19/09/2025
සාගර ගැඹුරු භූමියේ දක්ෂතම සැඟවීමේ කුසලතා ඇති ආඳා
Highfin Snake Eels (Ophichthus altipennis) යනු, දරුණු පෙනුමක් පෙනෙන මුත් ඉතාමත් අහින්සක, විශිෂ්ඨ සැඟවීම් හැකියාවන් ඇති මාළු විශේෂයකි. දිගු ශරීරයක් නිසා, මෙම ඊල් මාළුවා සර්පයක් ලෙස වැරදි ලෙස හඳුනාගන්නා අතර, සාගර ලෝකයේ සුප්රසිද්ධ දර්ශනීය විශේෂයක් ලෙස සැලකේ. උණුසුම්, උෂ්ණ කලාපීය ජලවල, ලෝකයේ විවිධ ප්රදේශවල මෙම විශේෂය ජීවත් වේ.
ශාරීරික විශේෂතා
මොවුන් සාමාන්යයෙන් 1.5 මීටර් (4.9 අඩි) දක්වා දිග වර්ධනය වන අතර, එය වළලු මෙන් දිගටම පිරී ඉදිරියට දිවෙන පසුපසින් පෙරළීමේ විශේෂත්වයක් ඇත. හයිෆින් නම මොවුන්ට ලැබී ඇත්තේ ඔවුන්ගේ ඉහලින් පිහිටා ඇති වරල පිටුපස අවසානය තෙක් විහිදි ඇති බව නිසා ලැබී ඇති බව මා අන්තර්ජාලය ඔස්සේ දැනගත් අතර එහි සත්ය අසත්යතාව තවම මා හට තෙරුම් ගත නොහැකිය. මොවුන්ගේ ශරීරය මෘදු වියනින් වැසී ඇති අතර, කුඩා, ප්රායෝගිකව නොපෙනෙන කැටි සෙවළි ඇති අතර, ජලය හෝ වැලි තුළට ඇතුලුවිමට සහ පිටවීමට පහසුකම දක්වයි. එහි වර්ණය ලා සහ සුදුපැයකින් යුතු කහ සහිත විවිධ පැහැ වලින් දක්වයි, සාගරයේ ගැඹුරු වැලි සහ මැඩිලි සහිත භූමිකා පතුලේ සැඟවී සිටීමට එමගින් දායකත්වය දක්වයි.
පරිසරය සහ හැසිරීම්
මෙම විශේෂය ඉන්දු-පැසිෆික් කලාපයේ පහළ ජල ප්රදේශවල දක්නට ලැබෙන අතර, ශ්රී ලංකා වෙරළ සහිත ප්රදේශද හමුවිය. මොවුන් කන්ඩායම් වශයෙන් එකට නොසිටින සමහර අවස්ථාවලදි තවත් සහචරයෙක් සමග සිටින අවස්ථාද යම් සුලු භූමි ප්රදේශයක 5 දෙනෙකුට වඩා වැඩි ප්රමාණයකින් වැලි සහ මැඩිලි පතුල් ප්රදේශවල සිටිනු දැකීමට හැකිවිය ඒ වගේම මෙසේ වැලි සහිත පතුලේ සිටිම සෑමවිටම විලෝපිකයන්ගෙන් මොවුන්ට ආරක්ෂාව සඳහා ස්භාවධර්මයෙන් ඔවුන්ට ලැබි ඇති වරප්රසාදයකි.
මොවුන් ඉතාමත් තෙරුම්ගත නොහැකි ජීවිතයක් ගත කරයි එයට හේතුව නම්, දින කාලයේදී සැඟවී සිටිමින් රාත්රී කාලයේ ආහාර සොයාගෙන එලියට පැමිණේ. හදිසියේවත් මොවුන් විලොපිකයෙක් නොව වෙනත් මොවුන්ගෙ ප්රමාණයෙන් විශාල සතෙක් දුටුවත් වහා පතුලට කිමිදි සැගවී සිටි. එසේ සිටිමින් නැවත එලියට එනතෙක් ඔබ බලාසිටියහොත් ඔබගේ ටැන්කි හිස්වී යනතෙක් සිටියත් ඔවුන් නැවත එන්නේ නැත. මෙවන් ආකාරයෙ තවත් ඊල් වර්ග සිටියත් මොවුන් ප්රථමයෙන් වැල්ලට පැමිණ වහා තම හිසෙන් වැල්ල හාරා ඉන්පසු වහා එලියට විත්, ශරීරයෙ අවසාන කොටස හෙවත් වල්ගය කොටස වහා එම ගුලට රින්ගවමින් මූණ පමණක් පේන ආකාරයට සැගවීම සිදුකරයි. මොවුන් කලබලකාරී සත්වයන් වූවත් මිනිසුන්ට කිසිසෙත් හානිකර සතුන් නොවෙ. නමුත් මොවුන්ට ලන් වීම නොකලයුතුය. මක්නිසාදයත් මොවුන් සුලු කම්පනයකට වුවත් බියවන සතුන් වේ.
