ ਜਾਏਗਾ" ਦਾ ਭਰੋਸਾ ਹੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ । ਇਹ ਗੱਲ ਉਸਨੇ ਆਪ ਸੁਣਾਈ ਸੀ।
ਸਾਂਝੀ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਨਾਅ ਚ ਸੀ।ਬਾਈਕਾਟ ਦੀ ਕਾਲ ਲਾਗੂ ਕਰਾਉਣ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਜਾਪਦੀ। ਪ੍ਰੈਸ ਵਲੋਂ ਪੂਰਾ ਸਹਿਯੋਗ ਮਿਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਸਰਕਾਰ ਪਾਸ ਕੋਈ ਵਾਜਬ ਦਲੀਲ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕੁੱਝ ਦਬਾਅ ਵਧਿਆ ਤਾ ਕਹਿਣ ਲੱਗੇ "ਜੋ ਨਹੀਂ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਤਾਂ ਆਪਦਾ ਬਦਲ ਦੇ ਸਕਦਾ ਹੈ"। ਹੁਣ ਬਦਲ ਕਿੱਥੋਂ ਆਵੇ? ਹੈਰਾਨੀ ਉਦੋਂ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀ ਡਿਊਟੀ ਕਟਵਾਉਣ ਤੇ ਬਦਲ ਦੇਣ ਦੀ ਸੌਦੇਬਾਜੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦਲਾਲ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਏ। ਮੈਨੂੰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਾ ਉਪਰੋਕਤ ਅਧਿਆਪਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ "ਇੱਕ ਬਿਜਲੀ ਮੁਲਾਜ਼ਮ ਨੇ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਪੰਜ ਹਜਾਰ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਦਲੇ ਡਿਊਟੀ ਦੇਣ ਦਾ ਇਕਰਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਸੀ।
ਅੰਤ ਸਾਡਾ ਘੋਲ ਸਫਲ ਹੋਇਆ। ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੇ ਆਪਣਾ ਫੈਸਲਾ ਬਦਲ ਲਿਆ ਕਿ ਜਿਹੜਾ ਸਵੈ ਇੱਛਾ ਨਾਲ ਜਾਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਹੀ ਭੇਜਿਆ ਜਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਗਾਂਧੀ ਨਾਲ ਭਰੇ ਟਰੱਕ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ। ਬਿਜਲੀ ਬੋਰਡ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵਿਭਾਗਾਂ ਦੇ ਕਰਮਚਾਰੀ ਬੁਲਾ ਲਏ ਗਏ ਸਨ।
ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪ੍ਰਤੀ ਕਰਮਚਾਰੀ ਨੂੰ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 10 ਹਜਾਰ ਦੇ ਲਗਭਗ ਚੌਣ ਡਿਊਟੀ ਦੇਣ ਅਤੇ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਪਰਲੋਭਣ ਦਿੱਤੇ ਗਏ। ਕੈਸ਼ ਮੌਕੇ ਤੇ ਹੀ ਵੰਡਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਿਆ।
ਤੁਸੀਂ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਹੋਵੋਗੇ ਕਿ ਨੋਟਾਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਨੇ ਸਾਡੇ ਕੁਝ ਦੇਸ਼ ਭਗਤ ਸਾਥੀਆਂ ਨੂੰ ਜੋਸ਼ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀਆਂ ਰੰਗੀਨ ਵਾਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਮਾਰਨ ਲੱਗੀਆਂ। ਨੋਟਾਂ ਦੀਆਂ ਗੱਠੀਆਂ ਜੇਬਾਂ ਚ ਪੈਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਉਨਾ ਚੋਂ ਦੋ ਮੇਰੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਸਕੂਲ ਦੇ ਅਧਿਆਪਕ ਵੀ ਸਨ ਜੋ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਇਹ ਕਹਿੰਦੇ ਨਹੀਂ ਥਕਦੇ ਕਿ "ਸਾਡੇ ਤਾਂ ਘਰ ਦੀ ਹਾਲਤ ਬਹੁਤ ਖਰਾਬ ਹੈ, ਮੇਰਾ ਬਾਪ ਹਾਰਟ ਦਾ ਮਰੀਜ਼ ਹੈ।" ਸਾਨੂੰ ਅਪਣੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਤੇ ਖੁਸ਼ੀ ਸੀ। ਸੈਂਕੜੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜਾਨਾਂ ਜਬਰਦਸਤੀ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਚ ਜਾਣ ਤੋਂ ਬਚ ਗਈਆ ਸਨ। '"ਪਰਮਾਤਮਾ ਦੀ ਅਪਾਰ ਕਿਰਪਾ "'ਕਰਕੇ ਕੋਈ ਵੱਡਾ ਨੁਕਸਾਨ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਇਕ ਲੈਕਚਰਾਰ ਜੀਵਨ ਲਾਲ ਨੂੰ ਹਾਰਟ ਅਟੈਕ ਕਾਰਨ ਜਾਨ ਗਵਾਉਣੀ ਪਈ ਸੀ। ਕਸ਼ਮੀਰ ਇਲਾਕੇ ਚ 3-5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਰਾਜੌਰੀ ਚ 2-7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਜੰਮੂ ਖੇਤਰ ਚ16-5 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਵੋਟਾਂ ਪੋਲ ਹੋਈਆਂ ਸਨ। ਮੁਫਤੀ ਮੁਹੰਮਦ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਚ ਸਰਕਾਰ ਗਠਿਤ ਹੋਈ ਸੀ।ਕਾਂਗਰਸ ਨਾਲ ਗਠਬੰਧਨ ਸੀ। ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਉਣ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। 26-7-2025

