22/07/2025
“ මීලග පොලිස්පති පුටුව කාටද ?
ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදි සමාජවාදී ජනරජයේ පාර්ලිමේන්තුවේ බහුතර එකඟතාවය අනුව පත් කෙරුණු ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණ විනිසුරු ප්‍රීති පද්මන් සූරසේන මහතාගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් කමිටුව 36 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස කටයුතු කරනු ලැබූ දේශබන්දු තෙන්නකෝන් මහතාට එරෙහිව සිදුකරන ලද පරීක්ෂණ වාර්තාව පාර්ලිමේන්තුවේ ගරු කථානායකතුමා වෙත ඉදිරිපත් කර ඇති අතර එම පරීක්ෂණ වාර්තාව අනුව වැලිගම W-15 හෝටලයේ සිදුවූ වෙඩි තැබීම සහ එම සිද්ධිය හේතුවෙන් පොලිස් නිලධාරියකු මිය යෑමේ සම්බන්ධව හිටපු පොලිස්පතිවරයා වරදකරු බව පරීක්ෂණ කමිටුව විසින් තීරණය කිරීම හේතුවෙන් දේශබන්දු තෙන්නකෝන් මහතා පොලිස්පති තනතුරෙන් ඉවත් කිරීම සිදුවනවා.
එම ඉවත්වීමෙන් පසුව පැන නගින ඊළඟ ප්‍රශ්නය වන්නේ තිස් හත්වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස පත් වන්නේ කවුරැන්ද යන්නයි ? මේ වනවිට වැඩ බලන පොලිස්පතිවරයාා ලෙස ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතා වසරකට වැඩි කාලයක් කටයුතු කරන අතර ජ්‍යෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති පරිපාලන ලෙස කටයුතු කළ නිලන්ත ජයවර්ධන මහතා සේවයෙන් පහකිරීම ජාතික පොලිස් කොමිසම විසින් පසුගියදා තීරණය කිරීම හේතුවෙන් ජේෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති පරිපාලන ලෙස වැඩ බැලීම සඳහා මේ වන විට මධ්‍යම පළාත භාර ජේෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ලලිත් පතිනායක මහතා පත් කිරීමද සිදුකර තිබෙනවා.
ජෙෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති ලලිත් පතිනායක මහතා ප්‍රියන්ත විරසූරිය මහතාට වඩා ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් ඉදිරියෙන් සිටින නිලධාරියකු වන අතර ජේෂ්ඨත්වය්වය අනුව මීළඟට සිටින නිලධාරියා වන්නේ ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතායි ඔහුට පසුව දැනට බස්නාහිර පළාත භාර ජේෂ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති සංජීව ධර්මරත්න මහතා ඊළඟට ජ්‍යෙෂ්ඨත්වයෙන් ඉදිරියෙන් සිටිනවා.
තිස් හත්වන පොලිස්පතිවරයා පත් කිරීම සඳහා 21 වන ව්‍යවස්ථා සංශෝධනය අනුව ජනාධිපතිවරයා ව්‍යවස්ථාදායක සභාව වෙත එක් නිලධාරියක හෝ වැඩි ගණනකගේ නම් නිර්දේශ කිරීමේ ව්‍යවස්ථාමය බලය ජනාධිපතිවරයා සතු වෙනවා. මේ අනුව ඉදිරියේ දිනක ජනාධිපතිවරයා විසින් මේ සම්බන්ධව එතුමාගේ අභිමතය අනුව එක් නිලධාරියක හෝ නිලධාරීන් කිහිප දෙනකුගේ නම් ව්‍යවස්ථා සභාව වෙත යැවීම සිදුකරනු ලබන අතර ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ සාමාජිකයන් අතරින් පස් දෙනකු හෝ වැඩි සංඛ්‍යාවකගේ කැමැත්ත අනුව මීළඟ පොලිස්පතිවරයා පත්කිරීම සිදුකරනු ලබනවා.
ව්‍යවස්ථා දායක සභාව තුළින් ශ්‍රී ලංකාවේ පොලිස්පතිවරයා පත් කිරීමසම්බන්ධව අවස්ථා තුනක අතීතයක් අපට ඇති අතර මුල්ම පත් කිරීම ලෙස ඉන්ද්‍රාද සිල්වා මහතා පත් කිරීම සිදුවූ අතර එය 2003 වර්ෂයේදී එවකට කතානායකවරයාව සිටි ජෝසප් මයිකල් පෙරේරා මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් පත් වූ ව්‍යවස්ථාදායක සභාව විසින් සිදු කරනු ලැබුවා. දෙවන අවස්ථාව ලෙස 2016 වර්ෂයේදී එවකට කතානායක ලෙස කටයුතු කළ කරු ජයසූරිය මහතාගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් ව්‍යවස්ථාදායක සභාව විසින් 34 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස පූජිත ජයසුන්දර මහතාගේ පත්කිරීම සිදුකර තිබෙනවා.
