Mara Literature

Mara Literature Mara reih khotalaina supipa liata eima châ vaw ly. Mara Literature Page he Mara reih laiseihna nata pabohsana châta kô 2017 liata taopa a châ.

Miah charei la, miah vaw tly la, Mara reih pabohsana nata laiseihna châta thapi vaw phia hra mah y. Since 2017 : He he Mara reihta News, Sports News, Video, Article, GK yna su pha chaipa a châ. Miah vaw charei tyh ma y

23/10/2025

NÂMA ZAW KHEIHAWHPA CHYHSA E NA KHOH?

Atakô MTP atlyhna liana heta la, Branch tawhta kaw pathaopatô laihpa, MTP siezie pahno ta, MTP achhuahna nata aduana chhâpa pahnopa, Mara chipho liata siapa nata riahphapa atlyh theipa châ sala kho â chhih kaw..👍👍

LÂTHLÔH PAKHÂ AWPA ACHHUAHTUHPAZY PATUAtanoh târi 23 Phiata, 2025 liata Mawrâh châta niebaw nata hmo peimawhpa nano nano...
23/10/2025

LÂTHLÔH PAKHÂ AWPA ACHHUAHTUHPAZY PATU

Atanoh târi 23 Phiata, 2025 liata Mawrâh châta niebaw nata hmo peimawhpa nano nanopa avaw ngiakheina chaipa lâthlôh chhie tu hapa vâta, palôhtlâh leina palâsapa ta lâthlôh pakhâ awpa achhuahtuhpa, Kolasib District Drivers & Owner's Joint Action Committee (KDDOJAC) manôhzy cha patupa ama châ.

KYHPACHÂNA TLÂHRAI HRIATâri 23 Phiata, 2025 (Pobienoh) : Atamy pati nie hlâ khata, MTP Branch ,Tisi manôhzy chata, kyhpa...
23/10/2025

KYHPACHÂNA TLÂHRAI HRIA

Târi 23 Phiata, 2025 (Pobienoh) : Atamy pati nie hlâ khata, MTP Branch ,Tisi manôhzy chata, kyhpachâna tlâhrai hria pazao heihpa ta, he tlâhrai liana heta MTP manôh sypangawh (50) tlai ama pua.

Tisi MTP manôhzy heta tlâhleina vâta chhôhkha lâ rairuna ahneipa, puhpa N.Makhai (Singiarili Paw)-nah sâh, ama Lyu liata kei palypa ei ta, manôhzy tiamana zawhzi ta, paly khai hapa a châ.

Tisi khihtlâh he Mararâh khih liata hmopha taona kyh liata hmia asahtuhpa nata kyhpachâna ahneipa khih ama châ hmeiseih.

Châpaw|KHEITA REIH A THI TYH?[MARA reih a thi hr'aw ma?]Khizaw liata reih za hluhpizy cha lei thei awpa duahmo liata adu...
23/10/2025

Châpaw|

KHEITA REIH A THI TYH?
[MARA reih a thi hr'aw ma?]

Khizaw liata reih za hluhpizy cha lei thei awpa duahmo liata aduah hai ei ta; chyhsa pakha, Tom Belt, Oklahoma, USA liata apahrâpa heta English he KG â chu pathao hlâ via ta cha vaw thei beih vei. Ama O chhôh liata American Red Indian reih "Cherokee" Reih ama cheih tyhpa cha a reih thei chhôhpa a châ tyh.

Tom Belt cha kaw pitloh ta, arâ (Horse) kiahpa ta, US râh su nano nanopa liata a râ cha zawpi hmiakô liata a kiahkâ tyh. Daihti sie lymâ ta, cha hawhta su nano nanopa a tly laihna liana chata North Carolina liata kô 20 akhô hapa liata chanô â vaw tyhpa tluapa ta sie ta, a reina dâh liata cha,

“He chanô ei tlaichhai kawna chhâpa cha, Cherokee reih acheih theipa hry liata hawti chaipa na châ, eina tah tyhpa kha a châ” a ta.

