Border News Agency

Border News Agency Voices, rights, diversity. News & documentaries on underreported issues

၈၀ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂနေ့မှာ မိုဟာမတ်ယူနွတ်စ် ဘာတွေပြောခဲ့လဲBorder News Agegcyဒါကာ၊ အောက်တိုဘာ ၂၇။ကုလသမဂ္ဂတည်ထောင်မှု န...
10/27/2025

၈၀ ကြိမ်မြောက် ကုလသမဂ္ဂနေ့မှာ မိုဟာမတ်ယူနွတ်စ် ဘာတွေပြောခဲ့လဲ

Border News Agegcy
ဒါကာ၊ အောက်တိုဘာ ၂၇။

ကုလသမဂ္ဂတည်ထောင်မှု နှစ် ၈၀ မြောက်၊ အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်နေ့မှာ ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်အကြံပေးအရာရှိချုပ်မိုဟာမတ်ယူနွတ်စ် သတင်းစကားပါးခဲ့ပါတယ်။

မိုဟာမတ်ယူနွတ်စ်က ကုလသမဂ္ဂဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ဘက်ပေါင်းစုံချဉ်းကပ်ရေးအတွက် ဆက်ရှိနေရမယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီအပြင် ကုလသမဂ္ဂဟာ မြေပြင်မှာအလုပ်ပိုဖြစ်လာအောင် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွေလုပ်ဖို့လည်း တောင်းဆိုပါတယ်။

ကုလသမဂ္ဂကို ထူထောင်တဲ့နေ့ဟာ ကမ္ဘာတဝှမ်းကလူသားအားလုံးအတွက် ကြောက်ရွံ့တာက လွတ်ကင်းတဲ့လောကကို တည်ဆောက်ဖို့အတွက် မျှော်လင့်ချက်တွေဖြစ်စေခဲ့တယ်လို့လည်း သူက ဆိုပါတယ်။

အဲဒီအပြင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဟာ ငြိမ်းချမ်းရေးယဉ်ကျေးမှုရဲ့အလံကိုလွင့်ထူပြီး ကုလသမဂ္ဂရဲ့ဦးထုတ်ပြာကိုဆောင်းကာ နိုင်ငံတကာငြိမ်းချမ်းရေးထိန်းသိမ်းမှုလုပ်ငန်းစဉ်တွေမှာ အားတက်သရော်ပါဝင်နေတယ်လို့လည်း ဆိုပါတယ်။

လက်ရှိပြဿနာတွေကို ရင်ဆိုင်ရာမှာ တဖက်သတ်ရှူမြင်ချဉ်းကပ်မှုကြောင့် တင်းမာမှုတွေဖြစ်စေပြီး ဘက်နှစ်ဖက်ရှူမြင်ချဉ်းကပ်မှုအောက်မှာ မမျှတတဲ့ဖြစ်စဉ်တွေလည်း ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့လည်း သူကဆိုပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်ဟာ စည်းမျဉ်းစံတန်းဖိုးတွေကို အခြေခံတဲ့ဘက်ပေါင်းစုံချဉ်းကပ်မှုကို တောင်းဆိုတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ကမ္ဘာပေါ်မှာ လက်ရှိဖြစ်နေတဲ့ပဋိပက္ခတွေဟာ ကမ္ဘာကြီးကိုမသေချာမရေရာမှုဘက်ကိုရောက်စေတယ်လို့ သူက ဆက်ပြောပါတယ်။

အစွန်းရောက်အမျိုးသားရေးအယူအဆတွေ အားကောင်းနေမှုနဲ့လူတွေရဲ့နာကြင်မှုကို ဥပက္ခာပြုမှုတွေဟာတိုးတက်မှုတွေကို ဖျက်စီးနေတယ်လို့လည်း သူကဆိုပါတယ်။

ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံနယ်နိမိတ်ထဲရောက်ရှိနေကြတဲ့ ရိုဟင်ဂျာတွေဟာ"ယဉ်ကျေးမှုအပေါ် အခြေခံတဲ့ နိုင်ငံရေးရဲ့ရိုညက်ခတ်မှုရလဒ်" ဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီနိုင်ငံရေးကြောင့်ပဲရိုဟင်ဂျာတွေဟာ ညှင်းပန်းခံနေရပြီး အခွင့်အရေးတွေဆုံးရှုံးနေတာတွေရှိနေတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီအပေါ်မှာ နိုင်ငံတကာက ဂရုစိုက်ကြဖို့လည်း မိုဟာမတ်ယူနွတ်စ်က ကုလသမဂ္ဂတည်ထောင်ခြင်းနေ့မှာ တောင်းဆိုထားပါတယ်။

ကိုးကား...

https://www.tbsnews.net/bangladesh/un-must-continue-evolve-fulfil-collective-aspiration-peace-multilateralism-ca-1268506

https://www.newagebd.net/post/country/280033/un-must-evolve-adapt-to-fulfill-global-aspirations-yunus

#ကုလသမဂ္ဂ #တည်ထောင်မှု #ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ် #မိုဟာမတ်ယူနွတ်စ်

အမ်းမြို့ကို စစ်ကော်မရှင်တပ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်လို့ ကလေးငယ်တဦးဒဏ်ရာရ Border News Agencyအမ်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။အာရက္ခတပ်တေ...
10/26/2025

အမ်းမြို့ကို စစ်ကော်မရှင်တပ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်လို့ ကလေးငယ်တဦးဒဏ်ရာရ

Border News Agency
အမ်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

အာရက္ခတပ်တော်(AA)ထိန်းချုပ်ထားတဲ့အမ်းမြို့ကို စစ်ကော်မရှင်တပ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်လို့ ကလေးငယ်တဦးဒဏ်ရာရရှိသွားပါတယ်။

အဲဒီအမ်းမြို့၊ မြို့ဟောင်းရပ်ကွက်က အသက်းကိုးနှစ်အရွယ် ဆလိုင်းသိန်းဇော်သန်း ဒဏ်ရာရသွားတာပါ။

အဲဒီအမ်းမြို့ကို အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက်၊ ဒီနေ့ညနေ ၃ နာရီအချိန်က စစ်ကော်မရှင်တပ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု နှစ်ကြိမ်ပြုလုပ်ခဲ့တာလို့ ဆို​ကြပါတယ်။

အဲဒီဗုံးနှစ်လုံးထဲက ပထမတလုံးမှာ အမ်းမြို့၊ မြို့ဟောင်းရပ်ကွက်က ဆလိုင်းသိန်းဇော်သန်းရဲ့ နေအိမ်ပေါ်သို့တိုက်ရိုက်ကျရောက်ပေါက်ကွဲပြီး ကျည်စထိဒဏ်ရာရသွားတာလို့ဆိုပါတယ်။

အဲဒီဆလိုင်းသိန်းဇော်သန်းဟာ ဆေးကုနေတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။

ကျောက်ဖြူမြို့နယ်ကိုလည်း အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့၊ မနေ့က စစ်ကော်မရှင်တပ် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်လို့ သိုင်းချောင်းကျေးရွာသားနှစ်ဦး ဒဏ်ရာရသွားခဲ့ပါတယ်။

Photo - APM

#အာရက္ခတပ်တော် #အမ်းမြို့ #စစ်ကော်မရှင်တပ် #လေကြောင်းတိုက်ခိုက်

ဂွမှာမြေမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ အမျိုးသားတဦးခြေ တဖက်ပြတ်ထွက်Border News Agency ဂွ၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။အာရက္ခတပ်တော်(AA)ထိန်းချ...
10/26/2025

ဂွမှာမြေမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ အမျိုးသားတဦးခြေ တဖက်ပြတ်ထွက်

