12/02/2025
ਝਲਕ ਪੁਆਧ ਦੀ......... Proud to be ਪੁਆਧੀ
ਪੰਜਾਬ, ਗੁਰੂਆਂ ਪੀਰਾਂ ਦੀ ਧਰਤੀ, ਹਰੇ-ਭਰੇ ਖੇਤਾਂ ਅਤੇ ਸੁੰਦਰ ਰੁੱਖਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੈ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਸੂਬਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪੁਰਾਤਨ ਸਭਿਅਤਾ ਉਤੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਮਾਣ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਸਿਰਫ ਆਪਣੀ ਕੁਦਰਤੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਆਪਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਲਈ ਵੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਖੇਤਰ ਚਾਰ ਮੁੱਖ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ ਹੈ: ਮਾਝਾ, ਦੁਆਬਾ, ਪੁਆਧ ਅਤੇ ਮਾਲਵਾ।
ਅੱਜ ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੁਆਧ ਬਾਰੇ ਗੱਲ ਕਰਾਂਗੇ। ਪੁਆਧ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਪਟਿਆਲਾ, ਰੋਪੜ, ਸੰਗਰੂਰ, ਮੋਹਾਲੀ ਅਤੇ ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਕੁੱਝ ਹਿੱਸੇ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਪੁਆਧ ਆਪਣੀ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ ਵੱਜੋਂ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।
ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹਰ ਖੇਤਰ ਦੀ ਆਪਣੀ ਵੱਖਰੀ ਪਹਚਾਨ ਹੈ, ਓਵੇਂ ਹੀ ਪੁਆਧ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸਥਾਨ ਰੱਖਦਾ ਹੈ। ਪੁਆਧ ਖੇਤਰ ਆਪਣੀ ਰਵਾਇਤੀ ਲੋਕਧਾਰਾ, ਮੀਠੀ ਬੋਲੀਆਂ, ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ ਲਈ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਵਿਲੱਖਣ ਬਣਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਪੁਆਧ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸਥਾਨਾਂ ਬਾਰੇ!
ਪੁਆਧ: ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਪੂਰਬੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਅਣਖ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ
ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਧਰਤੀ ਹਰ ਸੂਬੇ ਅਤੇ ਖੇਤਰ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨਾਲ ਭਰੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਹਰ ਖੇਤਰ ਦਾ ਆਪਣਾ ਅਨੌਖਾ ਇਤਿਹਾਸ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਰਿਵਾਇਤ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਖੇਤਰ ਹੈ ਪੁਆਧ, ਜੋ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਆਓ ਅਸੀਂ ਪੁਆਧ ਖੇਤਰ ਬਾਰੇ ਅਸਾਨ ਅਤੇ ਸੌਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣਕਾਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੀਏ।
ਪੁਆਧ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ
ਪੁਆਧ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਬਹੁਤ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਨਾਮ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸ਼ਬਦ "ਪੂਰਬ" ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਪੂਰਬ ਦੀ ਧਰਤੀ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਕਾਫੀ ਅਹੰਕਾਰਪੂਰਨ ਹੈ ਅਤੇ ਕਈ ਮੇਲਿਆਂ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸੱਭਿਆਚਾਰਾਂ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦਾ ਜਨਮ ਵੀ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਅਹਿਮ ਸਥਾਨ ਆਨੰਦਪੁਰ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।
ਇਹ ਧਰਤੀ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਮੂਲ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਗਹਿਰਾ ਹਿੱਸਾ ਬਣੀ ਰਹੀ ਹੈ। 1699 ਵਿੱਚ ਬੈਸਾਖੀ ਦੇ ਦਿਨ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਨੇ ਖਾਲਸਾ ਪੰਥ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਇਕ ਨਵੀਂ ਸੁਰਜੀਤ ਦਾ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੀ ਪ੍ਰਾਰੰਭਿਕਤਾ ਇਸ ਇਲਾਕੇ ਨੂੰ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਬਣਾ ਦਿੰਦੀ ਹੈ।
ਭੂਗੋਲ ਅਤੇ ਪਕਿਤਰਤਾਵਾਂ
ਪੁਆਧ ਪੰਜਾਬ, ਅੱਜ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਕੁਝ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਖੇਤਰਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ਾਮਲ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਹਨ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਮੱਧ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਫੈਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਧਾਰਮਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਬੜੀ ਅਹੰਕਾਰਪੂਰਨ ਹੈ। ਪੁਆਧ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਜਿਲਿਆਂ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰਾਂ ਵਿੱਚ ਰੂਪਨਗਰ, ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਮੋਹਾਲੀ, ਪਟਿਆਲਾ, ਸੰਗਰੂਰ, ਮਾਨਸਾ, ਅਤੇ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਖਾਸ ਸ਼ਨਾਖਤ ਅਤੇ ਅਹੰਕਾਰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਕੁਝ ਸ਼ਹਿਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੂਪਨਗਰ ਅਤੇ ਮੋਹਾਲੀ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਵਾਧੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਜਹਾਨੀ ਰੋਲ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਰੂਪਨਗਰ ਜੋ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਉਸ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸੀ ਮਹੱਤਤਾ ਵੀ ਬੜੀ ਹੈ। ਰੂਪਨਗਰ ਹੜੱਪਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਅਤੇ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਥਾਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ, ਜਿੱਥੇ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਅਹਿਮ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ, ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੇ ਧਾਰਮਿਕ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਅਹੰਕਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪੁਆਧ ਬੋਲੀ ਅਤੇ ਲੋਕ ਜੀਵਨ