Tom heta he chanô he hnei pâ hapa ta, hmo ngiatlâh kawpa cha, a lahpinô he Cherokee chipho a châ thlâh ha hra tarawpa ta, Cherokee reih deikua cheih vei. He tawhna heta Tom heta Cherokee chipho hry liata Cherokee reih athaipa y chhôhpa hawhta apachâna a za hnei hapa a châ.

Tom ta a thâtih a reina daihti rachhôh liana heta Cherokee chipho reih cheihpa chyhsa 400 ama y chypa hawhta reipa châ ta. Anodeikua, Cherokee hawtipazy chata ama reih deikua â chu khao veih ei.

Tom heta,

“Cherokee reih â boh thei n'awpa ta hmahla â ngiahpa ta ei pahno hapa a châ"

tahpa ta, Cherokee reih â boh thei n'awpa ta hmah a la pâ lymâ hapa a châ.

Reih kyh apahnopa, Linguist-zy ta ama reipatina liata cha thla 3 padaipa ta Reih 400 rachhôh cha ama lei lymâ, tah ei ta; ama rei laihna liata cha khizaw liata reih 6,500 hry liata 50% cha atahmâ kôzabi liana heta a lei nahta ama pangiasa. (Thokha ta cha he he 90% hawhta ama rei).

Atahmâ duasu liata reih alei theipa alâluah viapazy cha, Ainu reih, Japan liata chyhsa chyhta ta ama chei ha bâpazy, Yagan reih, Chile liatahpazy cha châ ei ta. Kô 2008 liata Alaska liata athi hapa – Marie Smith Jones kha 'Eyak' reih cheih hnôh chaipa a châ.
Columbian Mexican reih 'Ayapaneco' acheihtuhpa 2 ngâlâh y ha bâ ei ta, a bua kawna cha bie achhoh khoh veih ei.

Reih he eima cheih ngâthlâh ha lei khiahta cha palôh liana heta a vaw lei thei hrapa a châ.

Salikoko Mufwene, University of Chicago, US liata achuhaipa cha Kiyansi, Democratic Republic of the Congo liata chi chyhnawhpa reih hmâhpa ta laiseih ta. Kô 40 chhôh tlai DRC tawhta râh hro lâta a y chhôhta, ama râh lâ a kua heihpa cha chyhsa 2 ngâlâhta 'Kiyansi' reih ama vaw cheih ha bâ. Ama khih liata Kiyansi reihta bielôhawhpa ama reipa liata khodâh hawhta a pahniah khao leipa cha,

“Kiyansi reih cha keima ta ei cheipa hlâta ei pachâna liata ngâlâh a y ha bâpa hawhta ei pahno,”

a ta.

“He he reih ama vaw thi pathaona dâh cha a châ.”

a tah hra.

Reih he, cheih ta, eima hmâh lymâ lei khiahta la, palôh pachâna liata dusawta ta thi pathao laih ta, a chhâna lâta eima my pathlah pâ ha tyh. He vâna heta, reih hrona he cheih ta, hmâh pazao lymâpa liata khâchâ â pahnieh.

Athaisopazy ta ama reina dâh liata cha khihtlâh/khiliah liata Chipho hropa reih a hluh via hapa vâta reih adisaona (socially) y thei ta, râh ryureina liata reih hropa hmâh hluh viana vâta adisaona (politically) nata sôhsana kyh liata adisaona (Economically)-zy vâta reih he a lei tyh, ama ta. A yzie cha – English- he rai (jobs), achuna (education) nata ryhpaohna (opportunities) maniah pie theituhpa a châ khiahta cha eima reih hlâta eima pachâ peimawh viana daihti a vaw tlô aw, tahna a châ.