Border News Agency
ဂွ၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

အာရက္ခတပ်တော်(AA)ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ဂွမြို့နယ်မှာ အောက်တိုဘာလ၂၄ ရက်နေ့က မြေုမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ အမျိုးသားတဦးဒဏ်ရာရသွားခဲ့ပါတယ်။

အဲဒီဂွမြို့နယ်၊ ပေါက်တူးတိုက်နယ်၊ ထန်းပင်ခုံကျေးရွာက ကိုအောင်သူမှာ မြေမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ ညာဖက်ခြေထောက်ပြတ်ထွက်တယ်လို့ ရွာသားတွေက ဆိုကြပါတယ်။

ကိုအောင်သူဟာ အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်နေ့၊ ညနေ ၇ နာရီအချိန်က ကိုမောင်စိုးကိုကိုနဲ့အတူ ဖိုးကောက်တောင်ပေါ်ကိုသွားရာ မြေမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ ခြေထောက်ပြတ်ထွက်သွားတယ်လို့ ဆိုကြပါတယ်။

အဲဒီမြေမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ ကိုအောင်သူရဲ့ညာဘက်ခြေပြတ်ထွက်သွားပြီး အရေးပေါ် ဆေးကုသမှု ခံယူနေရတယ်လို့ရွာသားတွေက ဆိုကြပါတယ်။

အဲဒီမောင်တောမြို့နယ်၊ လေးမိုင်ရပ်ကွက်မှာ အောက်တိုဘာလ ၁၈ ရက်နေ့ကလည်း မြေမြုပ်မိုင်းနင်းမိလို့ အသက်နှစ်ဆယ်ငါးနှစ်အရွယ် ကိုဇော်လာဟာ မှာ ခြေထောက်တဖက် ပြတ်ထွက်သွားခဲ့ပါတယ်။

အာရက္ခတပ်တော်ထိန်းချုပ်မြို့နယ်တွေမှာ မိုင်းရှင်းလင်းရေးတွေ လုပ်နေပေမယ့် အရပ်သားပြည်သူတွေကတော့ မြေမြုပ်မိုင်းအန္တရာယ်တွေ၊ စစ်ကျန်လက်နက်အန္တရာယ်တွေကို မကြာခဏနေကြရသလို သေဆုံးဒဏ်ရာရတာတွေ မကြာခဏဖြစ်နေကြတယ်လို့ အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။

အာရက္ခပြည်သူ့တော်လှန်ရေးအစိုးရဟာ မိုင်းအသိပညာပေးမှုတွေ၊ မြေမြုပ်မိုင်းအန္တရာယ်ဟောပြောပွဲတွေကို ပြည်သူလူထုကြားမှာလုပ်နေပြီး မိုင်းအသိပညာဝေတာတွေ၊ မိုင်းအန္တရာယ်ဆိုင်ရာ သတိပေးတာတွေကို ပုံမှန်လုပ်နေပါတယ်။

ဒါပေမယ့် အာရက္ခပြည်သူတွေဟာ စစ်ကောင်စီတပ်ရဲ့ မိုင်းတွေ၊ စစ်ကျန်လက်နက်အန္တရာယ်တွေကို မကြာခဏကြုံတွေ့နေကြရတာမို့ မိုင်းရှင်းလင်းပေးတာတွေ၊ မိုင်အသိပညာပေးတာတွေကို ပိုမိုဆောင်ရွက်ပေးဖို့ လိုအပ်နေသေးတယ်လို့ အာရက္ခပြည်သူတွေက ဆိုကြပါတယ်။

Photo - BNA

#အာရက္ခတပ်တော် #ဂွမြို့ #မြေုမြုပ်မိုင်း #ဒဏ်ရာရ

ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်မှာ ဒရုန်းဗုံးကြဲခံရလို့ ပရဟိတလူငယ်တဦးသေဆုံးBorder News Agencyပုဏ္ဏားကျွန်း၊အောက်တိုဘာ ၂၆။အာရက္ခတပ်...
10/26/2025

ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်မှာ ဒရုန်းဗုံးကြဲခံရလို့ ပရဟိတလူငယ်တဦးသေဆုံး

Border News Agency
ပုဏ္ဏားကျွန်း၊အောက်တိုဘာ ၂၆။

အာရက္ခတပ်တော်(AA)ထိန်းချုပ်ထားတဲ့ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်ကို စစ်ကော်မရှင်တပ် ဒရုန်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်လို့ ပရဟိတလူငယ်တဦး သေဆုံးသွားတယ်လို့ ပုဏ္ဏားကျွန်းဒေသခံတွေက ဆိုကြပါတယ်။

အဲဒီပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်၊ ကွမ်းတောင်ကျေးရွာမှာ အောက်တိုဘာလ၂၆ရက်၊ ဒီနေ့နေ့လယ်က အရေးပေါ်လူနာသွားယူနေချိန် စစ်တွေမြို့အခြေစိုက် စစ်ကော်မရှင်တပ်ရင်းက ဒရုန်းနဲ့ဗုံးချတိုက်ခဲ့တာလို့ဆိုပါတယ်။

အဲဒီလိုတိုက်ခိုက်ခံရလို့ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့အခြေစိုက် ဖြူစင်ရင်ခွင်ဖောင်ဒေးရှင်းအဖွဲ့ဝင် အသက်ဆယ့်လေးနှစ်အရွယ် မောင်ဌေးအောင်ဟိန်း(ခ)ကိုလတ် သေဆုံးသွားတာပါ။

"လူနာသွားယူနေတာ။ အဲ့အချိန် ဒရုန်းနဲ့ဗုံးလာချတယ်။ ကျည်စထိပြီးတော့ ဆုံးသွားတယ်။ သူက လူမူကူညီရေးတွေလုပ်နေတဲ့အချိန် ခုလိုဆုံးသွားတာ စိတ်မကောင်းဘူး။"လို့ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်မှ လူငယ်တဦးက Border News Agency ကိုပြောပါတယ်။

အဲဒီမောင်ဌေးအောင်ဟိန်းဟာ ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့၊ ရွာဟောင်းရပ်ကွက်ဇာတိဖြစ်ပြီး အသက်ဆယ်နှစ်အရွယ်ကတည်းက ပရဟိတလူမှုကူညီရေးတွေ လုပ်နေသူဖြစ်ပါတယ်။

(ဓာတ်ပုံ - စစ်ကော်မရှင်တပ် ဒရုန်းဗုံးထိမှန်သေဆုံးသွားတဲ့ မောင်ဌေးအောင်ဟိန်း(ခ)ကိုလတ် / ဖြူစင်ရင်ခွင်ဖောင်ဒေးရှင်း)

#အာရက္ခတပ်တော် #ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့ #စစ်ကော်မရှင်တပ် #ဒရုန်းဗုံးကြဲတိုက်ခိုက် #ပရဟိတလူငယ်

အလင်းမိန်ခံရခြင်းBorder News Agencyမြောက်ဦး၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။"တာလီဘန်တွေဟာ သူတို့ရဲ့သေနတ်နဲ့ စည်းကမ်းတွေသုံးပြီး အာဖဂန်အမ...
10/26/2025

အလင်းမိန်ခံရခြင်း

Border News Agency
မြောက်ဦး၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

"တာလီဘန်တွေဟာ သူတို့ရဲ့သေနတ်နဲ့ စည်းကမ်းတွေသုံးပြီး အာဖဂန်အမျိုးသမီးတွေရဲ့ စိတ်ဝိညာဉ်ကိုချိုးဖျက်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ကျွန်မတို့အားလုံး တိတ်ဆိတ်ငြိမ်းသက်သွားကြမယ်တဲ့လား။ ကျွန်မတို့ရဲ့တွန်းလှန်မှုက ရပ်တန့်နေမှာမဟုတ်ပါဘူး။"လို့ ဟာဇာရာအမျိုးသမီးသတင်းထောက်ဇာရာဂျိူယာက ပြောပါတယ်။