23/07/2025

ਸਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਹੁਣ ਵੀ 24ਸਾਲ ਦਾ ਹੈ। (ਭਾਗ 2) ਜੋਗਿੰਦਰਆਜਾਦ
18 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਮੈਂ ਲਿਖਿਆ ਸੀ ਕਿ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਕੋਈ ਖਤਮ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ।(ਪੜ੍ਹੋ ਪੋਸਟ)
ਅਜ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਇਕ ਫੋਨ ਖੜਕਦਾ ਹੈ। ਫੋਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸੱਜਣ ਇਤਰਾਜ਼ ਕਰਦੇ ਹਨ ਕਿ "ਤੁਸੀਂ ਬੀਤੀ ਅੱਧੀ ਰਾਤ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਅਸੀਂ ਡਰ ਗਏ ਭਾਰਤ ਚ ਸੁੱਖ ਤਾਂ ਹੈ?" ਉਹ ਅਪਣੇ ਬਾਰੇ ਦਸਦੇ ਹਨ ਕਿ ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਫਲਾਣੇ ਦੇਸ਼ ਚ ਰਹਿ ਰਿਹਾ ਹਾਂ,"ਰਾਜਨੀਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ।ਹੁਣ ਪੈਨਸ਼ਨ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਪਿਛੋਂ ਦਿੱਲੀ ਦਾ ਹਾਂ।"
"ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਮੈਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ"?" ਨਹੀਂ ਨਹੀਂ ਬਰਦਰ ਮੈਨੂੰ ਆਪ ਜੀ ਦੀਆਂ ਪੋਸਟਾਂ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਬਹੁਤ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਮੈਸੰਜਰ ਤੇ "ਵਿਸ਼ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹਾਂ।
ਗੱਲ ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਕਤ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਦੇ ਵਾਰ ਵਾਰ 'ਗੁੱਡ ਮਾਰਨਿੰਗ 'ਦੇ ਮੈਸਜ ਆ ਰਹੇ ਸੀ ਇਸ ਲਈ ਮੈਂ ਫੋਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਮੈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਤਾ ਕਿ ਉਹ ਸਵੀਡਨ ਵਾਸੀ ਹਨ। ਖੈਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਇਉਂ ਲੱਗਣ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਅਸੀਂ ਖੁੱਲ ਕੇ ਵਾਰਤਾਲਾਪ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਸਿਮਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਮਾਨ ਵਲੋਂ ਭਗਤਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਉਗਲੀ ਜਹਿਰ ਤੋ ਉਹ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪੀੜਤ ਸਨ।
"ਤੁਸੀਂ ਚਮਨ ਲਾਲ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਸ਼ਾਇਦ ਤੁਹਾਡੇ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਹੀ ਹਨ। "
"ਹਾਂ ਜੀ, ਡਾਕਟਰ ਚਮਨ ਲਾਲ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰ ਰਹੇ ਹੋ?ਉਹ ਪਹਿਲਾਂ ਚਮਨ ਲਾਲ ਪ੍ਰਭਾਕਰ ਸਨ।ਪੜ੍ਹ ਪੜ੍ਹ ਕੇ ਡਾਕਟਰ ਬਣ ਗਏ ਹਨ।"
"ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਸੰਬੰਧੀ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਬਹੁਤ ਹੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।"ਉਹ ਹੋਰ ਖੁੱਲ ਗਏ "ਮੈ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਭਗਤਸਿੰਘ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਸਾਰੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੜ੍ਹੀਆਂ ਹਨ ਇਹਨੀ ਮਿਹਨਤ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਕਿਸੇ ਨੇ ਕੀਤੀ ਹੋਵੇ , ਜੀ ਐਨ ਡੀ ਯੂ ਚੌ ਸ਼ਾਇਦ ਹੁਣ ਰਿਟਾਇਰ ਹੋ ਗਏ ਹਨ।"
ਚਾਰ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋ ਵਿਦੇਸ਼ ਚ ਰਹਿ ਰਹੇ ਫੋਨ ਕਰ ਰਹੇ ਸਰਦਾਰ ਜੀ ਦੀਆਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸੁਣ ਕੇ ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ।
ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਸਿਮਰਨਜੀਤਸਿੰਘ ਮਾਨ ਅਪਣੀ ਜਹਿਰ ਉਗਾਲੀ ਨੂੰ ਜਸਟੀਫਾਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸੱਕਦਾ, ਇਸ ਲਈ ਸਿੱਖ ਚਿੰਤਕ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦੇ ਚਾਰਪੰਜ ਕਥਿਤ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਵਿਚਾਰਧਾਰਾ ਨੂੰ
ਗਲਤ ਸਾਬਤ ਕਰਨ ਦਾ ਮੋਰਚਾ ਸਾਂਭ ਲਿਆ ਹੈ ।ਇਹਨਾਂ ਚੋ ਇਕ ਅਜ ਪ੍ਰਵਚਨ ਕਰਦਾ ਕਹਿ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿ" ਨੌਜਵਾਨ ਹੁਣ ਸਿਆਣੇ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਗਿਣ ਮਿੱਥ ਕੇ ਸ਼ਹੀਦੇ ਆਜਮ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਇਮਨ ਕਮਿਸ਼ਨ ਤਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਭਲੇ ਲਈ ਆਇਆ ਸੀ।ਭਗਤਸਿੰਘ ਨਾਇਕ ਬਣਨਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ,ਉਸਦਾ ਦਾਦਾ ਆਰੀਆ ਸਮਾਜੀ ਸੀ। ਕਰਤਾਰਸਿੰਘ ਸਰਾਭਾ ਨੂੰ ਸੋਚ ਸਮਝ ਕੇ ਅਣਡਿੱਠ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ"।ਕਿਸਾਨ ਅੰਦੋਲਨ ਚ ਇਹਨਾਂ ਕਥਿਤ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਦੀਆਂ ਚਾਲਾਂ ਨੂੰ ਬੂਰ ਨਹੀਂ ਪਿਆ। ਕਿਸਾਨ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਲੋਂ ਹੱਥ ਲਏ ਮੁੱਦੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਬੇਚੈਨ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਨਵ ਇਤਿਹਾਸ ਕਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ "ਕਿ ਸਮਾਂ ਬੜਾ ਮਾੜਾ ਆ ਰਿਹਾ ਹੈ।ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਬਗੈਰਾ ਨਾਲ ਕੁੱਝ ਨਹੀਂ ਬਣਨਾ।"ਅੱਖੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਬਹਿਸ ਕਰੋ ਅਸੀਂ ਇਮਾਨਦਾਰੀ ਨਾਲ ਬਹਿਸ ਕਰਾਂਗੇ। ਇਕ ਵਿਦਵਾਨ ਬੜੀ ਰੋਚਕ ਦਲੀਲ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਮਾਜੌਦਾ ਬਹਿਸ ਆਮ ਆਦਮੀ ਨੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਅਸਲੀ ਮੁੱਦਿਆਂ ਤੋ ਧਿਆਨ ਭਟਕਾਉਣ ਲਈ ਚਲਾਈ ਹੈ।
ਜਦ ਕਿ ਅਸਲੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਸਾਬਕਾ ਪੁਲਿਸ ਅਧਿਕਾਰੀ ਨੇ ਵੋਟਾਂ ਪੈਣ ਤੋ ਪਹਿਲਾਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਬਾਰੇ ਜਹਿਰ ਉਗਲੀ ਸੀ।ਆਮ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਨੋਟਿਸ ਨਹੀਂ ਸੀ ਲਿਆ। ਚੋਣ ਹਾਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਖੁੱਲੀਆਂ ਹਨ ਕਿ ਇਹ ਤਾਂ ਕੰਮ ਦਾ ਮੁੱਦਾ ਹੈ ।ਸਿਮਰਨ ਜੀਤ ਅਪਣੇ ਬਿਆਨਾਂ ਤੇ ਅਡਿੱਗ ਸਟੈਂਡ ਕਰਦਾ ਹੈ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਚਾਹੇ ਅਣਚਾਹੇ ਵਕੀਲ ਚਿੰਤਕ ਇਸਨੂੰ ਬੜਾਵਾ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ।
ਇਹ ਚੰਗੀ ਗੱਲ ਹੈ ਕਿ ਲੋਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਕੇਂਦਰ ਅਤੇ ਸੂਬਾ ਸਰਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਤ ਮੰਗਾਂਬਾਰੇੋ ਘੋਲ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਚ ਹਨ। ਅਤੇ ਸ਼ਹੀਦਾਂ ਦੀਆਂ ਸ਼ਹਾਦਤਾਂ ਨੂੰ ਬਿਗਾੜ ਕੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨਾਲ ਵੀ ਦੋ ਹੱਥ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਅਕਸ਼ ਨੂੰ ਧੁਮਿੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਇਕ ਵਾਰ ਫਿਰ ਮੁੰਹ ਦੀ ਖਾਣ ਗੇ।
23-7-22 ( ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ)

