PDF Insight

PDF Insight လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး၏ စစ်ရေး ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှုများကို သိရှိရန် PDF Insight စာမျက်နှာကို ဖတ်ပါ။
(3)

"ဖြစ်လာစရာမရှိတဲ့ ဝမ်ယိရဲ့ ပြောဆိုချက်များ" ဒီရက်ပိုင်းမှာ သတင်း​တွေများသလို အ​ပြောင်းအလဲ​တွေလည်းများပါတယ်။ စစ်...
19/08/2025

"ဖြစ်လာစရာမရှိတဲ့ ဝမ်ယိရဲ့ ပြောဆိုချက်များ"

ဒီရက်ပိုင်းမှာ သတင်း​တွေများသလို အ​ပြောင်းအလဲ​တွေလည်းများပါတယ်။ စစ်တပ်က​တော့ သူလုပ်စရာရှိတာ​တွေကို ဆက်လုပ်​နေတာပါပဲ၊ ရွေး​ကောက်ပွဲဖြစ်​မြောက်​အောင်မြင်​ရေး အသည်းအသန် လုပ်​​နေတာပါ။ ၂၀၂၀ရွေး​ကောက်ပွဲတုန်းက ရခိုင်ပြည်နယ်​မြောက်ပိုင်းမှာ NLD အစိုးရက မြို့နယ် ၄ ခု​လောက်ပဲ တည်ငြိမ်မှုမရှိ​သေးလို့ ရွေး​ကောက်ပွဲမကျင်းပဖို့ လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီတုန်း စစ်တပ်က စစ်​ရေးလှုပ်ရှားမှာ တခုတ​လေ​လောက်ပဲရှိတဲ့ နောက်ထပ်မြို့နယ် ၅ခုပါ ဇွတ်ထဲ့ခဲ့လို့ ရခိုင်နိုင်ငံ​ရေးပါတီ​တွေနဲ့ ပြည်သူ​တွေ အ​တော်မ​ကျေမနပ် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ ဟောအခု သူတို့ တရားဝင်မှုအသည်းအသန်လိုအပ်လာတဲ့အခါမှာ​တော့ မူလက မြို့နယ်(၁၆၀)လောက်မှာ ရွေး​ကောက်ပွဲ လုပ်မယ်ဆိုရာက နောက်​တော့ မြို့နယ် ၂၆၇ မြို့နယ်ဖြစ်လာတယ်။ တကယ်​တော့ သန်း​ခေါင်စာရင်း​တောင် တနိုင်ငံလုံးရဲ့ ၄၀% လောက်မှာပဲ ကောက်ထားနိုင်ခဲ့တာ​လေ။ ခု ၁၆ ရက်​နေ့သတင်း​တွေမှာ​တော့ တနိုင်ငံလုံးနီးပါး NUG စိုးမိုးတဲ့​နေရာ​တွေ​ရော ဝ,မိုင်းလားလို ရွေး​ကောက်ပွဲ လက်မခံဘူးလို့ပြောထားတဲ့ နေရာ​တွေပါ လုပ်မယ်လို့ ကြေညာ လာပြန်တာဖြစ်တယ်။ အဲဒီစာရင်းအရဆိုရင် KIA ၊ ကရင်နီ ရခိုင် ချင်း တော်လှန်​ရေးတပ်ဖွဲ့​တွေ သိမ်းပိုက်ထားတဲ့မြို့​တွေပါ ပါဝင်​နေတာဖြစ်တယ်၊ စိတ်​ကောမှန်ကြ​သေးရဲ့လားလို့ မေးရမလိုပါပဲ။
၁၄ ရက်​နေ့ကပဲ တရုတ်နိုင်ငံခြား​ရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိက တရုတ်မှာကျင်းပတဲ့ လန်ချန်းမဲ​ခေါင်​ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်​ရေးအစည်း​ဝေးမှာ မြန်မာက တက်​ရောက်လာတဲ့ ဝန်ကြီးသန်းဆွေဆိုတဲ့ပုဂ္ဂိုလ်ကို ရွေး​ကောက်ပွဲကာလတ​လျောက် သူတို့မျှော်လင့်တဲ့ အချက်(၃)ချက်ဆိုတာကို​ပြောတာ​တွေ့ရတယ်။ ၂၀၂၃ သြဂုတ်လတုန်းက မြန်မာအတွက် စည်းသုံးစည်း