ආහාර හා පෝෂණය
මොවුන් මස්භක්ෂකයන් වන අතර, එයට ප්රමාණයෙන් සුළු මසුන්, ක්රස්ටේෂියන්, සහ සමහර විට ජලජකෘමියන් ද ආහාරයට ගනී. මොවුන් පතුලේ සැඟවී සිටින අතර, තම ගොදුර තමා වෙත එනතෙක් බලාසිටිමින් ඔවුන්ගේ කටු සහිත කුඩා දත් වලින් අල්ලා ගනී. නමුත් එක්තරා අවස්ථාවකදි මා දුටුවේ මේ වර්ගයේ මත්ස්යයෙක් කොරල් ගුහාවක් අසලදි මුහුදුඉස්සන් දඩයම් කරන ආකාරයක්. එබවින් ඔවුන් ගොදුරු ලගට එනතෙක් කුසගින්නේ නොසිටින බව මා එදා අවධාරණය කරගතිමි.
ප්රජනන සහ ජීවන චක්රය
මොවුන්ගේ නිශ්චිත ප්රජනන පුරුදු ගැන අඩු විස්තරයන් අන්තර්ජාලයේ තිබි මට හමුවිය. කෙසේ නමුත් වෙනත් ඊල් මසුන් මෙන්, මොවුන්ගේ ජීවන චක්රයේදී සංක්රමණික මාර්ගයක් අනුගමනය කරන බව හැඟවිය හැකිය. සාමාන්යයෙන් මොවුන් ගැඹුරු, මුහුදු පතුලේ සැගවීමට හෝ ආහාර සොයා විවිධ ප්රදේශ වලට ව්යාප්ත වීම සඳහා විශාල දුර ගමන් කරන බැවින් ඔවුන්ගේ ජීවන චක්රය තුල විශාල ප්රදේශයක ගමන් කිරිම සිදු කරයි.
සංරක්ෂණ තත්ත්වය
මේ වන විට මොවුන්ගේ වර්ගයා වදවීමෙ තර්ජනයක පසුවන බව ලැයිස්තුගත වී නොමැත. ඒ වගෙම මිනිස් ක්රියාකාරකම් වලින් මොවුන්ගේ ජිවිතයට අධිකව පීඩනයක් ඇති බව නොපෙනේ. එහෙත් වෙරළ සංවර්ධනය, දූෂණය, හා ගොඩ කිරීම වැනි හේතු වලින් එම ප්රදේශවල සිටින මොවුන්ට දැඩි තර්ජනයක් විය හැකිය. බොහෝ මුහුදු ජීවයන් මෙන්ම, එහි ස්වාභාවික පරිසරය ආරක්ෂා කිරීම ඔවුන්ගේ දිගුකාලීන ජීවත්වීම සඳහා අත්යවශ්ය වේ.
නිගමනය
මොවුන් සාගරයේ ප්රසිද්ධ ජීවියෙකු නොවුවද, මොවුන් අතිශය වටිනා දුර්ලභ සතෙකු බවට පත්ව තිබේ. එහි පරිසරයට අනුරූප ව සැඟවීමේ හැකියාව, සහ අනන්ය ශාරීරික විශේෂත්වයන් හා හැසිරීම් එකට මුසු වීමෙන්, මුහුදු ලෝකය තුල මොවුන් අපුර්ව විශේෂයක් බවට පත්වී තිබෙන අතර ධිවර කිමිදුම් සහ සාගර පර්යේෂකයන්ට, මෙම අත්භූත ඊල් මත්ස්යයා අපූරු සත්වයෙක් වී ඇත.
ඒ වගේම මුහුදු ජීවීන් ගැන වැඩි විස්තර ඉගෙන ගැනීමට උනන්දුවක් ඇතොත්, සාගරයේ යටම ප්රදේශයේ සමෘද්ධිමත් ජීව විවිධත්වය පිළිබඳව පරීක්ෂා කර බලන්න. ඔබට හමුවන හැම ගමනක්ම නව සොයා ගැනීමක් ගෙන එනු ඇත!"
