19/09/2025
असमको स्वर, उत्तरपूर्वको स्तम्भ र सांस्कृतिक प्रतीक प्रसिद्ध गायक जुबिन गर्गको सिङ्गापुरमा निधन
नन्द किराती देवान
गुवाहाटी सेप्टेम्बर १९: उत्तरपूर्वको सबैभन्दा प्रिय स्वर जुबिन गर्गको सिङ्गापुर जनरल हस्पिटलको आईसीयूमा आज बेलुकी भारतीय समय अनुसार २.३० बजे निधन भएको छ। उनी प्यारासेलिङ पछि समुन्द्रमा पौडी खेल्ने क्रममा दुर्घटनामा गम्भीर अवस्था मा अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो। ५२ वर्षे गायक नर्थ ईष्ट फेस्टिभलका लागि सिङ्गापुर पुगेका थिए। दुर्घटनापछि तुरुन्तै अस्पताल पुर्याइए पनि चिकित्सकहरूले बचाउन सकेनन। वरिष्ठ पत्रकार प्रणय बोरदोलोई, प्रथम खबरका प्रधान सम्पादक, जो सिङ्गापुरमै थिए,ले दिउँसो करिब २.३० बजे (भारतीय समय) खबर पुष्टि गरे। उनका अनुसार प्यारासेलिङपछि जुबिन पौडी खेल्न गएका थिए तर पौडी खेल्ने क्रममा डुबेर निधन भएको हो। उनले आफ्नी श्रीमती फेसन डिजाइनर गरिमा साइकिया गर्ग, लाखौँ प्रशंसक, परिवार र शुभेच्छुकहरूलाई शोकसन्तप्त बनाएर संसार छाडे।
पौडी खेल्न गएका प्रसिद्ध गायक जुबिन गर्ग एपिलेपसी का रोगी हुन र सिजर अट्याक अघि पछि आएको उदाहरण छ। जुबिनलाई समुद्रबाट उद्धार गरी तत्काल अस्पताल लगिएको थियो र सीपीआर दिइए पनि सिंगापुर जनरल अस्पतालका चिकित्सकहरूले बचाउन सकेनन। स्कुबा डाइभिङ गर्ने क्रममा सास फेर्न गाह्रो भई उनी समुद्रमा डुबेका थिए। गायकलाई तत्काल उद्धार गरी अस्पताल पुर्याइए पनि श्वासप्रश्वासमा गम्भीर जटिलता देखिएको थियो। आज दिउँसो करिब २:३० बजे (भारतीय समय) उनी यो सांसारिक यात्रा त्यागेर अनन्त यात्रामा प्रस्थान गरेका हुन।
५२ वर्षीय जुबिन गर्ग सिंगापुरमा भइरहेको उत्तर पूर्व भारत महोत्सवमा सहभागी हुन पुगेका थिए, जहाँ उनी सेप्टेम्बर २० र २१ मा प्रस्तुति दिने तय थियो। उत्तर पूर्व भारत महोत्सवका प्रतिनिधि अनुज कुमार बोराहले सञ्चारमाध्यमलाई जानकारी दिँदै भने, “गहिरो दुःखका साथ हामीले जुबिन गर्गको निधनको खबर साझा गर्दैछौं। स्कुबा डाइभिङ गर्ने क्रममा उनलाई सास फेर्न गाह्रो भयो र तुरुन्तै सीपीआर दिइयो। त्यसपछि उनलाई सिंगापुर जनरल अस्पताल पुर्याइयो तर जीवनरक्षाका निरन्तर प्रयासका बाबजुद दिउँसो करिब २:३० बजे (भारतीय समय) उनलाई आईसीयूमा मृत घोषणा गरियो।”
असम सरकारले सिङ्गापुरको कानुनी प्रक्रिया अनुसार पोष्टमार्टमपछि आजै उनको पार्थिव शरीर ल्याउने तयारी गरिरहेको छ। असमका मुख्यमन्त्री हिमन्त बिश्व शर्माले निधनप्रति गहिरो शोक व्यक्त गर्दै आफू “निर्वाक” भएको बताए। उनले तत्काल बीटीआरमा तय भएका सबै चुनावी कार्यक्रम रद्द गरेर गुवाहाटी फर्किए। अहिले उनले मन्त्रीपरिषद बैठक बोलाएर राज्य सम्मानसहित अन्त्येष्टिको तयारी गरिरहेका छन।
१८ नोभेम्बर १९७२ मा मेघालयको तुरामा जन्मेका जुबिनको परिवार साहित्य, सङ्गीत र कला–संस्कृतिमा गहिरो संलग्न थियो। उनका बुबा मोहीनी मोहन बोरठाकुर कवि, गीतकार र नाटककार थिए भने आमा इली बोरठाकुर गायिका थिइन। उनीलाई परिवारले विश्वप्रसिद्ध जुबिन मेहताको नामबाट नामकरण गरेका थिए। उनकी दिदी जोनाली, जो पनि गायिका थिइन को असामयिक निधनले जुबिनलाई गहिरो चोट दियो। त्यसयता उनले आफ्ना गीतहरू दिदीको आत्माको नाममा समर्पित गर्ने गर्थे।
साङ्गीतिक यात्रा : नयाँ ताराको उदय
