01/05/2025
“Shreeq” (ਸ਼ਰੀਕ) ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਬਦ ਹੈ, ਜੋ ਅਰਬੀ/ਉਰਦੂ ਭਾਸ਼ਾ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸਦਾ ਅਰਥ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਹਨ:
ਅਰਥ (Meaning of “Shreeq / شریک”):
1. ਸਾਥੀ / ਭਾਗੀਦਾਰ – ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਜਾਂ ਦੰਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੋੜੀਦਾਰ ਹੋਵੇ, ਉਸਨੂੰ “ਸ਼ਰੀਕ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ: ਉਹ ਮੇਰਾ ਸ਼ਰੀਕ ਹੈ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ।
2. ਸੰਜੋਗੀ – ਵਿਆਹ ਜਾਂ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਾਥੀ ਹੋਵੇ।
ਜਿਵੇਂ: ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸ਼ਰੀਕ ਚੁਣ ਲਈ।
3. ਮਦਦਗਾਰ ਜਾਂ ਸਾਥ ਦੇਣ ਵਾਲਾ – ਕਿਸੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਜੋ ਸਾਥ ਦੇਵੇ।
ਇਸ ਸ਼ਬਦ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ (Etymology & Background):
• “ਸ਼ਰੀਕ” ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਅਰਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਹੈ – “شریک” (Sharīk), ਜਿਸਦਾ ਮੂਲ ਅਰਥ ਵੀ ਭਾਗੀਦਾਰ ਜਾਂ ਸਾਥੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
• ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਉਰਦੂ ਰਾਹੀਂ ਪੰਜਾਬੀ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ ਆਮ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੋ ਗਿਆ।
• ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਧਾਰਮਿਕ ਗ੍ਰੰਥਾਂ, ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗੀਤਾਂ ਅਤੇ ਆਮ ਬੋਲ-ਚਾਲ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਨਾਂ:
1. ਧਾਰਮਿਕ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ:
“ਰੱਬ ਦਾ ਕੋਈ ਸ਼ਰੀਕ ਨਹੀਂ।”
— ਇਹ ਅਰਥ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰੱਬ ਦਾ ਕੋਈ ਭਾਗੀਦਾਰ ਜਾਂ ਬਰਾਬਰੀ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ।
2. ਸਾਂਝੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ:
ਉਹ ਮੇਰਾ ਧੰਦੇ ਵਿੱਚ ਸ਼ਰੀਕ ਹੈ।
“Shreeqe Hayaat” (ਸ਼ਰੀਕੇ ਹਯਾਤ) ਇੱਕ ਉਰਦੂ-ਪੰਜਾਬੀ ਸ਼ਬਦ ਜੋੜ ਹੈ ਜੋ ਭਾਵਨਾਤਮਕ ਅਤੇ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰੀ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਅਰਥ (Meaning):
“Shreeqe Hayaat” ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ:
“ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੀ ਸਾਥੀ” ਜਾਂ “ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ” – ਜਿਸ ਨਾਲ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦੇ ਹੋ।
• “Shreeq” (ਸ਼ਰੀਕ) = ਭਾਗੀਦਾਰ / ਸਾਥੀ
• “Hayaat” (ਹਯਾਤ) = ਜ਼ਿੰਦਗੀ
ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਆਮ ਤੌਰ ’ਤੇ ਪਤੀ ਆਪਣੀ ਪਤਨੀ ਲਈ ਜਾਂ ਪਤਨੀ ਆਪਣੇ ਪਤੀ ਲਈ ਇਜ਼ਤ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ਵਰਤਦੇ ਹਨ।
ਉਦਾਹਰਨ:
• ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ “ਸ਼ਰੀਕੇ ਹਯਾਤ” ਨੂੰ ਹਰ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿੱਤੀ।
(ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਜੀਵਨ ਸਾਥਨ ਨੂੰ ਹਰ ਖੁਸ਼ੀ ਦਿੱਤੀ।)
• ਮੈਂ ਆਪਣੀ “ਸ਼ਰੀਕੇ ਹਯਾਤ” ਨਾਲ ਹਰ ਗੱਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰਦਾ ਹਾਂ।
ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਉਰਦੂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਗਜ਼ਲਾਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤੁਸੀਂ ਇਹ ਸ਼ਬਦ ਕਿਸ ਗੀਤ ਜਾਂ ਗਜ਼ਲ ਵਿੱਚ ਸੁਣਿਆ ਸੀ?