ဆိုတာကို ပြောတာလဲ ဝမ်ယိပါပဲ။ အဲဒါ​ပြောပြီး​နောက် တကယ်ပဲ စည်းသုံးစည်းကို အ​ကောင်ထည်​ဖော်တဲ့အ​နေနဲ့ နယ်စပ်လက်နက်ကိုင်​တွေကို အကြီးအကျယ်ဖိအား​ပေးပြီး စစ်​ရေးသာလွန်မှု​တွေ ရပ်ဆိုင်းကုန်​အောင် လုပ်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ အခုတကြိမ်​ပြောတဲ့ အချက်သုံးချက်က​ကော တကယ်ဖြစ်နိုင်မှာလား? နံပတ် ၁ က ပြည်တွင်းငြိမ်းချမ်း​ရေးအတွက် ပြည်တွင်းပဋိပက္ခ​တွေရပ်စဲပြီး ပြည်သူ့ဆန္ဒအ​ပေါ်အ​ခြေခံတဲ့ အုပ်ချုပ်​ရေး​ပေါ်ထွက်ရန်တဲ့၊ ဒုတိယအချက်က​တော့ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်​ရေးနဲ့ အကျယ်ပြန့်ဆုံး​သော စည်းလုံးညီညွတ်မှု ရရှိရန်ဆိုပဲ၊ နောက်ဆုံးတချက်က​တော့ ဖွံ့ဖြိုး​ရေးကိစ္စပါ၊ အဲ​တော့ ပထမနှစ်ချက်က နား​ထောင်လို့​ကောင်းတာ အမှန်​ပေမယ့် ဒေါ်စိန်​အေး​ကျောင်းဆင်း​တွေရဲ့ နုံနည်းလှတဲ့ အသိဥာဏ်က ဒါကိုဘယ်လိုနားလည်မှာလဲ။ အခု​တောင် ရွေး​ကောက်ပွဲ ဥပ​ဒေ​တွေမှာ ကမ္ဘာ​ပေါ်မှာမရှိတဲ့ ကန့်သတ်မှု​တွေလုပ်​နေတာကြည့်​ပေါ့။ အတုအ​ယောင် လုပ်ပွဲကို​တောင် လူတ​ယောက်ကို ကြိုးတုတ်ထားတယ် ပါးစပ်ကိုလဲ စီးထားပြီး မှောက်​နေခိုင်းထားတယ် ပြီး​တော့ အ​ပေါ်က လူဆယ်​ယောက်​လောက်က တက်ဖိထားတဲ့ပုံစံမျိုးနဲ့ အနိုင်ယူချင်​နေတာ ဝမ်ယိ မသိ​လေ​ရော့သလား။ တကယ်လို့ အမျိုးသားပြန်လည်သင့်မြတ်​ရေးမလုပ်ရင် အကျယ်ပြန့်ဆုံး စည်းရုံးလုပ်​​ဆောင်မှုမရှိရင် တရုတ်က ဘယ်လိုဝင်စွက်ဖက်မလဲ။ ၂၀၂၃တုန်းက ကိုးကန့်ကိုလုပ်သလို အခု တ​အောင်း​တွေကို လုပ်​နေသလို လုပ်မှာလား? ဒါ​တွေက​ မေးခွန်း​တွေပါ။ တကယ်​တော့ ဒီအ​ဖြေကို မြန်မာပြည်သူ​တွေက သိပြီးသားပါ။ တရုတ်က အဲသလိုလုပ်မှာ မဟုတ်ပါဘူး၊ နိုင်ငံတကာမှာ လူကြား​​ကောင်း​အောင် ပြောတာပဲဖြစ်တယ်။ မအလ ကလဲ ဒီတိုင်းပြည်မှာ သူကြိုက်သလိုလုပ် တရုတ်က ကန့်ကွက်မှာမဟုတ်ဆိုတာ သိပြီးသားပါပဲ။ ငြိမ်းချမ်း​ရေးရဖို့နဲ့ ပြည့်သူ့ဆန္ဒနဲ့အညီ အုပ်ချုပ်ဖို့ဆိုတာကလဲ စစ်တပ်က ဘယ်​တော့မှ လုပ်နိုင်မယ့်အရာ​တွေ မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ်​တော့ ဝမ်ယိက ဦးသိန်းစိန် ဒုတိယဗားရှင်း လုပ်ခိုင်း​နေတာပါပဲ၊ သမိုင်းဟာ ဒီလို အတိအကျကြီး ထပ်တူပြန် မ​ကြော့နိုင်ပါဘူး၊ ဒါကို မအလလဲ သိပါတယ်။ သိလို့ပဲ စစ်အုပ်ချုပ်​ရေး ၆၃မြို့နယ် ကြိုပြီး​ကြေညာထားတာ၊ အခြား​သော လူ့အခွင့်​ရေးဆိုင်ရာ ဥပ​ဒေ​တွေဖျက်သိမ်းတာ ကြိုလုပ်ထားတာ​ပေါ့။ ၆၃မြို့နယ်ထဲမှာ' ဝ 'အပိုင်စားရထားတဲ့နယ်​တွေပါ ပါသွားလို့ ပြည်နယ်ဝန်ကြီးချုပ်နဲ့ စစ်တိုင်းမှူးကိုလွှတ်ပီး ဒါဘာမှမဟုတ်ပါဘူးဆိုတာ သွားရှင်းပြရ​သေးတယ် မဟုတ်လား။ မနိုင်တဲ့သူဆို အောက်ကြို့ပြီး နိုင်တဲ့သူကို အ​သေလုပ်ဆိုတာ စစ်တပ်ရဲ့မူပဲ​လေ။ မအလက သမတရာထူးယူမယ့်သူဆို​တော့ ပေါ်ပြူလာဖြစ်​အောင် လုပ်ပြပါလိမ့်မယ်။ ဟိုတ​နေ့က ရထားစီးပြသလို​ပေါ့၊ နောင်ဆိုရင်​တော့ ပူတင်လို အက်ျီတုံးလုံးနဲ့ မြင်းစီးပြလိုက် ဂျူဒိုကစားပြလိုက်၊ အင်တာဗျူး​တွေ​ဖြေလိုက်နဲ့များ လုပ်လာအုံးမလား၊ ပူတင်က သူ့နိုင်ငံ ရှင်သန်ရပ်တည်​ရေးဆိုတဲ့ ပုံရိပ်ယူထားလို့ လူထု​ထောက်ခံမှု တစုံတရာရှိပါ​သေးတယ်။ မအလက​တော့ ကိုယ့်ပြည်သူကိုယ် ရက်ရက်စက်စက် သတ်ပြ​နေတဲ့ လူသတ်သမား ဆို​တော့ ဘာလုပ်ပြပြ ဘယ်သူကမှ​ ထောက်ခံမှာ မဟုတ်ပါဘူး။
အခု စစ်တပ်က သူတို့သားသမီး​တွေ ကာကွယ်ဖို့ သာမန်လူတန်းစား​တွေရဲ့ သားသမီး​တွေကို ဇွတ်အ​သေခံခိုင်းပြီး အောင်ပွဲတစ်ခုနှစ်ခုရလို့ စိတ်ဓါတ်တက်​နေတာဖြစ်တယ်။ အရင်က စစ်​ကြောင်းထိုးရင် အင်အား ၈၀လောက်ရ​အောင်မနည်းစုရတဲ့ စစ်​ခွေးတပ်ဟာ ခု​တော့ ၂၀၀ က​နေ တခါတရံ ၅၀၀လောက်အထိ သုံးလာနိုင်တာပါ။ အဲ​တော့ အညာမှာ ဒီစစ်​​ကြောင်း​တွေကို ရိုက်ချိုးဖို့ ပြန့်ကြဲ​နေတဲ့ တပ်​တွေ စုစည်းနိုင်မှ ထုဖန်တီးနိုင်မှ ဖြစ်မယ်ဆိုတာ အားလုံး သ​ဘောက်​ပေါက် လာကြတာဖြစ်တယ်။ တိုက်ပွဲတပွဲတိုက်ရင် အဖွဲ့ ဆယ်ဖွဲ့​လောက်နာမည်​ ဖော်ပြ​နေရမယ့်အစား တဖွဲ့ထဲ​ဖော်ပြရင် လုံ​လောက်ပြီဆိုတဲ့ အ​ခြေ​နေ​ရောက်ဖို့ လို​နေတာပါ၊ AA,TNLA တို့ကို အတုယူကြပါ။ ဒါကိုလဲ ဝိုင်းကြိုးစား​နေကြတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။ ကိုယ်က လက်ဦးမှု မယူနိုင်ရင် ရန်သူကယူသွားမှာပါပဲ။ အဲဒါဆိုရင် ကိုယ်စီစဥ်ထားတာအတိုင်းမဟုတ်ပဲ သူ့အစီစဥ်​အောက်က​နေ ကိုယ်က သွား​နေရမှာပါပဲ။ စစ်ဆိုတာ တကယ်တိုက်​နေသူ​တွေက ပိုသိတာပါပဲ။ တိုက်ပွဲ​တွေထဲက အ​တွေ့အကြုံ သခ်န်းစာယူရင်းကြီးထွား​အောင်မြင် လာကြတာပဲဖြစ်ပါတယ်။ မဟာဗျူဟာမှန်ကန်ပြီး လယ်သမား​လေးအမြင်​တွေ ဂိုဏ်းဂဏ အမြင်​တွေ ဒေသစွဲ အုပ်စုစွဲ​တွေ ကျော်လွှားနိုင်ပြီဆိုရင် အောင်ပွဲဟာ လက်တကမ်းမှာပဲ ရှိ​နေတာပါ။ ။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

12/08/2025

စစ်ဥပဒေအတိုင်း အရေးယူစစ်ဆေးမှုများ လုပ်ဆောင်......................................

အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာန၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်နဲ့ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့ (ပကဖ) တွေကို စစ်ဥပဒေ၊ စစ်စည်းကမ်းလိုက်နာပြီး ပြည်သူကို လေးစားတန်ဖိုးထားတဲ့ တပ်မတော်တရပ်အဖြစ် ထူထောင်လျက်ရှိကာ စစ်ဥပဒေအတိုင်း တင်းတင်းကြပ်ကြပ် အရေးယူမှု၊ စစ်ဆေးမှုတွေကို အဆင့်ဆင့်မှာ လုပ်ဆောင်လျက်ရှိပါတယ်။ ဥပဒေနဲ့အညီ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်သားများ နေထိုင်ကြရန်နှင့် ဥပဒေအထက်တွင် မည်သူမျှမရှိကြောင်းကို စစ်ခုံရုံးတခုတွင် စစ်ခုံရုံးဥက္ကဋ္ဌက ပြောကြားလျက်ရှိတဲ့ ရုပ်သံဖြစ်ပါတယ်။လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

-မန္တ​လေးမြို့နားမှာ လှုပ်ရှား​နေတဲ့ ယူနီကွန်း ​ပျောက်ကြားတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ​တွေ့ရစဥ်-နိုင်ငံရဲ့ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်...
11/08/2025

-မန္တ​လေးမြို့နားမှာ လှုပ်ရှား​နေတဲ့ ယူနီကွန်း ​ပျောက်ကြားတပ်ဖွဲ့ဝင်များကို ​တွေ့ရစဥ်-

နိုင်ငံရဲ့ ဒုတိယအကြီးဆုံးမြို့ဖြစ်တဲ့ မန္တ​လေးမြို့၊ အလယ်ပိုင်းတိုင်းစစ်ဌာနချုပ် အ​ခြေစိုက်တဲ့ မန္တ​လေးမြို့ နဲ့ (၁၅) မိုင် ပတ်ခြာလည် ​နယ်​မြေ​တွေမှာ NUG ပြည်သူ့ကာကွယ်​ရေးတပ်မ​တော်၊ ပကဖ နဲ့ ​ဒေသခံ ​ကာကွယ်​ရေးအဖွဲ့​တွေ ဝင်​ရောက်လှုပ်ရှားနိုင်​နေပြီ ဖြစ်ပါတယ်။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။



Photo 📸 ယူနီကွန်း ပျောက်ကြားတပ်ဖွဲ့ - UGF

"၄၉,၅၀ ကာလ​တွေနဲ့ မတူတဲ့ နွေဦးတော်လှန်​ရေး" ၂၀၂၁ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု​ကြောင့် ဖြစ်​ပေါ်လာတဲ့ နွေဦး​တော်လှန်​ရေး...
10/08/2025

"၄၉,၅၀ ကာလ​တွေနဲ့ မတူတဲ့ နွေဦးတော်လှန်​ရေး"

၂၀၂၁ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု​ကြောင့် ဖြစ်​ပေါ်လာတဲ့ နွေဦး​တော်လှန်​ရေးဟာ လွတ်လပ်​ရေးရပြီး​နောက်ပိုင်းကာလအတွင်း ဘယ်​ခေတ် ဘယ်ကာလနဲ့မှမတူ​အောင် ကြီးထွားခိုင်မာလာ​နေတာဖြစ်တယ်၊ လက်ရှိ​နွေဦး​တော်လှန်​ရေးနဲ့ နှိုင်းယှဥ်​ပြောဆိုနိုင်တာ လွတ်လပ်​ရေးရကာစ ၄၈,၄၉ အ​ခြေအ​နေပဲ ရှိပါတယ်။ ဒါ​ပေမယ့် အဲဒီတုန်းရဲ့ ပုန်ကန်မှု​တွေက ၂နှစ်​ကျော်​လောက်အတွင်း ရှုံးနိမ့်သွားခဲ့တာပါ။ အင်တာဗျူး​ဖြေဆိုသူတချို့က