17/10/2025
Қазақстанда табиғи қауіптерді талдауға жасанды интеллектіні пайдалану көзделіп отыр
Еліміз тәуелсіздік алғаннан бері зардап шеккен құтқарушылар миллионға жуық адамға көмек көрсетіп, жарты миллионнан астам төтенше жағдай жойылды. Мемлекет басшысының бастамасымен 2020 жылы Төтенше жағдайлар министрлігі қайта құрылды. Бұл жедел ден қоятын күштер мен құралдарды бір ведомствоға біріктіру, басқару тиімділігін және үйлестіру іс-қимылдарын арттыру мүмкіндігін берді. ҚР төтенше жағдайлар вице-министрі Кеген Тұрсынбаев ОКҚ алаңында өткен баспасөз конференциясында осылай деп мәлімдеді.
Ол Қостанай және Абай облыстарындағы орман өрттері, көмір шахталарындағы техногендік авариялар, алапат су тасқыны, Әзірбайжан ұшағының құлауы кезіндегі азаматтарды құтқару сияқты ірі және ауқымды төтенше жағдайларды жою жұмыстары жүргізілгенін еске салды.
«ТЖМ бөлімшелері халықаралық оқу-жаттығуларға, гуманитарлық және авариялық-құтқару операцияларына қатысты. Атап айтқанда, Түркия, Ауғанстан, Қырғызстанда болған өртті, жер сілкінісі мен селдерді жоюға атсалысты. Шет елдерге 49 рет гуманитарлық көмек көрсетілді. Төтенше жағдайлар кезіндегі адам шығыны соңғы 5 жылда орта есеппен 30%-ға қысқарды», – деді спикер.
Бүгінгі таңда министрлік өрт сөндіру және құтқару бөлімшелері, әскери қызметшілер, дәрігерлер, авиация мен теңіз қызметі, оқыту орталықтары, ғылыми институттардан, сондай-ақ кадрлар дайындау ошағы Мәлік Ғабдуллин атындағы Азаматтық қорғау академиясынан тұратын заманауи көпсалалы құрылым болып табылады.
Басқару органдары айтарлықтай жаңғыртылды және барлық деңгейдегі жедел қызметтердің өзара іс-қимыл алгоритмдері жаңартылды. Бұл табиғи апаттардың салдарын азайтып, тиімді әрекет етуге мүмкіндік берді. Атап айтқанда, биыл су басқан елді мекендер саны 95%-ға азайды.
«Цифрландыруға және қауіп-қатерді болжауға көп көңіл бөлінуде. Геоақпараттық және спутниктік жүйелерді белсенді енгізіп жатырмыз, табиғи қауіптерді талдауға жасанды интеллектіні пайдаланып, қауіпті аймақтардың цифрлық карталарын әзірлеу үстіндеміз», – деді ведомство өкілі.
Ситуациялық талдау орталықтары және азаматтық қорғау күштерін басқарудың автоматтандырылған жүйелері құрылды. Ескерту жүйесіндегі цифрлық трансформация аяқталып, ескірген шешімдердің орнына заманауи платформалар енгізілді. Алматыда ықтимал жер сілкінісі және басқа да төтенше жағдайлар туралы халықты ескертетін «MASS ALERT» шұғыл хабарлау жүйесі жұмыс істейді. Бұл жоба барлық жер сілкінісі қаупі бар аймақтарға таратылмақ.
Қазақстанда бір орталықтан барлық шұғыл қоңырауларды қабылдау және жедел ден қою үшін «112» бірыңғай қызметін құру жоспарлануда.
ortcom.kz
_______
Искусственный интеллект для анализа природных угроз намерены использовать в Казахстане
В этом году отмечается 30-летие со дня образования службы спасателей. С момента обретения независимости страны сотрудники службы спасения оказали помощь более миллиону пострадавших и ликвидировали свыше полумиллиона чрезвычайных ситуаций. В 2020 году, по инициативе Главы государства, было восстановлено Министерство по чрезвычайным ситуациям. Это позволило сосредоточить силы и средства реагирования в одном ведомстве, повысить эффективность управления и координацию действий при ликвидации чрезвычайных ситуаций. Об этом рассказал вице-министр по чрезвычайным ситуациям РК Кеген Турсынбаев на пресс-конференции в СЦК.
Он отметил, что за последние годы спасателями была проведена ликвидация крупных и масштабных чрезвычайных ситуаций - лесных пожаров в Костанайской области и области Абай, техногенных аварий на угольных шахтах, а также последствий крупномасштабных паводков. Спикер особо подчеркнул важность участия спасателей в операции по спасению граждан при авиакатастрофе самолета Азербайджана.
«Подразделения МЧС активно участвуют в международных учениях, гуманитарных и аварийно-спасательных операциях. В частности, казахстанские спасатели принимали участие в ликвидации последствий пожаров, землетрясений и селей в Турции, Афганистане и Кыргызстане. Всего за этот период 49 раз оказывалась гуманитарная помощь зарубежным странам. Только за последние пять лет количество человеческих потерь при чрезвычайных ситуациях удалось сократить в среднем на 30%», — отметил вице-министр.
Сегодня Министерство представляет собой современную многопрофильную структуру, объединяющую пожарные и спасательные подразделения, военнослужащих, медиков, авиацию и морскую службу, центры обучения, научные институты, а также кузницу кадров — Академию гражданской защиты имени Малика Габдуллина.
Значительно модернизированы органы управления и оперативные службы, обновлены алгоритмы взаимодействия на всех уровнях. Эти меры позволили повысить эффективность работы и минимизировать последствия стихийных бедствий. В результате в текущем году количество подтопленных населенных пунктов сократилось на 95%.
«Большое внимание уделяется цифровизации и прогнозированию рисков. Активно внедряются геоинформационные и спутниковые системы, используя искусственный интеллект для анализа природных угроз. Разрабатываем цифровые карты опасных зон», — отметил представитель ведомства.
Созданы центры ситуационного анализа и автоматизированные системы управления силами гражданской защиты. Завершается цифровая трансформация системы оповещения: вместо устаревших решений внедрены современные платформы. В Алматы работает система экстренного оповещения «MASS ALERT», которая позволяет предупреждать население о возможных землетрясениях и других чрезвычайных ситуациях. Этот проект будет распространен на все сейсмоопасные регионы. Также по словам вице-министра, планируется создание Единой службы «112» для централизованного приема всех экстренных вызовов и оперативного реагирования.
ortcom.kz