19/09/2025
මේ කතාව මට කිව්වේ අපේ තාත්තගේ තාත්තා, ඒ කියන්නේ සීයා. සීයා කියපු විදියට මේ සිද්ධිය වෙලා තියෙන්නේ 90 දශකයේ අගභාගේ විතර. ඒ දවස්වල මාවනැල්ලේ හිටපු අලි බාසුන්නැහේ කෙනෙක් තමන්ගේ උදව්වට ගෝලයෙක් හෙව්වලු. ඔන්න ඉතින් දවසක් දෙකක් යනකොට උන්දැට ගෝලයෙක් හම්බවෙලා. හැබැයි මේ මනුස්සයා ටිකක් මෝඩ පහේ හාදයෙක්ලු.
වතාවක් අලි බාසුන්නැහේට, අලියට දෙන්න කියලා ගමේ මනුස්සයෙක් හොඳට ඉදුණු ඇඹුල් කෙසෙල් කැනක් දීලා. ඉතින් ඒකත් කර තියාගෙන ගෙදර ආපු අලි බාස් ඒක ගෝලයාට දීලා මෙන්න මෙහෙම කිව්වලු.
“කොල්ලෝ විගහිං ගිහිල්ලා මේක අලියට දාලා වරෙං, එහා ගමේ මළගෙයක් තියෙනවා ඒකට ගිහින් එන්න යන්න. තටම තටමා ඉන්නැතුව දීපු ගමන් වරෙං ඈ.”
හැබැයි ගෝලයා කෙසෙල් කැනත් අරගෙන ගියා ගියාමලු පැයකටවත් ආවේ නැතිලු. දැන් අලි බාසුන්නැහේගේ රතු කට්ට පැනලලු. ඔන්න පැය එකහමාරකින් විතර ගෝලයා එනවලු.
“විගහිං එන්නේ ඔහොමද බූරුවෝ. දැන් යකෝ අරෙහෙ මිනිය උස්සලත් ඇති.”
දැන් ඉතින් අලි බාසුන්නැහේ දිගට හරහට ගෝලයට දෙහි කපනවලු. උන්දැත් ඔහේ අහන් ඉන්නවලු. එහෙම අහගෙන ඉඳලා ඉඳලා බැරිම තැන ගෝලයාත් තරහින් වගේ මෙහෙම කියලා දැම්මලු.
“කෙහෙල් ගෙඩි තුන් හාරසීයක් ලෙලි ගහලා අලියෙකුට කන්න දාන එකත් සුළුපටු වැඩක් කියලද හිතන්නේ?”
ඔන්න එතකොටයිලු අලි බාසුන්නැහේට වෙලා තියෙන දේ තේරුනේ. උන්දැත් ‘අලි කවද්ද බොල ලෙලි ගහපු කෙසෙල් කෑවේ’ කියලා බැන බැනා ගෝලයත් එක්ක මළගෙදර යන්න පිටත් උනාලු.
මට ඔය කතාව මතක්වුණේ අපි මේ කියන්න යන කතාවත් කෙසෙල් එක්ක බද්ධවුණු කතාවක් හින්දා. හැබැයි අපේ කතාව කෙසෙල් ගහෙන් ගොඩගිය පවුලක් ගැන. ඒත් ඒ ඔබ හිතන විදියට කෙසෙල් කැන් විකුණලා නම් නෙවෙයි.
“කෙසෙල් ගහෙන් වෙන විදියකට ගොඩයන්න පුළුවන්ද?”
ඔව්. උවමනාව තියෙනවා නම් කෙසෙල් කඳෙනුත් ගොඩයන්න පුළුවන්. අන්න එහෙම කෙසෙල් කඳෙන් ගොඩ ගියපු පවුලක් ගැන කියන්නයි අපි මේ සූදානම් වෙන්නේ. මේ අපූරු කතාව අපිට ආරංචි වුණේ හම්බන්තොට, සූරියවැව ප්‍රදේශයෙන්. අපේ කතානායිකාව තමයි 57 හැවිරිදි රේණුකා රණසිංහ.
