30/07/2025
කම්චට්කා අර්ධ ද්වීපය දෙදරයි : රික්ටර් මාපකය 8.8 ක් : 🚨🚨‼️‼️
රුසියාවේ කම්චට්කා අර්ධද්වීපය ආසන්නයේ සිදුවූ ප්‍රබල භූකම්පනයක් හේතුවෙන් සමස්ත පැසිෆික් කලාපය පුරාම සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් සහ අවවාද නිකුත් කර තිබෙන බව විදෙස් මාධ්‍ය වාර්තා කරයි.
එම වාර්තා අනුව පළමුව රික්ටර් මාපකයේ 8.7ක් ලෙස වාර්තා වූ මෙම භූකම්පනයේ විශාලත්වය පසුව 8.8 දක්වා සංශෝධනය කර ඇත.
එය ඉතිහාසයේ සිදුවූ දරුණුතම භූකම්පන අතරින් හයවැනි ස්ථානයට පත්වන බව භූ විද්‍යාඥයන් මේ වන විට පවසා තිබේ.
එක්සත් ජනපද භූ විද්‍යා සමීක්ෂණයට (USGS) අනුව, මෙම ප්‍රබල භූකම්පනය රුසියාවේ පෙට්‍රොපව්ලොව්ස්ක්-කම්චට්ස්කි (Petropavlovsk-Kamchatsky) නගරයේ සිට කිලෝමීටර 126ක් (සැතපුම් 78ක්) පමණ ඔබ්බෙන්, කිලෝමීටර 18ක ගැඹුරකදී සිදුව ඇතැයි සැළකේ.
රුසියාවේ කම්චට්කා කලාපයට සුනාමියේ සෘජු බලපෑමක් එල්ල වූ අතර, ප්‍රාදේශීය හදිසි අවස්ථා අමාත්‍ය සර්ජි ලෙබෙඩෙව්ට අනුව, මීටර් 3-4 (අඩි 10-13) දක්වා උසැති සුනාමි රළ වාර්තා වී තිබේ. Severo-Kurilsk වැනි වෙරළබඩ ප්‍රදේශවලින් ජනතාව ආරක්ෂිත ස්ථාන වෙත ඉවත් කර ඇති අතර, මේ වන විට සුළු දේපල හානි, සිදුව ඇති බවට වාර්තා වෙයි.
කෙසේ වෙතත්, මෙතෙක් බරපතල තුවාල හෝ ජීවිත හානි පිළිබඳව තොරතුරු ලැබී නැත.
කම්චට්කා ආණ්ඩුකාර ව්ලැඩිමීර් සොලෝඩොව් කියා සිටියේ මෙය දශක ගණනාවකට පසු මෙම කලාපයට බලපෑ ප්‍රබලතම භූකම්පනය බවයි.
ජපාන රජයද වහාම ක්‍රියාත්මක වෙමින් තම පැසිෆික් වෙරළ තීරයට, විශේෂයෙන්ම හොක්කයිඩෝ ප්‍රදේශයට, සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කර තිබේ.
ජපාන කාලගුණ විද්‍යා ඒජන්සිය පවසන්නේ මීටර් 1-3 (අඩි 3.3-10) දක්වා උසැති සුනාමි රළ ඇතිවිය හැකි බවයි.
ජනතාවට වෙරළබඩ ප්‍රදේශවලින් සහ ගංගා ආශ්‍රිත ප්‍රදේශවලින් වහාම ඉවත් වී උස් බිම් හෝ ආරක්ෂිත ගොඩනැගිලි වෙත යන ලෙසට දැඩි උපදෙස් ලබා දී ඇත. “සුනාමි රළ නැවත නැවතත් එල්ල වීමට අපේක්ෂා කෙරේ. අනතුරු ඇඟවීම ඉවත් කරන තෙක් ආරක්ෂිත බිමෙන් ඉවත් නොවන්න” යනුවෙන් ජපන් බලධාරීන් අවධාරණය කර ඇත.
2011 සුනාමියෙන් බරපතල ලෙස හානියට පත් වූ ෆුකුෂිමා ඩයිචි න්‍යෂ්ටික බලාගාරයේ සේවකයන් පවා ආරක්ෂිත ප්‍රදේශ වෙත ඉවත් කර ඇති බවට වාර්තා වෙයි.
ජපානයේ අගමැති කියා සිටියේ තත්ත්වය තක්සේරු කරමින් සිටින බවත්, ඕනෑම සහන කටයුත්තකදී මිනිස් ජීවිතවලට ප්‍රමුඛත්වය දෙන බවත්ය.