१९९० को दशकको सुरुवातमा जुबिनको पेशागत सङ्गीत यात्रा सुरु भयो। उनको पहिलो असमिया एल्बम “अनामिका” (१९९२) ले युवाहरूमा अपार लोकप्रियता कमायो। यसैले उनलाई असमको सङ्गीत क्षेत्रमा नयाँ स्वरको रूपमा स्थापित गर्यो। २००६ मा रिलिज भएको बलिउड फिल्म ग्याङ्स्टरको गीत **“या अली”**ले उनको जीवनको मोड बदल्यो। यो गीतले उनलाई राष्ट्रिय ख्याति दिलायो। यसपछि उनले कृष ३ को “दिल तु ही बता”, शकलाका बूम बूम लगायत थुप्रै हिन्दी तथा बंगाली, ओडिया, तमिल, तेलुगु चलचित्रमा स्वर दिए।
*नेपाली गीत र गोर्खा सम्बन्ध*
जुबिनले आफ्नो स्वरमार्फत नेपाली संगीतमा पनि विशेष छाप छोडे। उनका लोकप्रिय नेपाली गीतहरूमा पछौरी एल्बमका मखमली र फरेर परी पछौरी, झलझलको तिम्रो मायाको (झलझलको, २०११), सिरैमा सिरबन्दी (बादुली), मेरे निम्तो (सौगात), हिजो आज (मेरी सन्नानी) र छोडेर जादेई छेउ (स्पर्श) पर्छन। सन् २०१७ मा उनले जुनु रिजालसँग मनमा कुरा खेलाउँदै गाए, जुन बिजय कट्टेलको संगीत र गुरु भोटियाको शब्दमा बनेको थियो। सन २०१८ मा उनले अञ्जु पन्तसँग नदी बढ्यो है पनि गाए। यी गीतहरूले गोर्खा दर्शकमाझ उनको गहिरो स्थान बनायो। उनले असमका धेरै गोर्खा कलाकारहरूसँग पनि सहकार्य गरेका थिए। गोर्खा विकास परिषद, असम सरकार का अध्यक्ष प्रेम तामाङ, भारतीय गोर्खा परिसंघ राष्ट्रिय समितिका अधक्ष्य नित्यानन्द उपाध्याय, भा गो प असम प्रदेश समितिको अधक्ष्य अमर अधिकारी लगायत अखिल असम गोर्खा छात्र संघ का सभापति सुनिल छेत्री साथै असम गोर्खा कलाकार संघ को तर्फ बाट गभिर शोक व्यक्त गरेको छ। भारतीय गोर्खा परिसंघ को एउटा उच्च स्तरीय राष्ट्रीय समिति र असम प्रदेश समिति जुबिनको अन्तेष्टक्रियामा उपस्थित रही गोर्खा को पक्षमा श्रद्धाञ्जली ज्ञापन गर्ने कुरा राष्ट्रिय संयुक्त महा सचिव प्रकाश दाहाल ले शीक प्रकट गर्दै बताएका छन।
जुबिन गायक मात्र नभई संगीतकार, गीतकार, अभिनेता र निर्देशक पनि थिए। उनले निर्देशित फिल्म मिशन चाइना (२०१७) असमकै सबैभन्दा सफल चलचित्रमध्ये एक भयो। उनका एल्बमहरू पाखी, रंग, रक अन, र मायाबिनी अझै लोकप्रिय छन्।
जुबिन गर्ग फाउन्डेसनमार्फत उनले स्वास्थ्य, शिक्षा र कलासंस्कृतिको क्षेत्रमा महत्वपूर्ण योगदान दिए। उनका च्यारिटी शोहरूले बाढी पीडित, क्यान्सर रोगी र विपन्न विद्यार्थीहरूलाई सहयोग पुर्यायो। या अली को लागि फिल्मफेयर पुरस्कार (२००७), ग्लोबल इण्डियन म्युजिक अवार्ड (GIMA), प्राग सिने अवार्ड (असम) – धेरै पटक, असंख्य क्षेत्रीय र राज्य सम्मान पाएको थिए। उनलाई युनिभर्सिटी अफ साइन्स & टेक्नोलोजी ले सम्मान पूर्वक विद्यारोधी ( D Litt.) उच्च सम्मान प्रदान गरेको थियो। तर उनका प्रशंसकहरूको दृष्टिमा उनको सबैभन्दा ठूलो पुरस्कार भनेको विश्वभरका करोडौँ श्रोताको मायाँ हो।
४०,००० भन्दा बढी गीतहरू २० भन्दा बढी भाषामा रेकर्ड गरेका जुबिन दक्षिण एशियाका सबैभन्दा बहुप्रतिभाशाली गायकमध्ये एक हुन्। उनका लगातार ८–१० घण्टासम्मका लाइभ कन्सर्टहरू दन्तकथा बनेका छन । असम र उत्तरपूर्वका लागि उनी केवल गायक मात्र होइनन्, एक आन्दोलन, एक सांस्कृतिक आवाज र आत्मसम्मानको प्रतीक हुन। जुबिन गर्गको अचानक निधनले भारतको सांस्कृतिक आकाशमा ठूलो शून्य पारेको छ। तर उनको स्वर, उनको गीत, उनको सामाजिक चेतना र उनको मानवीयता सदासर्वदा जीवित रहनेछ। उनी सधैं असमको स्वर र उत्तरपूर्वको गौरवका रूपमा स्मरणीय रहनेछन।
