07/09/2025
"တဗိုလ်ကျ တဗိုလ်တက် တော်လှန်ရေး"
ဇူလိုင်လနဲ့ သြဂုတ်လအတွင်းမှာ စစ်တပ်ဟာ နေရာသုံးနေရာလောက်နဲ့ လမ်းပိုင်း တချို့ ပြန်လည်ထိမ်းချုပ်နိုင်ခဲ့တာဖြစ်တယ်၊ မိုးဗြဲ နောင်ချိုစတဲ့မြို့တွေကို သက်ဆိုင်ရာ EAO တွေက အတော်လေးခုခံ ကာကွယ်ခဲ့ကြပြီး လပေါင်းအတော်ကြာမှ လက်လွှတ်ပေးခဲ့တာပါ။ ဗန်းမော်နဲ့ ကျောက်ဖြူကိုလဲ AA နဲ့ KIA တို့ကသိမ်းပိုက်ဖို့ တိုက်ပွဲဆင်နေတာ လအတော်ကြာရှိနေပါပြီ။ ဒီအခြေအနေတွေအပေါ် ပြည်ပရောက် စကော်လာတဦးက လက်ရှိမြန်မာ့နွေဦးဟာ ပုံမှန်စစ် သို့မဟုတ် နေရာယူစစ်အဆင့်ကို ရောက်နေတာလား မဟာဗျူဟာအရ တော်လှန်ရေးဟာ ဘယ်အဆင့်မှာ ရောက်နေတယ်လို့ပြောမလဲဆိုပြီး မေးခွန်းထုတ်တာတွေ့ရပါတယ်။ ဒီအချက်ဟာ အရေးကြီးတဲ့ အချက်ဖြစ်တယ်လို့ထင်ပါတယ်၊ တော်လှန်ရေး ဘယ်အဆင့်ကိုရောက်နေတယ်ဆိုတာကို မှန်ကန်စွာအကဲဖြတ်နိုင်မှ ချမှတ်တဲ့မဟာဗျူဟာနဲ့ နည်းဗျူဟာတွေက ရောက်ရှိနေတဲ့အဆင့်နဲ့ လျော်ညီစွာ ဆင်နွှဲနိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်၊ ဒါမှလည်း တိုးတက်အောင်မြင်မှုရရှိမှာ ဖြစ်တယ်။
ပထမဆုံး ပြောရမှာကတော့ တနိုင်ငံလုံးစစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုတွေဟာ တပြေးညီ ဖြစ်မနေဘူးဆိုတာက စရပါလိမ့်မယ်။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေရဲ့ သက်တမ်းကလဲ တချို့အနှစ် ၅၀,၆၀ ၊ တချို့က ၁၅နှစ် နှစ်၂၀ ရှိကြပြီး အညာနဲ့ ပဲခူး ဧရာဝတီ တနသ်ာရီ စတာတွေမှာတော့ ၄ နှစ်သား PDF တွေ အများအပြားရှိနေတာပါ။ လက်နက်တပ်ဆင်နိုင်မှုနဲ့ တိုက်ပွဲအတွေ့အကြုံတွေကိုပြောမယ်ဆိုရင် ဒီ၄နှစ်သားတွေက အနည်းဆုံးပဲဖြစ်မှာပါ။ PDF ထဲမှာ ရှမ်းမြောက်တိုက်ပွဲတွေမှာ ပါဝင်ခွင့်ရခဲ့လို့ အတွေ့အကြုံတချို့ရခဲ့ပြီး လက်နက်ခဲယမ်း အတော်အတန်ပြည့်စုံတဲ့ အဖွဲ့တချို့ရှိနိုင်ပေမယ့် အများစုကတော့ ငွေအင်အား လက်နက်အင်အားချို့တဲ့ နေတုန်းပါပဲ။ တချို့ မောင်းပြန်ဆယ်ဂဏန်းမပြည့်ပဲ တိုက်နေကြရတာတွေလည်း ကြားသိနေကြရတာဖြစ်တယ်။ အဲတော့ ပြောက်ကျားစစ်ကိုပင် အပီအပြင်မတိုက်နိုင်သေးတဲ့ အဖွဲ့တွေရှိနေသေးတာဖြစ်တယ်။ ဒါကြောင့် စစ်မြေပြင် တခွင်လုံးကိုကြည့်ရင် နေရာယူစစ် အပီအပြင်တိုက်နိုင်တဲ့ EAO တချို့ရှိသလို လှုပ်ရှားစစ် ပျောက်ကျားစစ် အဆင့်မရောက်သေးပဲ မိုင်းဆွဲ ပစ်ပြေးဆိုတဲ့ အဆင့်အထိ အမျိုးမျိုးကွဲပြားနေတာ တွေ့ရမှာပါ။ ဒီလိုစစ်မြေပြင်မျိုးအတွက် တခုလုံးခြုံတဲ့ စစ်ရေးမဟာဗျူဟာ ချမှတ်ဖို့ ခက်ခဲနိုင်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် ၁၀၂၇ မတိုင်မီ တနိုင်ငံလုံး တက်ညီလက်ညီ အုံကြွတိုက်ခိုက်မှုကြောင့် စစ်ခွေးတပ်ရဲ့ အမာခံ သန္ဓေ ဆိုတဲ့ စစ်သား တဝက်လောက် ( ၅ သောင်းမှ ၇ သောင်းလောက်) ပြုန်းတီးသွားခဲ့တာ တွေ့ရမှာပါ။ ဖမ်းမိ စစ်သားအိုကြီးတွေရဲ့ ဖြေဆိုချက်တွေအရ နောက်တန်းမှာ လူမကျန်တော့ဘူး ဆိုတဲ့အထိဖြစ်ခဲ့တာပါ။ ဒါကြောင့် လက်ရုံးတပ်တွေသာမက လေတပ်ကအခြားအဆင့်တွေပါ ရှေ့တန်းစစ်မျက်နှာတွေမှာ တွေ့ခဲ့ကြရတာဖြစ်တယ်။ အဲဒီလို စစ်ခွေးတွေ အလွန်အကျွံပြုန်းတီးနေတဲ့အချိန်မှာ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးတွေ အချိန်ကိုက် ဖြစ်လာတာဖြစ်တယ်။ ဒါကလည်း ၁၀၂၇ကို အောင်မြင်မှုရစေတဲ့ အထဲက တချက်ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေက စစ်မှုထမ်း မဆင့်ခေါ်ရသေးခင် အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအချိန်က စစ်ရေးလက်ဦးမှုက မိမိဘက်မှာရှိနေပြီး စစ်တပ်က မိမိနောက်ကလိုက်ပါနေရတာဖြစ်တယ်။ စစ်ရေးလက်ဦးမှုက တော်လှန်ရေးဘက်မှာရှိနေခဲ့တာလို့ ဆိုလိုတာပါ။
အလှည့်အပြောင်း စဖြစ်တာက တော်လှန်ရေးအရှိန်နှေးသွားအောင် တရုတ်ရဲ့ဝင်ရောက်စွက်ဖက်မှုတွေဖြစ်လာတာက စတာပါပဲ။ ၁၀၂၇ အရှိန်တန့်သွားတဲ့ ၁၀လလောက်ကာလမှာ စစ်တပ်ဟာ လူအင်အား ၇သောင်းလောက်ဖြည့်နိုင်ခဲ့တယ်။ ငွေအားနဲ့ လက်နက်အားက နဂိုထဲကရှိတယ်၊ နည်းပညာမှာ တရုတ်နဲ့ရုရှားက ကူလိုက်တော့ ရွေးချယ်သတ်မှတ်ထားတဲ့ တိုက်ကွက်တချို့မှာ ဖိဖိစီးစီး