21/09/2025
Credit....
မျှစ်ချဉ် Fermented bamboo shoots
ဝါးမျှစ်ချဉ်သည် အချဉ်ဖောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ပရိုဘိုင်အိုတစ် probiotics နှင့် အာဟာရဓာတ်များကြောင့် ကျန်းမာရေးအတွက် များစွာ အကျိုးပြုပါသည်။ ၎င်းတို့တွင် အစာချေစနစ် ပိုမိုကောင်းမွန်စေခြင်း၊ ကိုယ်ခံစွမ်းအား တိုးမြှင့်ပေးခြင်း၊ ကင်ဆာဆန့်ကျင်နိုင်ခြင်း၊ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်အာနိသင်ရှိခြင်းနှင့် နှလုံးကျန်းမာရေးကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ခြင်းတို့ ပါဝင်ပါသည်။ ထို့အပြင် ကိုယ်အလေးချိန် လျှော့ချရာတွင်၊ ကိုလက်စထရော လျှော့ချရာတွင်နှင့် သွေးပေါင်ချိန် ထိန်းချုပ်ရာတွင်လည်း အထောက်အကူပြုသည်။ ဤအာဟာရပြည့်ဝသော အစားအစာသည် အမျှင်ဓာတ်၏ အရင်းအမြစ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး တစ်ကိုယ်လုံးကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုသည်။ အချို့လေ့လာမှုများက ၎င်းတို့၏ အရေပြားကျန်းမာရေးနှင့် အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သည့် အကျိုးကျေးဇူးများကိုပင် ရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။
ဝါးမျှစ်ချဉ်၏ အဓိက အကျိုးကျေးဇူးများ
* Probiotics နှင့် အူလမ်းကြောင်း ကျန်းမာရေး -
အချဉ်ဖောက်ခြင်း လုပ်ငန်းစဉ်သည် အူလမ်းကြောင်းရှိ အကျိုးပြု ဘက်တီးရီးယားများ (ဥပမာ- lactic acid bacteria) ကို ဖြစ်ပေါ်စေပြီး ကျန်းမာသော အူလမ်းကြောင်းကို ပံ့ပိုးပေးကာ အစာချေစနစ်ကို ကောင်းမွန်စေသည်။
* ကိုယ်ခံစွမ်းအား မြှင့်တင်ပေးခြင်း -
ဝါးမျှစ်ချဉ်တွင် ကြွယ်ဝသော အဏုဇီဝပိုးများနှင့် အာဟာရဓာတ်များသည် ကိုယ်ခံစွမ်းအား စနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်သည်။
* ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင် ဂုဏ်သတ္တိများ -
မျှစ်ချဉ်သည် ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ၏ အရင်းအမြစ်ကောင်းဖြစ်ပြီး ဓာတ်တိုးမှု ဖိစီးမှုကို တိုက်ဖျက်ကာ free radicals မှ ကာကွယ်ပေးသည်။ ၎င်းသည် အိုမင်းရင့်ရော်မှုကို တားဆီးပေးပြီး ရောဂါများ ကာကွယ်ရာတွင် အထောက်အကူပြုသည်။
* နှလုံးကျန်းမာရေး ကာကွယ်ပေးခြင်း -
ဝါးမျှစ်ချဉ်တွင် နှလုံးကျန်းမာရေးကို ကာကွယ်ပေးနိုင်သောနှင့် နှလုံးသွေးကြောဆိုင်ရာ ရောဂါများကို တားဆီးနိုင်သော ဒြပ်ပေါင်းများ ပါဝင်သည်။