21/07/2025

ਭਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਖਿਲਾਫ਼ ਛੋਟੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਲੜਾਈਆਂ
ਜਿਸ ਦਾ ਅਸਰ ਦੂਰਗਾਮੀ ਰਿਹਾ।
ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ
ਇਕ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਪੋਸਟ ।ਕੁਝ ਸੰਖੇਪ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਬੀਤੀ ਰਾਤ ਲਗਭਗ ਇਕ ਘੰਟਾ ਮੇਰੀ ਕਨੇਡਾ ਬੈਠੇ ਮੇਰੇ ਪਰਮ ਮਿੱਤਰ ਭਜਨ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਲੰਬੀ ਗਲਬਾਤ ਚੱਲੀ । ਇਕ ਜੱਥੇਬੰਦੀ ਦੇ ਇਕ ਆਗੂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਨਿਘਾਰ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਹੋਈ ਸੀ(ਬਸ ਐਨਾ ਹੀ)
ਅਸੀਂ ਅਪਣੇ 1977--78- ਵਾਲੇ ਦਹਾਕਿਆਂ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਦਿਨ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਸਾਡੀ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਨੂੰ ਨਿਖਾਰਨ ਵਾਲੇ ਆਗੂਆਂ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਚੰਗੇ ਭਲੇ ਬੰਦੇ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਛੋਟੇ ਛੋਟੇ ਪਰਲੋਭਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਪਿਛੱਲ ਝਾਤ ਮਾਰਦੇ ਹਾਂ। ਯੋਗ ਅਗਵਾਈ ਦਾ ਮਹੱਤਵ ਚਿਤਾਰਦੇ ਹਾਂ।
*ਮੈਨੂੰ ਇਸ ਗਲ ਤੇ ਗਰਵ ਹੈ ਕਿ ਪੈਸੇ ਟੱਕੇ ਦਾ ਲਾਲਚ ਮੇਰੇ ਨੇੜੇ ਆਉਣ ਦਾ ਸਾਹਸ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਿਆ। ਕੁੱਝ ਯਾਦਾਂ ਦਾ ਹੀ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ।
*1977 ਚ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਚ ਸਕੂਲ ਬੈਠੇ ਕਾਗਜਾਂ ਚ ਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਬੀਮਾਰ ਦਿੱਖਾ ਕੇ ਜਾਹਲੀ ਮੈਡੀਕਲ ਪ੍ਰਤੀ ਪੂਰਤੀ ਦੇ ਬਿੱਲ ਬਣਾਕੇ ਹਜਾਰਾਂ ਰੁਪਏ ਏਜੰਟਾਂ ਰਾਹੀਂ
ਲੈਣ ਦਾ ਰੁਝਾਨ ਚਲਿਆ। ਚੰਗੇ ਭਲੇ ਆਗੂ ਵੀ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਣ ਲੱਗੇ। ਵਿਰੋਧ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ , ਤੇ ਮੈਂ ਚੰਗਿਆਂ ਚ ਸ਼ਾਮਲ ਨਹੀਂ ਸੀ।- "ਇਸ ਕੱਟੜ ਨਾਲ ਬਹਿਸ ਕਰਨੀ ਫਜੂਲ ਹੈ" ਵਰਗੇ ਕਮੈਂਟ ਸੁਣਨੇ ਪੈਂਦੇ ਸਨ।ਮੈਨੂੰ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁਖ ਆਗੂ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ' ਜੰਗਲਨਾਮਾ ' ਨਹੀਂ ਭੁੱਲ ਸਕਦਾ ਜਿਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਇਕ ਮਾਸਟਰ ਵਲੋਂ ਭੇਜੀ ਸਹਾਇਤਾ 20 ਰੁਪਏ ਦਿੱਤੇ, ਨਾਲ ਹੀ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਇਹ ਮੈਡੀਕਲ ਬਿੱਲਾਂ ਚੋ ਅੰਸ ਦਾਨ ਹੈ, ਤਾਂ ਸਤਨਾਮ ਨੇ ਇਹ ਰਾਸ਼ੀ ਲੈਣ ਤੋ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। (ਇਸ ਘਟਨਾ ਨੇ ਸਾਰੀ ਉਮਰ ਮੈਨੂੰ ਸੇਧ ਦਿੱਤੀ ਹੈ) "ਭਰਿਸ਼ਟ ਫੰਡਾ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਲੋੜ ਨਹੀਂ। ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਆਗੂਆਂ ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ"। ਉਸ ਦੀ ਇਹ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਬਾਅਦ
ਠੀਕ ਸਾਬਤ ਹੋਈ।ਇਸ ਬਾਰੇ ਫਿਰ ਕਦੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ)
*1978 ਦੇ ਘੋਲ ਤੋ ਬਾਅਦ 8 ਫਰਵਰੀ 78 ਨੂੰ ਹੜਤਾਲ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਬਾਦਲ ਸਰਕਾਰ ਵਲੋਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਫੁੱਟ ਪਾਉ ਇੰਕਰੀ ਮੈੰਟ ਮੈਂ ਨਹੀਂ ਲਈ। ਕੋਰਟ ਦਾ ਦਰਵਾਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਖੜਕਾਇਆ।(ਆਰਜੀ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੇ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਤਹਿਤ ਹੜਤਾਲ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕੀਤਾ ਸੀ ਪਰ ਹੜਤਾਲ ਨਹੀਂ ਸੀ ਕਰਨੀ)
*ਸ਼ਾਇਦ 1987ਦਾ ਸਾਲ ਸੀ ਘਰ ਬੈਠੇ ਭਾਰਤ ਦਰਸ਼ਨ ਕਰਾਉਣ ਵਾਲਾ ਗੈਂਗ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਗਿਆ। ਐਲ ਟੀ ਸੀ ਨਾਲ ਜੇਬਾਂ ਗਰਮ ਹੋਣ ਲੱਗੀਆਂ। " ਸਰਕਾਰ ਇੰਝ ਹੀ ਸੂਤ
ਆਏਗੀ ਜਿਆਦਾ ਆਦਰਸ਼ ਵਾਦੀ ਨਾ ਬਣੋ "ਦੀਆਂ ਮੱਤਾਂ ਭਾਰੂ ਪੇਸ਼ ਆ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਪਰ ਮੇਰੇ ਤੇ ਕੋਈ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਸੀ ਪਿਆ।ਬਲਾਕ ਸਿੱਖਿਆਅਫਸਰ ਦਫਤਰਾਂ ਅਤੇ ਖਜਾਨਾ ਕਰਮਚਾਰੀਆਂ ਨੇ ਖੂਬ ਕਮਾਈ ਕੀਤੀ। ਬਾਅਦ ਚ ਪੜਤਾਲਾਂ ਦੇ ਭਾਗੀਦਾਰ ਬਣੇ। ਜਗਰਾਉਂ ਅਤੇ ਖੰਨਾ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਕਈ "ਆਗੂ " ਵੀ ਤਿਲਕਣ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਹੋਏ। ਭਜਨ ਸਿੰਘ ਨੇ ਵੀ ਕੁੱਝ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦਾ ਜਿਕਰ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਸਾਡੀ ਵਾਰਤਾ ਦਾ ਨਿਸ਼ਕਰਸ਼ ਸੀ ਕਈ ਆਗੂਆਂ ਚ ਫੰਡਾਂ ਦਾ ਹਿਸਾਬ ਨਾ ਦੇਣ, ਮਾਇਆ ਇਕੱਠੀ ਕਰਨ, ਦਾ ਰੋਗ ਪੈਰ ਪਸਾਰ ਰਿਹਾ ਹੈ । ਸੰਬੰਧਤ ਉਸ ਨੂੰ ਨਕੇਲ ਪਾਉਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀ ਜੇ ਕੋਈ ਮਾੜੀ ਮੋਟੀ ਆਵਾਜ਼ ਉਠਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਬਧਤ ਜਥੇਬੰਦੀ ਚੋ ਬਾਹਰ ਦਾ ਰਸਤਾ ਦਿਖਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਇਕ ਆਗੂ ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਗੁੱਝੀ ਧਮਕੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ । ਬਲਾਕ ਸਿਖਿਆ ਦਫਤਰ ਜਗਰਾਉਂ ਚ ਲੱਖਾਂ ਰੁਪਏ ਦਾ ਘਪਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਖਿਲਾਫ਼ ਕਰਵਾਈ ਕਾਰਵਾਈ ਤੋ ਖਫਾਂ ਇਹ ਆਗੂ ਕਿਸੇ ਬਹਾਨੇ ਮੇਰੇ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਤਾਕ ਚ ਹੈ। ਉਂਝ ਉਸ ਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਖੰਨੇ ਵਾਲਾ ਹਮਲਾਵਰ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋਂ ਕਰਨਾਲ ਜੇਲ੍ਹ ਨੂੰ ਭਾਗ ਲਾ ਰਿਹਾ ਹੈ।(ਹੁਣ ਤਾਂ ਸਾਲ ਟੱਪ ਗਿਆ ਹੈ ਜਮਾਨਤ ਲਈ ਤਰਲੇ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੈਂ ਲਹਿਰ ਦੀਆਂ ਲੋੜਾਂ ਦਾ ਧਿਆਨ ਕਰਦੇ ਹਾਲ ਦੀ ਘੜੀ ਜਿਆਦਾ ਖੁੱਲ ਕੇ ਨਹੀਂ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਬਸ ਸੰਕੇਤ ਹੀ ਕਾਫੀ ਹਨ।
21-7-2023
ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ

20/07/2025

सरोकारों दी आवाज़ कैनेडा से प्रकाशित पेपर मे किसी कवि की कविता पढ़ कर लगा कि पोस्ट करनी ही चाहिए ।

मरा हुआ मुर्दा*

गंगा में तैरती हुई एक लाश ने दूसरी से पूछा;
अरे आप भी? आप कब मरे?
मुर्दा कुछ गम्भीर होकर बोला,
दोस्त , जिंदा ही कब थे हम?
बहुत पहले ही तो मर चुके थे हम।

जब चुप चाप देख रहे थे नजारा,
जब कोई हक लूट रहा था हमारा;
कब बोले थे, कब उठे थे अधिकारों के लिए हम,
दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?