“මගේ සැමියා අනුරුද්ධ රණසිංහ. ඔහු කාලෙක ඉඳන් ගොවිතැනට අවශ්‍ය කාබනික පොහොර ව්‍යාපාරයක් කරනවා. මේ පැත්තේ කෙසෙල් වතු කරන තැන්වලට එහෙම පොහොර සපයන්නේ අපි. ඉතින් ඒ යද්දි අපි දැක්කා ඒ වතුවල අයින් කරලා දාපු කෙසෙල් කොට ගොඩගැහිලා තියන හැටි. ඒක වතුවල අයටත් කරදරයක්. ඇයි ඒවට කරන්න දේකුත් නෑනේ. ඉතින් මමයි මහත්තයයි දවසක් කතා වුණා ඒ කොටවලින් මුකුත්ම කරන්න බැරිද කියලා. ඒත් අදහසක් ආවේ නෑ. ටිකක් හොයලා බලනකොට අපිට දැනගන්න ලැබුණා කෙසෙල් කඳේ තියෙන කෙඳිවලින් ප්‍රයෝජන ගන්න පුළුවන් කියලා. ඊටපස්සේ ඒ ගැන තොරතුරු හෙව්වා. අන්තර්ජාලය හරහා වගේම මගේ මිතුරෙකුගෙනුත් අපට උදව් ලැබුණා. ඒත් එක්ක අවසානෙදි අපි හිතුවා යමක් කරලා බලමු කියලා.”
රේණුකා කතාබහට මුලපිරුවේ එහෙම. ඒ අනුව මේ දෙන්නා, ඉවතලන කෙසෙල් කඳවලින් කෙඳි අරන් වේළලා විවිධ වූ නිෂ්පාදන අත්හදා බලන්න පටන් අරගෙන.
“මුලින් බැලුවා එහෙම පුළුවන්ද කියලා. හැබැයි අසාර්ථක වුණා. ඒ උනත් ටිකෙන් ටික අපි වැඩේ අල්ලගත්තා. පස්සේ කෙඳි ලේසියෙන්ම ගන්න පුළුවන් මැෂින් එකක් තියෙනවද බැලුවා. අපේ වෙලාවට තිබුණා. අතේ තිබුණු මුදල්වලින් අපි ඒ මැෂින් එකක් ගත්තා. ඒකෙන් කෙඳිගන්න වැඩේ පහසු වුණා. ඊටපස්සේ සේවකයෝ කීපදෙනෙක් අරන් පොඩියට වැඩේ ආරම්භ කළා. 2023 තමයි පටන්ගත්තේ. ටික දවසක් අමාරුවෙන් කරගන ගියත් දවසින් දවස වැඩේ සාර්ථක වුණා. කාලෙත් එක්ක ‘මහීරෝ ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්’ කියලා නමකුත් දැම්මා.”
එතැනදි සිදුවන්නේ කෙසෙල් ගොවින්ගේ වතුවලින් ඔවුන් සල්ලිවලට කෙසෙල් කඳවල් මි‍ලට ගන්න එක. ඊළඟට අර කියපු මැෂින් එකේ පිහිටෙන් ඒවායෙන් කෙඳි වෙන්කර ගන්නවා. ඒ ලබාගන්න කෙඳි ස්වාභාවික අමුද්‍රව්‍ය යොදාගන තවදුරටත් ශක්තිමත් කරලා අවශ්‍ය ආකාරයට කපලා, අඹරලා අරගෙනයි ඉන් විවිධ නිෂ්පාදන කරන්නේ.
“මේ වෙනකොට අපි කෙසෙල් කෙන්දෙන් විවිධ නිෂ්පාදන 30ක් 40ක් කරනවා. ඒ අතරේ මල් පෝච්චි, බෑග්, පර්ස්, කාපට්, තොප්පි, ටේබල් මැට් වගේම බිත්ති සැරසිලි, විසිතුරු බඩුභාණ්ඩ වගේ බොහෝ නිෂ්පාදන තියෙනවා. ඒ වගේම මෑතකදි නාන වෙලාවට පාවිච්චි කරන්න බොඩි ස්ක්‍රබ් එකක් නිෂ්පාදනය කළා. ඉදිරියේදි අපි ළදරුවන් සඳහා කෙසෙල් කෙන්දෙන් පැම්පස් එකක් සහ කාන්තාවන් වෙනුවෙන් සනීපාරක්ෂක තුවායක් නිෂ්පාදනය කරන්නත් දැන් හිතාගෙන ඉන්නවා.”
හැබැයි සෑම වර්ගයකම කෙසෙල් කඳන් මේ වැඩේ වෙනුවෙන් යොදාගන්න බැරි බවත් රේණුකා කිව්වා.