သူမဟာ ၂၀၂၁ခုနှစ်၊ စက်တင်ဘာလ ၂၂ရက်နေ့က ဂါဒီးယားသတင်းစာနဲ့ အင်တာဗျူးမှာပြောခဲ့တာပါ။

"အမျိုးသမီးသတင်းထောက်တွေဆိုတာ ဓားစာခံတွေမဟုတ်ပါဘူး။ သူတို့တွေဟာ ကျပ်တည်းလွန်းတဲ့သတင်းတင်ဆက်မှုနယ်ပယ်မှာ သတ္တိနဲ့ခံနိုင်ရည်ကိုစွဲကိုင်ပြီး အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ သူရဲ
ကောင်းတွေပါ။''လို့ အာဖဂန်အမျိုးသမီးသတင်းထောက်ဝါဟိဒါဖိုင်ဇီက ဆိုပါတယ်။

သူမဟာ ၂၀၂၄ခုနှစ်၊ မတ်လ ၁၈ ရက်နေ့က ကုလသမဂ္ဂ ECOSOC ရဲ့ အမျိုးသမီးဆိုင်ရာကော်မရှင် ၆၈ ကြိမ်မြောက် အစည်းအဝေးမှာပြောခဲ့တာပါ။

အဲဒီစကားတွေဟာ အာဖဂန်နစ္စတန်မှာ တာလီဘန်တွေရဲ့လက်ရှိဖိနှိပ်မှုတွေအောက်က အသံတိုးတိတ်နေကြရတဲ့ အာဖဂန်အမျိုးသမီးအားလုံးကို ကိုယ်စားပြုပါတယ်။

အဲဒီအပြင် အမျိုးသမီးတွေအပေါ် မျက်ကွယ်ပြုထားတဲ့၊ အသုံးချခံဒုတိယတန်းစား လူသားမျိုးစိတ်တခုအဖြစ်သာ မြင်ထားကြတဲ့၊ လူ့အခွင့်အရေးတွေ ပျောက်ဆုံးနေကြတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ထဲက အမျိုးသမီးတွေရဲ့ အသံတွေကိုလည်း ကိုယ်စားပြုနိုင်ပါတယ်။

ကမ္ဘာ့နေရာဒေသတချို့မှာ အမျိုးသမီးတွေကို ဖယ်ထုတ်ထားကြတဲ့ ယဥ်ကျေးမှုအလေ့အထတွေဟာ လက်ရှိအချိန်ထိရှိနေကြဆဲပါ။

အဲဒီလိုဖယ်ထုတ်ဖိနှပ်ခံနေကြရတဲ့ အခြေအနေတွေထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ ကျား/မ တန်းတူရေးအတွက် ရုန်းကန်တိုက်ပွဲဝင်နေကြရဆဲပါ။

စစ်ပွဲတွေဟာ လူ့အခွင့်အရေးအပေါ် မျက်ကွယ်ပြုထားကြတဲ့ အခြေအနေအောက်မှာ အမျိုးသမီးတွေဟာ ထိခိုက်လွယ်တဲ့အုပ်စုတွေထဲမှာပါပါတယ်။

လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ကျပ်တည်းဖိနှိပ်ခံနေကြရတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဟာ အမျိုးသမီးတွေအတွက် ထိတ်လန့်မှု၊ မလုံခြုံမှု၊ စိုးရိမ်စိတ်နဲ့စိတ်ဒဏ်ရာတွေကို ဖြစ်စေပါတယ်။

အာရက္ခဒေသဟာ လူမှုစီးပွားအခက်အခဲတွေ၊ ဆင်းရဲကျပ်တည်းမှုတွေအောက်မှာ အမျိုးသမီးတွေ အသံတိတ်ဆိတ်နေကြရဆဲပါ။

"သာမန်အမျိုးသမီးတယောက်အဖို့ ကိုယ့်နဲ့ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့အခက်အခဲဖိစီးမှုတွေနဲ့ပတ်သက်လို့ တန်ပြန်ရင်ဆိုင်ရပ်တည်နိုင်တဲ့ အခင်းအကျင်းတွေဟာ အာရက္ခလူမှုအဆောက်အအုံထဲမှာ ဖြစ်လာနိုင်စရာဝေးနေပါသေးတယ်။"

အဲဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ ရပ်ရွာလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း ဩဇာအာဏာနဲ့ ချိတ်ဆက်နေကြသူတွေကြောင့် ဖြစ်လာတဲ့လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ၊ ကျပ်တည်းဖိစီးမှုတွေကို တွန်းလှန်ဖို့ဆိုတာလည်း အမျိုးသမီးတဦးအတွက် ပိုလို့ခက်ခဲပါလိမ့်မယ်။

အမျိုးသမီးတဦးဟာ ကိုယ့်ကိုယ်တိုင်၊ ကိုယ့်မိသားစုဆွေမျိုး(သို့မဟုတ်) ကိုယ့်ရဲ့လူမှုပတ်ဝန်းကျင်အပေါ် ရိုက်ခတ်ခံရတဲ့အခက်အခဲတွေ ဖိစိးမှုတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ကိုယ်စိတ်နှစ်ပါးတွန်းလှန်မှုတွေ ရှိလာရင် အသိအမှတ်ပြုပေးဖို့ခက်နေကြဆဲပါ။

အယောင်ပြကျား၊ မတန်းတူညီမျှမှု

အာဏာရှင်စနစ်ကိုမကြိုက်လို့၊ လူသားအချင်းချင်းဖိနှိပ်တာကိုမကြိုက်လို့ တွန်းလှန်နေကြပါတယ်ဆိုတဲ့ လူ့ပတ်ဝန်းကျင်ထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေကို ဖိနှိပ်တဲ့အလေ့အထရှိနေကြတုန်းပါပဲ။

အမျိုးသမီးတဦးဟာ ရပ်ရွာလူမှုအသိုင်းအဝိုင်းအတွင်း ဩဇာအာဏာနဲ့ချိတ်ဆက်နေကြသူတွေကြောင့်ဖြစ်လာတဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံရမှုတွေ၊ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးချိုးဖောက်ခံရမှု
တွေ၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာထိခိုက်မှုတွေကို ဖော်ပြဖို့ကြိုးစားလာတတ်ကြပါတယ်။

အဲဒီလိုဖော်ပြမှုကြောင့် လူ့ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့အခက်အခဲကို ဖြေရှင်းရာမှာ အထောက်အကူဖြစ်စေမယ့်လို့လည်း ယုံကြည်လာတတ်ကြပါတယ်။

အဲဒီလိုအာဏာရှင်စနစ်ကို တော်လှန်နေကြတဲ့ လူ့ပတ်ဝန်းကျင်ကိုယ်တိုင်ကပဲ ဘယ်လိုပဲတန်းတူညီမျှမှုကို ရွတ်ပြနေပါစေ...လူ့ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ခက်ခဲမှုတွေကို ဖော်ထုတ်တောင်းဆိုလာတဲ့ အမျိုး သမီးတွေကို ချနင်းချေဖျက်ဖို့ကြိုးစားတတ်ကြတဲ့ အလေ့အထမျိုးရှိနေတတ်ကြတယ်ဆိုတာကို လူသားသမိုင်းအဆက်ဆက်က သက်သေပြထားပါတယ်။

တော်လှန်ရေးကတော်လှန်ရေးကို ပြန်သတ်ဖြတ်မှု သို့မဟုတ် အိုလမ်(ဖ်)ဒီဂူရှ်စ်

လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်းနှစ်ရာသုံးဆယ်ကျော်ခန့်က သက္ကရာဇ် ၁၇၉၀ ခန့်မှာ ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးစတင်နေပါပြီ။

