05/09/2025
👉️ नेपालमा २६ सामाजिक सञ्जालमाथि प्रतिबन्ध !
▪️नेपाल सरकारले २६ वटा दर्ता नगरिएका सामाजिक सञ्जाल प्लेटफर्महरूमा प्रतिबन्ध लगाएको छ । सर्वोच्च अदालतको आदेश र दर्ता नियमको अवहेलनापछि सञ्चार तथा सूचना प्रविधि मन्त्रालयअन्तर्गत नेपाल दूरसञ्चार प्राधिकरण (एनटीए) ले यस कदमलाई कार्यान्वयनमा ल्याएको हो ।
▪️प्रतिबन्धित प्लेटफर्महरूमा फेसबुक, मेसिन्जर, युट्युब, ह्वाट्सएप, एक्स (ट्विटर), इन्स्टाग्राम लगायत लोकप्रिय सञ्जालहरू पर्छन् । सर्वोच्च अदालतले २०२० मा दर्ता नभएका प्लेटफर्म नियमन गर्न माग गर्दै दायर भएका रिटमा गत भदौ १८ (सेप्टेम्बर ३, २०२५) आदेश दिएको थियो । त्यसअनुसार सरकारले भदौ १२ मा सात दिनभित्र दर्ता गर्न अल्टिमेटम दिएको थियो तर ठूला प्लेटफर्महरूले पालना नगरेपछि प्रतिबन्ध लगाइएको हो ।
▪️हाल दर्ता भई सञ्चालन अनुमति पाएका प्लेटफर्महरूमा टिकटक, भाइबर, निंबज, वी–टक र पपपो लाइभ मात्र रहेका छन् । टेलिग्राम र ग्लोबललिंकलाई अस्थायी रूपमा दर्ता नहुन्जेल अनुमति दिइएको छ ।
▪️यस कदमले करोडौं नेपाली प्रयोगकर्तालाई ठूलो असर पारेको छ । विशेषगरी साना उद्यमी, व्यवसायी, विद्यार्थी तथा पेशागत गतिविधिमा फेसबुक, इन्स्टाग्राम, लिंक्डइन, ह्वाट्सएपमा निर्भर रहनेहरू मारमा परेका छन् । सरकारले प्रतिबन्ध उल्लंघन गरी VPN प्रयोग गर्नेहरूलाई कानुनी कारबाही हुने चेतावनी दिएको छ ।
▪️प्रतिबन्धित २६ प्लेटफर्महरूको सूची यसप्रकार छः
फेसबुक, मेसिन्जर, इन्स्टाग्राम, युट्युब, ह्वाट्सएप, एक्स (ट्विटर), लिंक्डइन, स्न्यापच्याट, रेडिट, डिस्कोर्ड, पिन्टरेस्ट, सिग्नल, थ्रेड्स, वीच्याट, क्वोरा, टम्बलर, क्लबहाउस, मास्टोडन, रम्बल, मी–वी, भिके, लाइन, इमो, जालो, सोल र हाम्रापात्रो।
▪️एनटीएले दूरसञ्चार प्रदायकहरूसँग समन्वय गर्दै प्रतिबन्ध कार्यान्वयन गरिरहेको र पूर्ण प्रभाव देखिन केही घण्टा लाग्न सक्ने जनाएको छ । ‘सामाजिक सञ्जाल प्रयोग नियमन निर्देशिका, २०८०’ अन्तर्गत दर्ता भएपछि पुनः सञ्चालनमा आउने सम्भावना रहनेछ । तर यस कदमले नेपालको डिजिटल अर्थतन्त्र र अन्तर्राष्ट्रिय सम्पर्कमा गम्भीर प्रश्न खडा गरेको विज्ञहरूको भनाइ छ ।