06/06/2025
Khudbadda maalinta carafe ee sanadkan 1446/12/9. HJ.
Alle ayaa mahad oo dhan usugnaatey, Allihii awoodda iyo cilmiga badnaa, Boqorkii dahirnaa ee kadheeraa xummaan iyo Nusqaan oo dhan, waxaan uga mahad celineynaa inuu nagu hanuuniyey Diinta islaamka oo dhidibada ugu taagan shan Tiir oo waa weyn, waxaan qireyaa in Allaha waaxidka ah ee weynida iyo karaamada usaaxiibka ah mooyee aan Alle kale oo xaq lagu caabuda jirin. Sidoo kale waxaan qireyaa in Nabi muxammed ﷺuu yahay adoonkii alle iyo rasuulkii uu soo dirsadey nabad galyo iyo naxariis korkiisa ha ahaatee isaga iyo ehelkiisa iyo asxaabtiisii iyo inta jidkoodii raacdeyba.
Intaa kadib:
Mu'miniintow Alle kagabaqa subxaanahu watacaalaa sammeynta wuxuu idin farey iyo kaharida waxaa uu idinka reebey. Allena waxaa uu jecelyahay kuwa isaga kabaqa ciribta dambena ee wanaagsanna iyaga ayuu siiyey. sidoo kale Alle kacabsigu waxaa uu sabab uyahay helidda kheyr aduun iyo mid aakhiro.
Alle wuxuu yiri:
15 آل عمران: ﴿قُلْ أَؤُنَبِّئُكُم بِخَيْرٍ مِّن ذَٰلِكُمْ ۚ لِلَّذِينَ اتَّقَوْا عِندَ رَبِّهِمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا وَأَزْوَاجٌ
مُّطَهَّرَةٌ وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ بَصِيرٌ بِالْعِبَادِ﴾
Macnaha: suubane kudheh dadka" ma idiin sheegaa wax ka kheyr badan waxyaaba aad jeceshihiin ee aduunyada ah ee lasoo sheegey, dadka alle kabaqey waxaa ay rabbigooda agtiisa kuleeyihiin Jannooyin hoosteedu ay burqaneyaan webiyaal, janadaas ayey galeyaan iyagoo kuwaaraya, waxaa kaloy leeyihiin xaasas xumaan oo dhan laga nadiifiyey, Allena waa arkaa adoomadiisa".
Alle wuxuu yiri:
الأعراف: 96 ﴿ وَلَوْ أَنَّ أَهْلَ الْقُرَىٰ آمَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنَا عَلَيْهِم بَرَكَاتٍ مِّنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ وَلَٰكِن كَذَّبُوا فَأَخَذْنَاهُم بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ﴾
Macnaha: "haddii dadka magaalooyinka degani ay alle rumeyn lahaayeen oo alle kabiqi lahaayeen
waxaan usoo furi lahayn barakooyinka samada, waxaana usoo saari lahayn kheyrka dhulka, haseyeeshee waa ay beeniyeen markaasaanu waxii ay kasbadeen kuciqaabney".
Alle waxaa uu lahadley addoomadiisa xujaajta ah waxaana uu farey in ay isaga kabaqaan, wuxuuna kuyiri: "
﴿...وتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ ۖ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ ۚ وَاتَّقُوا اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ﴾ 2 المائدة
Macnaha:" isu kaashada wanaaga iyo Alle kacabsiga hana isugu kaashanina dembi iyo cadaawad, Allena kabaqa ciqaabtiisu waa ay darantahaye".
Alle kacabsigu waa diinta alle oo laqabsado, sharcigiisa oo lagu dhaqmo iyadoo laga baqayo ciqaabtiisa isla markaasina laga rajeyneyo ajar wanaagsan iyo kheyr.
Diinta waa middii uu alle taam yeeley maanta oo kale markii ay soodegtey aayadda:
.المائدة: 3 ﴾ اليومَ أكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وأَتْمَمْتُ علَيْكُم نِعْمَتي ورَضِيتُ لَكُمُ الإسْلَامَ دِينًا ﴿...
Macnaha: maanta ayaanu idiin dhammaystirney diintiina waxaana dushiina kutaam yeeley nimcadeyda, islaamnimada ayaana raali idiinka ahay diin ahaan".
Diinta islaamku waa seddex darajo/heer, waxaa ugu darajo sarreeya ixsaanka, taasoo uu Nabi Muxammed ﷺ uu kufasirey oraahdiisa ah: متفق عليه(الإحسان أنْ تَعْبُدَ اللَّهَ كَأنَّكَ تَرَاهُ، فإنْ لَمْ تَكُنْ تَرَاهُ فإنَّه يَرَاكَ)
Macnaha"ixsaanka ama samafalku waa in aad alle u caabudaa sidii adiga oo ujeeda, haddiise adiga aadan arkeyn isaga ayaa ku arkeya oo kuujeeda".
Alle waxaa uu yiri: ﴿...للَّذِينَ أَحۡسَنُواْ فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا حَسَنَة وَلَدَارُ ٱلۡأٓخِرَةِ خَيۡر وَلَنِعۡمَ دَارُ ٱلۡمُتَّقِينَ ﴾ النحل: 30
Macnaha" kuwa idinkamid ah ee samaha faley aduunkani dhexdiisa waxaa ay leeyihiin wanaag, daarta aakhiro waxaa ujira ayaana uga kheyr badan wixii aduunka lagusiiyo, waxaa Nimco lahaadey kuwo alle kabaqeya daartooda".