जब जरूरत थी देश को,
स्कूल,हस्पताल और काम की,
हम बातें कर रहे थे मंदिर, मस्जिद और पाकिस्तान की;
जात-पात और धर्म के नशे में चूर थे हम;
दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?

किसान मजदूर सड़क पर था,
अपने अस्तित्व के लिए लड़ रहा था;
जब देश का हर एक संस्थान,
कोड़ी के दाम बिक रहा था;
हो रहा था जुल्म बुद्धिजीवियों पर;
किसी कोने में बैठे,
खिलखिला रहे थे हम;
दोस्त ,जिंदा ही कब थे हम?

जब बेरोजगार, काम के लिए भटक रहा था,
जब मरीज हस्पतालों के बीच मे ही लटक रहा था,
जब पीटे जा रहे थे विद्यार्थी,
लगाकर झूठे देश द्रोह के जुर्म,
दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?

जिंदापन्न तो एक नाटक था,
कितने लम्बे समय से नफरत का जहर निगल रहे थे हम,

दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?

कभी ताली, कभी थाली, तो कभी दीए जला रहे थे ,
ऐसे नाटकों से क्रोना को भगा रहे थे;
जब लेनी थी दवा, तब गोमूत्र पी रहे थे ,
जब एकांत में रहना था,
तब रैलियों में जा रहे थे हम;
दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?
जब अस्मत लूटने वाले छूट रहे थे,
पीड़िताओं पर मुकद्दमे हो रहे थे,
जब बलात्कारियों के समर्थन में जलूसों पर चुप बैठे थे हम;
दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?
बस फर्क सिर्फ इतना ही है;
अब रुकी है, तब चल रही थी सांसे;
हम जिंदा भी मुर्दे थे,
आज बस मरे हुए मुर्दे हैं हम,
दोस्त, जिंदा ही कब थे हम?
और जो खुद को जिन्दा कह रहे
वह भी मुर्दे है,
जो मरने पर हमारे लिये स्वर्ग में ब्राह्मण से पट्टा लिखवा रहे,
डॉक्टर इंजीनियर वकील अधिकारी प्रोफेसर खुद को कहते है ,मुर्दे है जो जिन्दा होने का नाटक कर रहे है !
जिन्दा होकर भी
हम भी मुर्दे थे बस आज मरे है!!

17/07/2025

ਪੰਜ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਪੋਸਟ

ਪ੍ਰਿਥੀਪਾਲ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦਿਆਂ -( ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ)