A pamosa n'awpa ta râh hro lâta apaihpazy châta cha ama sawnah kha ama yna râh reih cheipa ama pachu leipa ta a châ khiahta cha, achuna nata ama hro kaw sie lymâ awpa châta rairuna a châ thei aw, tahpa pachâna vâta ama reih cha daihnypa ta, ama yna râh reih ama pachu tyhpa a châ.

Reih chyhnawh viapa acheihtuhpazy he athata chadiepa ta vaw y tyh ei ta. Kôzabi 20-na athaona liana khata Red Indian (Native American)-hawtipazy cha Canada nata US liata Boarding Siku liata sopa châ ei ta, cha liana chata ama pihkheipa reih cheih pasaih tyh vei ei. Atanoh taihta English ahmâhpa American-thokhazy ta cha Spanish reih ahmâhpa ahaona lai kawpa ama hnei thlâh ha chy. China liata reih kyh athaipa Linguist pakha cha a pikheipa reih, Uighur achuna pahy â chhuahpa vâta patupa châ ta. Atanoh taihta a thâtih thei'pa y khao vei.

He hawhpa vâna heta reih hluhpi cha avaw thi hapa a châ. UNESCO pachhuahpanohpa, "Atlas of the World’s Languages In Danger" ta reih a lei theipa a palâsapa liata cha Reih 576-zy cha ama duasu a chhie kaw, tahpa ta, he hleikhôna heta reih sâhhluhpi cha ama duahmo pha vei, a tah hra.

Mara reih chhao he atahmâ hawhta achuna Opi liata zy, MADC nata awnanopa apakhyna liata zy, khihliah liata zy, sôhpaliena su liata zy reih hropa pasâhsana vâta eima daihny lymâ khiahta la a thi pyly hra aw.

He hawhta a châ nota, Marasawzy pi eima vâhnei kawna a ypa cha, eima reih abohna Opi, MADC, MTP, MCHP, MSO nata Mara reih cheina Awnanopa hnei pi ta, henahzy ta Mara reih ama daihnyna daihti cha Mara reih nata Mara Chipho tahpa ta Khizaw a puasaina noh a châ ha hra aw.

NÂ LA APAOH HRA KHA Y..Na viasapa, Marapa, Mara reih acheihpa, Mara pho moh aphaohpa hnohta 'reih hropa ta bie (message)...
23/10/2025

NÂ LA APAOH HRA KHA Y..

Na viasapa, Marapa, Mara reih acheihpa, Mara pho moh aphaohpa hnohta 'reih hropa ta bie (message) paphao' apaoh hra kha y..

Na duasu (status) na tawh papua tita, 'Mara reihta tawh papua tua tyh la, mohropazy hawhta reih hropa ta tawpa apaoh hra kha y..'

Mohropazy ta Mara châ liata a y bohbi leipa, a naosianazie ta bie ama cha paphao tita, 'caly, ccilei, xahnia..' tahpa hawhpazy he apaoh hra kha y..

Na viasapa, na unawhpa, na pahrâlâhpa, chyhsa ahy tlyma, Marapa châ thlâh tlôh ta reih hropa ta achhypa he, 'nâ la apaoh hra kha y'

Chihropazy cha Mara reihta achhy tua tyh la; pachu la, pathaisa achhuah la, Mara reih châta lyuhchâpa na châ tahpa my kha y..

Mara reih rai ta athei beih leipa, khizaw liata a y hrana tahpa chhao a pahno leipa, eima Missionary, REV LORRAIN kha, liahsa a pitloh tawhta Mara reih kha a chu ta, thai ta, châhnawh (Alphabet) taihta tao ta, Mara reih ta Biehrai palie ta, achuna bu, Dictionary taihta a roh thei mâh my..

Khazia, nâ Marapa chhi tawhta apuapa, Mara kakuapa tlai chi cha, reih hropa na chei syulyu thlâh ha tly I?