ဆင်းရဲငတ်ပြတ်နေကြတဲ့ ပြင်သစ်လူထုကိုစာနာမှုကင်းစွာ ဖိနှိပ်ကြမ်းကြုတ်နေတဲ့ ဘုရင်လူဝီ ၁၆ ကိုလည်း ခေါင်းဖြတ်သတ်လိုက်ကြပါပြီ။

ဘုရင်လူဝီ ၁၆ ခေါင်းဖြတ်သတ်ခံရတဲ့ ၁၉၇၃ ခုနှစ်ဟာ မြန်မာလူ့ဘောင်မှာ တော်ဘိုးတော်မောင်ဝိုင်းအုပ်ချုပ်နေတဲ့အချိန်ပါ။

အာရက္ခဒေသမှာတော့ နောက်ဆုံးဘုရင်မဟာသမ္မတရာဇာ ဖမ်းဆီးခံရပြီးဆယ့်တလကြာကာလပါ။

အဲဒီအချိန်ကာလမှာ ပြင်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ သမိုင်းအချိုးအကွေ့တခုကို ဖြတ်သန်းနေပါပြီ။

၁၉၇၃ ခုနှစ်မတိုင်ခင်ကပင် အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားရဲ့ ရက်စက်ဖိနှိပ်မှုတွေကို ပြန်လည်တွန်းကန်ဖို့ အရှိန်ပြန်ယူနေပါပြီ။

အုပ်ချုပ်သူဘုရင်နဲ့မူးမ​တ်တွေရဲ့ လုပ်ပိုင်ခွင့်ကိုကန့်သတ်ပြီး ပြည်သူလူထုရဲ့ အာဏာကိုဗဟိုပြုတဲ့ လူမှုပဋိညာဉ်ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံ ဥပဒေဆိုင်ရာအယူအဆဟာ ပြင်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲမှာ အားကောင်းနေပါပြီ။

အပြောင်းအလဲကို လိုလားတဲ့ဥပဒေပြုအမတ်တချို့နဲ့ ပညာတတ်​တွေ၊ လူလတ်တန်းစားတွေက "Society of the Friends of the Constitution" (ဖွဲ့စည်းပုံအခြေခံဥပဒေရဲ့မိတ်ဆွေတွေ အသ င်း)ကို တည်ထောင်ပါတယ်။

အဲဒီအသင်းကို Jacobin Club (ဂျေကိုဘင်ကလပ်)လို့ လူသိများပါတယ်။

ဂျေကိုဘင်ကလပ်ရဲ့ မူလရည်ရွယ်ချက်က အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားကို လူမှုပဋိညာဉ်နဲ့ ကန့်သတ်ထားဖို့ပါ။

ဒါပေမယ့် အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားတွေက ပြည်သူလူထုကို ဂုတ်သွေးစုတ်နေမှုတွေ ဆက်လက်ရှိနေပါတယ်။

ဂျေကိုဘင်ကလပ်ကိုလည်း အလုပ်သမား၊ လယ်သမားအောက်ခြေလူထုကပါ ထောက်ခံလာပါတယ်။

ဂျေကိုဘင်ကလပ်နောက်ပိုင်းမှာတော့ ဘုရင်စနစ်ကို အပြီးပိုင်ဖျက်သိမ်းပြီး အားလုံးတန်းတူညီမျှရှိတဲ့ သမ္မတနိုင်ငံတည်ထောင်ဖို့ ရည်ရွယ်ချက်အဖြစ်ထားလာပါတယ်။

ဂျေကိုဘင်ကလပ်ထဲမှာ အတွေးအခေါ်အုပ်စုနှစ်ခုကွဲလာပါတယ်။ မွန်တာညာ ( Montagnards)နဲ့ ဂျီရွန်ဒန် (Girondins) ဆိုပြီးပါ။

အဲဒီအုပ်စုနှစ်ခုစလုံးက တန်းတူညီမျှရှိတဲ့ သမ္မတနိုင်ငံတည်ထောင်ဖို့ကို လက်ခံကြပါတယ်။

သူတို့ကွဲပြားချက်က မွန်တာညာတွေက လယ်သမား၊ အလုပ်သမားနဲ့ဆင်းရဲသားတွေ ပါဝင်မှုပိုများပါတယ်။

ဂျီရွှန်ဒန်တွေက ပညာတတ်တွေနဲ့လူလတ်တန်းစားတွေ များပါတယ်။

တန်းတူညီ​​မျှတဲ့သမ္မတနိုင်ငံ​ကို မွန်တာညာတွေက ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုပိုရှိတဲ့ အစိုးရအဖွဲ့ပုံစံနဲ့သွားလိုပါတယ်။

ဂျီရွန်ဒန်တွေက ဒေသန္တရအာဏာခွဲဝေမှုတွေနဲ့ သွားလိုပါတယ်။ မွန်တာညာတွေက လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးနဲ့စျေးကွက်မှာ အစိုးရကတင်းတင်းကြပ်ကြပ်ကိုင်တွယ် ထိန်းကျောင်းဖို့ကိုလိုလားပါတယ်။

ဂျီရွန်ဒန်တွေက မွန်တာညာတွေရဲ့ ကုန်ပစ္စည်းတွေကို အတင်းအကျပ်စျေးနှုန်းသတ်မှတ်တာမျိုးနဲ့ စျေးကွက်ကို ထိန်းချုပ်တာမျိုးကိုမလိုလားဘဲ စျေးကွက်ကို လွတ်လပ်စေချင်ကြပါတယ်။

နိုင်ငံရေးပိုင်းမှာ မွန်တာညာတွေက အလုပ်ဖြစ်ရင်ရပြီဆိုတဲ့ ပုံစံမျိုးနဲ့သွားပါတယ်။

ဂျီရွန်ဒန်တွေက စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းတွေနဲ့ ချဉ်းကပ်လိုပါတယ်။

အဲဒီအချိန်ကာလတုန်းက ပြင်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့အောက်ခြေလူတန်းစားဟာ အုပ်ချုပ်သူလူတန်းစားရဲ့ ကမ်းကုန်အောင်ရက်စက်မှုကို ငရဲလိုခံစားနေရပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် အောက်ခြေလူတန်းစားရဲ့ခံပြင်းမှုဟာ များပြားသိပ်သည်းနေပါတယ်။

ပြင်သစ်ပညာတတ်အလွှာနဲ့ လူလတ်တန်းစားအလွှာမှာ တန်းတူညီမျှရေးနဲ့ လူမှုပဋိညာဉ်အယူအဆအားကောင်းနေပါတယ်။

ဂျီရွန်ဒန်တွေက စံနှုန်း၊ တန်ဖိုး၊ ကျင့်ဝတ်တွေကို ပြောနေပေမယ့် စကားလုံးတွေဟာ မွန်တာညာတွေအတွက် အာရုံနှောက်စရာတွေ၊ ခေါင်းရှုပ်စရာတွေသာ ဖြစ်နေပါတယ်။

အဓိကကွာခြားချက်က မွန်တာညာတွေက တန်းတူညီမျှမှုရှိတဲ့ စံပြလူ့အဖွဲ့အစည်းကို တည်ဆောက်ဖို့ဆိုရင်"အကြမ်းဖက်မှုဟာ လိုအပ်ချက်(The Necessity of Terror)"လို့ ခံယူကြပါတယ်။

ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးကို ဆန့်ကျင်သူတွေနဲ့ ပြင်သစ်ရဲ့ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပရန်သူတွေကို ရင်ဆိုင်ရာမှာ ပြင်းထန်တဲ့အပြစ်ပေးအရေးယူမှုတွေနဲ့ ကြောက်ရွံ့ထိတ်လန့်မှုတွေ (The Reign of Terror) လိုအပ်တယ်လို့ မွန်တာညာတွေက ခံယူပါတယ်။