18 ਜੁਲਾਈ 79 ਨੂੰ ਹਨੇਰੇ ਦੇ ਵਣਜਾਰਿਆਂ ਨੇ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਇਨਕਲਾਬੀ ਲਹਿਰ ਦੇ ਸਿਰਕੱਢ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਗੂ ਪਿ੍ਥੀਪਾਲ ਰੰਧਾਵਾ ਨੂੰ ਬਾਦਲ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਆਗੂ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਚ ਪਲ ਰਹੇ ਅਨਸਰਾਂ ਨੇ ਸਾਥੋਂ ਖੋਹ ਲਿਆ ਸੀ। 42 ਸਾਲ ਹੋ ਗਏ ਹਨ ਪਿਰਥੀ ਨੂੰ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਇਆਂ ਨੂੰ। ਸਾਥੀ ਰੰਧਾਵਾ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ' ਚ ਬਹੁਤ ਕੁੱਝ ਲਿਖਿਆ ਜਾ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸਿਆਸਤ, ਦਿਲੇਰੀ , ਕੁਰਬਾਨੀ ਜੱਥੇਬੰਦਕ ਸੂਝ, ਇਨਕਲਾਬੀ ਨਿਹਚਾ ਨੂੰ ਚਿਤਾਰਦੇ ਗੀਤ ਲਿਖੇ ਜਾ ਚੁੱਕੇ ਹਨ। ਉਸ ਦੀਆਂ ਯਾਦਾਂ ਦੀਆਂ ਵਾਰਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਜਾ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ । ਪਾਸ਼ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਦੇ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ ਸਨ। ਹੁਣ ਵੀ ਗੀਤ ਰਚੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ। ਮੇਰਾ ਵੀ ਅੱਜ ਪ੍ਰਿਥੀਪਾਲ ਬਾਰੇ, ਕੁਝ ਸ਼ਬਦ ਮਿੱਤਰਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਨੂੰ ਜੀ ਕਰ ਰਿਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਮੈਂ ਅੱਜ ਤੋਂ 45-46 ਵਰ੍ਹੇ ਪਹਿਲਾਂ ਜਗਰਾਓਂ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਆਇਆ ਸੀ। ਕਾਲਜ ਵਿਖੇ (ਹੁਣ ਡੀ ਏ ਵੀ) ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਚ ਮੋਗਾ ਵਿਖੇ ਕੀਤੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਸੰਗਰਾਮ ਰੈਲੀ ਦੀਆਂ ਤਿਆਰੀਆਂ ਚੱਲ ਰਹੀਆਂ ਸਨ । ਬੱਸ ਸੜਕ ਤੇ ਜਾਂਦੇ ਜਾਂਦੇ ਹੱਥ ਮਿਲਾਉਣ ਦਾ ਹੀ ਸਮਾਂ ਮਿਲਿਆ। ਫਿਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬੋਲਦੇ ਸੁਣਿਆਂ 18 ਅਕਤੂਬਰ 74 ਨੂੰ ਸੰਗਰਾਮ ਰੈਲੀ ਦਾ ਮੁੱਖ ਬੁਲਾਰਾ ਸੀ ਪਿਰਥੀ।ਵਿਸਥਾਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹੋ "ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਸੀ ਸਾਡਾ ਪਿ੍ਥੀ " ਪੈੰਫਲਟ। ਜੁਝਾਰੂ ਨੌਜਵਾਨ ਨਾਲ ਲੰਮੀ ਗੱਲਬਾਤ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ, ਨਵੰਬਰ 1978 ਦੂਜੇ ਹਫ਼ਤੇ। ਭਾਰਤ ਨਗਰ ਚੌਕ ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਚਾਹ ਵਾਲੀ ਦੁਕਾਨ ਤੇ। ਪਿਰਥੀ ਨੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਧਿਆਪਕ ਯੂਨੀਅਨ ਵੱਲੋਂ ਚਲਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਜੇਲ ਭਰੋ ਅੰਦੋਲਨ ਬਾਰੇ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਘੋਲ ਨੂੰ "ਸਰਕਾਰ ਹੰਭਾਓ ਤੇ ਮਾਰੋ" ਦੀ ਨੀਤੀ ਅਨੁਸਾਰ ਫੇਲ੍ਹ ਕਰਨ ਤੇ ਤੁਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। 31-3 -77 ਵਾਲੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਰੈਗੂਲਰ ਕਰਨਾ ਸਰਕਾਰ ਮੰਨ ਗਈ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਕੀ ਮੰਗਾਂ ਬਾਰੇ "ਖਜ਼ਾਨਾ ਖਾਲੀ ਦਾ' ਮੰਤਰ ਰੱਟਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਧਿਆਪਕ ਯੂਨੀਅਨ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦੀ ਹਿਮਾਇਤ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਅਧਿਆਪਕ, ਮੁਲਾਜ਼ਮ, ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜਨਤਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਵਿਖੇ 20 ਨਵੰਬਰ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਾਲ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਇਸ ਸਬੰਧ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਸ ਨਾਲ ਸਮਾਂ ਰੱਖਿਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਘੋਲ ਦੀਆਂ ਬਰੀਕੀਆਂ, ਅੰਦਰਲੀਆਂ ਬਾਹਰਲੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਬਾਰੇ ਸਾਰੀ ਜਾਣ ਕਾਰੀ ਲਈ ਤੇ ਗੱਲਬਾਤ ਖ਼ਤਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੱਥ ਘੁੱਟਕੇ ਬੋਲਦਾ ਹੈ, "ਡਟੇ ਰਹੋ, ਕਾਇਮ ਰਹੋ ,ਅਸੀਂ ਤੁਹਾਡੇ ਨਾਲ ਚੱਟਾਨ ਵਾਂਗ ਖੜ੍ਹੇ ਰਹਾਂਗੇ। ਇਹ ਹੁਣ ਸਾਡਾ ਘੋਲ ਹੈ,ਬੋਲੋ ਕਿੰਨੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਆਉਣ"? ਇਸ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਕੁਝ ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਿਆ। ਹਕੂਮਤ ਨੇ ਘੋਲ ਨੂੰ ਕੁਚਲਣ ਦੇ ਇਰਾਦੇ ਨਾਲ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਚ ਪਾੜ ਪਾਉਣ ਲਈ physical ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਰੱਖ ਲਈ। ਸੰਘਰਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਜੇਲ੍ਹ ਵਿੱਚ ਬੈਠੇ ਸਨ। ਸਾਡੀ ਸਟੇਟ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਬਾਦਲ ਸਰਕਾਰ ਵਿਰੁੱਧ ਘੋਲ ਹੋਰ ਭਖਾਉਂਣ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਸਰਕਾਰ ਸੋਚਦੀ ਸੀ ਕਿ ਜੇਲ੍ਹਾਂ ਚ ਬੰਦ ਸਰੀਰਕ ਸਿੱਖਿਆ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਚ ਬੇਚੈਨੀ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਊ। ਅਧਿਆਪਕ ਮੁਆਫ਼ੀ ਮੰਗਣਗੇ, ਜਮਾਨਤ ਕਰਵਾਉਣਗੇ। ਜਥੇਬੰਦੀ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨਾਲ ਲਿਆ। ਜੇਲ੍ਹ ਚ ਬੈਠੇ ਜੁਝਾਰੂ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦਾ ਕਹਿਣਾ ਸੀ ਕਿ "ਅਸੀਂ ਡਟੇ ਹੋਏ ਹਾਂ ਅਸੀਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਹਾਲ ਮੁਆਫੀ ਨਹੀਂ ਮੰਗਾਂਗੇ।" ਭਰਾਤਰੀ ਜੱਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੇ ਵੀ ਸਰਕਾਰ ਨੂੰ ਫੁੱਟ ਪਾਊ ਚਾਲਾਂ ਤਿਆਗਣ ਦੀਆਂ ਅਪੀਲਾਂ ਕੀਤੀਆਂ ਪਰ ਅੜੀਅਲ ਸਰਕਾਰ ਬਾਜ ਨਾ ਆਈ। ਇੰਟਰਵਿਊਜ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਸਨ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਸ ਪ੍ਰੀਤਮ ਸਿੰਘ ਖਾਲਸਾ ਜਿਲ੍ਹਾ ਸਿੱਖਿਆ ਅਫ਼ਸਰ ਸਨ। ਉਹ ਬਸੰਤ ਸਿੰਘ ਖ਼ਾਲਸਾ ਮੰਤਰੀ ਦੇ ਭਰਾ ਵੀ ਸਨ । ਉਸ ਨੇ ਇੰਟਰਵਿਊ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਵਾ ਦਿੱਤੀ। ਅਪੀਲਾਂ ਕਰਨ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਇੰਟਰਵਿਊਜ਼ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਨੂੰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਮੰਨਿਆ। ਖੈਰ ਅਸੀਂ ਫਿਰ ਡਿਪਟੀ ਕਮਿਸ਼ਨਰ ਅਤੇ ਜ਼ਿਲਾ ਸਿਖਿਆ ਅਫਸਰ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ "ਸਰ ,ਦੇਖੋ ਇਹ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਮਾਮਲਾ ਹੈ, ਤੁਸੀਂ ਪਲੀਜ਼ ਭੜਕਾਹਟ ਪੈਦਾ ਨਾ ਕਰੋ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨ ਨੂੰ ਅਸੀਂ ਬੁਲਾਉਣ ਲੱਗੇ ਹਾਂ। ਜੇ ਹਾਲਤ ਬਿਗੜ ਗਏ ਤਾਂ ਇਸ ਦੀ ਜੁਮੇਵਾਰੀ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਹੋਵੇਗੀ"। ਪਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਡੀ ਕੋਈ ਗੱਲ ਨਹੀਂ ਮੰਨੀ। ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇਣ ਲਈ ਕੁਝ ਅਧਿਆਪਕ ਆਏ ਹੋਏ ਸਨ। ਰੰਧਾਵੇ ਨੂੰ ਸੁਨੇਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਘੰਟੇ ਬਾਅਦ ਅਸੀਂ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਆਈਟੀਆਈ ਲੁਧਿਆਣਾ ਚੋ ਵੱਡੀ ਗਿਣਤੀ ਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਕਾਫਲੇ ਆ ਰਹੇ ਨੇ। "ਜੈ ਸੰਘਰਸ਼" ਦਾ ਝੰਡਾ ਫੜ ਸਰਕਾਰ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਨਾਅਰੇ ਮਾਰਦੇ ਹੋਏ ਰਾਕੇਸ਼ ਕੁਮਾਰ ਗੋਗੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਅਧਿਆਪਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਏਕਤਾ ਦੇ ਨਾਹਰਿਆਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਨੇ ਜਿਲ੍ਹਾ ਸਕਤਰੇਤ ਚ ਹਲਚਲ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਅਸੀਂ ਕੁੱਝ ਘਬਰਾਅ ਵੀ ਰਹੇ ਸੀ ਕਿ ਕੋਈ ਜਜ਼ਬਾਤੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਦਫਤਰ ਦੀਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਹੀ ਚਲਾ ਕੇ ਨਾ ਮਾਰ ਦੇਵੇ। ਮੈਂ ਸਟੇਜ ਸੰਭਾਲਦਾ ਹਾਂ ।ਸੁਰਿੰਦਰ ਗਰੇਵਾਲ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਚ ਗੋਗੀ ਬੋਲਦਾ ਹੈ। "ਦਫਤਰ ਨੂੰ ਘੇਰਨਾ ਹੈ ਪਰ ਕਿਸੇ ਨੇ ਦਫਤਰ ਅੰਦਰ ਦਾਖਲ ਨਹੀਂ ਹੋਣਾ।" ਸਰਕਾਰ ਦੀਆਂ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀਆਂ ਖਿਲਾਫ ਬੁਲਾਰਿਆਂ ਦਾ ਸੇਕ ਹੇਠਲੀ ਮੰਜਿਲ ਚ ਬੈਠੇ ਡੀ ਸੀ ਸਾਹਿਬ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਉਪਰ ਵੀ ਘੰਟੀਆਂ ਵੱਜਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੁਲਿਸ ਦਾ ਡਰ ਨਾਮਾਤਰ ਵੀ ਨਹੀਂ। ਕੁੱਝ ਦੇਰ ਬਾਅਦ ਪੁਲਸ ਦਾ ਬੰਦਾ ਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਨਾਲ ਹੈ ਡੀ ਸੀ ਦਫਤਰ ਦਾ ਬਾਬੂ। ਐਲਾਨ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ "ਇੰਟਰਵਿਊ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਅਗਲੇ ਹੁਕਮਾਂ ਤੱਕ ਰੱਦ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।" ਜਿੰਦਾਬਾਦ, ਜਿੰਦਾਬਾਦ ਨਾਲ ਡੀ ਸੀ ਦਫਤਰ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਗੂੰਜ ਉਠੀ। ਅਸੀਂ ਡੀਸੀ ਸਾਹਿਬ ਨੂੰ ਫਿਰ ਵੀ ਮਿਲ ਕੇ ਜਾਣਾ ਠੀਕ ਸਮਝਿਆ। ਡੀ ਸੀ ਸਾਹਿਬ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਬੜੇ ਸਹਿਜ ਨਾਲ ਬੋਲਦੇ ਹਨ "ਬੜਾ ਕਮਾਲ ਦਾ ਤਾਲਮੇਲ ਹੈ ਤੁਹਾਡਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨਾਲ , ਇੰਨਾ ਤਾਂ ਮੈਂ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸੀਚਿੱਤਵਿਆ।,"
*ਇਹ ਤਾਂ ਕਮਾਲ ਸੀ ਪੰਜਾਬ ਸਟੂਡੈਂਟ ਯੂਨੀਅਨ ਦੀ ਡਟਵੀ ਮਦਦ ਦਾ ਪਿਰਥੀਪਾਲ ਰੰਧਾਵਾ ਦੀ ਦਰੁਸਤ ਅਗਵਾਈ ਦਾ।*
ਚਲਦਾ 17-7 2020
ਸੰਪਰਕ ਨੰਬਰ 9646335309