Darajada labaad ee diinta waa darajada (Iimaanka), iimaankuna waa: oraah afkoo lagaga dhawaaqo,qalbigana laga aamino, xubnahana lagaga camal falo. wuxuuna iimaanka ku siyaadaa Camalka wanaaagsan,wuxuuna kunusqaamaa macaasida, waana todobaatan iyo dhowr qeybood waxaa ugu sarreeya Kelimada Towxiidka
(لا إله إلا الله) waxaana ugu darajo hooseeya jidka oo laga leexiyo wixii dadka dhibeya, xishoodkuna waa qeyb kamid ah iimaanka.
Waxaa iimaanka kamid ah qaraabada oo laxiriiriyo, waalidka oo loo samafalo, hadalka oo lawanaajiyo iyo runtoo lasheego, ballamaha iyo heshiisyada oo lafuliyo, iyo akhlaaqda oo lahagaajiyo.
Alle waxaa uu yiri subxaanahu watacaalaa"
﴿ وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَىٰ وَالْيَتَامَىٰ وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَىٰ وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَن كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا﴾ سورة النساء، 36.
Macnaha" dadow alle keligiis caabuda waxna hala wadaajinina, waalidiintiinana usama fala iyo qaraabadiina, agoomaha, deriska kuudhaw, deriska kaa durugsan, saaxiibka aad dhinaca isku haysaan ee mar waliba xiriirka dhow idinka dhaxeeyo, qofka musaafurka ah, iyo adoomaha ay gacantiinu milkidey, alle majecla qofka marka uu soconayo kibir isla qal qalloociya marka uu hadleyana faanka badan".
Waxaa kale oo alle yiri: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَوْفُوا بِالْعُقُودِ﴾ سورة المائدة 1
Micnaha" dadka mu'miniinta ahaw oofiya heshiisyada aad gashaan.
Ilaahay wuxuu yiri:
﴿ وَقُل لِّعِبَادِي يَقُولُوا الَّتِي هِيَ أَحْسَنُ ۚ إِنَّ الشَّيْطَانَ يَنزَغُ بَيْنَهُمْ ۚ إِنَّ الشَّيْطَانَ كَانَ لِلْإِنسَانِ عَدُوًّا مُّبِينًا﴾ الإسراء: 53
Macnaha" usheeg adoomadeyda in ay kuhadlaan kelimadda wanaagsan, waayo sheydaanka ayaa was waasineya oo ukala dabqaadeyo isku direya, sheydaankuna waxaa uu ahaadey mid cadow idinku ah waliba cadaawaddiisuna ay caddahay".
Wuxuu kalo alle yiri:
﴿ وَلَا تَسْتَوِي الْحَسَنَةُ وَلَا السَّيِّئَةُ ۚ ادْفَعْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَنُ فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ۞
وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا الَّذِينَ صَبَرُوا وَمَا يُلَقَّاهَا إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٍ﴾ فصلت 34-35.
Macnaha" masinna xumaan iyo samaan, kuceli oo kujawaab wanaag wixii xumaan ah oo laguu geysto, haddii aad sidaas yeesho waxaa dhaceysa in qofkii ay caddaawadda idinka dhaxeysay ee xumaanta kuladaba joogey uu noqdo mid gacal turaale leh oo kuu dhaw, haseyeeshee lama waafajiyo oo lama siiyo akhlaaqda noocaas ah qof Samir iyo dheef weyn lasiiyey mooyee"
Iimaanka waxaa kamid ah in lagu samro masaaibta uu alle qadarey, iyo in lagu shukriyo Nimcada alle, in laga towbad keeno lagana qoomameeyo macsida qafladda. alle waxaa uu yiri:
﴿إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُم بِغَيْرِ حِسَابٍ﴾ الزمر 10.
Macnaha"dadka samra ayumbaa abaalkooda loo dhameystiri iyadoo aan loo xisaabin".
Wuxuu kaloo alle yiri:
﴿ وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّكُمْ لَئِن شَكَرْتُمْ لَأَزِيدَنَّكُمْ ۖ وَلَئِن كَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِي لَشَدِيدٌ
﴾ ( إبراهيم، 7
Macnaha:" bal xus markii uu rabbigaa ogeysiis kubixiyey ee uu yiri" dadow haddii aad nimcooyinkeyga iiga shukrisaana waan idiin kordhineyaa haddii aay igu abaal dhacdaana ciqaabteydu waa ay darantahay"
Wuxuu kaloo alle yiri:
﴿ وَأَنِ اسْتَغْفِرُوا رَبَّكُمْ ثُمَّ تُوبُوا إِلَيْهِ يُمَتِّعْكُم مَّتَاعًا حَسَنًا إِلَىٰ أَجَلٍ مُّسَمًّى وَيُؤْتِ كُلَّ ذِي فَضْلٍ فَضْلَهُ ۖ وَإِن تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ
﴾ هود3.
Macanaha:"dadow rabbigiina dembi dhaaf weydiista oo utowbad keena haddii aad sidaas sameysaan nolosha ayuu idinku raaxeyneyaa siwanaagsan ilaa inta laga gaarayo wakhtigii aad adduunka katagi lahaydeen, qofkasta oo wax dheeraad ah layimaadana waanu siineyna abaalka dheeraadkiisa, haddiise aad jeedsataan waxaan anigu idiin kabaqeyaa maalin weyn oo imaandoona cadaabkiisa".
Iimaanka tiirarkiisu waa lix: waana in alle oo larumeeyo iyo malaa'igtiisa, kutubtiisa, Rusushiisa, maalinta qiyaame, iyo qadarka kheyrkiisa iyo shartiisaba.