"Ei nâ nata ei pâ la Marapa châ taraw ei ta, Mara reih cheih thai na; Mara reih la a ru tu ha.." tahpazy hawhpa reina ama vaw hneipa chhao ta,

Nâ la apaoh hra kha y..

Mara reih he na châna palâsatuhpa a châ tahpa athei thlâh ha mah y..

🙏🙏🙏🙏

Phôh chyupa|ALY THAPHANA.."Atobina chysia mâru kawpa a taopa nô chhithai kawpa pakha heta palôhrupa Dawhty he vaw ngai t...
23/10/2025

Phôh chyupa|

ALY THAPHANA..

"Atobina chysia mâru kawpa a taopa nô chhithai kawpa pakha heta palôhrupa Dawhty he vaw ngai ta, Dawhty hnohna chata a hro hnabei a dyzie nata a hro cha yzie hneileipa a châpa ta a pahnonazie chho ta.

Palôhrupa Dawhty chata,

'Mary ta kheita ma Aly thaphana a hmôna dâh, cha vaw chho tua lahvâ. Khâpa hmahta na vaw tao hr'awpa byuh vei lah y, a biereipa kha pakhâta ta tlâ na vaw nahthlie aw sy'

tah ta.

Palôhrupa Dawhty chata nô pakha, Office phi haipa cha awpa ta, a thâtih cha cha nô pakha hnohta chho awpa ta tah ta.

Cha ophituhpa nô chata a ophi cha a kiah liata liahsa za paduapa ta, dyuchhai liata a tyuhpa ta, hetana heta a thâtih cha chho ha ta...

'Ei vahpa he Cancer pasana vâta thi ta. Thla 3 a khô dyuta tahpa liata ei sawchapaw hneichhôhpa cha ahluahtheipa apiepasina liata thi heih ta. Ahy hmahta hnei khao va na. Khâpa hmah hnei khao hra va na. A mô thei leipa na ta, pati nie thei hra va na, ahy hmiakô liana hmahta Alyna hmi phaoh thei khao leipa na ta. Keimasasyh hrona taihta â la awpa taihta palôhrupa ei phaoh hmâ ha hra.

Zâkha cha ei rai tawhta ei dina lâ heta chhiezaotaw tlai heta O taih na vaw pazi ta. Cha Chhiezaotaw tlai cha ei ngia na chhie kaw ta. Khôtho cha a chakua kawpa vâna chata, Chhiezaotaw cha O chhôh lâ a ngiakhei na ta. Beihkoh liata sâhpiti patlaipa na ta, beihkoh a pathaih ngâna taihta a palie khai ha hra.

Chatawhta ei phei a vaw bailyu ta, daihti vâropi chhôhta a eikha n'awpa ta, ei kaw pakieh ha hra.

Chatawhnachata hetana heta za pachâ na ta. Chhiezaotaw ei baopa ta hmahta eina pakiehsa thei khiahta cha, chyhsapazy châta khâpa tlyma ei tao thei hra chhochhi khiahta cha Alyna khatlu eina pie vâ, tahpa pachâna kaw hnei ha na ta.

Chatanachata a mylâpa chata viahchhâ tao na ta, ei opa liata a tlâhleipa cha kei tlypa ta, viahchhâ cha kei pie na ta.

Noh tota chyhsa pakha chhâ châta hmophapa tao awpa achhuah ha na ta. Amâ lyna hmi ei hmôpa chata keima chhao athata na palysa tyh hra ta.

Atahmâla keima hlâta mokuh pahâh viapa he ama ypa ta pahno va na. Mohropa châta lohpapuapa ta aly thaphana cha ei huah ha hra.'

Cha ophituhpa biereipa a theipa cha, nô hneirôhpa cha a mothlih za tla ha ta. Sôhthihta a chalei theipa maih cha a hnei khai taraw ny, châhrasala phusâ ta a chalei thei leipa hmosôhpa la a pahlei ha.