လက်ရှိ​နွေဦးကို ၄၈,၄၉ အ​ခြေအ​နေနဲ့ နှိုင်းယှဥ်​ပြောဆိုကြတာ​တွေ့ရတယ်။ အဲဒီတုန်းက ဦးနုအစိုးရကို အိန္ဒိယက သင်္ဘောတစင်းစာ လက်နက်ခဲယမ်း​တွေကူညီလိုက်လို့ ပုန်ကန်မှု ရှုံးနိမ့်ခဲ့​ကြောင်း၊ အခုလည်း တပ်​ပေါင်းစု မဖွဲ့နိုင်ရင်၊ တပ်​တွေ မစုစည်းနိုင်ရင် ၄၈,၄၉ လိုဖြစ်သွားလိမ့်မယ်လို့ သတိ​ပေး​ပြောဆိုတာ​ တွေ့ရပါတယ်။ ယေဘူယျအားဖြင့် တော်လှန်​ရေးအ​ပေါ်စိုးရိမ်မှုနဲ့ ပြောကြတာဖြစ်တယ်၊ ဒါ​ပေမယ့် လွတ်လပ်​ရေးရကာစ အဲဒီတုန်းကအ​ခြေအ​နေ​တွေကို အ​သေအချာလေ့လာမယ်ဆိုရင် ယေဘူယျ​ပြောဆို​နေတာ​တွေထက် လေ့လာစရာတွေ​တွေ့ရနိုင်ပါတယ်၊ နွေဦးရဲ့ သာလွန် အား​ကောင်းချက်​တွေကိုလဲည်း တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။
လွတ်လပ်​ရေးရကာစမှာ ကရင်တပ်ရင်း​တွေ ခွဲထွက်ကြတာဖြစ်တယ်၊ သူတို့ဟာမူလ အဂ်လိပ်လက်ကျ အရာရှိ​တွေပါဝင်ပြီး လက်နက်ခဲယမ်း အပြည့်အစုံတပ်ဆင်ထားတာပါ။ ဗကပ ဘက်ကို​တော့ တပ်ရင်းနှစ်ရင်း​လောက်ပါသွား​ပေမယ့် ဘုမသိဘမသိ ပါသွားတဲ့သူတချို့က ပြန်လာကြတာဖြစ်တယ်။ ၄၆ခုနှစ် ကန္ဒီစာချုပ်အရ စစ်သား ၅၀၀၀ ၊ဗိုလ် ၂၀၀နဲ့ စဖွဲ့ခဲ့တဲ့ အစိုးရတပ်ဟာ ကရင် ကချင် ချင်း ရှမ်းစသဖြင့် လူမျိုးစုံ တပ်​တွေပါဝင်တာဖြစ်တယ်။ ၄၈ လွတ်လပ်​ရေးရချိန်မှာ ဖွဲ့စည်းပုံ အ​တော်စနစ်တကျ ရှိ​နေပြီး လူအင်အားလည်း ပုန်ကန်သူ​တွေထက်ပိုများပါတယ်။ အထူးသဖြင့် လက်နက်ခဲယမ်း တပ်ဆင်ရာမှာ ဗကပနဲ့ ရဲ​ဘော်ဖြူတို့ထက် အများကြီး သာလွန်တာဖြစ်တယ်။ ၄၈ခုနှစ်စနဲ့ နှစ်လယ်​လောက်က စလိုက်ကြတဲ့ ပုန်ကန်မှု​တွေ​ကြောင့် ၄၉ နှစ်စပိုင်း​လောက်မှာ​မြောက်ပိုင်းတိုင်းက ပျဥ်းမနား ရမည်းသင်း၊ ပျော်ဘွယ်၊ မိထ္ထီလာ၊ မန္တလေးနဲ့ မေမြို့တို့ကို ကေအင်ဒီအိုကသိမ်းပိုက်ထားတယ်။ သာစည်မှာ ဦးနုအစိုးရတပ်​တွေထဲက အမှတ်(၃) ချင်း​သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းက တပ်ခွဲ​တွေနဲ့ အမှတ်(၆) သေနတ်ကိုင်တပ်ရင်းက တပ်ခွဲ​တွေ ခံစစ်​ကြောင်းယူထားတာဖြစ်တယ်။ မြင်းခြံ၊ ပခုက္ကူ ၊ ရေနံ​ချောင်း၊ ချောက်၊ မ​ကွေး၊ မင်းဘူး၊ ဧရာဝတီမြစ်ရိုးတ​လျောက်ကို ရဲ​ဘော်ဖြူနဲ့ ကွန်မြူနစ်​တွေက သိမ်းထားကြတာဖြစ်တယ်။ တောင်ပိုင်းတိုင်းမှာ​တော့ ကေအင်ဒီအိုတို့က အင်းစိန်၊​တောင်ငူ ၊ ညောင်​လေးပင်အထိ မီးရထားလမ်းနှင့် ကားလမ်းတ​လျောက်နဲ့ ၊ သထုံနဲ့​မော်လမြိင်ဘက်မှာ မြို့ကြီးတချို့ကလွဲလို့ ကေအင်ဒီအို၊ ကွန်မြူနစ်နဲ့ ရဲ​ဘော်ဖြူတို့က သိမ်းပိုက်ထားကြတာဖြစ်တယ်။ ရှမ်းပြည်နယ်မှာလဲ လားရှိုး တောင်ကြီး က​လော စတဲ့မြို့တွေ အသိမ်းခံထားရတာပါ။
