12/02/2020
Wi-Fi Signal
============
WiFi signal မှာတော့ frequency ပေါမူတည်ပြီး ၂ မျိုးသုံးကြပါတယ်
1- 2.4GHz low frequency ကတော့လက်ရှိများသောအားဖြင့်သုံးတဲ့ WiFi frequency အမျိုးအစားပါ။အသုံးများတဲ့အတွက် အဲ့ဒိ frequency နဲ့ signal တွေကျွန်တော်တို့ပတ်ဝန်းကျင်မှာအများကြီးဖြစ်နေပြီးတခါတလေ wave တွေအချင်းချင်းအနှောက်အယှက်ဖြစ်တာတွေရှိနေတက်ပါတယ်။ဒါပေမဲ့အားသာတာတစ်ခုက နံရံတွေပြတင်းပေါက်တွေကို ဖြတ်ကျော်နိုင်မှုများပါတယ်။
2- 5GHz high frequency ကတော့လောလောဆယ်အသုံးနဲပါသေးတယ်။ frequency များတဲ့အတွက် Bandwidth ပိုများပါတယ်အသုံးပြုတဲ့သူလဲနည်းသေးတာကြောင့်အနှောက်အယှက်လည်းကင်းပါသေးတယ်။ဒါပေမဲ့ကြိမ်နုံးများတဲ့အတွက် အကွာအဝေးသိပ်မရပါဘူး 2.4GHz လိုလဲ နံရံတွေ ပြင်းပေါက်တွေလဲအရမ်းမဖြတ်ကျော်နိုင်ပါဘူး။
အဲ့အမျိုးအစားတွေကို Wi-Fi လောကမှာတော့ Band လို့ခေါ်ကြပါတယ်။ 2.4GHz Band နဲ့ 5GHz Band ပေါ့၊ အဲ့ Band တစ်ခုချင်းစီမှာလဲ channel တွေခွဲပြီးသုံးကြပါတယ်။
2.4GHz Band မှာ channel 1 to 14 ရှိပါတယ်ဒါပေမဲ့ channel overlap ဖြစ်တဲ့အတွက် channel အကုန်လုံးအသုံးပြုလို့မရပါဘူး။
5GHz Band မှာတော့ bandwidth ပိုများသလို channel တွေလဲပိုများပါတယ် 1 to 165 လောက်ထိရှိပါတယ်။
Power and Receiver Sensitivity
WiFi နဲ့ပတ်သတ်လို့နောက်တစ်ခုအရေးကြီးတာက အထက်မှာပြောခဲ့တဲ့ Wifi signal တွေကဘယ်လောက်ဝေးဝေးသွားကြလည်း ဘာတွေကွာလည်းဆိုတာပါပဲ။ဒါမှလည်း wireless network တစ်ခုတည်ဆောက်တော့မယ်ဆိုတွက်လို့ချက်လို့ရမှာပါ။အပေါ်ခေါင်းစဉ်မှာရေးထားသလို Power ဆိုတာက signal ထုတ်လွှင့်တဲ့ power ကိုပြောတာပါ transmit လုပ်တဲ့အားပေါ့ electromagnetic အားပေါ့ အဲ့ဒိအားက Router တစ်ခုချင်းစီမှာသူ့ power နဲ့သူရှိပါတယ် အဲ့တာပေါမူတည်ပြီး အကွာအဝေးလဲပြောင်းလဲသွားပါတယ်။
တချို့ router တွေကထုတ်လွှင့်အားအရမ်းကောင်းပါတယ် တချို့ router အမျိုးအစားတွေကတော့ လက်ခံအား လိုင်းဖမ်းအားအရမ်းကောင်းပါတယ် အမျိုးအစားပေါ်မူတည်ပြီးကွဲပြားသွားပါတယ်။ အဲ့တာတွေပေါ်မူတည်ပြီးလိုင်းဘယ်လောက်ကောင်းလဲတိုတာလည်းကွာသွားတာပေါ့။
Router တစ်ခုရဲ့ transmit power ကို အတိုင်းအတာ ၂ မျိုးနဲ့တိုင်းပါတယ် - milliwatts(mW)or dBm ဆိုပြီးတိုင်းကြပါတယ်။
1- လျှပ်စစ်အခေါ်အဝေါ်အတိုင်းအတာမှာ Watt ကိုတော်တော်များများသိပြီးကြမှာပါ လျှပ်စစ်ပစ္စည်းတွေသုံးတဲ့အခါ Watt ဘယ်လောက်စားလဲဆိုတာကိုပေါ့ ခုဆိုမီတာခဈေးတွေတက်တော့ watt ချွေတာဖို့ပြောလာကြတာကြားကြမှာပါ မီတာဆိုလို့ မီတာမှာဆိုရင် 1000 watt ကို 1 နာရီတိတိသုံးရင် 1 Unit တက်တာသိတဲ့သူတွေသိကြမှာပါ အဲ့တော့ Watt နဲမှသက်သာမှာပေါ့ ထားပါ milliwatts ကိုရှေ့ဆက်ရအောင် milliwatts ဆိုတာက 1 watts ရဲ့ ၁၀၀၀ ပုံ တစ်ပုံ 1/1000 watt ကိုခေါ်တာဖြစ်ပါတယ်။ဥပမာတွက်ပြရရင် လျှပ်စစ်မီးလုံးတစ်လုံးအိမ်မှာသုံးတာ 40 Watts ဆိုပါတော့ ကျွန်တော်တို့က 100mW ရှိတဲ့ Router တစ်လုံးသုံးမယ်ဆိုရင် 100/40000 ဖြစ်တာမို့ အဆ 400 ကျော်မီးသီးစားတဲ့အားထက်နဲတဲ့ပမာဏကို electric signal အဖြစ်ထုတ်လွှင့်လိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။ signial wave တွေရဲ့လျှပ်စစ်ပမာဏ က အရမ်းနဲပါတယ် မဟုတ်ရင်ရဲ အကုန်ဓာတ်လိုက်ကုန်မှာပေါ့။