Wuxuu kaloo alle yiri" ﴿ولَٰكِنَّ الْبِرَّ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَالْمَلَائِكَةِ وَالْكِتَابِ وَالنَّبِيِّينَ..﴾البقرة 177
Macnaha" samafalku waa qofkii rumeya alle iyo maalinta dambe, malaa'igta, kutubtii alle soo dajiyey iyo Nabiyada"
Wuxuu alle subxaaanahu watacaalaa yiri: ﴿ إِنَّا كُلَّ شَيْءٍ خَلَقْنَاهُ بِقَدَرٍ﴾ القمر 49
Macnaha: wax kasta annagaa ku abuurney qadar iyo xukun qoran korkiisa.
Iimaanka waxaa uu keeneyaa bad-baado iyo liibaanta aduunka iyo midda aakhiro. alle waxuu yiri:
﴿ وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ جَنَّٰت تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَمَسَٰكِنَ طَيِّبَة فِي جَنَّٰتِ عَدۡن وَرِضۡوَٰن مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
﴾ التوبة: 72
Micnaha: "alle waxaa uu ragga mu'miniinta ah iyo dumarka mu'minatka ah uballanqaadey jannooyin hoostoodu ay burqaneyaan webiyaal, waana ay kuwaareyaan dhexdeeda, waxaa kaloo ay jannadaas aan dhammaaneyn dhexdeeda kulleeyihiin guriyo qurxoon oo caaqibo leh, waxaa intaaba kasiiweyn raali ahaanshiyaha alle kaasaana ah liibaanta weyn".
Alle subxaanahu watacaalaa waxaa kaloo yiri: ﴿ الَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يَلْبِسُوا إِيمَانَهُم بِظُلْمٍ أُولَٰئِكَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَهُم مُّهْتَدُونَ﴾ الأنعام،82
Micnaha: kuwa alle rumeeyey misana iimaankooda baraxtiray oo aan dulmi kudheehin(Shirki) kuwaasi waxaa ay leeyihiin amni waana iyaga kuwa hanuunsan.
Waxaa kaloo alle subxaanahu watacaalaa yiri:
﴿ إِنَّا لَنَنصُرُ رُسُلَنَا وَالَّذِينَ آمَنُوا فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَيَوْمَ يَقُومُ الْأَشْهَادُ﴾غافر51
Micnaha: annaga ayaa uhiilineyna rusushayada iyo kuwa mu'miniinta ah ee raacey adduunyada gudihiisa ayaan ugu hiilineynaa iyo maalinta ay markhaatiyaashu istaageyaan si ay maragooda ufuraan (maalinta qiyaame).
Alle oo larumeeyo waxaa soo guda galeya in larumeeyo in uu isaga keligiis wax abuurey, bar baarinta iyo maamulka makhluuqa koonka leeyahay , iyo in uu kusifeysanyahay sifooyin sar sare uuna leeyahay magacyo wanaagsan. Waxaa uu alle yiri:
﴿ إِنَّ رَبَّكُمُ اللَّهُ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٍ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ يَطْلُبُهُ حَثِيثًا وَالشمسوَالْقَمَرَ وَالنُّجُومَ مُسَخَّرَاتٍ بِأَمْرِهِ ۗ أَلَا لَهُ الْخَلْقُ وَالْأَمْرُ ۗ تَبَارَكَ اللَّهُ رَبُّ الْعَالَمِين۞
ادْعُوا رَبَّكُمْ تَضَرُّعًا وَخُفْيَةً ۚ إِنَّهُ لَا
يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ
۞ وَلَا تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ بَعْدَ إِصْلَاحِهَا وَادْعُوهُ خَوْفًا وَطَمَعًا ۚ إِنَّ رَحْمَتَ اللَّهِ قَرِيبٌ مِّنَ الْمُحْسِنِينَ﴾ الأعراف، 45-55-56.
Dadow rabbigiina waa midka samooyinka iyo dhulalka ku abuurey lix maalmood gudahood ,kadibna waxaa uu kakor noqdey oo uu ku ekaadey carshigiisa, habeenkii ayuu kudaboolaa maalinkii, mid waliba kan kale ayuu raadsaneyaa oo kadaba tageyaa si deg deg ah. qorraxda, dayaxa iyo xidiguba waxaa ay kusocdaan fududeynta amarka alle. war hooy baraaruga oo abuurka iyo taladaba alle keliya ayaa iska leh, ee kaligiis caabuda oo barya idinka oo is bihin bihineya oo ubaryeyeya hana kuxad gudbina ducada alle majecla dadka xad gudba e. dhulkana ha fasahaadinina markuu alle hagaajiyey kadib, alle barya idinkoo kabaqeya ciqaabtiisa islamarkaasina rajo kaqaba Naxariistiisa,waxaa dhab ah in naxariista alle ay udhowdahay dadka samafalayaasha.
Waxaan rumeysanahay malaa'igta karaameysan waxaa uu alle subxaanahu watacaalaa yiri:
﴿ تَكَادُ السَّمَاوَاتُ يَتَفَطَّرْنَ مِن فَوْقِهِنَّ ۚ وَالْمَلَائِكَةُ يُسَبِّحُونَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَيَسْتَغْفِرُونَ لِمَن فِي الْأَرْضِ ۗ أَلَا إِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ﴾ شورى،5.
macnaha: samooyinka waxaa ay kusigteen in ay Meesha kore kasoo daadaan oo dil dillaacaan weynida iyo awoodda alle awgeed, malaaigtana waa ay tasbiixsaneyaa alle ayey kahufeyaan waxaan uqalmin iyagoo kudareya mahadda rabbi, waxeyna alle dembi dhaaf uweydiineyaan dadka dhulka jooga, waar hooy baraaruga alle dembiyada oo dhan buu dhaafaa waana naxariis badanyahaye.
Waxaan kaloo rumeysanahay wixii uu alle soodejiyey ee kutub ahaa oo ay kamid yihiin: Towraad, injiil. qur'aanka kanna alle waxaa uu kadhigey mid kutubta h**e ilaalineya, caddeyneya oo kumarkhaati kacaya.