အဲဒီတုန်းက အခု​ခေတ်လို မြို့နယ်တိုင်းမှာ စစ်တပ်က တပ်ရင်း ၃ရင်း ၄ရင်း ထိုင်ထားတာမျိုး မရှိ​သေးဘူး။ အဲဒါ​ကြောင့် မြို့​တွေကို အလစ်အငိုက်ဝင်ပြီး အလွယ်တကူ ရသွားတာဖြစ်တယ်၊ တောခိုသွားသူ​တွေကလဲ အစိုးရတပ်က အတူ​နေခဲ့သူ​တွေဆို​တော့ ဘယ်သူပုန်ကန်တဲ့ဘက် ပါမှန်းမသိတာ​တွေကို အခွင့်​ကောင်းယူနိုင်ခဲ့တာဖြစ်တယ်။ မေမြို့နဲ့ မိထ္ထီလာက အဲဒီပုံစံမျိုးနဲ့ ပါသွားတာပါပဲ။ အယူအဆ​ရေး ကွဲလွဲချက်​တွေကို ပေါက်ကွဲထွက်လာတဲ့ အထိမဖြစ်​အောင် မညှိနိုင်ခဲ့ကြတာနဲ့ အမျိုးသား​ရေးလိုလားချက်​တွေကို အပြည့်အဝ နားလည်သ​ဘော​ပေါက်မှု မရှိခဲ့ကြတာ​တွေက ပြသနာဖြစ်​စေခဲ့တာပါပဲ။ နယ်ချဲ့လက်ကျန်​တွေရဲ့ အား​ပေးအား​မြှောက် ပြုတာ​တွေကလည်း ပါသင့်သ​လောက် ပါခဲ့ပုံရပါတယ်၊ စစ်တပ်က မြို့နယ်တိုင်းမှာ တပ်ရင်းအထိုင်စခန်း​တွေထားတာ၊ စခန်းတခုနဲ့တခု အ​မြောက်တကမ်း ချိတ်ဆက်ထားတာ​တွေက ၈လေးလုံးကာလ​နောက်ပိုင်းမှာ ပိုလုပ်လာခဲ့တာဖြစ်တယ် အထူးသဖြင့်ပြည်နယ်​တွေမှာ ပိုပြီးပိုက်စိတ်တိုက် ချထားခဲ့တာဖြစ်တယ်။
၄၉ခုနှစ် ၄လပိုင်း​လောက်ကစလို့ သိမ်းထားတဲ့မြို့​တွေ တမြို့ပြီးတမြို့ ပြန်​ပေးလိုက်ရတာ ၄၉ နှစ်ကုန်​လောက်မှာ ပုက္ကူ ၊ မြင်းခြံ၊ ရေနံ​ချောင်း စတဲ့မြို့​တွေ​လောက်ပဲ ကျန်ပါတယ်။ မန္တ​လေးကို စစ်တပ်က ပြန်စိုးမိုးလိုက်တာနဲ့ မိထ္ထီလာဟာ သာစည်နဲ့ မန္တ​လေးကြားညပ်​နေတဲ့အတွက် အလွယ်တကူပြန်ရတာဖြစ်တယ်။ အလားတူပဲ လားရှိုး ၊နောင်ချို ပြန်သိမ်းမိတာနဲ့ မေမြို့က ကရင်တပ်ဟာ မန္တ​လေးနဲ့ နောင်ချိုကြား ပိတ်မိသွားတာဖြစ်လို့ ကရင်တပ် ၃၀၀ လောက်ဟာ တောလမ်းက​နေ ရှမ်းပြည်ကိုဖြတ်ပြီး ပြန်ဆုတ်သွားတာဖြစ်တယ်။ မေမြို့နဲ့ မိထ္ထီလာက ရထားတဲ့ လက်နက်ခဲယမ်းအများကြီးကို မီးရထားနဲ့ သယ်ဖို့ကြိုးစားခဲ့ပေမယ့် သာစည်က တပ်ခွဲ၅ခွဲ​လောက်က ကြံ့ကြံ့ခံထားလို့ မ​ကျော်နိုင်ခဲ့ဘူး၊ နောက်ဆုံးမှာ ကားနဲ့ ရသ​လောက်သယ်ပြီး တောင်ငူကိုဆုတ်သွားကြတာဖြစ်တယ်။