ဂျီရွန်ဒန်တွေက တန်းတူညီမျှမှုရှိတဲ့ စံပြလူ့အဖွဲ့အစည်းကို တည်ဆောက်ဖို့ဆိုရင် ဥပဒေရေးရာခိုင်မာမှုနဲ့ စနစ်တကျပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး (Rule of Law and Order)ကို တည်ဆောက်ရမယ်လို့ ခံယူကြပါတယ်။

အဲဒါဟာ လူ့အဖွဲ့အစည်းနဲ့နိုင်ငံတော်ကို ကယ်တင်ဖို့နဲ့ကောင်းမြတ်တဲ့သီလ (Virtue)ပေါ် အခြေခံစံပြသမ္မတနိုင်ငံထူထောင်ဖို့အတွက် မရှိမဖြစ်လိုအပ်ချက်ကိုချဉ်းကပ်ရာမှာ မွန်တာညာနဲ့ဂျီရွန်ဒန်ရဲ့ ကွဲပြားတဲ့ရှူမြင်ချက်ဖြစ်ပါတယ်။

အဓိက အနက်ရှိုင်းဆုံးအငြင်းအခုံက ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကဘာလဲနဲ့ ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးကို ဆန့်ကျင့်မှုဆိုတဲ့ သတ်မှတ်ချက်အဓိပ္ပါယ်က ဘာလဲဆိုတဲ့မွန်တာညာတွေအပေါ် ဂျီရွန်ဒန်တွေက မေးခွန်းထုတ်မှုပါပဲ။

အဲဒီအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်မှုတွေကို မွန်တာညာတွေရဲ့အလုပ်ဖြစ်ရင်ပြီးပြီဆိုတဲ့ တော်လှန်ရေးအပေါ် ချဉ်းကပ်မှုနဲ့ စိတ်ခံစားချက်အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်မှာကို ဂျီရွန်ဒန်တွေက မလိုလားကြပါဘူး။

ပြည်သူလူထုအပေါ် ရက်စက်မှုနဲ့အကြောက်တရားဟာ တော်လှန်ရေးရဲ့လိုအပ်ချက်ဖြစ်တယ်လို့ ခံယူထားကြတဲ့မွန်တာညာတွေက သူတို့စိတ်မှာမကြည်တဲ့သူတွေကို မထင်ရင်မထင်သလို အပြစ်ပေးအကြောက်တရားရိုက်သွင်းခွင့်ရကြတဲ့ အခင်းအကျင်းမျိုးကို ဂျီရွန်ဒါတွေက မလိုလားကြပါဘူး။

အဲဒါကြောင့်လည်း မွန်တာညာတွေဖွဲ့စည်းလာမယ့် ပြည်သူ့တော်လှန်ရေးတရားရုံး(Revolutionary Tribunal)ဖွဲ့စည်းမှုနဲ့ ပြည်သူ့ဘေးကင်းရေးကော်မတီ(Committee of Public Safety) ကို ဆန့်ကျင်ကြပါတယ်။

ဂျီရွန်ဒါတွေတွေးခဲ့အတိုင်းပါပဲ။ မွန်တာညာတွေဟာတော်လှန်ရေးကို ဆန့်ကျင်သူလို့သံသယရှိသူတိုင်းကို ဥပဒေမဲ့လိုက်လံဖမ်းဆီးကွပ်မျက်ခဲ့တဲ့အချိန်ကာလ(The Reign of Terror)ကို စတင်ပါတော့တယ်။

အဲဒီတော်လှန်ရေးကို ဆန့်ကျင်သူဆိုတာကို ဘယ်လိုအဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ပါသလဲ။ ဘယ်လိုမှ ထွေထွေထူးထူးဖွင့်မနေပါဘူး။ အုပ်ချုပ်သူမူးမတ်ဟောင်းတွေဟာ သစ္စာဖောက်ဖြစ်ကြပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် မူးမတ်ဆွေမျိုးသားချင်းနဲ့ သူ့အသိုင်းအဝန်းဟာလည်း သစ္စာဖောက်ဖြစ်တယ်ဆိုပြီး အပြစ်လုပ်သူကိုရောဘာအပြစ်မှမရှိသူကိုလည်း အကုန်ခေါင်းဖြတ်စက်ထဲကို ပို့ပါတော့တယ်။

အဲဒီမူးမတ်တွေနဲ့အသိုင်းအဝိုင်းတွေကို ခေါင်းဖြတ်ကွပ်မျက်တာကို စိတ်မကောင်းမဖြစ်ကြရပါဘူး။

အဲဒီလိုစိတ်မကောင်းဖြစ်ရင် သူ့ကိုလည်းခေါင်းဖြတ်ပါတယ်။

ပြင်သစ်နိုင်ငံကို မစွန့်ခွာရ၊ စွန့်ခွာသူတွေကို ခေါင်းဖြတ်သတ်ပါတယ်။

မူးမတ်တွေရဲ့လယ်ယာထဲမှာ ကုန်းရုန်းပြီးအလုပ်လုပ်နေခဲ့ကြရတဲ့ ဆင်းရဲသားတွေကိုလည်း မူးမတ်တွေကို အလုပ်အကျွေးပြုခဲ့တယ်ဆိုတဲ့ စွပ်စွဲချက်နဲ့ခေါင်းဖြတ်သတ်ကြပါတယ်။

သမ္မတနိုင်ငံအတွက် အလုပ်လုပ်နေကြတဲ့ သူတို့လုပ်ရပ်ကို ဝေမဖန်နဲ့ဝေဖန်ရင် ခေါင်းဖြတ်သတ်မယ်ဆိုတဲ့ထိဖြစ်လာပါတယ်။

အဲဒီလိုနဲ့ သူတို့ကိုဝေဖန်နေကြတဲ့ ဂျီရွန်ဒါတွေကိုလည်း ခေါင်းဖြတ်သတ်ကြပါတော့တယ်။

အိုလမ်(ဖ်)ဒီဂူရှ်စ်ဟာ ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးကာလမှာ ပေါ်ထွက်လာတဲ့ နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ် ပညာရှင်အမျိုးသမီးပါ။

ပြင်သစ်ဘာသာစကားအရ အမျိုးသမီးနိုင်ငံသား"Citoyenne" ဆိုတဲ့ စကားလုံးကို သူမဟာတောက်လျှောက် အသုံးပြုခဲ့ပါတယ်။

သူမခံယူချက်က ပြင်သစ်တော်လှန်ရေးအခြေခံမူတွေကို ယုံကြည်ပါတယ်။ လွတ်လပ်မှု (Liberty)၊ တန်းတူညီမျှမှု(Equality)နဲ့ ညီရင်းအစ်ကိုသဖွယ်ပေါင်းစည်းမှု(Fraternity)ဟာ ပြင်သစ် တော်လှန်ရေးရဲ့အနှစ်သာရဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီအနှစ်သာရကို အမျိုးသားတွေအတွက်သာမက အမျိုးသမီးတွေအပါအဝင် လူသားအားလုံးအတွက် အပြည့်အဝအသုံးချသင့်တယ်လို့ သူမယုံကြည်ပါတယ်။

လူအချင်းချင်းအတူတူ အသားအရောင်မခွဲခြားသင့်ဘဲ ကျွန်စနစ်ကို ဖျက်သိမ်းဖို့ကိုလည်း သူမတောင်းဆိုပါတယ်။

ပြင်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းရဲ့လူမှုရေး၊ စီးပွားရေးချို့ယွင်းချက်တွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့ သူမတောင်းဆိုပါတယ်။

ပြင်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းဟာ ဆင်းရဲနွမ်းပါးသူတွေကို ကူညီထောက်ပံဖို့၊ မိခင်တွေ၊ လင်မယားကွာရှင်းပြတ်စဲမှုကြောင့် အခက်အခဲကြုံနေကြရတဲ့အမျိုးသမီးတွေကို ကူညီထောက်ပံ့မှုတွေပေးကြတဲ့ ခေတ်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သင့်တယ်လို့ မြင်ပါတယ်။

အဲဒါကြောင့် သူမက...