12/07/2025

8 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਡੈਮੋਕ੍ਰੇਟਿਕ ਟੀਚਰਜ਼ ਫਰੰਟ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਜਥੇਬੰਦੀ 5178 ਨੇ ਦਿੱਗ ਵਿਜੇ ਪਾਲ ਅਤੇ ਦੀਪ ਰਾਜਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਚ ਪੰਜਾਬ ਭਰ ਖਜਾਨਾ ਦਫਤਰਾਂ ਅਗੇ ਰੋਹ ਭਰਪੂਰ ਮੁਜ਼ਾਹਰੇ ਕਰਕੇ ਅਪਣੀਆਂ ਮੰਗਾਂ ਇਕ ਦੋ ਦਿਨਾਂ ਚ ਹੀ ਕਬੂਲ ਕਰਵਾ ਕੇ ਲਾਗੂ ਕਰਾਉਣ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਉਹ ਕਾਬਲੇ ਤਾਰੀਫ਼ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਜਨਕ ਹੈ। ਕਈ ਖਜਾਨਾ ਅਫਸਰਾਂ ਨੇ ਸ਼ਾਇਦ ਹੀ ਅਪਣੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਨੌਜਵਾਨ ਮਾਸਟਰਾਂ ਅਤੇ ਮੈਡਮਾਂ ਦਾ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਰੋਹ ਭਰਪੂਰ ਮੁਜ਼ਾਹਰਾ ਪਹਿਲਾ ਦੇਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪਹਿਲਾਂ ਇਂਓ ਲੱਗਦਾ ਸੀ ਕਿ ਲੁਧਿਆਣਾ ਜਿਲ੍ਹਾ ਨੇ ਅਪਣੀ ਜਥੇਬੰਦਕ ਸਮਰੱਥਾ ਦਿਖਾਉਣ ਚ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ ਪਰ ਸ਼ਾਮ ਤਕ ਪਹੁੰਚੀਆਂ ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਅਤੇ ਤਸਵੀਰਾਂ ਇਸ ਗਲ ਦੀਆਂ ਗਵਾਹੀਆਂ ਭਰ ਰਹੀਆਂ ਸਨ ਕਿ 19-21 ਦਾ ਹੀ ਫਰਕ ਸੀ। ਮੁਕਤਸਰ ਵਰਗਾ ਛੋਟੇ ਜਿਹਾ ਜਿਲ੍ਹਾ ਤਾਂ ਦੋ ਥਾਵਾਂ ਤੋ ਗੁੰਜਾਂ ਪਾ ਆਇਆ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਇਕ ਵੰਨਗੀ ਸਮਝਦੀ ਸੀ ਕਿ
"ਲੰਬੀ ਗਰੁੱਪ "ਖਤਮ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ।
ਮੁਹਾਲੀ ਜਿਲ੍ਹੇ ਚ ਜਿੱਥੇ ਅਜੇ ਜਥੇਬੰਦੀ ਦੇ ਪੈਰ ਨਹੀਂ ਪਸਰੇ ਸਨ ਉਥੇ ਵੀ 5178 ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਉਤਸ਼ਾਹ ਕਾਰਨ ਚੰਗੀ ਸਰਗਰਮੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲੀ ਹੈ। ਸ਼ਾਬਾਸ਼।
ਚੰਗਾ ਹੋਇਆ ਕਿ ਅਫਸਰਸ਼ਾਹੀ ਨੇ ਕੰਧ ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਜਲਦੀ ਹੀ ਪੜ੍ਹ ਲਿਆ ਹੈ ।ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਫੋਨ ਖੜਕਦੇ ਰਹੇ। "ਜੀ ਸਾਡੇ ਖਾਤੇ ਚ ਆ ਗਏਪੈਸੇ"। ਅਗਲੇ ਦਿਨ ਲਗਭਗ ਸਾਰੇ ਪੰਜਾਬ ਚ ਜੈ ਸੰਘਰਸ਼ ਜਿੱਤ ਲੜਦੇ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਨਾਹਰੇ ਦੀ ਸਾਰਥਿਕਤਾ ਦੀ ਚਰਚਾ ਹੋਣ ਲੱਗ ਪਈ। ਲੁਧਿਆਣਾ ਦੇ ਜਿਲ੍ਹਾ ਪ੍ਰਧਾਨ ਦਲਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸਮਰਾਲਾ ਅਨੁਸਾਰ -"ਪੰਜ ਮਹੀਨਿਆਂ ਤੋ ਪੈਡਿਗ ਸੇਵਾ ਮੁਕਤ ਅਧਿਆਪਕਾ ਦੇ ਬਿੱਲ ਵੀ ਪਾਸ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ।।ਧੰਨਵਾਦ ਦੇ ਫੋਨ ਆ ਰਹੇ ਹਨ। ਸੂਬਾ ਆਗੂ ਦੀਪ ਰਾਜਾ(ਲੁਧਿਆਣਾ)ਅਨੁਸਾਰ 190 ਕਰੋੜ ਦੀਆਂ ਅਦਾਇਗੀਆਂ
ਹੋ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ( ਸੁਣੋ ਉਸ ਦੀ ਹੀ ਜ਼ੁਬਾਨੀ) ਸੀਨੀਅਰ ਟੀਚਰਜ਼ ਫੋਰਮ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਗਰਾਮੀ ਸ਼ਾਬਾਸ਼ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਆਗੂਆਂ ਤੋਂ ਆਸ ਕਰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਅਤੇ ਮਜਬੂਤ ਜਥੇਬੰਦੀ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਹੱਥ ਲਏ ਕਾਰਜ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵਿਵੇਕ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਹੁੰਦੀ ਰਹੇਗੀ।
ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ 12-7-2025

08/07/2025

ਪੰਜਾਹ ਸਾਲ ਪਹਿਲਾ ਦੀਆਂ ਚੰਦ ਯਾਦਾਂ
-ਜਦੋਂ ਮੈ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ

ਪੁਰਾਣੀਆਂ ਫਾਈਲਾਂ ਫਰੋਲਦੇ ਹੋਏ ਪੰਜਾਬੀ ਅਜੀਤ ਦੇ (ਉਸ ਸਮੇ ਦੇ ) ਜਨਰਲ ਮੈਨੇਜਰ ਭਾਜੀ ਬਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਵੱਲੋਂ ਭੇਜਿਆ (ਜੂਨ 1974) ਇਕ ਪੱਤਰ ਹੱਥ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਤਰ ਅਦਾਰਾ ਅਜੀਤ ਵੱਲੋਂ ਮੈਨੂੰ ਭੇਜਿਆ ਇਕ ਅਥਾਰਟੀ ਲੈਟਰ ਹੈ , ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਡਾਕ -ਤਾਰ ਘਰ ਜਾ ਕੇ ਜਰੂਰੀ ਖਬਰਾਂ ਬਿਨਾਂ ਕੋਈ ਫੀਸ ਦਿੱਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਅਖਬਾਰ ਨੂੰ ਭੇਜਣ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਜੇ ਕੋਈ ਅਤਿ ਜਰੂਰੀ ਖਬਰ ਹੁੰਦੀ ਸੀ ਤਾਂ ਟੈਲੀਫੋਨ ਦਫਤਰ ਚ ਬੈਠ ਕੇ ਬਿਨਾਂ ਫੀਸ ਦਿੱਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅਖਬਾਰਾਂ ਨੂੰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਇਹ ਅਥਾਰਟੀ ਕੁੱਝ ਅਜਮਾਏ ਹੋਏ ਨਾਮਾ ਨਿਗਾਰਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਜਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮੈਂ ਵੀ ਉਹਨਾਂ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।
ਇਹ 51ਸਾਲ ਪੁਰਾਣੀ ਗੱਲ ਹੈ। ਮੈਂ ਉਦੋਂ 23 ਸਾਲ ਦਾ ਕਮਜੋਰ ਜਿਹਾ ਸ਼ਰੀਰ ਸੀ। ਖਬਰਾਂ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਚ ਸਾਇਕਲ ਤੇ ਸਵਾਰ ਹੋ ਕੇ ਹਰ ਰੋਜ ਦਫਤਰਾਂ ਦੀ ਗੇੜੀ ਲਾਉਣਾ ਫਰਜ ਜਿਹਾ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ। ਆਮ ਖਬਰਾਂ ਤਾਂ ਡਾਕ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ। ਕੁਝ ਪੱਤਰਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਅਖਬਾਰ ਦੇ ਦਫਤਰ ਵੱਲੋਂ ਕੁਝ ਅੰਤਰ ਦੇਸੀ ਪੱਤਰ ਵੀ ਭੇਜ ਜਾਂਦੇ ਸੀ ਜਿਸ ਤੇ ਕੋਈ ਟਿਕਟ ਲਗਾਉਣ ਦੀ ਵੀ ਜਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਸੀ , ਜਦੋਂ ਜਿਆਦਾ ਲੋੜ ਪੈਣ ਲੱਗ ਪਈ ਅਤੇ ਅਦਾਰਾ ਅਜੀਤ ਨੂੰ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਇਸ ਪੱਤਰਕਾਰ ਨੂੰ ਵੀ ਅਥਾਰਟੀ ਲੈਟਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਮੈਂਨੂੰ ਇਹ ਪੱਤਰ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਅਥਾਰਟੀ ਲੈਟਰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਮਿਆਦ ਲਈ ਜਾਰੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। ਮਿਆਦ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਤੇ ਕੰਮ ਠੀਕ ਹੋਣ ਦੀ ਹਾਲਤ ਚ ਰੀਨੀੳ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
1974 ਦਾ ਸਾਲ ਬੜਾ ਹੰਗਾਮੀ ਸੀ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅੰਦੋਲਨ ਤੇਜ ਹੋ ਰਹੇ ਸਨ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਪ੍ਰਚੰਡ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ । ਕਾਂਗਰਸ ਖਿਲਾਫ ਰੋਸ ਵਧ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਜੇ ਪੀ ਅੰਦੋਲਨ ਵੀ ਪੈਰ ਜਮਾ ਰਿਹਾ ਸੀ।
। ਪੰਜਾਬ ਕੇਸਰੀ ਦੇ ਸੰਪਾਦਕ ਸਾਹਿਬ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਅਥਾਰਟੀ ਲੈਟਰ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਜਲੰਧਰ ਦੀ ਦੇਸ਼ ਭਰ ਚ ਖਬਰਾਂ ਭੇਜਣ ਵਾਲੀ ਹਿੰਦੋਸਤਾਨ ਨਿਉਜ ਏਜੰਸੀ ਦੇ ਇੰਚਾਰਜ ਸਵਤੰਤਰ ਸ਼ੀਲ ਨੇ ਵੀ ਮੈਨੂੰ ਖਬਰਾਂ ਭੇਜਣ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਸੀ (ਅਥਾਰਟੀ ਲੈਟਰ ਨਹੀਂ)। ਤੇਲ ਦੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਵਾਹੀਕਾਰਾ ਯੁਨੀਅਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਚ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਜਲੂਸ ਤੇ ਕਿਸਾਨਾਂ ਤੇ ਗੋਲੀ ਚਲਾਉਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਅਗੇ ਵਾਪਰੀ ਸੀ। ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇਕ ਮਜ਼ਦੂਰ ਸਾਥੀ ਪਿਆਰਾ ਸਿੰਘ ਗਾਲਿਬ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ।ਇਹ ਖਬਰਾਂ ਮੇਰੇ ਵੱਲੋਂ ਟੈਲੀਫੋਨ ਰਾਹੀਂ ਭੇਜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਦੋ ਕਿਸਾਨਾਂ ਦੇ ਮਾਰੇ ਜਾਣ ਦੀ ਖਬਰ ਭੇਜੀ ਫਿਰ ਇਕ ਦੀ ਪੁਸ਼ਟੀ ਹੋਣ ਬਾਰੇ ਫੋਨ ਕੀਤਾ। ਟੈਲੀਫੋਨ ਦਫਤਰ ਦੇ ਬਾਬੂ ਬਰਾੜ ਸਾਹਿਬ ਬੜੇ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਨ। ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਚ ਟਾਈਪ ਬਰਾੜ ਸਾਹਿਬ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਸੀ ਪੀ ਆਈ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਨ ।
ਪਰ ਕਾਂਗਰਸ ਨੂੰ ਚੰਗਾ ਨਹੀਂ ਸੀ ਸਮਝਦੇ।
ਏਜੰਸੀ ਨੂੰ ਭੇਜੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਜਲੰਧਰ ਦੀਆਂ ਲਗਭਗ ਸਾਰੀਆਂ ਅਖਬਾਰਾਂ ਲੱਗਣ ਲੱਗ ਪਈਆਂ। ਮੇਰਾ ਉਤਸਾਹ ਵਧ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਗਰਾਉਂ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਨਾਮਵਰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਦੇ ਵਿੱਚ ਮੈ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਗਰਾਉਂ ਦੇ ਰੋਜ਼ਗਾਰ ਦਫਤਰ ਵੀ ਅਕਸਰ ਸਬੰਧਤ ਅਫਸਰ ਤੋਂ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰੀ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਅੰਕੜੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੀਆਂ ਖਾਲੀ ਪੋਸਟਾਂ ਬਾਰੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਕੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖਤਾ ਨਾਲ ਭੇਜਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਲੱਗਦੀਆਂ ਵੀ ਸਨ। ਮੇਰੀ ਆਪ ਦੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਸੀ। ਮੈਂ ਖੁਦ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਅਧਿਆਪਕ ਸੀ। ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਤਲਾਸ਼ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਪੱਤਰਕਾਰ ਬਣਾਉਣਾ ਮੇਰੇ ਪਿਤਾ ਜੀ ਦਾ ਸੁਪਨਾ ਸੀ। ਪਰ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦਾ ਸੀ। ਅਖਬਾਰਾ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਸਟਾਫ ਰਿਪੋਰਟਰ ਨੂੰ ਹੀ ਮਿਹਨਤਾਨਾ ਦਿੰਦੇ ਸਨ। ਉਧਰ ਮੇਰੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੇ ਖੁਫੀਆ ਵਿਭਾਗ ਵੀ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖ ਰਿਹਾ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਸਭਾ ਤੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਮੇਰਾ ਸੰਪਰਕ ਦਿਨ ਬ ਦਿਨ ਮਜਬੂਤ ਹੁੰਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆ ਭੇਜੀਆਂ ਖਬਰਾਂ ਮੈਂ ਪਹਿਲ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਭੇਜ ਕੇ ਤਸੱਲੀ ਮਹਿਸੂਸ ਕਰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਖੁਦ ਵੀ ਕਿਸੇ ਨਾ ਕਿਸੇ ਰੂਪ ਦੇ ਵਿੱਚ ਅੰਦੋਲਨਾਂ ਦਾ ਨਾ ਕੇਵਲ ਹਿੱਸੇਦਾਰ ਬਣ ਰਿਹਾ ਸੀ ਸਗੋਂ ਅਗਵਾਈ ਵੀ ਕਰਨ ਲੱਗ ਪਿਆ ਸੀ।