Waxaa uu alle subxaanahu watacaalaa yiri:
﴿ اللَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْحَيُّ الْقَيُّوم) ُ نَزَّلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ وَأَنْزَلَ التَّوْرَاةَ وَالْإِنْجِيلَ ۞ مِنْ قَبْلُ هُدًى لِلنَّاسِ وَأَنْزَلَ الْفُرْقَانَ ﴾آل عمران: 1 - 4.
Macnaha:"alle isaga mooyee alle kale oo xaq lagu caabudo majiro, waana allaha nool ee heeganka ah, waxaa uu soodejiyey kitaabka qur'aanka ah si xaq ah, kaasoo urumeyneya kutubtii kahorreysey, waxaa kaloo uu h**ey usoo dejiyey towraad iyo injiil, dadka ayuu hanuun u ahaa, waxaa kaluu soodejiyey furqaan".
Waxaa uu alle yiri: ﴿ وَأَنزَلْنَا إِلَيْكَ الْكِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ الْكِتَابِ وَمُهَيْمِنًا عَلَيْهِ﴾ المائدة48
Macnaha: "Suubane waxaan kugu soodejiney kitaabka isagoo xaq kudheehan oo rumeyneya wixii kahorreeyey ee kutub ahaa isla markaasina ilaalineya oo kumar khaati kaceya.
Waxaan rumeyneynaa rusushii alle dhammaantood, waxaa uu alle yiri:
﴿ وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا مِن قَبْلِكَ رُسُلًا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ فَجَاءُوهُم بِالْبَيِّنَاتِ فَانتَقَمْنَا مِنَ الَّذِينَ أَجْرَمُوا ۖ وَكَانَ حَقًّا عَلَيْنَا نَصْرُ الْمُؤْمِنِينَ﴾ الروم 47.
Macnaha: waxaanu hortaa dirney rusul waxaana loodirey dadkooda, waxaa ay ulatageen xujooyin Caddeyneya in ay rusul yihiin, ma ay rumeyn ee waa ay beeniyeen markaasaanu ciqaabney oo ka aar goosaney dembigaa ay galeen awgii, sidaasaa waxaa dushayada xaq nagu ah oo isku laasimiyey uhiilinta mu'miniinta.
Waxaan rumeysanahay maalinta aakhiro, in ay tahay maalinta xisaabta iyo abaal marinta, iyo in awliyada alle janno galeyaan, cadowga Allena naar iyo cadaab. Alle waxaa uu yiri:
﴿وَلَلدَّارُ الْآخِرَةُ خَيْرٌ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَ ۗ أَفَلَا تَعْقِلُونَ﴾ الأنعام،32
Micnaha: daarta aakhiro ayaa ukheyr badan dadka alle kabaqey ee miyeydan wax kala garaneyn.
Waxaan rumeysannahay wax kastoo koonkan kadhacaya uu alle qadarey, dhammaan makhluuqaadka waxaa ay kuqoranyihiin oo kukoobanyihiin low-xul maxfuudka.
Alle waxaa uu yiri: ﴿...سُنَّةَ اللَّهِ فِي الَّذِينَ خَلَوْا مِن قَبْلُ ۚ وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ قَدَرًا مَّقْدُورًا﴾ الأحزاب 38
Macnaha: taasi waa jidka alle ee soojireenka ah ee umadihii tagey lagula dhaqmayey, alle amarkiisana waxaa uu ahaadey mid jaan go'an oo wakhti leh.
Waxaa kale oo alle yiri: الطلاق3 ﴿إِنَّ اللَّهَ بَالِغُ أَمْرِهِ ۚ قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا﴾
Macnaha: "alle waa mid awooda inuu kasal gaaro waxaa uu doonayo, wax kastana waxaa uu uyeeley jaan goyn".
Nabiguna ﷺ waxaa uu islaamka kufasirey:
"Islaamnimada waa in la qiro alle mooyee alle kale in aanu jirin, muxammedna ﷺ in uu yahay rasuulka alle, in salaadda la oogo, Zakada labixiyo, xajka latago ciddii awooda in ay tagto"
Tiirka koowaad: in alle kaligiis laqiro waxaa soo guda galeya in cibaada oo dhan alle kaliya uu xaq uleeyahay, cid kalena xageeda aan loo leexin Karin cidduu doono ha ahaadee sida malag, Nabi iyo wali saalax ah iyo cid kasta oo kale. alle waxaa uu yiri:
﴿ يَا أَيُّهَا النَّاسُ اعْبُدُوا رَبَّكُمُ الَّذِي خَلَقَكُمْ وَالَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ﴾ البقرة:21
Micnaha: "dadow caabuda rabigiina idin abuurey idinka iyo umadihii idinka horreeyeyba waxaad mudantihiin in aad alle uga baqdaan"
Wuxuu kaloo yiri alle: ﴿ فَلَا تَدْعُ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتَكُونَ مِنَ الْمُعَذَّبِينَ﴾ الشعراء 213
Micnaha" Alle mooye cid kale ha caabudinin haddii aad sameyso waxaad kamid noqoneysaa kuwa lacadaabo"
Alle waxaa uu yiri subxaanu watacaalaa:
﴿ قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا وَلَا يَتَّخِذَ بَعْضُنَا بَعْضًا أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللَّهِ ۚ فَإِن تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ﴾ آل عمران 64
Macnaha: suubane waxaad kutiraahdaa" ukaaleeya kalimadda Towxiidka oo aan uwada simanahay, waa in aynaan caabudin alle mooye cid kale, oo aynaan cibaadadiisa lawadaajin wax kale, waana in aynaan qaarkeen qaarka kale kadhigan rabiyaal alle kasokeeya, haddiise aad diidaan oo aad kajeedsataan baaqaas waxaad kutiraahdaa: markhaati ka ahaada anaga in aan alle isu dhiibney oo muslimiin nahay" taas ayey sharafta iyo cisiga nafta kujirtaa, alle mooyee cid kale la isuma dulleynkaro.