"-အိမ်ထောင်ပြုခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေတွေကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲဖို့။

-တရားမဝင် မွေးဖွားလာတဲ့ကလေးသူငယ်တွေအတွက် တန်းတူအခွင့်အရေးပေးဖို့။

-အလုပ်လက်မဲ့တွေအတွက် နိုင်ငံတော်ကအလုပ်ရုံတွေကို ဖွင့်လှစ်ပေးဖို့။'' စတာတွေကို တောင်းဆိုပါတယ်။

၁၇၉၁ ခုနှစ်မှာ အမျိုးသမီးနဲ့ အမျိုးသမီးနိုင်ငံသူတွေရဲ့ အခွင့်အရေးကြေညာ စာတမ်း"Declaration of the Rights of Woman and of the Female Citizen" ကို သူမရေးသားထုတ်​​ဝေခဲ့ပါတယ်။

အားနည်းသူတွေဘက်က အမြဲတန်းရပ်တည်တတ်တဲ့သူမရဲ့ဗီဇက ပြင်သစ်အာဏာကိုယူထားတဲ့ မွန်တာညာတွေနဲ့ထိပ်တိုက်တွေ့လာပါတယ်။

မွန်တာညာတွေရဲ့(The Reign of Terror)ဖြစ်စဉ်ကြီးပေါ်လာပြီး မထင်ရင်မထင်သလို စွပ်စွဲပြီးခေါင်းဖြတ်စက်ထဲပို့ခံနေကြရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေ၊ ကလေးငယ်တွေ၊ဘာအပြစ်မှမလုပ်ထားတဲ့ မူးမတ်မျိုးရိုးတွေအတွက် မွန်တာညာတွေကို ဆန့်ကျင်ပါတော့တယ်။

သူမဟာ ဓား၊ လှံ၊ လက်နက်နဲ့ ဆန့်ကျင်ခဲ့တာမဟုတ်ပါဘူး။ သူမရဲ့ လက်နက်ကအတွေးအခေါ်၊ နှလုံးသားနဲ့ ကလောင်တံပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

စင်မြင့်နဲ့ကွပ်မျက်စင် (Scaffold and Tribune)

သူမရဲ့အတွေးအမြင်အပေါ် သရော်ကြတဲ့အခါ သူမပြန်ပြောခဲ့တဲ့စကားကမ္ဘာကျော်ခဲ့ပါတယ်။

"တော်လှန်ရေးကိုကယ်တင်ဖို့၊ လူ့အဖွဲ့အစည်းတရပ်နဲ့ နိုင်ငံတော်ကို ကယ်တင်ဖို့ဆိုတဲ့အကြောင်းပြချက်နဲ့ အမျိုးသမီးဖြစ်နေပါစေ သူမကို ကွပ်မျက်စင် (scaffold)ပေါ်သို့ ပို့သင့်ရင် ပို့ရမယ်ဆိုရင်၊ အဲဒီ အကြောင်းပြချက်ထဲမှာ ကွပ်မျက်စင်ပေါ်အပို့ခံရတဲ့ အမျိုးသမီးမှာလည်း မိန့်ခွန်းပြောစင် (speaker's platform)ပေါ် တက်ရောက်ဖို့အခွင့်အရေးဟာလည်း အာမခံချက်အနေနဲ့ ပါသင့်တယ်။'' လို့ ဆိုပါတယ်။

မွန်တာညာတွေဟာ သူမကို ​ခေါင်းဖြတ်စက်ဆီ ပို့ခဲ့ပါတယ်။

သူတို့ကတော့ တော်လှန်ရေးကိုသစ္စာဖောက်တဲ့ စုန်းမတကောင်ကို ရှင်းပစ်တာလို့ အကြောင်းပြကြပါတယ်။

ပြင်သစ်ရဲ့ဆိုးဝါးတဲ့ဘုရင်ကို တော်လှန်တဲ့တော်လှန်ရေးသမားတွေက သူမကို သတ်ပစ်ခဲ့ကြပါတယ်။

ရက်စက်မှုနဲ့အကြောက်တရားကို ခုံမင်တဲ့တော်လှန်ရေးက နူးညံသိမ်မွေ့တဲ့တော်လှန်ရေးကို သတ်ဖြတ်ပစ်လိုက်ကြပါတယ်။

အဲဒါဟာ လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်ပေါင်းနှစ်ရာကျော်က ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့သမိုင်းပါ။

ခေတ်သစ်ပြင်သစ်သမိုင်းမှာတော့ အိုလမ်(ဖ်)ဒီဂူရှ်စ် (Olympe de Gouges) ကို ပြင်သစ်လူ့အဖွဲ့အစည်းက အမြတ်တနိုးထားခံနေကြရဆဲပါ။

သူမပုံကို "ဖြတ်တောက်ထားသောဆံပင်နဲ့ လည်ပင်းရှည် (Symbolic Hair and Neck)"အဖြစ်လည်း ပုံဖော်ကြပါတယ်။

ဆံပင်ကို တဖက်မှာရှည်လျားပေါ့ပါးစွာထားပြီး ကွပ်မျက်စင်ကြောင့်​ပြတ်ကျသွားတဲ့ လည်ပင်းဘေးဘက်ကဆံပင်ကို ဖြတ်တောက်ထားတဲ့ပုံစံနဲ့ သူမရုပ်ပုံကို အနုပညာလက်ရာဘက်က ဖန်တီးကြပါတယ်။

အာဖဂန်မှာ တာလီဘန်တွေကတော့ အ မျိုးသမီးတွေရဲ့အခွင့်အရေးတွေ၊ အသံတွေဖော်ပြခွင့်ရှိတဲ့ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်ကို လက်ရှိလုံးဝအမှောင်အတိချထားလိုက်ပါပြီ။

အာရက္ခဒေသမှာလည်း လက်ရှိအခက်အခဲတွေကြားထဲမှာ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေ၊ အမျိုးသမီးအခွင့်အရေးတွေ၊ ကိုယ်စိတ်နှစ်ပါးထိခိုက်ခံစားရမှု အသံတွေတိုးတိတ်နေကြရပါပြီ။

ပြင်သစ်က မွန်တာညာတွေတွေးခဲ့သလို တွေးနေကြတဲ့သူတွေကတော့ အမျိုးသမီးရယ်မှ မဟုတ်ပါဘူး။ တခြားဘယ်သူမဆို အသံထွက်လာမှာကိုလိုလားကြမှာ မဟုတ်ကြပါဘူး။

အဲဒီလိုအနေအထားမျိုးမှာ အာရက္ခဒေသက အမျိုးသမီးတွေရဲ့အသံတွေ ဖော်ထုတ်ခွင့်အတွက်တော့ အမှောင်ချထားခံရတာမျိုးမဟုတ်ပေမယ့် အလင်းရောင်ကတော့ အင်မတန်မှမိန်ဖျော့ဆုတ် ယုတ်နေကြဆဲပါ။

အိုလမ်(ဖ်)ဒီဂူရှ်စ် (Olympe de Gouges)

https://en.wikipedia.org/wiki/Olympe_de_Gouges

အာဖဂန်ကိုးကားလင့်

https://www.theguardian.com/society/2021/sep/22/zahra-joya-the-afghan-reporter-who-fled-the-taliban-and-kept-telling-the-truth-about-women

https://www.unesco.org/en/articles/women-journalists-are-not-victims-we-are-heroes-affirm-afghan-women-journalists-commission-status