* ကိုယ်အလေးချိန် ထိန်းချုပ်မှု -
အမျှင်ဓာတ်ပါဝင်မှု မြင့်မားခြင်းနှင့် အဝလွန်ခြင်းကို ဆန့်ကျင်နိုင်သည့် ဂုဏ်သတ္တိများကြောင့် ကိုယ်အလေးချိန် လျှော့ချရာတွင် အထောက်အကူပြုပြီး ဇီဝကမ္မဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးကို အထောက်အကူပြုသည်။
* ကိုလက်စထရောနှင့် သွေးပေါင်ချိန် -
ဝါးမျှစ်ချဉ်ကို စားသုံးခြင်းသည် ကိုလက်စထရောအဆင့်ကို လျှော့ချပေးနိုင်ပြီး သွေးပေါင်ချိန်ကို ကျဆင်းစေနိုင်သည်။
* အာဟာရတန်ဖိုး -
၎င်းတို့သည် အမျှင်ဓာတ်၊ ဗီတာမင်များ (C, E)၊ သတ္တုဓာတ်များနှင့် အပင်အခြေခံ ပရိုတင်းဓာတ်များ ကြွယ်ဝစွာ ပါဝင်သောကြောင့် အာဟာရပြည့်ဝသော အစားအစာ ဖြစ်သည်။
* ကင်ဆာဆန့်ကျင်နိုင်သည့် ဂုဏ်သတ္တိ -
သုတေသနများအရ ဝါးမျှစ်ချဉ်တွင် တွေ့ရှိရသည့် ထူးခြားသော ဒြပ်ပေါင်းများသည် ကင်ဆာဆန့်ကျင်နိုင်သည့် ဂုဏ်သတ္တိများ ပိုင်ဆိုင်နိုင်သည်ဟု ဆိုသည်။
အချဉ်ဖောက်ခြင်းက အကျိုးကျေးဇူးများကို မည်သို့တိုးတက်စေသနည်း။
* သက်တမ်းနှင့် ဘေးကင်းမှု -
အချဉ်ဖောက်ခြင်းသည် ဝါးမျှစ်များ၏ သက်တမ်းကို ရှည်ကြာစေပြီး အစားအစာများ ပျက်စီးစေသော ဘက်တီးရီးယားများကို ဟန့်တားသည့် ဒြပ်ပေါင်းများ ဖြစ်ပေါ်စေခြင်းဖြင့် ဘေးကင်းမှုကို မြှင့်တင်ပေးသည်။
* အရသာနှင့် အသွင်အပြင် -
အချဉ်ဖောက်ခြင်းသည် အရသာ၊ အနံ့နှင့် အသွင်အပြင် ကဲ့သို့သော ကောင်းမွန်သည့် ဂုဏ်သတ္တိများကိုလည်း ဖြစ်ပေါ်စေပြီး အစားအစာကို ပိုမိုစားချင်စဖွယ် ဖြစ်စေသည်။
* ဇီဝစုပ်ယူနိုင်စွမ်း တိုးလာခြင်း -
အချဉ်ဖောက်ခြင်းသည် ဝါးမျှစ်များတွင် ပါဝင်သော အချို့သော အာဟာရဓာတ်များနှင့် ဇီဝတက်ကြွသည့် ဒြပ်ပေါင်းများ၏ ဇီဝစုပ်ယူနိုင်စွမ်းကို တိုးမြှင့်ပေးနိုင်သည်။
ဝါးမျှစ်ချဉ်၏အပြစ်များ
ဝါးမျှစ်ချဉ်ကို စားသုံးခြင်း၏ အဓိကဆိုးကျိုးမှာ ဆိုင်ယာနိုက် အဆိပ်သင့်ခြင်း ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် ဝါးမျှစ်များတွင် သဘာဝအတိုင်း ပါဝင်သော cyanogenic glycosides (ဆိုင်ယာနိုဂျင်းနစ် ဂလိုင်ကိုဆိုက်များ) ကို ပြုပြင်ခြင်းလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း လုံလောက်စွာ မချေဖျက်နိုင်သည့်အခါ ဟိုက်ဒရိုဂျင် ဆိုင်ယာနိုက်ဓာတ်ကို ထုတ်လွှတ်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် အသက်ရှုမြန်ခြင်း၊ သွေးပေါင်ချိန်ကျဆင်းခြင်းနှင့် တက်ခြင်းကဲ့သို့သော လက္ခဏာများ ဖြစ်ပေါ်စေသည်။ အခြား ဖြစ်နိုင်ခြေရှိသော ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများမှာ သိုင်းရွိုက်ပြဿနာများ ပိုဆိုးလာစေခြင်း (အထူးသဖြင့် သိုင်းရွိုက်ရောဂါ ရှိပြီးသားသူများတွင်) နှင့် ဓာတ်မတည့်ခြင်းတို့ ဖြစ်သည်။
