
16/06/2025
🏳️🌈 Pride Month ဆိုတာ ဘာလဲ?
Pride Month ဟာ လိင်စိတ်တူသူများ၊ လိင်စိတ်နှစ်မျိုးချစ်သူများ၊ လိင်ပြောင်းသူများနဲ့ ကျား-မ လိင်မခွဲခြားသူများ (LGBTQ+) အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ ယဉ်ကျေးမှု၊ သမိုင်းနဲ့ အခွင့်အရေးတွေကို ဂုဏ်ပြုဂုဏ်ယူတဲ့ လတစ်လဖြစ်ပါတယ်။
ဒီကာလဟာ အများအားဖြင့် ဇွန်လမှာ ကျင်းပပြီး၊ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း နေရာအနှံ့မှာ ပွဲတော်တွေ၊ ချီတက်ပွဲတွေ၊ အထိမ်းအမှတ်ပွဲတွေနဲ့ လှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ Pride Month ဟာ ချစ်ခြင်းမေတ္တာ၊ လက်ခံမှုနဲ့ တန်းတူညီမျှမှုကို အားပေးမြှင့်တင်ရင်း LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ ရုန်းကန်မှုတွေနဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကို ချပြတဲ့ လတစ်လဖြစ်ပါတယ်။
🏳️🌈 Pride Month ဘယ်လိုဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သလဲ?
Pride Month ဖြစ်ပေါ်လာပုံက ၁၉၆၉ ခုနှစ်က အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၊ နယူးယောက်မြို့မှာရှိတဲ့ စတုန်းဝေါလ် အင်းဆိုင်းရက်ကို ဗဟိုပြုထားပါတယ်။ ဒီဖြစ်ရပ်ဟာ LGBTQ+ အခွင့်အရေးလှုပ်ရှားမှုရဲ့ အရေးပါတဲ့ အလှည့်အပြောင်းတစ်ခုဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။
၁၉၆၉ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၈ ရက်မှာ နယူးယောက်မြို့ရဲ့ ဂရင်းနစ်ဗီးလိချ်ရပ်ကွက်မှာရှိတဲ့ စတုန်းဝေါလ် အင်းဆိုင်းဆီမှာ ရဲတပ်ဖွဲ့ရဲ့ ဝင်ရောက်စီးနင်းမှုတစ်ခု ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်မှာ လိင်စိတ်တူသူတွေဟာ ဥပဒေအရ ဖိနှိပ်ခံရပြီး၊ လိင်စိတ်တူသူတွေ စုဝေးလေ့ရှိတဲ့ ဘားတွေနဲ့ အရက်ဆိုင်တွေကို ရဲတပ်ဖွဲ့က မကြာခဏ ဝင်ရောက်စီးနင်းလေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဒီအကြိမ်မှာတော့ စတုန်းဝေါလ်မှာ ရှိတဲ့ လိင်စိတ်တူသူတွေ၊ လိင်ပြောင်းသူတွေနဲ့ ထောက်ခံသူတွေဟာ ဖိနှိပ်မှုကို ဆန့်ကျင်ပြီး ပုန်ကန်ခဲ့ကြပါတယ်။
ဒီဆူပူမှုဟာ ရက်ပေါင်းများစွာ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး၊ LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းရဲ့ အခွင့်အရေးအတွက် လှုံ့ဆော်မှုတစ်ခု ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီဖြစ်ရပ်မှာ အထူးသဖြင့် လိင်ပြောင်းသူတွေဖြစ်တဲ့ မာရှာ ပီ.ဂျွန်ဆန်နဲ့ ဆယ်ဗီယာ ရီဗီယာရာတို့လို ပုဂ္ဂိုလ်တွေဟာ ဦးဆောင်ပါဝင်ခဲ့ပြီး၊ သူတို့ရဲ့ ရဲဝံ့မှုက နောက်ပိုင်းမှာ လှုပ်ရှားမှုတွေအတွက် လှုံ့ဆော်မှုဖြစ်စေခဲ့ပါတယ်။
🏳️🌈 ပထမဆုံး Pride ချီတက်ပွဲ
စတုန်းဝေါလ် ဆူပူမှုရဲ့ တစ်နှစ်ပြည့်အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် ၁၉၇၀ ခုနှစ် ဇွန်လ ၂၈ ရက်မှာ နယူးယောက်မြို့မှာ ပထမဆုံး Gay ချီတက်ပွဲ (Christopher Street Liberation Day March) ကို ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ဒီချီတက်ပွဲဟာ လိင်စိတ်တူသူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးနဲ့ မြင်သာထင်သာရှိမှုကို မြှင့်တင်ဖို့ ရည်ရွယ်ခဲ့ပြီး၊ တခြားမြို့ကြီးတွေဖြစ်တဲ့ လော့စ်အိန်ဂျလိစ်၊ Chicago ဆန်ဖရန်စစ္စကိုတို့မှာလည်း အလားတူ ချီတက်ပွဲတွေ ကျင်းပခဲ့ပါတယ်။ ဒီပွဲတွေဟာ ယနေ့ခေတ် Pride Month ရဲ့ အစမှတ်ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။