#အာဖဂန်နစ္စတန် #တာလီဘန် #ဖိနှိပ်မှု #အာဖဂန်အမျိုးသမီး

ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းနဲ့ သက်ဆိုင်မှုမရှိကြောင်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးထုတ်ပြန်Border News Agencyကေအဲန်ယူ၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။ကရင...
10/26/2025

ကျားဖြန့်လုပ်ငန်းနဲ့ သက်ဆိုင်မှုမရှိကြောင်း ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးထုတ်ပြန်

Border News Agency
ကေအဲန်ယူ၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး (KNU) ဟာ ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ်ရှိတဲ့ အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းနဲ့ မသက်ဆိုင်ဘူးလို့ အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက်၊ ဒီနေ့ထုတ်ပြန် ပါတယ် ။

စစ်ကော်မရှင်တပ်ပြောခွင့်ရ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်းနဲ့ မီဒီယာတချို့က KNU ဟာ KK Park အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းအတွက် မြေငှားရမ်းတာ၊ လုံခြုံရေး စောင့်ရှောက်ခယူတာ စတဲ့အကျိုးအမြတ်တွေရရှိနေတယ်လို့ စွပ်စွဲပြောဆိုမှုတွေအပေါ် ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးက ပြန်လည်ငြင်းဆိုခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။

စစ်ကော်မရှင်တပ်စွပ်စွဲထားတဲ့ ဧကတရာမြေကွက်ဟာ (Trans Asia International Holding Group (Thailand) Co. Ltd မူလအိအလင်းကုမ္ပဏီက ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလမှာ ရပ်ဆိုင်းနှုတ်ထွက်ခဲ့တယ်လို ဆိုပါတယ်။

အဲဒီအပြင် KK Park အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်း ဧကငါးရာမြေကွက်တွေဟာ သီးခြားစီဖြစ်ပြီး တခုနဲ့တခုသုံးကီလိုမီတာအကွာမှာ တည်ရှိနေတာလို့လည်း ဆိုပါ တယ်။

အဲဒါကြောင့် KK Park အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်းဟာ KNU နဲ့ လုံးဝမသက်ဆိုင်ဘဲ စစ်ကော်မရှင်တပ်ရဲ့ စွပ်စွဲချက်တွေကို ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံးက ပြတ်ပြတ်သားသား ငြင်းဆိုတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

မြန်မာနိုင်ငံက အွန်လိုင်းငွေလိမ်ဂိုဏ်းတွေဆီက နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးနဲ့ စစ်ရေးအရ စစ်ကော်မရှင်တပ် အကျိုးအမြတ်ရနေတာကို ဖုံးကွယ်လိုတဲ့အတွက်ကရင် အမျိုးသားအစည်းအရုံးကို စွပ်စွဲပြီး မဟုတ်မမှန် သတင်းမှားဖြန့်ချီနေတာလို့ ဆိုပါတယ်။

#ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး #ထိုင်း - မြန်မာနယ်စပ် #အွန်လိုင်းငွေလိမ်လုပ်ငန်း

10/26/2025

ဆိပ်ဖြူတိုက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဖွဲ့ဝင် ခုနှစ်ဦးသေဆုံး (ရုပ်သံ)

Border News Agency
မကွေး၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

မကွေးတိုင်း၊ ပခုက္ကူခရိုင်၊ ဆိပ်ဖြူမြို့မှ အင်အားနှစ်ရာခန့်ပါ စစ်ကော်မရှင်တပ်စစ်ကြောင်းကို တော်လှန်ရေးတပ်တွေတိုက်ခိုက်လို့ ခုနှစ်ဦးသေဆုံးပြီး ဆယ်ဦးဒဏ်ရာရသွားတယ်လို့ ပခုက္ကူခရိုင်အမှတ် ၁၉ တပ်ရင်းမှ အောက်တိုဘာ လ ၂၆ ရက်၊ ဒီနေ့ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

အဲဒီဆိပ်ဖြူမြို့ဘောလုံးကွင်းမှ အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်နေ့ကထွက်လာတဲ့ စစ်ကော်မရှင်တပ်ရဲ့ ပကစ ၂၁၊ ၂၂၊ လကတ၂၀၃၆၊ လစခ ၉၊ ခလရ၁၃၊ တမခ ၈၈တပ်ရင်းစတဲ့ ကားဆယ့်ငါးစီးနဲ့ အင်အားနှစ်ရာပါ စစ်ကြောင်းကိုတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

အဲဒီစစ်ကြောင်းဟာ ဆိပ်ဖြူမြို့နယ်၊ ဂွေးပင်ချောင်းကျေးရွာအနီးမှာ မိုင်းဆွဲတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး ချင်တောင်‌ကျေးရွာအနီးမှာ ထိတွေ့တိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားခဲ့လို့ စစ်ကော်မရှင်စစ်ကား နှစ်စီးပျက်စီးခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

အဲဒီတိုက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်တပ်မှ စလင်းမြို့နယ်၊ တညောင်တိုက်နယ်လျှပ်စစ်ခွဲရုံမှ လက်နက်ကြီးပစ်ကူပေးခဲ့ပြီး ဆိပ်ဖြူ - စလင်းကားလမ်းမှ ထိုးစစ်အရှိန်မြင့်ခဲ့တာ​ကြောင့် တော်လှန်ရေးတပ်တွေ နောက်ဆုတ်ပေးခဲ့ရတယ်လို့ဆိုပါတယ်။

အဲဲဒီတိုက်ပွဲမှာ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဖွဲ့ဝင် ခုနှစ်ဦးသေဆုံးပြီး ဆယ်ဦးဒဏ်ရာရသွားခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

အဲဒီစစ်ကြောင်းကို ပခုက္ကူခရိုင် အမှတ် ၄ တပ်ရင်း၊ အမှတ် ၁၉ တပ်ရင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းပကဖရွေ့လျားစစ်ကြောင်းအဖွဲ့တွေ ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

(ရုပ်သံ - ပခုက္ကူခရိုင်အမှတ် ၁၉ တပ်ရင်း)

#မကွေးတိုင်း #ပခုက္ကူခရိုင် #ဆိပ်ဖြူမြို့ #စစ်ကော်မရှင်တပ် #တော်လှန်ရေးတပ်

စစ်ကော်မရှင်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစော ကိုကိုးကျွန်းသို့ စည်းရုံးရေးဆင်း Border News Agency နေပြည်တော်၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။စစ်ကော်...
10/26/2025

စစ်ကော်မရှင်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစော ကိုကိုးကျွန်းသို့ စည်းရုံးရေးဆင်း

Border News Agency
နေပြည်တော်၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

စစ်ကော်မရှင်ဝန်ကြီးချုပ် ဦးညိုစောဟာ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ကိုကိုးကျွန်းသို့ စည်းရုံးရေးဆင်းခဲ့တယ်လို့ အောက်တိုဘာလ ၂၅ ရက်၊ မနေ့ကထုတ်ပြန်ပါတယ်။

ရန်ကုန်တိုင်း၊ ကိုကိုးကျွန်းမြို့ရှိ ဌာနဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူတွေ၊ မြို့မိမြို့ဖတွေ၊ မြို့နယ်လူမှုရေးအသင်းအဖွဲ့တွေနဲ့ တွေ့ခဲ့တာပါ။

စစ်ကော်မရှင်တပ်ပြုလုပ်မယ့် ရွေးကောက်ပွဲအောင်မြင်စွာ ကျင်းပနိုင်ရေးစနစ်တကျနဲ့ ဝိုင်းဝန်းဆောင်ရွက်ဖို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။

အာဏာသိမ်းစစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်လည်း အောက်တိုဘာလ ၁၈ ရက်နေ့က ကိုကိုးကျွန်းကို သွားခဲ့ပါတယ်။