ဆိုင်ယာနိုက် အဆိပ်သင့်ခြင်း
အကြောင်းရင်း -
* လတ်ဆတ်သော ဝါးမျှစ်များတွင် cyanogenic glycosides ပါဝင်ပြီး ၎င်းတို့သည် အဆင်မပြေသော ပြုပြင်မှုများ သို့မဟုတ် အစိမ်းဝါးစားခြင်းတို့ကြောင့် ဟိုက်ဒရိုဂျင် ဆိုင်ယာနိုက်ကို အဆိပ်သင့်နိုင်သည်။
လက္ခဏာများ
* ဆိုင်ယာနိုက် အဆိပ်သင့်ခြင်း၏ လက္ခဏာများတွင် အောက်ပါတို့ ပါဝင်နိုင်သည်။
* ခေါင်းမူးခြင်းနှင့် ခေါင်းကိုက်ခြင်း
* ဗိုက်အောင့်ခြင်းနှင့် အော့အန်ခြင်း
* အသက်ရှူမြန်ခြင်းနှင့် သွေးပေါင်ချိန်ကျဆင်းခြင်း
* တက်ခြင်း
ကာကွယ်ခြင်း
* ဝါးမျှစ်များကို မှန်ကန်စွာ ပြင်ဆင်ခြင်း၊ ဥပမာ- မိနစ် ၂၀ မှ ၃၀ အထိ ပြုတ်ခြင်း သို့မဟုတ် ဆားရည်ဖြင့် အချဉ်ဖောက်ခြင်းသည် ဆိုင်ယာနိုဂျင်း ပါဝင်မှုကို ဘေးကင်းသည့်အဆင့်အထိ လျှော့ချနိုင်သည်။
သိုင်းရွိုက်ပြဿနာများ
ရောဂါပိုဆိုးလာစေခြင်း
* ဝါးမျှစ်များကို ပြုပြင်ပြီးနောက်တွင်ပင် စားသုံးခြင်းသည် hypothyroidism (သိုင်းရွိုက်အားနည်းခြင်း)၊ goiters (သိုင်းရွိုက်ဂလင်း ကြီးခြင်း) သို့မဟုတ် သိုင်းရွိုက်အကျိတ်များကဲ့သို့သော ရှိပြီးသား သိုင်းရွိုက်ပြဿနာများကို ပိုမိုဆိုးရွားစေနိုင်သည်။
ဆေးဝါးနှင့် ဓါတ်ပြုခြင်း
* ဝါးမျှစ်သည် သိုင်းရွိုက်အားကောင်းစေသော ဆေးဝါးများနှင့် ဓါတ်ပြုနိုင်ပြီး သိုင်းရွိုက်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို လျော့ကျစေနိုင်သည်။
ဓာတ်မတည့်မှု ဖြစ်နိုင်ခြေ
* အခြားအစားအစာများကဲ့သို့ပင် ဝါးမျှစ်များသည် အချို့သောသူများတွင် ဓာတ်မတည့်မှု ဖြစ်ပေါ်စေနိုင်သည်။
အခြား စိုးရိမ်စရာများ
အဆိပ်အတောက်များ
* ဆိုင်ယာနိုဂျင်းများအပြင် ဝါးမျှစ်များတွင် tannins နှင့် oxalates ကဲ့သို့သော အခြားအန္တရာယ်ရှိသည့် ဒြပ်ပေါင်းများလည်း ပါဝင်နိုင်သည်။ သို့သော် အချဉ်ဖောက်ခြင်းသည် ၎င်းတို့ကို လျှော့ချပေးနိုင်သည်။
အစိမ်းစားသုံးခြင်း
* အဆိပ်အတောက်များ မြင့်မားစွာ ပါဝင်သောကြောင့် ပြုပြင်မထားသော သို့မဟုတ် အစိမ်းအတိုင်းရှိသော ဝါးမျှစ်များကို လုံးဝမစားသုံးသင့်ပါ။
ကျန်းမာချမ်းသာကြပါစေ
Dr. Myint Thein @ 20 September 2025