လုပ်လာနိုင်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ ရွေးချယ်ထားတဲ့ တိုက်ကွက်လို့ဆိုရတဲ့ အဓိပ္ပါယ်က ဒီလိုပုံစံကို တခွင်တပြင်လုံးမှာ ကျင့်သုံးလာနိုင်တာ မဟုတ်ဖူးလို့ ဆိုလိုတာပါ။ တခွင်တပြင်လုံး စစ်ရေးအနေအထားကိုပြောရင် မျှခြေအနေအထားပဲဖြစ်တယ်။ မိမိဘက်က ပြင်ဆင်မှုရှိထားရင် စစ်တပ်ဟာ သိမ်းခံရတဲ့မြို့တွေနဲ့ နယ်မြေတွေကို ပြန်သိမ်းနိုင်ဖို့ နေနေသာသာ သူ့အင်အားတွေ တဖြည်းဖြည်းပြုန်းတီးသွားမယ့် အခြေနေသာ ရင်ဆိုင်ရဖို့ ရှိပါတယ်။
ဒါပေမယ့်တော်လှန်ရေးဘက်က ဒီအခြေအနေလောက်နဲ့ ကျေနပ်နေလို့ မရပါဘူး။ ရန်သူအပေါ်စစ်ရေးလက်ဦးမှု ပြန်ရအောင်လုပ်ရမှာဖြစ်ပြီး တော်လှန်ရေးအစကာလလို ရန်သူအင်အား အကြီးအကျယ်ပြုန်းတီးသွားစေတဲ့ အခြေနေမျိုးကိုပြန် သွားရမှာပါ။ ဒီကြားထဲမှာ ဝအဖွဲ့က တရုတ်ရဲ့ ပြင်းထန်တဲ့ ဖိအားဒဏ်ကြောင့် တော်လှန်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ကူညီနေမှုအားလုံးကနေ နှုတ်ထွက်သွားတာဖြစ်တယ်။ သိုင်းလောက ထုံးစံအရ ရွှေခွက်နဲ့ လက်ဆေးပြပြီဆိုရင်တော့ ဒီလောက ကနေနှုတ်ထွက်ပြီဆိုတဲ့ အဓိပ္ပါယ်ပဲမဟုတ်လား။အဲတော့ အမဲရောင်သိုင်းသမားတယောက် အဆင့် ၉ လောက် ရောက်လာပြီဆိုရင် အဖြူရောင်ထိပ်သီးသိုင်းသမား ၄,၅ ယောက်ဝိုင်း တိုက်မှရတယ်။ ဒီကြားထဲ ဂူအောင်းပြီး နောက်ကနေကူနေတဲ့ ဂုရုကပါ နှုတ်ထွက်ပြီဆိုတော့ ကိုယ်ဖာကိုယ်ရုန်းကြရမှာပဲ မဟုတ်လား။ မူလကလဲ ကိုယ်စွမ်းကိုယ်စက အဓိကဆိုတော့ မြန်မာအရှေ့ဖျားနယ်တွေမပါ ကျန်တနိုင်ငံလုံး အင်အားတွေ စုပေါင်းရင် ဒီစစ်ခွေး ခံနိုင်ရိုးလား။ တော်လှန်ရေးဆိုတာ တဗိုလ်ကျ တဗိုလ်တက် ပါပဲ၊ ဘယ်သူမရှိရှိ တော်လှန်ရေးအရွေ့က ဆက်ရှိနေမှာဖြစ်တယ်။
သြဂုတ်လ ၂၃,၂၄,၂၅ ရက်တွေမှာ NUG ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန လက်အောက် တိုင်း ၁၀ တိုင်းက PDF တပ်မှုးတွေနဲ့ စစ်ဦးစီးချုပ်တို့ တွေ့ဆုံပြီး တိုင်းအလိုက် စစ်ရေးသုံးသပ်ချက်တွေ တင်သွင်းတာ စစ်ရေးဆိုင်ရာရှေ့လုပ်ငန်းစဥ်တွေ ချမှတ်တာ လုပ်ဆောင်ခဲ့ကြတာဖြစ်တယ်။ သတင်းက ဒီလောက်ပဲဖြစ်ပေမယ့် ၂၀၂၅ ခုနှစ်အတွင်း ဒါဟာ ပထမဆုံးအကြိမ် အင်အားစုအားလုံးစုစည်း တွေ့ဆုံတာဖြစ်လို့ စစ်အောင်နိုင်ရေး လုပ်ငန်းစဥ်တွေ ချမှတ် နိုင်မှာ အသေအချာပဲဖြစ်ပါတယ်။ အပေါ်မှာတင်ပြသလို အဖွဲ့အသီးသီးရဲ့ စစ်ရေးစွမ်းဆောင်နိုင်ရည်တွေ မတူကြတဲ့အတွက် မဟာဗျူဟာ၊ နည်းဗျူဟာတွေ တူမှာမဟုတ်ပါဘူး။ နောက်တခုက တော်လှန်ရေးတပ်တွေဟာ ထိုးစစ်အတွက်ပဲ အဓိကဦးတည်ပြီး လက်ဦးမှုရရေးကိုဆောင်ရွက်တာပါ။ ခံစစ်က ဦးစားပေး မဟုတ်ပါဘူး၊ မလွဲသာလို့ ခံစစ်ဆင်ရင် ရန်သူကို ဘယ်လောက်ခြေမှုန်းနိုင်ပြီလဲဆိုတာနဲ့ ဘယ်အချိန်မှာ,ဆုတ်ခွာမလဲဆိုတာကို တွက်ချက်ပြီးမှ ခံစစ်ဆင်ရတာဖြစ်တယ်။ အကျိုးအမြတ်မရှိနိုင်ရင် ခံတိုက်မနေပါဘူး၊ ခွာစစ်ဆင် အင်အားစု ပြန်တိုက် ဒါမျိုးပဲသွားကြတာပါ။ ဒါက လက်ရှိ EAO တွေအထိ ဒီတိုင်းသွားကြတာတွေ့ရမှာပါ၊ တနေရာကို ထိုးဖို့ သို့မဟုတ်ခံဖို့ အားကုန်လူပန်းဖြစ်ရင် ရေရှည်မှာ တော်လှန်ရေးအတွက် အမြတ်မရှိတာတွေ့ရမှာပါ။ တရုတ်တော်လှန်ရေးနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ စာအုပ်တွေ ရုပ်ရှင်တွေကိုကြည့်ရင် ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အပြီး ၄၆ ခုနှစ်မှာ ချန်ကေရှိတ်က အလုံးအရင်းနဲ့ ထိုးစစ်ဆင်လို့ မော်စီတုန်းတို့တပ်ဟာ ဗဟိုဌာနချုပ် ယင်အန်းကိုပါစွန့်ခွာပြီး မြောက်ပိုင်းအထိ ဆုတ်ခွာရတာတွေ့ရတယ်။ နောက် မန်းချူးရီးယားစစ်မြေပြင်မှာ ဂျပန်ဆီက သိမ်းလို့ရတဲ့ လက်နက်တွေကို ရုရှားက မော်တို့ကိုလွှဲပေးတဲ့ နောက်ပိုင်းမှာ တန်ပြန်ထိုးစစ်ဆင်နိုင်ခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ အင်အားစုစည်းတည်ဆောက်တာ၊ အချိန်အခါနဲ့ အခွင့်အခါကောင်းကို စောင့်ပြီး အချိန်ကိုက်လုပ်ဆောင်တတ်မှုတွေကသာ တော်လှန်ရေးတရပ်ကို အောင်မြင်စေနိုင်ဖို့ အရေးကြီးလိုအပ်ချက်တွေဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရတာပါပဲ။ ။
လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။