මෙම භූකම්පනයේ බලපෑම පැසිෆික් සාගරය හරහා පැතිරී ඇති අතර, ඇමරිකා එක්සත් ජනපදයේ දූපත් භූමි සහ ප්‍රධාන භූමියටද සුනාමි අනතුරු ඇඟවීම් නිකුත් කර තිබේ.
එක්සත් ජනපද පැසිෆික් සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමේ මධ්‍යස්ථානයට (PTWC) අනුව, ගුවාම් දූපත් භූමියට මීටර් 1-3 (අඩි 3.3-10) දක්වා උසැති රළ තර්ජනයක් විය හැකියි.
එසේම හවායි හි හොනොලුලු ඇතුළු ඕආහු දූපතේ විශාල කොටස් සඳහා “ක්ෂණිකව ඉවත් වීමේ” නියෝග නිකුත් කර තිබේ.
හොනොලුලු හදිසි කළමනාකරණ දෙපාර්තමේන්තුව සමාජ මාධ්‍ය හරහා “විනාශකාරී සුනාමි රළ අපේක්ෂා කෙරේ!” යනුවෙන් අනතුරු අඟවා ඇත. හවායි විශ්ව විද්‍යාලයේ භූ භෞතික විද්‍යා හා භූ කම්පන අංශයේ සහකාර මහාචාර්ය හෙලන් ජැනිස්සෙව්ස්කි, බීබීසීයේ නිවුස්ඩේ වැඩසටනට අදහස් දක්වමින්, මෙම භූකම්පනය වාර්තාගත ඉතිහාසයේ දරුණුතම දහය අතරට ශ්‍රේණිගත වන බව කියා ඇත.
එසේම කැලිෆෝනියා, ඔරිගන් සහ වොෂින්ටන් ප්‍රාන්ත සඳහාද සුනාමි අවවාද නිකුත් කර තිබිණ.
බහුවිධ රළ පහර පැය 10 සිට 36 දක්වා පැවතිය හැකි බැවින් වෙරළ තීරයෙන් ඈත්ව සිටින ලෙස බලධාරීන් ජනතාවට උපදෙස් දී ඇත. කැලිෆෝනියානු වැසියන්ට නිල කෙටි පණිවිඩ අනතුරු ඇඟවීම් ලැබී ඇති අතර, එහි වෙරළට හෝ මුහුදු තීරයට යාමෙන් වැළකී සිටින ලෙස අවධාරණය කර ඇති නමුත්, මේ වන විට ඉවත් කිරීමක් සිදු නොවන බව දන්වා තිබෙනවා.
මේ සම්බන්ධව ඇමරිකානු ජනාධිපති ඩොනල්ඩ් ට්‍රම්ප් ද සිය සමාජ මාධ්‍ය ගිනුමෙන් ජනතාව දැනුවත් කර තිබේ.
එහි මෙසේ සඳහන් ය.
පැසිෆික් සාගරයේ සිදුවූ විශාල භූකම්පනයක් හේතුවෙන්, හවායි හි ජීවත් වන ජනතාව සඳහා සුනාමි අනතුරු ඇඟවීමක් (Tsunami Warning) ක්‍රියාත්මකයි. ඇලස්කාවට සහ එක්සත් ජනපදයේ පැසිෆික් වෙරළ තීරයට සුනාමි අවවාදයක් (Tsunami Watch) ක්‍රියාත්මකයි. ජපානය ද මේ අතරට වැටෙනවා. ශක්තිමත්ව සිටින්න සහ ආරක්ෂිතව සිටින්න!”
ඔහු අදාළ තොරතුරු සඳහා නිල වෙබ් අඩවියකට පිවිසෙන ලෙසද උපදෙස් දී ඇත.
මේ අතර පිලිපීනය, නවසීලන්තය සහ අනෙකුත් පැසිෆික් මුහුද ආසන්න රටවල්ද සුනාමි අවවාද නිකුත් කර ඇති අතර, තම වෙරළ තීරයන්හි අසාමාන්‍ය දියවැල් හෝ රළ පහරවල් ඇතිවිය හැකි බවට අනතුරු අඟවා තිබේ. සියලුම රටවල්වල බලධාරීන් ජනතාවට සෝදිසියෙන් සිටින ලෙසත්, හදිසි අවස්ථා නිලධාරීන්ගේ උපදෙස් පිළිපදින ලෙසත් දැඩිව අවධාරණය කර ඇත.
- copied