ခြုံကြည့်ရင် စစ်တပ်ရဲ့ ၃လက္မ​မော်တာနဲ့ စနစ်တကျ ပစ်ခတ်တတ်မှုက တိုက်ပွဲအများစုကို အသာရ​စေတာပါ။ ဗကပနဲ့ ရဲ​ဘော်ဖြူတပ်​တွေက စုဖွဲ့မှု စနစ်တကျမရှိတာ၊ ပျောက်ကျား​လောက်ပဲ တိုက်တတ်တာ​ကြောင့် တဆုတ်ထဲဆုတ်ရတာပါပဲ။ နောက်တခုက လွတ်လပ်​ရေးရကာစဆို​တော့ ဦးနုရဲ့ ဖဆပလအစိုးရအ​ပေါ် လူထု​ထောက်ခံမှု ရှိ​နေတာပါ။ မေမြို့တိုက်ပွဲ​တွေမှာ အရပ်သား​တွေက သူတို့သ​ဘောနဲ့သူတို့ ဝင်တိုက်​ပေးခဲ့ကြတာ ရာဂဏန်း​ တော်​တော်များများ​ ကျဆုံးကုန်တာဖြစ်တယ်။ နောက်ပြီး အဲဒီတုန်းအဓိက တိုက်ခိုက်​ရေးအားဖြစ်တဲ့ ကရင်တပ်​တွေရဲ့ရည်မှန်းချက်က မြောက်ပိုင်းတခုလုံး သိမ်းထား​ရေးမဟုတ်ပါဘူး။ မေမြို့ကိုတိုက်တာက အဲဒီမှာ လက်နက်ဖြုတ်ခံထားရတဲ့ ကရင်တပ်​တွေကို ကယ်တင်ဖို့ပဲဖြစ်တယ်။ ဗကပနဲ့ရဲ​ဘော်ဖြူကလည်း ခိုင်မာတဲ့ မဟာမိတ်ဖြစ်မလာပဲ သူတို့ကြားတိုက်ပွဲ​တွေ​တောင် ဖြစ်​နေကြ​သေးတာပါ။ တပ်​တွေကလဲ ကမ္ဘာစစ်လက်ကျန် မီးကျိုး​မောင်းပျက် လက်နက်​လောက်ပဲရှိတာ၊ တပ်​တွေက ပျောက်ကျားအဆင့်​လောက်ပဲ ရှိ​နေတာပါ။ နွေဦး​တော်လှန်​ရေးနဲ့ကွာတဲ့ အဓိကအချက်က လူထု​ထောက်ခံမှု​ ပြောပ​လောက်​အောင် မရှိတာပါပဲ။ သူတို့ဟာ မြို့​တွေကို သိပ်မခက်ပဲ သိမ်းနိုင်ခဲ့ကြ​ပေမယ့် ကျေးလက်လူထုကြားမှာ အ​ခြေခံခိုင်​အောင် တည်​ဆောက်ထားနိုင်တာ မရှိခဲ့ဘူး။ ဒါက အကြီးဆုံးအားနည်းချက်ဖြစ်တယ်။ ဗကပဟာ မိုးကုတ်မှာ ဗဟိုရုံးစိုက်ထားရာက နောက်ဆုံးမရပ်တည်နိုင်ပဲ ၅၈ခု​လောက်မှာ ပဲခူးရိုးမဘက်ကို ပြောင်း​ရွှေ့ခဲ့ရတယ်။ ကရင်တပ်​တွေက နယ်စပ်​တွေအထိပြန်ဆုတ်ရတာဖြစ်တယ်။
အဲ​တော့ သေခြာပြန်ကြည့်ရင် ၄၉ခုနှစ်က တိုက်ကြတာ ၃ ဖွဲ့ပဲရှိတာ​တွေ့ရမှာပါ။ တိုင်းရင်းသားထဲမှာ ကရင်တဖွဲ့ပဲရှိပြီး ကျန်တဲ့ ကချင်၊ ချင်းနဲ့ ရှမ်းတပ်ရင်း​တွေက ဖဆပလ ဘက်က တိုက်ကြတာဖြစ်တယ်၊။ နောက်ပြီး တော်လှန်ပုန်ကန်တယ်ဆိုတဲ့ သုံးဖွဲ့ကြားမှာ ရည်ရွယ်ချက်​တွေ မတူကြတဲ့အတွက် မဟာမိတ်သ​ဘောတူညီချက် တခုမှ ရှိမထားပါဘူး၊ ဒါက အားနည်းချက်ကြီးပါ။ ဒီ​နေ့အ​ခြေ​နေက တရုတ်နယ်စပ်က နယ်စပ်သုံးဖွဲ့နဲ့ ရှမ်းနှစ်ဖွဲ့ကလွဲရင် ကျန်အင်အားကြီးတိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်​တွေအားလုံး ဖက်ဆစ်စစ် တပ်ကို တိုက်​နေကြတဲ့အချိန်ဖြစ်ပါတယ်။ အခု​ခေတ်က​တော့ ကျေးလက်အ​ခြေခံ​တွေ တည်​ဆောက်ထားပြီးမှ မြို့​တွေကို ဦးတည်တာဖြစ်တယ်။ ရှုံးပွဲတချို့ ရှိရင်​တောင်မှ နယ်​မြေအကျယ်ကြီးကို အ​ခြေခံထားတာဖြစ်တဲ့အတွက် ရုပ်ပျက်ဆင်းပျက် မဖြစ်နိုင်တဲ့ အ​ခြေအ​နေဖြစ်တယ်။
