14/09/2025
ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ඉතිහාසයේ අමරණීය නාමය ගාමිණී දිසානායක....
ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් වරම් සහ අයි.සී.සී. පූර්ණ සාමාජිකත්වය ලබා ගැනීම සහ ඒ වෙනුවෙන් ගාමිණී දිසානායකයන් ඉටුකළ අසමසම මෙහෙවර
ශ්‍රී ලංකාව ලෝක ක්‍රිකට් පිටියේ අභිමානවත් සාමාජිකයෙකු ලෙස අද සිටියත්, අපට ටෙස්ට් වරම් සහ ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලයේ (ICC) පූර්ණ සාමාජිකත්වය ලැබීමේ ගමන පහසු එකක් නොවීය. එය වසර ගණනාවක් පුරා කළ දැඩි කැපවීමක, අරගලයක සහ අඛණ්ඩ උත්සාහයක ප්‍රතිඵලයකි. මෙම ගමනේදී දිවංගත ගාමිණී දිසානායක මහතා විසින් කරන ලද මෙහෙවර අතිමහත්ය.
ආරම්භය සහ අයි.සී.සී. ආශ්‍රිත සාමාජිකත්වය
ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රිකට් ඉතිහාසය බ්‍රිතාන්‍ය යටත්විජිත සමය දක්වා දිව යයි. 1832 දී කොළඹ ක්‍රිකට් සමාජය ආරම්භ වීමත් සමඟ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව මෙරට ස්ථාපිත වූ අතර, ක්‍රමයෙන් දේශීය ජනතාව අතරට ව්‍යාප්ත විය. 1965 වසරේදී ශ්‍රී ලංකාවට අයි.සී.සී. හි ආශ්‍රිත සාමාජිකත්වය (Associate Membership) හිමි වූ අතර, මෙය ටෙස්ට් වරම් ලබා ගැනීමේ ගමනේ පළමු වැදගත් පියවර විය. ආශ්‍රිත සාමාජිකයෙකු ලෙස, ශ්‍රී ලංකාවට පූර්ණ සාමාජික රටවල් සමඟ සීමිත අවස්ථා ගණනකදී ක්‍රීඩා කිරීමට අවස්ථාව ලැබුණි. 1975 පළමු ලෝක කුසලාන තරගාවලියට සහභාගී වීමෙන් ශ්‍රී ලංකා කණ්ඩායම ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් පිටියට පිවිසියේය.
ටෙස්ට් වරම් සඳහා අරගලය
ටෙස්ට් වරම් යනු ඕනෑම ක්‍රිකට් ක්‍රීඩා කරන රටකට හිමි වන ඉහළම ගෞරවයයි. 1970 දශකය වන විට ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයින් ජාත්‍යන්තර මට්ටමේ දක්ෂතා පෙන්වමින් සිටියද, ටෙස්ට් වරම් ලබා ගැනීම සිතූ තරම් පහසු නොවීය. 1975 වසරේදී ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් වරම් ලබා දීම සඳහා යෝජනාවක් ඉදිරිපත් වුවද, එවකට පැවති යටිතල පහසුකම් සහ මූල්‍යමය ශක්තිය ප්‍රමාණවත් නොවීම හේතුවෙන් එය පරාජයට පත් විය. එහෙත්, අපගේ ක්‍රිකට් පරිපාලකයින් සහ ක්‍රීඩකයින් කිසි විටෙකත් සිය සිහිනය අත්හැරියේ නැත. 1979 ලෝක කුසලාන තරගාවලියේදී ඉන්දියාව වැනි ප්‍රබල කණ්ඩායම් පරාජය කරමින් කැපී පෙනෙන දස්කම් දැක්වීමට ශ්‍රී ලංකාව සමත් විය. මෙම ජයග්‍රහණ ලෝක ක්‍රිකට් ප්‍රජාවගේ අවධානය ශ්‍රී ලංකාව වෙත යොමු කිරීමට සමත් විය.
ගාමිණී දිසානායකයන්ගේ අසමසම දායකත්වය
ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් වරම් ලබා ගැනීමේ කඩඉම සාක්ෂාත් කරගැනීමේදී දිවංගත ගාමිණී දිසානායක මහතාගේ දායකත්වය අතිවිශාලය. 1981 වසරේදී ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් පාලක මණ්ඩලයේ සභාපති ධුරයට පත් වූ ගාමිණී දිසානායක මහතා, ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් වරම් දිනා දීම සිය ප්‍රමුඛතම අරමුණ කර ගත්තේය.
ඔහුගේ විචක්ෂණ බුද්ධිය, පෞරුෂය, ව්‍යක්තභාවය, ක්‍රියාශීලීත්වය සහ දුරදර්ශී ප්‍රඥාව මේ සඳහා තීරණාත්මක විය. 1981 වසරේ ඕස්ට්‍රේලියාවට ගිය අවස්ථාවකදී ලෝක ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ දැවැන්තයෙකු වූ සර් ගාෆීල්ඩ් සෝබර්ස් මහතා පෞද්ගලිකව හමුවී, ශ්‍රී ලංකාවේ ක්‍රිකට් සංවර්ධනයට ඔහුගේ සහය ලබා ගැනීමට ගාමිණී මහතා සමත් විය. සෝබර්ස් මහතා ශ්‍රී ලංකාවට පැමිණ පුහුණු කඳවුරු පැවැත්වීම, අපගේ ක්‍රීඩකයන්ගේ දක්ෂතා වර්ධනයට මහත් රුකුලක් විය.