🏳️🌈 Pride Month ရဲ့ ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှု
နှစ်များကြာလာတာနဲ့အမျှ Pride Month ဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ ပိုမိုကျယ်ပြန့်လာခဲ့ပါတယ်။ ၁၉၉၉ ခုနှစ်မှာ အမေရိကန်သမ္မတ ဘီလ်ကလင်တန်က ဇွန်လကို “ဂေးနဲ့ လက်စ်ဘီယံ ပရိုက်ဒ်လ” အဖြစ် ကြေညာခဲ့ပြီး၊ ၂၀၀၉ ခုနှစ်မှာ သမ္မတ ဘားရက်အိုဘားမားက ဇွန်လကို “LGBT Pride Month” အဖြစ် တရားဝင်သတ်မှတ်ခဲ့ပါတယ်။ ဒီကာလမှာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအသီးသီးမှာ ပရိုက်ဒ်ပွဲတော်တွေ၊ အလံထူပွဲတွေ၊ အသိပညာပေးလှုပ်ရှားမှုတွေနဲ့ အခမ်းအနားတွေ ကျင်းပလာခဲ့ပါတယ်။
ဒီနေ့ခေတ်မှာ Pride Month ဟာ ရုန်းကန်မှုတွေကို အမှတ်ရရုံသာမက တန်းတူညီမျှမှု၊ လက်ခံမှုနဲ့ မတူကွဲပြားမှုကို ဂုဏ်ပြုတဲ့ အခါသမယတစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ LGBTQ+ အသိုင်းအဝိုင်းဟာ ခွဲခြားဆက်ဆံမှု၊ အကြမ်းဖက်မှုနဲ့ ဥပဒေဆိုင်ရာ စိန်ခေါ်မှုတွေကို ဆက်လက်ရင်ဆိုင်နေရတာကြောင့် Pride Month ဟာ အခွင့်အရေးတွေအတွက် ဆက်လက်တိုက်ပွဲဝင်ဖို့ လှုံ့ဆော်မှုတစ်ခုအဖြစ်လည်း ဆက်လက်ရှိနေပါတယ်။
🏳️🌈 တောင်ကိုရီးယားမှာ Pride Month ကို အဓိကအားဖြင့် Seoul Q***r Culture Festival (SQCF) သို့မဟုတ် Seoul Pride အဖြစ် ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီပွဲဟာ တောင်ကိုရီးယားရဲ့ အကြီးဆုံး LGBTQ+ ပွဲဖြစ်ပြီး၊ ဇွန်လအတွင်း ရက်သတ္တပတ်တစ်ခု သို့မဟုတ် နှစ်ပတ်လောက် ကျင်းပလေ့ရှိပါတယ်။ ၂၀၀၀ ခုနှစ်မှာ စတင်ခဲ့ပြီး ပထမဆုံးနှစ်မှာ လူ ၅၀ ခန့်သာ တက်ရောက်ခဲ့ပေမယ့် ယခုနှစ်တွေမှာတော့ လူပေါင်း သောင်းနဲ့ချီတက်ရောက်တဲ့ အကြီးစားပွဲတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၂၄ ခုနှစ်မှာဆိုရင် လူပေါင်း ၁၅၀,၀၀၀ ခန့် တက်ရောက်ခဲ့တယ်လို့ စီစဉ်သူတွေက ခန့်မှန်းထားပါတယ်။
တောင်ကိုရီးယားဟာ လူမှုရေးအရ ရှေးရိုးစွဲတဲ့ နိုင်ငံတစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် Pride Month ပွဲတွေဟာ ဆန့်ကျင်မှုတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်ရလေ့ရှိပါတယ်။ ခရစ်ယာန်အဖွဲ့တွေနဲ့ ရှေးရိုးစွဲအုပ်စုတွေက ဆန္ဒပြမှုတွေ ပြုလုပ်လေ့ရှိပြီး၊ “လိင်တူဆက်ဆံမှုဟာ အပြစ်ဖြစ်တယ်” ဆိုတဲ့ ဆိုင်းဘုတ်တွေနဲ့ ဆန္ဒပြတာမျိုးတွေ ရှိခဲ့ပါတယ်။ ဥပမာ၊ ၂၀၂၃ ခုနှစ်မှာ Seoul Plaza မှာ ခရစ်ယာန်လူငယ်တွေရဲ့ ဖျော်ဖြေပွဲကို ဦးစားပေးခဲ့ပြီး Pride Parade ကို ခွင့်ပြုချက်မပေးခဲ့ပါဘူး။
ဒါ့အပြင် တောင်ကိုရီးယားမှာ လိင်တူထိမ်းမြားမှုကို တရားဝင်အသိအမှတ်မပြုသေးသလို၊ လိင်စိတ်ခံယူချက်နဲ့ လိင်သန္ဓေအပေါ်အခြေခံတဲ့ ခွဲခြားဆက်ဆံမှုကို တားမြစ်တဲ့ ဥပဒေလည်း မရှိသေးပါဘူး။ ဒါကြောင့် ပွဲတက်ရောက်သူတွေဟာ မတော်မတရား ထုတ်ဖော်ခံရမှာကို စိုးရိမ်တဲ့အတွက် ဓာတ်ပုံရိုက်ခွင့်ကို ကန့်သတ်ထားပြီး၊ မျက်နှာကို မသဲကွဲအောင် ပြုလုပ်ဖို့ တောင်းဆိုလေ့ရှိပါတယ်။
ဒါပေမယ့် တောင်ကိုရီးယားမှာရှိတဲ့ MyanGoal အနေနဲ့လည်း Pride Month ကို ကြိုဆိုဂုဏ်ပြုတဲ့ Company တစ်ခုဖြစ်တာကြောင့် (LGBTQ+) အသိုင်းအဝိုင်းကို ခွဲခြားခြင်းမရှိပဲ ရပ်တည်မှုပေးသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။