ရွေးကောက်ပွဲအတွက် ဆန္ဒမဲပေးရာမှာ ဒေသ၊ နိုင်ငံအကျိုးအမှန်တကယ် လိုက်နာစောင့်ထိန်းနိုင်သူ၊ တို့တာဝန်အရေးသုံးပါးလိုက်နာစောင့်ထိန်းသူ၊ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွားရေးကာကွယ်ရေးအမြင်ရှိသူ ရွေးချယ်သွားမယ်လို့ဆိုပါတယ်။

ဦးညိုစောဟာ လာမယ့်ရွေးကောက်ပွဲမှာ ပြည်ထောင်စုကြံ့ခိုင်ရေးနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးရေးပါတီကိုယ်စားပြုပြီး ကိုကိုးကျွန်းမဲဆန္ဒနယ်မှ ပြည်သူ့လွှတ်တော်ကဝင်ပြိုင်မှာပါ။

ဓာတ်ပုံ - MOI

#စစ်ကော်မရှင်ဝန်ကြီးချုပ် #ဦးညိုစော #ရွေးကောက်ပွဲ #ကိုကိုးကျွန်း #စည်းရုံးရေး

ထိုင်းနဲ့ကမ္ဘောဒီးယား ငြိမ်းချမ်းရေးလက်မှတ်ထိုး (ဓာတ်ပုံသတင်း)Border News Agency ထိုင်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ...
10/26/2025

ထိုင်းနဲ့ကမ္ဘောဒီးယား ငြိမ်းချမ်းရေးလက်မှတ်ထိုး (ဓာတ်ပုံသတင်း)

Border News Agency
ထိုင်း၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

မလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့ရဲ့ ၄၇ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ ထိုင်းနဲ့ကမ္ဘောဒီးယား နှစ်နိုင်ငံငြိမ်းချမ်းရေး လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြပါတယ်။

အဲဒီအာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးမှာ နှစ်နှိင်ငံအငြင်းပွားနေတဲ့ နယ်စပ်ဒေသရှိ ရန်လိုမှုတွေရပ်တန့်ရေးနဲ့ ငြိမ်းချမ်းရေးကို ပြန်လည်ရရှိရေးဖို့အတွက် အရေးကြီးတဲ့ခြေလှမ်းအဖြစ် ငြိမ်းချမ်းရေးသဘောတူညီချက် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြတာပါ။

အဲဒီအာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးကို အောက်တိုဘာလ ၂၆ မှ ၂၉ ရက်နေ့ထိ လေးရက်ကြာကျင်းပသွားမှာဖြစ်ပြီး အမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့်အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေ တက်ရောက်နေကြတာဖြစ်ပါတယ်။

#မလေးရှားနိုင်ငံ #ကွာလာလမ်ပူမြို့ #စည်းအဝေး #ထိုင်း #ကမ္ဘောဒီးယား #ငြိမ်းချမ်းရေး

10/26/2025

၁၁ နိုင်ငံမြောက် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် တီမောကိုတရားဝင်လက်ခံ

Border News Agency
မလေးရှား၊ အောက်တိုဘာ၂၆။

တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံကို ၁၁ နိုင်ငံမြာက် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံအဖြစ် ၄၇ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးပွဲမှာ တရားဝင်လက်ခံကြောင်းလက်မှတ်ရေးထိုး အတည်ပြုလိုက်ပြီဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒါကို မလေးရှားဝန်ကြီးချုပ်အပါအဝင် အာဆီယံခေါင်းဆောင်တွေနဲ့ နိုင်ငံ့ခေါင်းဆောင်တွေက တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံကို အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်တယ်လို့ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြတာပါ။

ဒါဟာ အာဆီယံဟာ ၂၆ နှစ်ကာလအတွင်း ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် တီနောလက်စ်ကို အဖွဲ့ဝင်အဖြစ်လက်ခံကြိုဆိုလိုက်တာဖြစ်ပါတယ်။

အဲဒီမလေးရှားနိုင်ငံ၊ ကွာလာလမ်ပူမြို့မှာ ၄၇ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထပ်သီးအစည်းအဝေးကို အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက်၊ ဒီနေ့မှ အောက်တိုဘာလ ၂၉ ရက်နေ့ထိ လေးရက်ကြာကျင်းပသွားမှာပါ။

အဲဒီမှာအမေရိကန်သမ္မတ ဒေါ်နယ်လ်ထရမ့်အပါအဝင် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံခေါင်းဆောင်တွေ တက်ရောက်နေကြပြီး တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံကို ၁၁ ကြိမ်မြောက် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ကြောင်း လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။

#တီမောလက်စ်တေနိုင်ငံ #အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် #အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေး #လက်မှတ်ရေးထိုး

ကျွန်းစုပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းဆင်း (ဓာတ်ပုံသတင်း)Border News Agency မြိတ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၆ ။အမျိုးသားညီ...
10/26/2025

ကျွန်းစုပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းဆင်း (ဓာတ်ပုံသတင်း)

Border News Agency
မြိတ်၊ အောက်တိုဘာ ၂၆ ။

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ တနင်္သာရီတိုင်း၊ မြိတ်ခရိုင်၊ ကျွန်းစုမြို့နယ်ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ရဲ့ အပတ်စဥ် ၃ အခြေခံစစ် ပညာသင်တန်းဆင်းပွဲပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ အောက်တိုဘာလ ၂၆ ရက်၊ ဒီနေ့ထုတ်ပြန်ပါတယ်။

အဲဒီ အခြေခံစစ်ပညာသင်တန်းဆင်းပွဲကို ကျွန်းစုမြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျွန်းစု - ပကဖတပ်ရင်းစခန်းမှာ အောက်တိုဘာ ၂၄ ရက်နေ့က ပြုလုပ်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

အဲဒီသင်တန်းဆင်းပွဲကို ကျွန်းစုမြို့နယ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တာဝန်ခံတွေ၊ တပ်ဖွဲ့ဝင်မိသားစုတွေ၊ ဒေသခံပြည်သူတွေနဲ့ တာဝန်ရှိသူတချို့ တက်ရောက်ခဲ့တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။

#အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ #ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန #တနင်္သာရီတိုင်း # မြိတ်ခရိုင် #သင်တန်းဆင်းပွဲ

10/26/2025

မြင်းခြံမြို့နယ်ရှိ စစ်ကော်မရှင်တပ်တွေကို ရှော့တိုက်ဒုံးနဲ့တိုက်ခိုက် (ရုပ်သံ)

Border News Agency
မြင်းခြံ၊ အောက်တိုဘာ ၂၆။

မြင်းခြံမြို့နယ်မှာတပ်စွဲထားတဲ့ စစ်ကော်မရှင်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေကို ရှော့တိုက်ဒုံးတွေနဲ့ ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်ခဲ့တယ်လို့ Myingyan District Battalion - 2 က အောက်တိုဘာလ ၂၄ ရက်နေ့က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။

အဲဒီလိုတိုက်ခိုက်ခဲ့တာကြောင့် စစ်ကော်မရှင်တပ်ဖွဲ့ဝင်အများအပြား ဒဏ်ရာရခဲ့တယ်လို့ဆိုပါတယ်။

အဲဒီတိုက်ခိုက်ရေးကို Burmese Guerrilla Force BGF-Myingyan၊ One More စစ်ကြောင်းနဲ့ မြင်ခြံခရိုင်အမှတ် ၃ တပ်ရင်း ပူးပေါင်းတိုက်ခိုက်ခဲ့တာလို့ ဆိုပါတယ်။

(ရုပ်သံ - Myingyan District Battalion - 2)

#မြင်းခြံမြို့ #စစ်ကော်မရှင်တပ် #ရှော့တိုက်ဒုံး #တိုက်ခိုက်

Address

626 Eldrid Drive
Silver Spring, MD
20904

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Border News Agency posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to Border News Agency:

Share