Hrozô pawngiana he khatluta ma nâma kha nâ ly tahpa liata a pahnieh leipa ta, nâma vâta mohropazy kha khatluta ma alypa ta ama thapha tahpa liata tlao â pahnieh.

Aly thaphana he eimâ chhuahna ßu tlôna he châ vei, khitlyna a châ. Aly thaphana he mylâ ta vaw y awpa châ vei, atahmâ bawlaw ta a y theipa a châ.

Aly thaphana he hmo liata a pahnieh vei, mopakha bietluna tlao a châ. Aly thaphana cha na châna liana khata y ta, na hmo hneipa liata y vei."

📸Laki Tlyliah

Ahy ziza ma pha chai chy? Ahy hlasapa ma nama nahthlie pazao lymâ chy?
23/10/2025

Ahy ziza ma pha chai chy? Ahy hlasapa ma nama nahthlie pazao lymâ chy?

NÔPAW BIEPHÔH1. Athi tuapa thlâ khaoh pha to : Hmia asah tuapazy khokhei tua awpa ama chânazie zy, tovyuh phapa ato awpa...
23/10/2025

NÔPAW BIEPHÔH

1. Athi tuapa thlâ khaoh pha to : Hmia asah tuapazy khokhei tua awpa ama chânazie zy, tovyuh phapa ato awpa ama chânazie zy reina.

2. Azyh para sapa hawh : Hmotaopa nata raihriana liata araohâh thai leipa reina; Pakha ta tlyma, py kha ta tlyma tao ei, mohropa nata py hropazy ta phie/parao ha ei tahpa reina a châ.

3. A saw ri pazia ta, maniah saw ri kiah : Ano chhôhkha hlâta maniahpa/mohropa a uasa viapa reina. Hmotao awpazy a*o thlâh ha ta, mohropa eih ataopa reina.

4. Awhpanô cha ta, Sahawh a pahnei : A taotuhpa châta pasa kaw ta, atotuhpa châta aly thaphana a châ tlôhpa reina.

5. Awhpanô kachuh khuhlôpa : Thaichâ awpa thailei a châ hapa reina.

6. Y pathâ vei roh thei : Chyhsa a y molo thlâh hapa biechhie patosapa reina.

7. Biapanô patha ta, biataw a patha hra : Hrozie nôchâ liata zy, phana nata phaleina liata zy sawzy ta nô nata paw hrozie ama lyu tyhnazie reina.

8. Râh pazu ta O pazu pho : Khichhaipa ta azipa a pho ha tyhnazie reina.

He he a moh na pahno ma?
23/10/2025

He he a moh na pahno ma?

Hiphei Byureih, Chapi tawhta My PhaMTP Pakhypi (General Conference), 2025 hnei n'awpa su, Hiphei Byureih.Noh hmâ pha u s...
23/10/2025

Hiphei Byureih, Chapi tawhta My Pha

MTP Pakhypi (General Conference), 2025 hnei n'awpa su, Hiphei Byureih.

Noh hmâ pha u sy❤️

Mlit Football|ACL2 : FC GOA 1-2 AL NASSRAFC Champions League 2 liata khichhaipa Al Nassr ta India Club FC Goa cha 2-1 ta...
22/10/2025

Mlit Football|

ACL2 : FC GOA 1-2 AL NASSR

AFC Champions League 2 liata khichhaipa Al Nassr ta India Club FC Goa cha 2-1 ta ama pahnie. Cristiano Ronaldo deikua vaw sie vei.

Hetana heta ACL2 liata Al-Nassr heta khaih 3 tawhta point 9 ama hmô ha tahna a châ.

A pahâh hr'aw tlai my..!😋😋😋
22/10/2025

A pahâh hr'aw tlai my..!😋😋😋

Address

Saiha
796901

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Mara Literature posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Mara Literature:

Share

Miah vaw charei tyh hra ma y

He he Mara reihta News, Sports News, Video, Article, GK nata Apps yna su pha chaipa a cha