ලන්ඩනයේ ලෝඩ්ස් ක්‍රීඩා පිටියේ පැවති ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් සමුළුවේදී ගාමිණී දිසානායක මහතා කළ දේශනය ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් වරම් ලබා දීමේදී තීරණාත්මක සාධකයක් විය. ප්‍රේමසර ඈපාසිංහ මහතා සඳහන් කරන අන්දමට, ඔහුගේ සාරගර්භ දේශනයට අයි.සී.සී. නියෝජිතයෝ වශී වූහ. "මුහුදේ රළ මෙන් අලුත්වෙමින් නැඟුණු එකී ක්‍රිකට් හඬ හා උද්දාමය ලෝඩ්ස් ක්‍රීඩා පිටියේ රැව් පිළිරැව් දෙමින් අහස් කුසට විහිදුණේ සියලුම නියෝජිතයන් තම වසඟයට පත් කරමිනි." මෙම දේශනයෙන් පසු පාකිස්ථානයේ නියෝජිතයන් දෙදෙනා ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් වරම් ලබා දිය යුතු යැයි යෝජනාව ස්ථිර කළහ.
ටෙස්ට් වරම් සහ පූර්ණ සාමාජිකත්වය හිමිවීම
වසර ගණනාවක අරගලයකින් සහ ගාමිණී දිසානායක මහතාගේ අසමසම මෙහෙවරින් පසුව, 1981 ජූලි 21 වන දින ජාත්‍යන්තර ක්‍රිකට් කවුන්සිලය විසින් ශ්‍රී ලංකාවට ටෙස්ට් ක්‍රිකට් වරම් පිරිනමන ලදී. ඒ අනුව, ටෙස්ට් වරම් හිමි කරගත් 8 වන රට බවට ශ්‍රී ලංකාව පත් විය. මෙම දිනය අපගේ ක්‍රිකට් ඉතිහාසයේ රන් අකුරින් සනිටුහන් විය. ටෙස්ට් වරම් ලැබීමත් සමඟම ශ්‍රී ලංකාවට අයි.සී.සී. හි පූර්ණ සාමාජිකත්වය ද හිමි විය.
ගාමිණී දිසානායක මහතා ක්‍රිකට් පරිපාලනයට පැමිණියේ ටෙස්ට් වරම් ලබා ගැනීමෙන් පමණක් සෑහීමකට පත් වීමට නොව, ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව ජාත්‍යන්තර මට්ටමට ගෙන ඒමට දැවැන්ත වැඩපිළිවෙළක් ක්‍රියාත්මක කිරීමටයි. ඔහු ක්‍රිකට් මූලස්ථානයක් ඉදිකිරීමට මූලිකත්වය ගත් අතර, අස්ගිරිය ක්‍රීඩාංගණය ජාත්‍යන්තර තලයට ඔසවා තැබීමටද ක්‍රියා කළේය. එසේම, දිවයින පුරා ක්‍රිකට් දක්ෂතා හඳුනාගෙන, තරුණ ක්‍රීඩකයන්ට විදේශ පුහුණුව ලබා දීමට කටයුතු කිරීමද ඔහුගේ දැක්මෙහි කොටසක් විය.
පළමු ටෙස්ට් තරගය සහ ඉදිරි ගමන
ටෙස්ට් වරම් ලැබීමෙන් මාස කිහිපයකට පසු, 1982 පෙබරවාරි 17 වන දින කොළඹ පී. සරවනමුත්තු ක්‍රීඩාංගණයේදී එංගලන්ත කණ්ඩායමට එරෙහිව ශ්‍රී ලංකාව සිය මංගල ටෙස්ට් තරගයට සහභාගී විය. බන්දුල වර්ණපුර ශ්‍රී ලංකාවේ පළමු ටෙස්ට් නායකයා ලෙස ඉතිහාසයට එක් විය. මෙම තරගයෙන් කඩුලු 7කින් පරාජය වුවද, එය ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ නව යුගයක ආරම්භය සනිටුහන් කළේය. 1985 වසරේදී ඉන්දියාවට එරෙහිව සිය පළමු ටෙස්ට් ජයග්‍රහණය වාර්තා කිරීමට ශ්‍රී ලංකාව සමත් විය.
ගාමිණී දිසානායක මහතාගේ පූර්ණ සහයෝගය සහ දැක්ම නොතිබුණා නම්, ශ්‍රී ලංකාවට මෙතරම් ඉක්මනින් ටෙස්ට් වරම් සහ පූර්ණ සාමාජිකත්වය ලබා ගැනීමට නොහැකි වන්නට ඉඩ තිබුණි. 1996 ලෝක කුසලානය දිනා ගැනීමෙන් ලෝක ක්‍රිකට් පිටියේ ප්‍රමුඛ බලවේගයක් බවට පත්වීමට ශ්‍රී ලංකාවට හැකි වූයේ, ගාමිණී දිසානායක මහතා විසින් දමා ගිය ශක්තිමත් පදනම මතය. ඔහුගේ නාමය ශ්‍රී ලංකා ක්‍රිකට් ඉතිහාසය සමඟ සදාකාලිකව බැඳී පවතිනු ඇත.
( මෙම සටහන ප්‍රියන්ත පෙරෙරා මහතාගේ " අතිතාවර්ජනා " ලිපියෙන් උපුටා ගන්නා ලදි )
![ශ්‍රීමත් ලලිත අභය රාජපක්ෂ, QC (උපත ලුවී ඇලෙක්සැන්ඩර් රාජපක්ෂ ; [1] 1900 මැයි 3- 1976 මැයි 25) ලංකා නීතිඥයෙක් සහ දේශපාලනඥ...](https://img4.medioq.com/401/557/1314553754015577.jpg)