Wuxuu yiri alle subxaanahu watacaalaa:
﴿ وَإِن يَمْسَسْكَ اللَّهُ بِضُرٍّ فَلَا كَاشِفَ لَهُ إِلَّا هُوَ ۖ وَإِن يُرِدْكَ بِخَيْرٍ فَلَا رَادَّ لِفَضْلِهِ ۚ يُصِيبُ بِهِ مَن يَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ ۚ وَهُوَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ﴾ يونس: 107
Macnaha: haddii ay dhibaato kugu dhacdo alle mooyee cid kale oo kaaqaadi karta majirto, haddii uu alle kheyr kula doonno cid kaa hor joogsankarta majirto, ciddii uu doono oo addoomadiisa kamid ah ayuu dheeraadkiisa siiyaa, waana mid dembi dhaaf badan oo naxariis badan"
Nabi muxammed ﷺ oo Nabinimo looqiro iyana waxaa ay keeneysaa in warkiisa iyo amarkiisa layeelo, larummeeyo wixii uu sheegey, in cibaadada looga deydo oo jidkiisii iyo sunadiisii lamaro, waayo cibaada alle ma ansaxeyso waddo iyo qaab aan ahayn middi Nabi Muxumed ﷺ alle kucaabudey Alle ayaa yiri
﴿ لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِّنْ أَنفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُم بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَّحِيمٌ﴾ التوبة: 128
Macnaha:"dadow xaqiiqdii waxaa idiin yimid rasuul idinka idinka mid ah kaasoo ay ku adagtahay wixii idin dhibeya, idinkula dedaaleya iimaanka, waana mid aad idinku turaale iyo naxariis badan"
Waxaa uu rabbi yiri subxaanahu watacaalaa isagoo kawarameya ahlu kitab:
﴿ الَّذِينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الْأُمِّيَّ الَّذِي يَجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِندَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنجِيلِ...﴾ الأعراف: 157
Macnaha aayadda:"waxaa liibaaney kuwa raaceya rasuulka nabiga ah ee sidii hooyadii kudhashey ah wax qoreyn waxna meel ka akhrineyn, kaasoo ay kaheleyaan tilmaamihiisa iyadoo kuqoran kitaabtii ay haysteen ee towraad iyo injiil".
Wuxuu alle yiri" النساء: 59
﴿فإِن تَنَازَعْتُمْ فِي شَيْءٍ فَرُدُّوهُ إِلَى اللَّهِ وَالرَّسُولِ إِن كُنتُمْ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۚ ذَٰلِكَ خَيْرٌ وَأَحْسَنُ تَأْوِيلًا﴾
Macnaha:"dadow haddii aad wax isku qabataan waxaad ucelisaan alle iyo rasuulkiisa taasaa kheyr badan Caaqibo ahaan".
In laqiro risaala Nabi Muxammed ﷺ waxaa ay meesha kasaareysaa is haysiga iyo kala duwanaashiyaha umadda wayna mideyneysaa, il keliya ayey kawada qaadaneyaan cibaadadooda, taasi waxaa ay keeneysaa in alle aan lagu caabudin kitaabka iyo sunada wixii kusugan waxaan ahayn lagana fogaado bidcada, sidaas ayey ummaddu kumidoobeysa qalbiyaduna ay isku jeclaaneyaan.
Tiirka labaad ee islaamka: waa salaadda oo la oogo. Salaaddu waxaa ay hagaajineysaa xiriirka udhaxeeya addoonka iyo rabbigiisa, waxaa ay sabab utahay in addoonka uu kabed-baado cadaabka alle, waxaa hagaageya wakhtigiisa, waxaa ay addoonka dareensiineysaa inuu alle ilaalineyo oo lasocodo, waxeyna uhorseedeysaa in uu kutaba barto gudashada mas'uuliyadaha iyo hawlaha uyaala.
Sidooo kale salaaddu waxaa ay dahireysaa jidhka sare iyo qalbiga qofka si lataabankaro iyo si aan lataabankarinba. Salaadda jamaacada lagu tukado waxaa ay xoojineysaa iskuxirnaanta bulshada waxeyna uhorseedeysaa in ay is jeclaadaan. Alle wuxuu yiri subxaaanahu watacaalaa:
﴿ حَافِظُوا عَلَى الصَّلَوَاتِ وَالصَّلَاةِ الْوُسْطَىٰ وَقُومُوا لِلَّهِ قَانِتِينَ﴾ سورة البقرة: 238
Macnaha:"ilaaliya salaadaha shanta ah sigaar ah waxaad u ilaalisaan salaadda dhaxe, Allena isu taaga idinkoo aamusan oo adeeceya".
Waxaa kale oo alle yiri: ﴿إنَّ الصَّلَاةَ كَانَتْ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ كِتَابًا مَّوْقُوتًا﴾ سورة النساء،103
Macnaha: "salaaddu waxaa ay ahayd mid mu'miiniinta korkooda waajib ku ah, iyadoo leh wakhti xadidan oo lagudaneyo"
Waxaa kale oo alle yiri: ﴿إنَّ الصَّلَاةَ تَنْهَىٰ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ ۗ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ ۗ وَاللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَصْنَعُونَ﴾ العنكبوت 45
macnaha: "Salaaddu waxaa ay reebeysaa fuxshiga iyo xumaan oo dhan, xuska alle ayaana kaweyn, Allena waa ogyahay waxaad sameyneysaan dadow".