2- dBm ကတော့ ခုနကပြောတဲ့ milliwatt ကိုတိုင်းတာခေါ်ဆိုဖို့ ဇယား logarithms တွက်နည်းနဲ့တွက်ပြီးခေါ်တာဖြစ်ပါတယ်။ 1 Milliwatt ကို 0 dBm, 10 milliwatt ကို 10 dBm, 100 milliwatt ကို 20 dBm, 1000 milliwat (1Watt) ကို 30 dBm အစရှိသည်ခေါ်ဆိုကြပါတယ်။အဲ့တာကိုကြည့်ပြီး network range ကိုတွက်ချက်ပြီး router ဘယ်လောက် လိုတယ် ဘာညာပေါ့ တွက်ချက်ရတာပါ။
ဥပမာနေနဲ့ ပြောရင် ပုံမှန် laptop,phone လေးတွေဆို 10mw(10dBm)အားရှိပါတယ်။indoor router, Office router လေးတွေဆို 100mW(20dBm)
Outdoor router, Sector router တွေလဲ 100mW(20dBm)ပဲသုံးကြတာများပါတယ်းဒါပေမဲ့ antenna ကွာသွားပါတယ်အောက်မှာရှင်းပြပါအုံးမယ်။ long range CPE တွေဘာတွေကြတော့ 500mW(1/2Watt or 27 dBm)သုံးကြပါတယ်။တချို့နိုင်ငံတွေမှာ အဲ့လိုသုံးတဲ့ transmit power ကိုကန့်သတ်ထားပါတယ် အရမ်း watt များရင်လူကိုထိခိုက်နိုင်လို့ပါ မသိမသာနဲ့ဓာတ်သေးသေးလေးလိုက်နေသလိုနေမှာပေါ့။အဲ့တာတွေက ရောဂါတွေရတာ အနည်းဆုံး မျိုးတုန်းတာဖြစ်တတ်တယ်သတိတော့ထားပေါ့ :P။
အထက်မှာပြောခဲ့တဲ့ transmit power က WiFi Connection တစ်ခုရဲ့တစ်ဝက်စာခရီးလို့အကြမ်းဖြင်းသတ်မှတ်လိုက်ပါနောက်တစ်ဝက်ကတော့သူ့ လက်ခံတဲ့ receiver router, Device ဘက်ကအပိုင်းပေါ့ receiver ဘက်မှာလဲသူရဲ့ လက်ခံနိုင်တဲ့အကွာအဝေးရှိပါတယ်အဲ့တာကို ခေါင်းစဉ်မှာပါတဲ့ Receive Sensitivity လို့ခေါ်ပါတယ်။
လက်ခံတဲ့ device ကလည်းလက်ခံတဲ့အခါမှာအထက်ကပြောခဲ့သလို electromagnetic wave တွေကိုလက်ခံတာဖြစ်လို့ တနည်းအားဖြစ် လျှပ်စစ်ဓာတ်အားလှိုင်းသေးသေးလေးကိုလက်ခံတာမို့ dBm နဲ့ပဲတွက်ပါတယ်ဒါပေမဲ့ လက်ခံတဲ့နေရာမှာစလွှင့်လိုက်တဲ့ ပမာဏအတိုင်းရောက်လာတာမဟုတ်ပါဘူး လျှပ်စစ်အားနဲနဲလေးရောက်လာတာပါ အဲ့တာကိုပဲ ဖမ်းပြီး signal ပြန်ဖော်ရတာပါ။ ပုံမှန်အားဖြင့် -40dBm ကနေ -80dBm ကြားမှာကောင်းကောင်း signal အလုပ်လုပ်ပါတယ် -80dBm ကနောကျော်ပြီး -90,-100,တွေဆိုရင်လိုင်းမကောင်းတော့ပါဘူး။ အဲ့မှာဘာလို့အနှုတ်လက်ခဏာပါနေရတာလဲဆိုရင် ဖမ်းမီတဲ့ လျှပ်စစ်လှိုင်းက အရမ်းအားနည်းလို့ 1 milliwatt(1mW)တောင်မရှိပါဘူး အဲ့အောက်ကိုရောက်နေပါပြီ။
ဥပမာ - 0.0001 milliwat(mW) ကို 0.0001 dBm လို့ရေးမဲ့အစား -40dBmလို့အလွယ်မှတ်ရလွယ်အောင်ရေးတဲ့သဘောပါ။
|--------|-------------------|
| P(dBm) | P(mW) |
|--------|-------------------|
| 50 | 100000 |
| 40 | 10000 | strong transmitter
| 30 | 1000 | ^
| 20 | 100 | |
| 10 | 10 | |
| 0 | 1 |
| -10 | 0.1 |
| -20 | 0.01 |
| -30 | 0.001 |
| -40 | 0.0001 |
| -50 | 0.00001 | |
| -60 | 0.000001 | |
| -70 | 0.0000001 | v
| -80 | 0.00000001 | sensitive receiver
| -90 | 0.000000001 |
|--------|-------------------|