තුන්වන අවස්ථාව ලෙස 2024 වර්ෂයේදී එවකට කථානායක වරයා ලෙස කටයුතු කළ මහින්ද යාපා අබේවර්ධන මහතාගේ සභාපතිත්වයෙන් යුත් ව්‍යවස්ථාදායක සභාව විසින් 36 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස දේශබන්ධු තෙන්නකෝන් මහතා පත් කරනු ලැබූ අතර එම පත්වීම මේ වන විට ශ්‍රේෂ්ඨාධිකරණය හමුවේ අභියෝගයට ලක් වෙමින්ද පවතිනවා.
ජේෂ්ඨත්වය අනුව ලලිත් පතිනායක මහතා ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතාට වඩා ඉදිරියෙන් සිටියත් ඉහත අවස්ථා තුනෙහිදීම ජ්‍යෙෂ්ඨත්වය නොසලකා හැර පොලිස්පති තනතුරට නිලධාරියකු පත්කිරීම සිදුකර ඇති බව අපට අමතක කළ හැකි වන්නේ නැහැ. ප්‍රථම අවස්ථාවේදී ඉන්ද්‍රාද සිල්වා මහතාට වඩා චන්ද්‍ර ප්‍රනාන්දු මහතා ජේෂ්ඨත්වයෙන් ඉදිරියෙන් සිටියත් එවකට ජනාධිපතිනි ලෙස කටයුතු කළ චන්ද්‍රිකා බණ්ඩාරනායක කුමාරතුංග විසින් ප්‍රථම අවස්ථාවේදී ව්‍යවස්ථාදායක සභාව විසින් චන්ද්‍රා ප්‍රනාන්දු මහතා පොලිස්පතිවරයා ලෙස පත්කර එම පත්වීම අනුමැතිය සඳහා ජනාධිපතිතුමිය වෙත යවනු ලැබූ අතර එම නිර්දේශය ජනාධිපතිතුමිය විසින් නැවත සලකා බැලීම සඳහා ව්‍යවස්ථා දායක සභාව වෙත යොමු කිරීම හේතුවෙන් නැවත රැස්වූ ව්‍යවස්ථාදායක සභාව මෙවැනි පත්වීමක් කරණ කොට ජනාධිපතිවරිය සමඟ ආරවුලකට මැදිවීම වැළැක්වීමේ අරමුණින් 28 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස ඉන්ද්‍රාද සිල්වා මහතා පත් කිරීම සිදු කර තිබෙනවා.
ඉන්ද්‍රාද සිල්වා මහතා පත් කිරීමෙන් මාස නවයකට පසුව ඔහු විශ්‍රාම ලැබීම හේතුවෙන් 29 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස චන්ද්‍ර ප්‍රනාන්දු මහතා පත් කිරීම එම ව්‍යවස්ථා සභාව විසින්ම සිදුකිරීමත් අපට අමතක කරන්න බැහැ.
දැනට වැඩ බලන පොලිස්පති ලෙස කටයුතු කරන ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතා වසරකට වැඩි කාලයක් එම තනතුරේ වැඩ බැලීම ඔහු පොලිස්පති තනතුරට පත් කිරීම කෙරෙහි බලපෑ හැකි ධනාත්මක සාධකයක් ලෙස සැලකිය හැකි අතර ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතා වයස 60 එළඹිවිට විශ්‍රාම ගැනීම සිදුවුවහොත් ඒ අවස්ථාව වන විටත් ජේෂ්ඨත්වයේ ඉදිරියෙන් සිටින ලලිත් පතිනායක මහතාට මෙන්ම සංජිව ධර්මරත්න මහතාටද 38 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස පත්වීමේ ඉඩකඩද විවරව පවතිනවා. ඉහත තත්වය සැලකිල්ලට ගතහොත් චන්ද්‍රා ප්‍රනාන්දු මහතා පොලිස්පති තනතුරට පත් කිරීමේදී ව්‍යවස්ථාදායක සභාව කටයුතු කළ ආකාරයටම මේ අවස්ථාවේදීද කටයුතු කිරීමේ හැකියාවද අපට පහසුවෙන් බැහැර කළ හැකි වන්නේද නැහැ.
පොලිස්පතිවරයා පත්කිරීමේදී බලපානු ලබන ප්‍රධානම කරුණ ලෙස සැලකිය හැක්කේ ජනාධිපතිවරයා විසින් ව්‍යවස්ථා සභාව වෙත සිදුකරනු ලබන නිර්දේශයයි.
මීට පෙර ව්‍යවස්ථාදායක සභාව මගින් පොලිස්පතිවරයා පත් කරන ලද අවස්ථා තුනෙන් දෙකකදීම එවකට ජනාධිපතිනිය වූ චන්ද්‍රිකා කුමාරතුංග මැතිණිය සහ මෛත්‍රිපාල සිරිසේන මහතා පිළිවෙලින් නිලධාරීන් දෙදෙනකු සහ නිලධාරින් තිදෙනෙකුගේ නම් ව්‍යවස්ථා දායක සභාව වෙත යොමු කරනු ලැබූ අතර ඒ අනුව එම නිලධාරීන්ගේ සුදුසුකම් සලකා බැලීමෙන් පසු එම නිලධාරීන් අතරින් සුදුස්සකු පොලිස්පති තනතුරට පත්කිරීමේ අවකාශය ව්‍යවස්ථා දායක සභාවේ සාමාජිකයන් වෙත හිමිව පැවත තිබෙනවා.
