07/09/2025
පිංබර බිනර පොහෝ දිනයක් වේවා..
මහාප්රජාපති ගෝතමී: බුදුන්ගේ සුළු මව සහ පළමු භික්ෂුණිය
මහාප්රජාපති ගෝතමී යනු ගෞතම බුදුන්ගේ මව, මහා මායා රැජිනගේ බාල සහෝදරියයි. මායා රැජින, බුදුන් බිහිව දින හතකට පසු මිය ගිය විට, ඇගේ කුඩා කුමාරයා වූ සිද්ධාර්ථව ඇති දැඩි කළේ මහාප්රජාපති ගෝතමී යි. ඇය පසුව සිද්ධාර්ථගේ පියා වූ සුද්ධෝදන රජු සමඟ විවාහ වී, බුදුන්ගේ සුළු මව බවට පත්වූවාය.
බුදුන්ගේ ආගමනය සහ ඇගේ බලාපොරොත්තුව
වසර හතකට පසු, බුදු රජානන්වහන්සේ තම පවුල බැලීමට කපිලවස්තුවට ආවේය. එම සංචාරයෙන් පසු, මහාප්රජාපති ගෝතමී බුදුන්ගෙන් ඉල්ලීමක් කළාය: ඇයටත්, තවත් කාන්තාවන්ටත් ශාසනයට ඇතුළු වී භික්ෂුණියන් ලෙස ජීවත්වීමට අවසර දෙන්න! බුදුන් වහන්සේ මුලින් මෙම ඉල්ලීම තුන් වරක් ප්රතික්ෂේප කළත්, මහාප්රජාපති ගෝතමී අධෛර්යයට පත් නොවූවාය. ඇය සහ තවත් කාන්තාවන් 500 දෙනෙක් කහ සිවුරු පැළඳ, හිස මුඩු කර, බුදුන් වැඩ සිටි නිග්රෝධාරාමය ඉදිරියේ බලා සිටියහ.
ආනන්ද තෙරුන්ගේ ඉල්ලීම සහ ඓතිහාසික තීරණය
මහාප්රජාපති ගෝතමීගේ පුත්රයා සහ බුදුන්ගේ අර්ධ සහෝදරයා වූ ආනන්ද තෙරුන්, බිනර පුර පසළොස්වක පොහෝ දිනයේදී ඔවුන් වෙනුවෙන් බුදුන්ගෙන් ඉල්ලීමක් කළේය. එම ඉල්ලීමෙන් පසු, බුදුන් වහන්සේ කාන්තාවන්ට ශාසනයට ඇතුළු වීමට අවසර දුන්හ. ඒ සඳහා "අෂ්ට ගරුධම්ම" ලෙස හඳුන්වන නීති මාලාවක් පිළිපැදීමට සිදුවිය. මහාප්රජාපති ගෝතමී එහි පළමු භික්ෂුණිය බවට පත්වූවාය, ඇය සමඟ ආ කාන්තාවන් 500 දෙනා ඇය පසුපසින් ශාසනයට එක්වූහ.
'වස්' කාලය: බුදු දහමේ ශාන්තිමත් චාරිකාව
බිනර මාසය තුළ 'වස්' පසුබැසීම බෞද්ධ භික්ෂූන් වහන්සේලාගේ ජීවිතයේ විශේෂ කාලයකි. මෙම කාලය තුළ ඔවුන් හුදකලා ජීවිතයක් ගත කරමින්, බැතිමතුන්ට උපදෙස් දෙමින්, මඟ පෙන්වමින් ධර්මයේ ගැඹුරු බව බෙදා හරිති. භික්ෂූන්ට අවශ්ය වන්නේ ඉතා සරල දේවල් පමණි: සිවුරු, දානය, ආසනය, සහ වෛද්ය ප්රතිකාර. මෙම අවශ්යතා 'වස්' කාලයේදී බැතිමතුන් විසින් ආදරයෙන් සපයනු ලැබේ.
මහියංගනයේ ඓතිහාසික උත්සව
මහියංගන රජ මහා විහාරය සහ මහියංගන සමන් දේවාලයේ වාර්ෂික පෙරහැර යනු ශ්රී ලංකාවේ බෞද්ධ උරුමයේ ආලෝකමත් උත්සවයකි. මෙම පෙරහැර බුදුන් වහන්සේගේ ධාතුන් වහන්සේලාට ගෞරව දැක්වීමක් ලෙසත්, සමන් දෙවියන්ට ගරු කිරීමක් ලෙසත් පැවැත්වේ. වර්ණවත් ඇඳුම්, සාම්ප්රදායික නර්තන, බෙර වාදන, සහ හස්ති රාජයින්ගේ ගෞරවනීය පෙරහැර මඟින් මහියංගනයේ ගම්මානය ජීවමාන වේ. මෙය බැතිමතුන්ටත්, සංචාරකයන්ටත් එකසේ ආකර්ෂණීය, හදවත් බැඳගන්නා සංස්කෘතික උත්සවයකි.