15/06/2025
❗කුඩා දරුවන්ගේ මොලය වර්ධනය අඩාල කරන ප්‍රධාන කරුණු:
1. උචිත පෝෂණයේ අඩුව
මොලය වර්ධනය සඳහා අවශ්‍ය පෝෂක (ආයෝඩින්, ඩොකොසාහැක්සනොයික් අම්ල DHA, උත්ප්‍රේරක වටපිටාව) නොමැතිවීම.
තිවර්ත කෝප, ඌණපෝෂණය (malnutrition) සහ කායික වර්ධනයේ ප්‍රමාදය.
2. දෛනික ආදරය හා සන්නිවේදනය නොලැබීම
මව්පියන්ගෙන් ආදරය, සෙල්ලම්, කතාබහ, සෙරින කරන සම්බන්ධතාවය නොමැතිවීම.
මෙමගින් ආත්ම විශ්වාසය, ආරක්ෂාව සහ සමාජ හැසිරීම් ආබාධිත වේ.
3. අධික තිර කාලය (Screen Time)
දුරකථන, ටැබ්, රූපවාහිනී යනාදිය භාවිතය අධික වීම.
මෙය මනෝදාහිකතාව, විහිළුව, අවධානයේ අඩුව, නිදාගැනීමේ ගැටළු සහ සමාජ හැසිරීම් බාධා කිරීමකට හේතු වේ.
4. මනෝලාභී සහ ශාරීරික වදය (Abuse and Neglect)
පීඩනය, වෛරය සහ අධික දඩුවම්.
මෙවැනි අත්දැකීම් දරුවෙකුගේ මනස සහ මොලය නරක අයුරින් සකස් කරයි.
5. අපහසු පරිසරය (Stressful Environment)
පවුල් ආරවුල්, මත්පැන්/ඖෂධය භාවිතය, දිගු කාලීන ආතතිය.
දරුවෙකු තුළ “toxic stress” ඇතිවීම මොලයේ වර්ධනයට බලපායි.
6. නිදා ගැනීමේ අඩුව
නිසි නින්ද නොලැබීම මත මොලයේ ජීව රසායනික ක්‍රියාකාරීත්වය හා මතක හැසිරවීම අඩාල වේ.
7. කෙරෙණු සහ විචිත්‍ර ආහාර (Highly Processed Foods)
බාහිර සීනි, වර්ණ, රස සහිත ආහාර බුද්ධිය, උත්සාහය, සහ සංවේදීකම අඩු කළ හැකිය.
✅ ඒ වෙනුවට කළ යුතු දේවල්:
පෝෂණයෙන් සම්පූර්ණ ආහාර ලබාදීම
ආදරය සහ ආරක්ෂිත පරිසරයක් ලබාදීම
සෙල්ලම්, කතා, ගීත, පොත් කියවීම
නිසි නින්ද සහ ක්‍රියාකාරී ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම්