එහෙත් තුන්වැනි අවස්ථාවේදී (2024) එවකට ජනාධිපතිවරයා වූ රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතා මෙම සම්ප්‍රදායට පයින් ගසමින් දේශබන්දු තෙන්නකෝන් මහතාගේ නම පමණක් ව්‍යවස්ථාදායක සභාව වෙත යොමු කිරීම ඉතා ප්‍රශ්නකාරී තත්ත්වයක් ලෙස සැලකිය හැකියි. මෙවැනි පූර්වාදර්ශයන් හමුවේ මෙවර වර්තමාන ජනාධිපති අනුර කුමාර දිසානායක මහතා 37 වන පොලිස්පතිවරයා ලෙස පත්කිරීම සඳහා තමන්ගේ නිර්දේශය ලෙස එක් නිලධාරියකු හෝ වැඩි නිලධාරින් සංඛ්‍යාවකගේ නම් නිර්දේශයන් ලෙස ව්‍යවස්ථාදායක සභාව වෙත යොමු කිරීමේ ව්‍යවස්ථාමය බලය ඔහු සතුව පවතින බැවින් ඔහු එය කුමන ආකාරයෙන් භාවිතා කරේ ද යන්න දැනට අපට නිගමනය කරන්න බැහැ.
මේ අවස්ථාවේදී වර්තමාන ව්‍යවස්ථාදායක සභාවේ සංයුතිය සම්බන්ධවද අප වඩාත් සැලකිල්ලට ගත යුතු බවක් පෙනෙන්නට තිබෙනවා. වර්තමාන ව්‍යවස්ථාදායක සභාව සාමාජිකයන් දහ දෙනෙකුගෙන් සමන්විත වන අතර එහි සාමාජිකයන් ලෙස
ගරු කථානායකතුමා (සභාපති)
ජනාධිපතිවරයාගේ නියෝජිතයෙක්
අග්‍රාමාත්‍යවරයා
අග්‍රාමාත්‍යවරයාගේ නියෝජිතයෙක්
විපක්ෂ නායකතුමා
විපක්ෂ නායකතුමාගේ නියෝජිතයෙක්
විපක්ෂ නායක අයත් නොවන පාර්ලිමේන්තුවේ වැඩි බහුතරයක් හිමි පක්ෂයේ නියෝජිතයෙක්
සහ අග්‍රාමාත්‍යවරයා සහ විපක්ෂ නායක යන දෙදෙනාගේ එකඟත්වයෙන් පත්කරනු ලබන සිවිල් සමාජයේ නියෝජනය කරන පිළිගත් සාමාජිකයන් තිදෙනෙකුගෙන් සමන්විත වෙනවා
මෙම සාමාජිකයන් දහදෙනා අතරින් කථානායකවරයාට මූලික අවස්ථාවේ ජන්ද බලය හිමි නොවන අතර යම් හෙයකින් පක්ෂ සහ විපක්ෂ ඡන්ද සම තත්ත්වයකට පත් වුවහොත් පමණක් කථානායකවරයා සතු ඡන්ද බලය ද්වීතික තීරක ඡන්ද බලයක් ලෙස භාවිතා කළ හැකි වෙනවා.
පසුගියදා ජනාධිපතිවරයා විසින් විගණකාධිපතිවරයා පත් කිරීම සඳහා සිදුකරනු ලැබූ නිර්දේශයට විපක්ෂ නායක, විපක්ෂ නායක නියෝජිත ,සුළු පක්ෂ නියෝජිතයා, සහ සිවිල් සංවිධාන සාමාජිකයන් තිදෙනාම විරුද්ධ වීම හේතුවෙන් එම නිර්දේශය නිෂේධ වීම සිදුවූවා.
ඉහතින් සඳහන් කළ සියලු කරුණු ඉදිරියේදී ව්‍යවස්ථාදායක සභාව විසින් තිස් හත්වන පොලිස්පතිවරයා පත් කිරීම සම්බන්ධව සැලකිල්ලට ගත යුතු ප්‍රධාන කරුණු ලෙස සඳහන් කළ හැකි අතර දැනට ශ්‍රී ලංකා පොලිසියේ ජේශ්ඨත්වයෙන් ඉදිරියෙන්ම සිටින නිලධාරීන් තිදෙනා වන ලලිත් පතිනායක මහතාත් ,ප්‍රියන්ත වීරසූරිය මහතාත්, සංජීව ධර්මරත්න මහතාත් අවංකත්වයෙන් ඉහල තලයක සිටින තම පොලිස් රාජකාරි සඳහා පූර්ණ ලෙසම කැප වූ අති දක්ෂ නිලධාරීන් තිදෙනෙකු බව අවසාන වශයෙන් සඳහන් කරනවා.
ප්‍රියන්ත ජයකොඩි
හිටපු ජේශ්ඨ නියෝජ්‍ය පොලිස්පති