Waxaa kale oo alle yiri: المؤمنون، 1-2. ﴿ قَدْ أَفْلَحَ الْمُؤْمِنُونَ
۞ الَّذِينَ هُمْ فِي صَلَاتِهِمْ خَاشِعُونَ ﴾
micnaha: "dhab ahaan waxaa liibaaney dadka mu'miniinta ah, kuwaasoo salaaddooda kudhex khushuuceya".
Waxaa kale oo yiri alle:
﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاةِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَكُمْ وَأَيْدِيَكُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ ۚ وَإِن كُنتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا﴾سورة المائدة6
Micnaha: " dadka mu'miniinta ahaw marka aad doontaan in aad salaad tukataan, marka h**e weysasta oo dhaqa wajiyadiina iyo gacmihiina ilaa xusulada, waxaad masaxdaan madax yadiina, waxaad sidoo kale dhaqdaan lugihiina ilaa canqowyada. Haddii ay janaabo idinku dhacdona dahaaro qaata oo qubeysta"
Waxaa kale oo uu yiri: ﴿ وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَيِ النَّهَارِ وَزُلَفًا مِّنَ اللَّيْلِ ۚ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئَاتِ ۚ ذَٰلِكَ ذِكْرَىٰ لِلذَّاكِرِينَ﴾ هود 114
Macnaha: waxaad oogtaan salaadda maalinka labadiisa daraf iyo qeyb habeenkii kamid ah, xasanaadku waxaa ay kaxeyneyaan xumaanta, arintaasina waxaa ay waano utahay dadka xuseya alle.
Tiirarka sedaxaad ee islaamka waa Zakada: sakadu waa in aad bixiso qeyb gaar ah oo xoolahaaga kamid iyadoo lasiineyo cid gaar ah. Sakadu waxaa ay bulshada kusoocelineysaa wax tar, waxaana ay kor uqaadeysaa dhaq dhaqaaqa dhaqaalaha, naftuna waxaa ay kadahireysaa bukhliga iyo daneysiga, waxay nafta bareysaa wax bixinta, waxaa ay dabooleysaa baahida kuwo baahan, waxaa ay xoojineysaa xiriirka bulshadda dhexdeeda ah, waxaa ay abuureysaa isjeceyl isku soo dhawaansho,iyo isku tiirsanaanta.
Waxaa uu alle yiri: ﴿ ...وَآتُوا الزَّكَاةَ وَمَا تُقَدِّمُوا لِأَنفُسِكُم مِّنْ خَيْرٍ تَجِدُوهُ عِندَ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ﴾ البقرة: 110
micnaha: bixiya sakada, waxaad naftiina uhorumarisaan oo kheyr ah waxaad kaheleysaan alle agtiisa, kaasaana idiin kheyr badan idiina ajar badan, alle waxaa aad sameysaan waa arkaa".
Waxaa kale oo alle yiri:
﴿ وَ رَحْمَتِي وَسِعَتْ كُلَّ شَيْءٍ ۚ فَسَأَكْتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤْتُونَ الزَّكَاةَ وَالَّذِينَ هُم بِآيَاتِنَا يُؤْمِنُونَ﴾ سورة الأعراف 156
Micnaha: "Naxariisteydana waxaan ay gaareysaa wax waliba, waxaana sigaar ah ugu waajibineyaa kuwo alle kabaqa oo sakada bixiya, iyo kuwo aayaadkayaga rumeeya".
Waxaa kale oo alle yiri:
﴿ خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ إِنَّ صَلَاتَكَ سَكَنٌ لَّهُمْ ۗ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ﴾ سورة التوبة103 micnaha
" kaqaad xoolahooda sadaqo aad ku dahireyso oo aad kaga hufeyso wixii xunba una
ducay waayo ducadaadu wexey u tahay xasilooni, alle waa maqal badane cilmi badan
﴿ إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاكِينِ وَالْعَامِلِينَ عَلَيْهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِي الرِّقَابِ وَالْغَارِمِينَ وَفِي سَبِيلِ اللَّهِ وَابْنِ السَّبِيلِ ۖ فَرِيضَةً مِّنَ اللَّهِ ۗ وَاللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ﴾التوبة60
micnaha: Zakada waxaa xaq uleh dad fuqarada ah, masaa kiinta, dadka kashaqeeya zakada,kuwo quluubtooda islaamnimada lajecleysiineyo ee lasoo jiideyo, xorreynta addoomaha, jidka alle iyo qofka Socotada ah, waa waajib xagga alle laga jaangooyey, Allena waa cilmi badane fal-san".
Tiirka afaraad ee islaamka waa soonka bisha ramadaan:
Soonka bisha ramadaan waxaa uu nafta bareyaa samirka iyo in ay iska caabiso shahawaadka ay jeceshahay, waxaa uu qofka dareensiineyaa baahida kuwo wax la aanta ah qabaan, waxaa uu nafta kutarbiyeyneyaa in ay ka adkaato dhaqamada xun-xun ee ay laqabsatey, wuxuu qalbiga kasaareyaa kibirka iyo aduunyo jaceylka, wuxuu bareyaa is dhul dhiga, waxaa uu jirku kaheleyaa caafimaad.