“අපි මේ සඳහා යොදාගන්නේ සීනි කෙසෙල්, අළු කෙසෙල් සහ ඇඹුල් කෙසෙල් වගේ ඒවා. ඒකට හේතුව අනෙක් කෙසෙල් ගස්වල කෙඳි එතරම් ශක්තිමත් නොවීම. ඒවා ඉක්මණින් කැඩෙන්න බලනවා. ඒ නිසා ශක්තිමත් කෙඳි තියෙන මුලින් කියපු කෙසෙල් කඳවලින් ගන්න කෙන්ද විතරයි මේකට ගන්නේ.”
කෙඳි අරගන්නේ මැෂින් එක ආධාරයෙන් වුණත් එතැන් පටන් අනෙක් හැමදේම කරන්නේ අතින්ලු. ඒ නිසා තම නිෂ්පාදනවල ප්‍රමිතිය සහ කල්පැවැත්ම පිළිබඳ රේණුකා දෙන්නේ මෙවැනි සහතිකයක්.
“හැමදේම අතින් කරන නිසා ප්‍රමිතිය ඉහළින්ම තියෙනවා. කල්පැවැත්ම ගත්තොත් පාවිච්චියේ තරමට කල්පැවැත්මත් තියෙනවා. අපේ සියලුම නිෂ්පාදන හොඳ විදියට පාවිච්චි කළොත් දීර්ඝ කාලයක් තියාගන්න පුළුවන්. විසිතුරු භාණ්ඩ සහ බිත්ති සැරසිලි එහෙම අවුරුදු ගාණක් කිසිම ප්‍රශ්නයක් නැතුව තියාගන්න පුළුවන්කම තියෙනවා.”
*ඔබේ ගෙදරත් ඔය නිෂ්පාදන පාවිච්චි වෙනවද?
“(සිනාසෙමින්) ඔව් ඔව් කාටත් කලින් මේ දේවල් අපේ ගෙදර තමයි පාවිච්චි කරන්නේ. ඒ හරහා අපි තීරණය කරනවා ඒ නිෂ්පාදන වෙළඳපොළට දානවද නැද්ද කියලා.”
මේ වෙනකොටත් රේණුකාලාගේ කෙසෙල් කෙඳි නිෂ්පාදනවලට ඉතා හොඳ වෙළඳපොළක් තියෙනවලු. ඇය කියපු විදියට ඇතැම් නිෂ්පාදන ඔවුන් පිටරටත් යවනවලු.
“ලංකාව වටේ ඉන්න ඕනෑම පුද්ගලයෙකුට අපේ මේ නිෂ්පාදන ඔන්ලයින් ක්‍රමයට ගෙන්වා ගන්න පුළුවන්. ඇතැම් වෙළඳසැල්වලත් තියෙනවා. ඒ වගේම ඔස්ට්‍රේලියාවට, ජපානයට එහෙමත් අපි යවනවා.”
කෙසෙල් කෙන්දෙන් කරන මේ නිෂ්පාදන ගැන පාරිභෝකයින්ගේ ප්‍රතිචාර ගැන අහන්නේ නැතුව කොහොමද? මොකද ඒ ප්‍රතිචාර හරහා තමයි ඒවායේ සාර්ථක, අසාර්ථක බව තීරණය කරන්න පුළුවන් වෙන්නේ. ඒ නිසා ඒ ගැනත් අපි රේණුකාගෙන් අහලා බැලුවා.
“ප්‍රතිචාර නම් ඉතාම හොඳයි. සමහරු අහනවා කෙසෙල් කෙන්දෙන් මෙච්චර හරියක් කරන්න පුළුවන්ද කියලත්. සමහරුන්ට මේවා කෙසෙල් කෙඳිමද කියලා විශ්වාසත් නෑ. කොහොම වුණත් පරිසර හිතකාමී නිෂ්පාදන හින්දා කවුරුත් අපේ නිෂ්පාදනවලට කැමැත්තක් තියෙනවා.”