ਸੰਪਾਦਕਾਂ ਪਾਸ ਸ਼ਿਕਾਇਤਾਂ ਵੀ ਜਾਣ ਲੱਗੀਆਂ ਕਿ ਮੁੰਡਾ ਗਰਮ ਖਿਆਲੀ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਬਰਜਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਨੂੰ ਤਾਂ ਪਤਾ ਸੀ। ਉਹ ਤਾ ਆਪ (ਉਸ ਸਮੇਂ) ਅਪਣੇ ਪਿਤਾ ਸਾਧੂ ਸਿੰਘ ਹਮਦਰਦ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਵਖਰੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦੇ ਮਾਲਕ ਸਨ। ਉਠ ਰਹੀਆ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਹਮਦਰਦ ਦੇ ਰੂਪ ਚ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ। ਰੋਜਾਨਾ ਅਜੀਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਸਮੇਂ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਸੋਖੀ ਨਾਮ ਦੇ ਨਿਊਜ਼ ਐਡੀਟਰ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਇਕ ਘਟਨਾ ਯਾਦ ਆ ਗਈ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਚ ਨਾਨਕਸਰ ਵਿਖੇ ਬਾਬਿਆਂ ਦੇ ਆਪਸੀ ਕਲੇਸ਼ ਕਾਰਨ ਚੱਲੀ ਗੋਲੀ ਦੀ ਖਬਰ ਜੋ ਮੈਂ ਤਾਰ ਰਾਹੀ ਦੇਰ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਭੇਜੀ ਸੀ, ਅਜੀਤ ਅਖਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਪੰਨੇ ਤੇ ਡੱਬੀ ਵਿੱਚ ਲੱਗੀ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਹਮਦਰਦ ਜੀ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਵਿੱਚ ਮੇਰੀ ਕੁਝ ਕਦਰ ਪੈਣ ਲੱਗ ਪਈ ਸੀ। ਜਥੇਦਾਰ ਜਗਦੇਵ ਸਿੰਘ ਤਲਵੰਡੀ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਪੰਜਾਬ ਗਿਆਨੀ ਜੈਲ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਵੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਜਿਹੀ ਇੰਟਰਵਿਊ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਿਆ ਸੀ।
ਰੋਡ ਰੌਲਰ ਸਕੈਂਡਲ
ਇੱਕ ਖਬਰ ਨੇ ਜਗਰਾਉਂ ਦੀ ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਪਰੇਸ਼ਾਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। *ਖਬਰ ਸੀ- ਰੋਡ ਰੋਲਰ ਸਕੈਂਡਲ*। ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਦੇ ਦਫਤਰ ਵਿੱਚ ਜਦੋਂ ਕਦੇ ਵੀ ਮੈਂਬਰਾ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਹੁੰਦੀ ਤਾਂ ਮੈਂ ਪੱਤਰਕਾਰ ਦੇ ਰੂਪ ਦੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਮੀਟਿੰਗ ਅਟੈਂਡ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਕਮੇਟੀ ਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸ ਨੇਤਾ ਸਤਪਾਲ ਮਿੱਤਲ ਅਕਸਰ ਜਗਰਾਉਂ ਅਪਣੀ ਪਾਰਟੀ ਮਜਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਗੇੜਾ ਮਾਰਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ। ਇੱਕ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਸਤਪਾਲ ਕਤਿਆਲ ਜਨ ਸੰਘ (ਹੁਣ ਭਾਜਪਾ) ਨੇਤਾ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਨਗਰ ਪਾਲਕ ਵਿੱਚ ਹੋਏ ਰੋਡ ਰੋਲਰ ਸਕੈਂਡਲ ਦੀ ਖੂਬ ਚਰਚਾ ਕੀਤੀ। ਮੈ ਖਬਰ ਭੇਜ ਦਿੱਤੀ । ਉਹਨਾਂ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹੋ ਜਿਹਾ ਰਿਸਕ ਲੈਣ ਨੂੰ ਕੋਈ ਵੀ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਕਾਂਗਰਸੀ ਬਹੁਤ ਨਰਾਜ ਹੋਏ । ਜਨ ਸੰਘ ਖੁਸ਼। ਉਂਝ ਮੈਂ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਨਾ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਸੀ।
ਹੁਣ ਇੱਕ ਦਿਲਚਸਪ ਘਟਨਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਲੱਗਿਆਂ ਹਾਂ।
ਕੀ ਔਰਤ ਦੀ ਮਾੰਗ ਚੋ ਸੰਧੂਰ ਨਿਕਲਦਾ ਸੀ?
ਮੈਨੂੰ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਜਗਰਾਉਂ ਦੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਮੁਹੱਲੇ ਦੇ ਇਕ ਪੰਡਿਤਾ ਦੇ ਘਰ ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੀ ਮਾਂਗ ਚੋਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੰਦੂਰ ਨਿਕਲਦਾ। ਖੂਨ ਦੀਆਂ ਬੂੰਦਾਂ ਵੀ ਟੱਪਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਮੈਂ ਪੜਤਾਲ ਤੋਂ ਬਿਨਾਂ ਖਬਰ ਭੇਜਣ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਮੇਰਾ ਇੱਕ ਪਿਆਰਾ ਮਿੱਤਰ ਤਾਰਾ ਸਿੰਘ ਆਲਮ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਇੰਗਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਹੋਮਿਓਪੈਥੀ ਦੇ ਡਾਕਟਰ ਹਨ। ਕਈ ਕਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਹਨ ਮੇਰੇ ਨਾਲ ਖਬਰ ਦੀ ਪੜਤਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਚੱਲ ਪਏ। ਆਲਮ ਜੀ ਸੂਖਮ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਰੱਖਦੇ ਸੀ , ਪਰ ਮੈਂ ਨਾਸਤਕ ਵਿਚਾਰਾਂ ਦਾ ਸੀ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਸੁਸਾਇਟੀ ਦਾ ਅਜੇ ਜਨਮ ਨਹੀਂ ਸੀ ਹੋਇਆ। ਅਸੀਂ ਉਸ ਘਰ ਚ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਤ ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਜਾਹਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ। ਪਰ ਘਰ ਵਾਲੇ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਬੁਲਾਉਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਂ "ਕੱਪੜੇ ਆਏ ਹੋਏ ਹਨ"। ਮੈਂ ਹੈਰਾਨ !ਕੱਪੜੇ ਆਏ ਹੋਏ ਹਨ ਤਾਂ ਅਰਥ ਮੈਨੂੰ ਸਮਝ ਨਹੀਂ ਸੀ ਆ ਰਿਹਾ। ਤਾਰਾ ਆਲਮ ਮੇਰਾ ਹੱਥ ਘੁਟਦਾ ਹੈ।"ਠੀਕ ਹੈ ਅਸੀਂ ਫਿਰ ਆ ਜਾਵਾਂਗੇ"। ਆਲਮ ਜੀ ਇਹ ਕਹਿ ਕੇ ਚਲ ਪੈੰਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਰਾਹ ਚ ਦੱਸਦੇ ਹਨ ਕਿ "ਔਰਤ ਨੂੰ ਮਹਾਵਾਰੀ ਆਈ ਹੋਈ ਹੈ ਇਸ ਕਰਕੇ ਉਹ ਮਿਲਣਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ। ਔਰਤ ਦੇ ਸਹੁਰੇ ਤੋ ਪੁੱਛਣ ਤੇ ਪਤਾ ਲੱਗਿਆ ਕਿ ਔਰਤ ਨੂੰ ਇਹ ਰੋਗ ਜਗਰਾਓ ਆ ਕੇ ਹੀ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਪੇਕੇ ਚਲੇ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਉਥੇ ਕੋਈ ਘਟਨਾ ਨਹੀਂ ਵਾਪਰਦੀ। ਮੈਂ ਸਮਝ ਗਿਆ ਕਿ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਕੀ ਹੈ ਮੈਂ ਇਹ ਖਬਰ ਨਹੀਂ ਭੇਜੀ।
ਮਹੀਨੇ ਬਾਅਦ ਪਤਾ ਕੀਤਾ ਤਾਂ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਉਹ ਔਰਤ ਠੀਕ ਹੈ। ਘਰ ਵਾਲਾ ਉਸ ਸਮੇਤ ਲੁਧਿਆਣੇ ਰਹਿਣ ਲੱਗਿਆ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਇਕ ਹੋਜਰੀ ਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ
(ਚੱਲਦਾ )ਜੋਗਿੰਦਰ ਆਜਾਦ 7-7-25

Azad Master

03/08/2025

30/07/2025

30/07/2025

30/07/2025

27/07/2025

26/07/2025

23/07/2025

21/07/2025

20/07/2025

17/07/2025

12/07/2025

08/07/2025

Address

Telephone

Website

Alerts

Contact The Business

Shortcuts

Share

Category