Alle waxaa uu yir:
﴿ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ ۞
أَيَّامًا مَّعْدُودَاتٍ ۚ فَمَن كَانَ مِنكُم مَّرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِّنْ أَيَّامٍ أُخَرَ وَعَلَى الَّذِينَ يُطِيقُونَهُ فِدْيَةٌ طَعَامُ مِسْكِينٍ ۖ فَمَن تَطَوَّعَ خَيْرًا فَهُوَ خَيْرٌ لَّهُ ۚ وَأَن تَصُومُوا خَيْرٌ لَّكُمْ ۖ إِن كُنتُمْ تَعْلَمُونَ﴾ البقرة: 184 183
micnaha: dadow waxaan idinku waajibiney soonka bisha ramadaan sidii aanu umadihii idinka horreeyeyba ugu waajibiney oo kale, si aad alle uga cabsataan. Maalmo tirsan ayaa soonkooda la idinku waajibiyey, qofkii xanuunsan ee Safar kujira, ha iska afuraan oo maalmo kale hasoomaan bedelka maalmihii ay Afureen. Kuwa aan soonka Karin waayeelnimo ama xanuun aan bogsiimo lahayan awgiisa, waxaa ay iska bixineyaan fidyo miskiin,qofkii kheyr dheeraad ah layimaada isaga ayey ufiicantahay, in aad soontaan ayaana idiin kheyr badan haddii aad ogaan lahaydeen waxaa kusugan".
Tiirka shanaad ee islaamka waa xajka:
Waa booqashada Baydka alle si loogu soo guto acmaasha xajka, waxaa kaloo kusugan waanada iyo is xasuusinta weynida alle iyo awaamirtiisa si ay naftu uqaadato oo aqbasho iyadoo raali ah oo aan laqasabeyn. Xajka waxaa kusugan nidaam bulsho, quudin cunto, maadaama lagowracayo hadyigii, Nederkii iyo fidyadii, sidoo kale waxaa xajka kusugan wakhtiga la ixtiraamo loogana faa'ideysto wixii wax tar leh. alle waxaa uu yiri:
﴿ وَأَتِمُّوا الْحَجَّ وَالْعُمْرَةَ لِلَّهِ ۚ فَإِنْ أُحْصِرْتُمْ فَمَا اسْتَيْسَرَ مِنَ الْهَدْيِ ﴾ البقرة 196 ۚ
Micnaha: xajka iyo cumrada alle dartiisa udhameystira, haddii la idin go'doomiyo oo aad gaari weydeydaan xalaalooba oo gawraca wixii idiin fudud oo hadyi ah".
Alle waxaa uu yiri:
﴿ الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ ۚ فَمَن فَرَضَ فِيهِنَّ الْحَجَّ فَلَا رَفَثَ وَلَا فُسُوقَ وَلَا جِدَالَ فِي الْحَجِّ ۗ وَمَا تَفْعَلُوا مِنْ خَيْرٍ يَعْلَمْهُ اللَّهُ ۗ وَتَزَوَّدُوا فَإِنَّ خَيْرَ الزَّادِ التَّقْوَىٰ ۚ وَاتَّقُونِ يَا أُولِي الْأَلْبَابِ﴾ البقرة 197.
macnaha:"xajku waa bilo gooni ah oo layaqaano,qofkii bilahaas gudahooda xaj xirta, uma banana Galmo iyo arima dumarka laxiriira,iyo faasiqnimo, iyo muran toona xajka dhexdiisa,wixii kheyr ah ee aad sameysaan alle ayaa idiin og".
Alle wuxuu yiri:
البقرة 198 ﴿ فَإِذَا أَفَضْتُم مِّنْ عَرَفَاتٍ فَاذْكُرُوا اللَّهَ عِندَ الْمَشْعَرِ الْحَرَامِ ۖ وَاذْكُرُوهُ كَمَا هَدَاكُمْ وَإِن كُنتُم مِّن قَبْلِهِ لَمِنَ الضَّالِّينَ﴾
Micnaha: marka aad kasoo gadoontaan bankii carafo, alle kuxusa mashacar al-xaraamka agtiisa, uxusa alle hanuuninta uu idin hanuuniyey darteed, maadaama hanuunintaas kahor aad ahaydeen kuwo dhunsan.
Ilaahey beytkiisa xurmada leh dadkii usoo xajiyeyow!
Shaqada adage e hayso boqortooyada Sucuudi carabiya Ee ah daryeelka iyo daneynta sarreysa ee laba xaram ee sharafta leh iyo goobaha kale barakeysan ay daryeeleyso, iyo adeegyada sarreeya ee ay uqabaneyso dadka xajineya iyadoo ay mataleyaan hay'adaha uxilsaaran adeega xajka iyo ciidamada Amniga taas ayaa usuura galisey xujayda in ay acmaashooda ugutaan si degan oo fudud oo xasilooni leh.
Qofka muslimk ah waxaa waajib ku ah, inuu ilaaliyo nidaamka toosinta iyo hagista hay'ada kashaqeeya arimaha xajka, waana qeyb kamid waxyaabaha maqaasida shareecada islaamka ah, waana waajib diini ah iyo mid akhlaaqeed iyo hab-dhaqan xadaaradeed kaasoo muujineya iskaashi dhab iyo isku tiirsanaan taasoo keeneysa habsami usocdka xujaajta ee gudashada acmaasha xajka si dhib yer.
Ilaahey beytkiisa xurmada leh dadkii soo xajiyeyow!
Nabigeena wuxuu istaagey carafo kadib markii uu khudbadeyey ee uu tukadey duhur iyo casar la isku darey oo lagaabiyey, wuu taagnaa ilaa ay qorraxdu dhaceeysey, kadib wuxuu aadey muzdalifo, halkaas ayuu maqribkii oo saddax rakacadood ah kutukadey iyo cishihii oo laba rakacadood ah wuuna isku darey, halkaas ayuu bariyey oo subaxdii kutukadey, markaasuu halkaa fadhistey isagoo alle xusaya ilaa ay qorraxdu soo Casaatey, kadib waxaa uu aadey minaa wuu soo dhagax tuurtay todobo jeer jamarada wayn,kadibna waxaa uu gawracey hadyigiisii, madaxana waa uu xiirtey, sidaas ayuu kuxalaaloobey xalaalowgii koowaad,
Intaa kadib waxaa uu aadey beydka xurmada leh, Todobo jeer ayuu kudawaafey kacbada sharafta leh, (dawaaful ifaada),kadib waxaa uu kulaabtey minaa, isagoo barinayey dhagaxna tuuranayey maalmihii saddaxda ahaa ee ayaamu tashriiqa.
