
22/04/2025
د پلخمري د نومونې فلسفه:
« ویل کیږي چې پلخمري شاوخوا څلورسوه کاله وړاندې جوړ شوی ده، خو دا اټکل تراوسه کوم تاریخي سند نده تائید کړی او د نومونې فلسفه ېې هم پلخمري کې هماغه غوري دریاب ته رسیږي. ویل کیږي (خماري) د یوه بډایه سړي لور وه چې له پلاره ورته ډیره دنیا په ارث پاتې شوې وه. د هغې په زمانه کې غوریانو خپلو ختیځو سیمو سره د راکړې ورکړې روابط لرل او دا سیمه په خپله د یوه سوداګریز مرکز حیثیت درلود، دې نجلې هم همغه لوري ته تجارت کاوه، هغې د غوري پر دریاب د خښتو یو کلک پُل جوړ کړ ترڅو د قافلو او مالونو تیریدل آسانه شي، دا پُل په (پل خماري) مشهور شو چې بلاخره د ( پل خمری ) بڼه ېې ونیوه او په دې ډول د وخت په تیریدو د پلخمري نوم په دغه ښار کېښودل شو.
دا پُل اوس ویجاړ او یوه برخه ېې د بریښنا د بند اوبو لاندې کړی ده. د خښتو د دغه پُل د ویجاړیدو پرمهال معلومه شوه چې کارول شوي توکو پکې ښه جوش خوړلی او ډیر پاخه وو، داسې معلومیږي چې ګویا سمنټ یا د سمنټ په کیفت کوم بل ورته توکی ېې په جوړیدو کې کارول شویده. اوس د فابریکې بند ته نیږدې له کانکریټ او اوسپنې څخه د څلور مترو په پلنوالي یو نوی او کلک پل جوړ شویده.
د یوه بل روایت له مخې د پل خمری (پل خماری) د پله تر جوړیدو وروسته د (ګوهر یا ګور) په نامه یوه نجلۍ چې د ښار د یوه امیر لور وه، د (خماری) د شهرت حسرت خوړ او وېې غوښتل چې له هغې هم یو یادګار پرځای پاتې شي، نو همغه وو چې د (ګورګان) په نامه د اوبو یوه لویه ویاله ېې هلته وکیندله چې نښې ېې تراوسه هلته پاتې دي.»
د کتاب نوم: افغانستان تاریخی
لیکوال: پوهاند دکتور محمد حسین یمین
عزیز نایبي