වර්තමානයේ පාරිසරික ගැටලු බරපතළ ලෙස මතුවෙන්න විශාලතම බලපෑමක් වුණේ ප්ලාස්ටික් භාවිතය. ඒත් මේ වනවිට ලෝකයේ බොහෝ රටවල් ප්ලාස්ටික් වෙනුවට විකල්ප සොයමින් තියෙනවා. එවැනි කාලයක රේණුකා සැමියත් එක්ක එකතුවෙලා මෙවැනි පරිසර හිතකාමි නිෂ්පාදනයකට යොමුවූ එකම කොයි තරම් වටිනවද?
“අපේ නිෂ්පාදනයක් භාවිතයෙන් පසුව විසිකර දැම්මත් මාස හයක් තුළ ඒක දිරාපත් වෙනවා. ඒ වගේම කෙසෙල් කෙන්දේ තියෙන අර පෝෂණ සංඝටක කොටස් ටික පොළොවට එකතුවෙලා ඒකෙන් පොළොවටත් යහපතක් වෙනවා. ඒකත් එක්ක අපේ නිෂ්පාදන ගැන මට තියෙන්නේ හරි සතුටක්. ඒ වගේම කෙසෙල් කඳන්වලින් කෙඳි ගන්නකොට ජූස් වගේ කොටසක් වෙනම එකතුවෙනවා. ඒවත් මහත්තයා කාබනික පොහොර නිෂ්පාදනය සඳහා භාවිතා කරනවා.”
*මේ ව්‍යාපාරයේදී තියෙන අභියෝග මොනවද?
“එකම අභියෝගය වැස්ස. වැස්ස කාලෙට නම් කෙසෙල් කෙඳි වේළගන්න සෑහෙන්න අමාරුයි.”
මේ වෙනකොට ‘මහීරෝ ප්‍රයිවට් ලිමිටඩ්’ ආයතනය සතුව 50ක පමණ පිරිසක් සේවයේ යෙදෙනවලු. ඒ අතරත් වැඩි හරියක්ම ඉන්නේ කාන්තාවන් බවයි රේණුකා අපි සමඟින් පැවසුවේ.
“ඒ වගේම කියන්න ඕනෙ මේ ප්‍රදේශයේ ජීවත්වෙන අඩු ආදායම්ලාභී පවුල්වල කාන්තාවන් වගේම ආබාධිත පුද්ගලයින් බොහෝ පිරිසක් අපි එක්ක සම්බන්ධ වෙලා වැඩ කරනවා. අපි ඔවුන්ව සවිබල ගැන්වීමේ අරමුණින් කෙසෙල් කෙඳිවලින් විවිධ නිෂ්පාදන සිදුකරන ආකාරය පුහුණු කරවනවා. ඉන්පසුව ඔවුන් නිෂ්පාදනය කරන දේවල් අපිම මිලදී ගන්නවා. අපිත් එක්ක ඔවුන් වැඩ කරන්නේ සතුටින්.”
රේණුකාත් අනුරුද්ධත් සහයෝගයෙන් මේ ව්‍යාපාර කටයුත්තේ යෙදෙන්නේ ගෙදරදොරේ වගේම දරුවන්ගේ වැඩ කටයුතුවලත් නිරතවන ගමන්ලු. කොහොම උනත් අහම්බෙන් ආරම්භ කළ ගමන තුළ අද වෙනකොට ඔවුන්ට සාර්ථක ගමනක් එන්න පුළුවන් වූ බවයි රේණුකා ධරණී සමඟ පැවසුවේ. ඒ වගේම කතාබහ අවසානෙට ‘ධරණී’ කියවන ඔබ වෙනුවෙන් ඉතා ශක්තිමත් පණිවිඩයක් දෙන්නත් ඇය අමතක කළේ නැහැ.
“ටිකක් වෙනස් විදියට හිතුවොත් අපිට ගොඩ යන්න ඕන තරම් දේවල් කරන්න පුළුවන්. ඒත් කැපවීම කියන එක තියෙන්න ඕන. ආරම්භයේ හැමදේම හරිනොයන්න පුළුවන්. ඒත් ටිකක් ඉවසගෙන හිටියොත් සාර්ථක වෙනවාමයි. ඉතින් මම කියන්නේ නිකරුනේ කාලය නාස්ති නොකර මොකක්ම හරි දෙයක් පුංචියට පටන්ගන්න. ඒ පුංචි දේ දියුණු කරගන්න උත්සාහ කරන්න.”
රේණුකාගේ දුරකතන අංකය - 0776484991
Facebook - Maheero Banana Fiber Products
රුවන් එස්.සෙනවිරත්න