Maaalinkasta waxaa uu jamaraadka tuuraneyaa 21 jeer, isagoo kabillaabeya tan yer, kuxijineya tan dhaxe kadibna waa duceysanayey wuxuuna ugu dambeysiiyey tan weyn ee (Jamrtu caqaba) qofkii laba maalmood kusoo deg degana waa ubannaantahay. alle wuxuu yiri subxaanahu watacaalaa:
﴿ فَإِذَا قَضَيْتُم مَّنَاسِكَكُمْ فَاذْكُرُوا اللَّهَ كَذِكْرِكُمْ آبَاءَكُمْ أَوْ أَشَدَّ ذِكْرًا ۗ فَمِنَ النَّاسِ مَن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِنْ خَلَاقٍ
۞وَمِنْهُم مَّن يَقُولُ رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ
۞أُولَٰئِكَ لَهُمْ نَصِيبٌ مِّمَّا كَسَبُوا ۚ وَاللَّهُ سَرِيعُ الْحِسَابِ
۞ وَاذْكُرُوا اللَّهَ فِي أَيَّامٍ مَّعْدُودَاتٍ ۚ فَمَن تَعَجَّلَ فِي يَوْمَيْنِ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ وَمَن تَأَخَّرَ فَلَا إِثْمَ عَلَيْهِ ۚ لِمَنِ اتَّقَىٰ ۗ وَاتَّقُوا اللَّهَ وَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ إِلَيْهِ تُحْشَرُونَ﴾ سورة البقرة، الآيات، 200-201-202-203 .
Macnaha: " marka aad acmaashiina xajka soo gudataan xujaajyahay, alle xusa sidii aad aabayaashiinii h**e uxusijirteen iyo si kaddaran. dadka waxaa kamid ah qaar alle kabaryeya aduunyada oo kaliya in wanaag iyo kheyr lagu siiyo, kaasi aakhiro wax dheef ah umajiraan.
Sidoo kale dadka waxaa kamid ah qaar alle kabaryeya wanaag adduun iyo mid aakhiraba, Allena kabaryeya in cadaabka Naarta laga ilaaliyo. kuwaasi waxaa ay leeyihiin wixii wanaagsanaa ee ay kasbadeen abaalkiisa, alle waa mid xisaabtiisu ay deg deg badantahay.
Dadow maalmo kooban oo tirsan badiya xuska alle, qofkii laba maalmood gudahooda deg dega ee baxa wax dembi ah malahan, qofkii dib dhaca oo saddaxda maalmood ee ayaamu tashriiqa ahayd buuxiyana dembi malahan sidaas ayaana uwacan qofkii alle kabaqeya ee alle kabaqa, ogaadana in alle xagiisa la idiin celindoono".
Ilaahey beytkiisa xurmada leh dadkii soo xajiyeyow!
Maalinkiina kan ah waa maalin fadli badan oo Alle Naarta Ka xoraynayo adoomaha, Wuu u soo dhowaanayaa, Malaa'igtiisa ayuuna ugu faanayaa dadka banka carafo taagan
Sidaa daraadeed waxaad badisaan ammaanta Alle xuskiisa, iyo baryadiisa Subxaanu watacaalaa, maadaama meeshan ay tahay meel ducada lagu aqbalo, Alle waxaa uu yiri subxaanahu watacaalaa:
﴿ وَقَالَ رَبُّكُمُ ادْعُونِي أَسْتَجِبْ لَكُمْ ۚ إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ﴾ غافر: 60
Micnaha: "dadow rabbigiin wuxuu yiri ibarya waan idinka aqbaleyaaye, kuwa baryadeyda iska weyneysiinaya waxaa ay Galidoonaan Naarta jahannama iyagoo dulleysan".
Duco:
-Ilaahayow dembigayaga dhaaf oo arimahayaga fududey, ubadka noohagaaji, jannadana nagey, cadaabtana naga ilaali. Ilaahow xajka iyo daacadaada naga aqbal, ilaahow noogu kaalmey xuskaaga iyo shukrigaaga iyo cibaadaada wanaagsan.
-ilaahayow muslimiinta bari iyo galbeedba xaalkooda hagaaji, ilaahow qalbiyadooda isu keen, arimahooda gacanta kuqabo, oo jaceyl dhexdooda dhig.
-Ilaahow gacanta kuqabo xaalka walaalahayo reer falastiin, kooda baahan dhergi, kooda cararey ee hoy la aanta ah hoy sii, kooda baqeya ilaahow amni sii, sharta cadowgoodana allow kaga filnow.
-Illaahow madaxda muslimiinta waafaji kheyr oo dhan, waxaadka kadhigtaa kuwo hanuunka iyo alle kacabsiga sabab unoqda.
-Ilaahayow, u adeegaha labada xarameyn boqor salmaan ibnu abdi'aziiz iyo dhaxal sugihiisa Amiir Moxammed ibnu salmaaan wafaji kheyr oo dhan, oo ka abaal mari wanaaga ay uqabteen islaamka iyo musliinta.
سُبْحَانَ رَبِّكَ رَبِّ الْعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ وَسَلَامٌ عَلَى الْمُرْسَلِينَ وَالْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ، وصلى الله وسلم على نبينا محمد.
اللغة الصومالية: المترجم: الشيخ مختار أحمد علي.
المدقق: على علمي محمد
المحقق: أستاذ مبارك عبد السلام.
Sonna