ਕਿਸੇ ਵੀ ਖਿੱਤੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਦੀਆਂ ਸੀਮਾਵਾਂ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਲਈ ਭਾਸ਼ਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਸਭਿਆਚਾਰ ਨੂੰ ਆਧਾਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚੋਂ ਵੀ ਭਾਸ਼ਾ ਮੁੱਖ ਰੋਲ ਨਿਭਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਪੁਆਧ ਖੇਤਰ ਦੀ ਬੋਲੀ ਪੁਆਧੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੋਲੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮਿਠੀ ਸ਼ੈਲੀ ਹੈ ਜੋ ਸਧਾਰਨ ਜੀਵਨ ਦੇ ਅਹਿਸਾਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਲੋਕ ਆਪਣੇ ਲੋਕ ਗੀਤਾਂ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਰਿਵਾਇਤਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਸਾਂਭਦੇ ਹਨ।
ਪੁਆਧ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਹਿਰ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸਕ ਮਹੱਤਵ
ਰੋਪੜ (ਰੂਪਨਗਰ)
ਰੋਪੜ, ਜੋ ਕਿ ਸਤਲੁਜ ਦਰਿਆ ਦੇ ਕਿਨਾਰੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਇਹ ਥਾਂ ਹੜੱਪਾ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਲਈ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਿਲੇ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਹਨ, ਜੋ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਰੋਪੜ ਹਾਈਡਲ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਇੱਥੇ ਦੀ ਆਰਥਿਕਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦਾ ਹੈ।
ਪਟਿਆਲਾ
ਪਟਿਆਲਾ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਅਤੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। ਪਟਿਆਲਾ ਰਾਜ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਿਆਂ ਨੇ ਇੱਥੇ ਕਈ ਇਤਿਹਾਸਕ ਥਾਵਾਂ ਬਨਵਾਈਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਿਲਾ ਮੁਬਾਰਕ ਅਤੇ ਬਹਾਦਰਗੜ੍ਹ ਕਿਲਾ। ਪਟਿਆਲਾ ਆਪਣੀ ਰਾਜਸੀ ਇਤਿਹਾਸ, ਰੰਗ-ਬਿਰੰਗੇ ਪੱਗਾਂ ਅਤੇ ਰਾਜਸੀ ਆਦਤਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ।
ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ
ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹੀਦੀ ਦਾ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦਸਮ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੇ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਛੇ ਪੁੱਤਰਾਂ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਦੀਵਾਰ ਵਿੱਚ ਚਿਨਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਸਥਾਨ ਸਿੱਖ ਸੰਗਤ ਲਈ ਇੱਕ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਸਰੋਤ ਹੈ।
ਮੋਹਾਲੀ
ਮੋਹਾਲੀ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਅਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ। ਇਹ ਆਈਟੀ ਉਦਯੋਗਾਂ ਅਤੇ ਨਵੀਆਂ ਟੈਕਨੋਲੋਜੀ ਦਾ ਕੇਂਦਰ ਬਣਦਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਖੇਡਾਂ ਅਤੇ ਸਟੇਡੀਅਮਾਂ ਲਈ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮੋਹਾਲੀ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਨਵੀਆਂ ਕੰਪਨੀਆਂ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਨੌਜਵਾਨਾਂ ਲਈ ਰੁਜ਼ਗਾਰ ਦੇ ਰਸਤੇ ਖੋਲ ਰਹੀਆਂ ਹਨ।
ਪੁਆਧ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ
ਇਸ ਖੇਤਰ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਮਹਾਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਤਰੱਕੀ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਨਾਂਹ ਇਹ ਹਨ:
ਮਹਾਰਾਜਾ ਭੂਪਿੰਦਰ ਸਿੰਘ (ਪਟਿਆਲਾ): ਉਹ ਪਟਿਆਲਾ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਸਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨਾਲ ਪੁਆਧ ਖੇਤਰ ਦੇ ਰਾਜਨੀਤਕ ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਆਈ।
ਗੁਰਦਿਆਲ ਸਿੰਘ: ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਲੇਖਕ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਵਲ ਪੁਆਧੀ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਬਖੂਬੀ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਜਸਜੀਤ ਸਿੰਘ: ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਅਤੇ ਗਾਇਕ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪੁਆਧੀ ਬੋਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਲਾਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਮਸ਼ਹੂਰੀ ਦਿੱਤੀ।
ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਮਹੱਤਵ
ਪੁਆਧ ਖੇਤਰ ਦੀ ਸਭਿਆਚਾਰਕ ਮਹੱਤਤਾ ਬੇਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਦੇ ਲੋਕ ਗਿੱਧਾ, ਭੰਗੜਾ, ਅਤੇ ਲੋਕ ਨਾਟਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਆਪਣੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਜ਼ਿੰਦਾ ਰੱਖਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਸਾਨੂੰ ਸਿੱਖ ਧਰਮ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਵੀ ਜੋੜਦਾ ਹੈ। ਫਤਿਹਗੜ੍ਹ ਸਾਹਿਬ ਵਿੱਚ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਸ਼ਹੀਦੀ ਜੋੜ ਮੇਲੇ ਦੇ ਰਾਹੀਂ ਲੋਕ ਇਤਿਹਾਸਕ ਵਿਰਾਸਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ।
ਪੁਆਧ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਉਹ ਅਨਮੋਲ ਹਿੱਸਾ ਹੈ, ਜੋ ਇਤਿਹਾਸ, ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਆਧੁਨਿਕਤਾ ਦੇ ਮਿਲਾਪ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਖੇਤਰ ਸਿਰਫ ਧਰਤੀ ਦੇ ਰੰਗਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੇ ਅਸਲੀ ਮੋਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵੀ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਆਓ, ਅਸੀਂ ਪੁਆਧ ਦੀ ਇਸ ਅਨਮੋਲ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲੀਏ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦਾ ਜਸ਼ਨ ਮਨਾਈਏ।
