07/10/2024
وتارەکەی نێچیرڤان بارزانی، داھێنانێک بەگوێرەی پێوەرە زانستییەکان
پوختە
ئەم توێژینەوەیە شیکارێکی قووڵ بۆ وتارێکی نێچیرڤان بارزانی، جێگری سەرۆکی پارتی دیموکراتی کوردستان، لە هەڵمەتی هەڵبژاردنی پەرلەمانی کوردستان دەخاتە ڕوو کە لە ھەولێر بە ئامادەبوونی زیاتر لە 10 ھەزار کەس، پێشکەشی کرد، لێکۆڵینەوەکە دەریدەخات کە وتارەکە نموونەیەکی بەرچاوە لە بەکارهێنانی تەکنیکی پێشکەوتوو و داھێنان لە کاریگەری سایکۆلۆژیی ئەرێنی لە بواری سیاسەتی کوردیدا.
دەسپێک
توێژینەوەکە پشت بە شیکاری ناوەڕۆکی چەندایەتی و چۆنایەتی دەبەستێت، لەگەڵ بەکارهێنانی چوارچێوەی تیۆری پەیوەندیدار بۆ شیکردنەوەی دەرەنجامەکان.
دەرەنجامە سەرەکییەکان
1. داهێنان لە گێڕانەوەدا: نێچیرڤان بارزانی جێگری سەرۆکی پارتی، بە شێوەیەکی کاریگەر چیرۆکی مێژوویی کورد دەگێڕێتەوە، بۆ نموونە، لە وتارەکەیدا لە بانگەشەی ھەڵبژاردنی پارتی لە ھەولێر، ئاماژە بە "مێژووی دوور و نزیکمان، تێکۆشانی بێوچانی لەخۆ گرتووە". ئەمە لەگەڵ تیۆری "چوارچێوەی گێڕانەوە" (Entman, 1993) یەکدەگرێتەوە.
2. زمانی کاریگەر: بەکارهێنانی دەستەواژەی وەفاداری وەک "خوێنی شەهیدان" و "قوربانیدان" کاریگەری دەروونی بەهێز لەسەر گوێگران دروست دەکات. ئەمە پشتگیری لە تیۆری "هۆکارەکانی هەست" (Tomkins, 1962) دەکات.
3. دروستکردنی ناسنامەی هاوبەش: نێچیرڤان بارزانی بە لێهاتوویی لەم وتارەدا هاوناسنامەیەکی بەهێزی لە نێوان پارتی و گەلی کوردستاندا دروست کردووە، وەک لە ڕستەی "چیرۆكى گەلی کوردستان و پارتی دیموکراتی کورستان، بوونەتە دووانەیەک"دا دەردەکەوێت. ئەمە لەگەڵ تیۆری "ناسنامەی کۆمەڵایەتی" (Tajfel & Turner, 1979) یەکدەگرێتەوە.
4. بەراوردکاری ئەرێنی: نێچیرڤان بارزانی جێگری سەرۆکی پارتی، بە شێوەیەکی کاریگەر باس لە پێشکەوتنەکانی کوردستان دەکات بە بەراورد لەگەڵ ڕابردوودا، بۆ نموونە کاتێک دەپرسێت "پێنج ساڵ پێش ئێستا هەولێر وەكو ئێستا بوو؟". ئەمە پەیوەندی بە تیۆری "بەراوردکردنی کۆمەڵایەتی" (Festinger, 1954) هەیە.
5.دووپاتکردنەوەی ستراتیژی: نێچیرڤان بارزانی بە شێوەیەکی هونەری چەندین جار گرنگی دەنگدان بە پارتی دووپات دەکاتەوە. ئەمە لەگەڵ "یاسای دووپاتکردنەوە" لە دەروونناسی ڕیکلامدا یەکدەگرێتەوە.
6.هاندانی بەرپرسیارێتی هاوبەش: بارزانی بە سەرکەوتوویی جەخت لەسەر بەرپرسیارێتی هاوبەشی هەموو هاووڵاتیان دەکات بۆ پاراستنی دەستکەوتەکان. ئەمە پەیوەندی بە چەمکی "بەرپرسیارێتی کۆمەڵایەتی هاوبەش" هەیە.
7.دیدی ئەرێنی بۆ داهاتوو: نێچیرڤان بارزانی وێنەیەکی گەشبینانە لە داهاتوو پێشکەش دەکات، وەک لە ڕستەی "بە ئومێد و گوڕ و تینەوە پەرلەمانێك دروست دەكەین، حكوومەتێكی یەكگرتوو دروست دەكەین" دەردەکەوێت. ئەمە لەگەڵ تیۆری "خۆ-بەدیهێنانی پێشبینی" (Merton) یەکدەگرێتەوە.
دەرەنجام
وتارەکەی نێچیرڤان بارزانی جێگری سەرۆکی پارتی، نموونەیەکی بەرچاوە لە بەکارهێنانی تەکنیکە پێشکەوتووەکانی وتاری سیاسی. ئەم شێوازە پێشکەوتووە نیشانەی گەشەسەندنی بەرچاوی کولتووری سیاسی لە هەرێمی کوردستانە. بەکارهێنانی ئەم تەکنیکانە دەریدەخات کە نێچیرڤان بارزانی کارەکتەرێکی جیھانییە کە گرنگی بە لاینێ دەروونناسی سیاسی و کۆمەڵناسی لە پرۆسەی بانگەشەی هەڵبژاردندان دەدات بە گوێرەی پێوەرە جیھانییەکان.