အခု​နွေဦး​တော်လှန်​ရေးက​တော့ ဖက်ဆစ်စစ်တပ် အမြစ်ဖြတ်​ရေးဆိုတဲ့အ​ပေါ်မှာ ဘုံရည်မှန်းချက် တူညီတာဖြစ်တယ်။ အနှစ် ၅၀,နှစ် ၆၀​လောက် လက်နက်ကိုင်အ​တွေ့အကြုံရှိတဲ့ တိုင်းရင်းသားတပ်​တွေက နွေဦးရဲ့​ကျောရိုးအင်အားအဖြစ် ရှိ​နေတာဖြစ်တယ်။ NUG လက်​အောက်ခံ ရာချီတဲ့တပ်​တွေနဲ့ အခြားလိုကယ်​တွေ သီးခြားအဖွဲ့​တွေကြားမှာ နားလည်မှုတချို့ရှိထားတာဖြစ်တယ်။ တော်လှန်​ရေးဘက်မှာ သိမ်းဆီးရမိတဲ့ လက်နက်ကြီး​တွေအပြင် လက်နက်ငယ် သိန်းချီရှိ​နေတာပါ။ နောက်တခုက​တော့ NUG ပြုပြင်​ပြောင်းလဲ​ရေးနဲ့အတူ EAO တွေပါ ပါဝင်တဲ့ ဦး​ဆောင်အင်အားစုတခု ပေါ်​ပေါက်လာဖို့လည်း ရှိ​နေတာဖြစ်တယ်။ ဒီလို အင်အား​တွေ စုစည်းလာနိုင်ခြင်းက စစ်​ရေးသာမက နိုင်ငံခြားဆက်ဆံ​ရေး သံတမန်​ရေး​တွေမှာပါ လက်ဦးမှုရှိပြီး legitimacy မှာပါ အား​ကောင်းလာ​စေမှာဖြစ်တယ်။ အင်အား​တွေကိုသာ စုစည်းနိုင်ရင် ထိုးစစ်ကြီးတခု ဆင်နွှဲဖို့ သိပ်မခက်ပါဘူး။ မအလက​တော့ လုပ်စရာရှိတာ အကုန်လုပ်​နေပါတယ်၊ ပြည်သူဆိုတာမရှိဘူးလို့ အတိအလင်း​ ပြောထားတာဖြစ်တယ်။ အဲဒါ​ကြောင့်​တော်လှန်​ရေးဘက်ကဆိုရင် စာသင်​ကျောင်း​ရော ဆေးရုံပါမကျန် ဗုံးကြဲ သတ်ဖြတ်​နေတာပါ။ အတုအ​ရောင်​ရွေး​ကောက်ပွဲနဲ့ ထွက်​ပေါက်ရဖို့ကြီုးစား​နေတာပါ။ ဒါ​တွေကို တားဆီးနိုင်ဖို့နည်းလမ်းက တခုပဲရှိပါတယ်၊ နေပြည်​တော်​လောက်အထိ ခြိမ်း​ခြောက်နိုင်တဲ့ စစ်​ရေးသာလွန်မှုကိုသာ ဖန်တီးနိုင်ရင် မအလကြံစည်သမျှ အကုန်ပျက်ပါတယ်။
၁၉၅၀,၅၁ ရေး​ကောက်ပွဲနဲ့ အခု မအလ လုပ်မယ့်​ ရွေးကောက်ပွဲကလဲ နှိုင်းယှဥ်လို့မရပါဘူး။ ဟိုအချိန်က ဦးနုအစိုးရက လူထု​ထောက်ခံမှု အပြည့်အဝရှိထားတဲ့ တရားဝင် အစိုးရဖြစ်တယ်၊ အခုမအလလို လက်နက်အားကိုး အာဏာသိမ်းပြီး ဗိုလ်လုပ်​ နေတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါ​ကြောင့် အဲ့တုန်းက လုံခြုံ​ရေးအရ အကြိမ်ခွဲပြီးကျင်းပရ​ပေမယ့် ရွေး​ကောက်ပွဲ​တွေက တည်ငြိမ်ပြီး တရားဝင်မှု အပြည့်ရှိပါတယ်။ အခုလုပ်ဖို့ကြိုးစား​နေတဲ့ ရွေး​ကောက်ပွဲက​တော့ ကမ္ဘာကိုလှည့်စားဖို့ တရားဝင်မှု အတုတခုရဖို့ အတင်းအကြပ် လူထုကို ခြိမ်း​ခြောက် ဖိအား​ပေးပြီး မဲထဲ့ခိုင်းကာ သမတရူးကို အရူးဘုံ​မြှောက်တဲ့ ပွဲပဲဖြစ်မှာပါ။ ရွေး​ကောက်ပွဲ ဖြစ်​မြောက်သွားရင်လဲ တတိုင်းပြည်လုံး စစ်​ရေးပဲ လွှမ်း​နေမှာပါ။ အတင်းအဓမ္မဖမ်းဆီး စစ်မှုထမ်းခိုင်းလို့ လူအင်အားများလာတာ နေရာ​လေး နဲနဲပြန်ရလိုက်တာနဲ့ ဇော်မဲလုံး​လေသံမာလာတာ​ တွေ့ကြရတယ်မဟုတ်လား။ အဲ​တော့ ဒီစစ်တပ်ကို ဦးပြန်ချိုးဖို့ လိုအပ်လာ​နေတာဖြစ်တယ်၊ မိမိဘက်က အ​ပြောင်းအလဲ​တွေ ဖွဲ့စည်းမှုအသစ်​တွေ ရုပ်လုံး​ပေါ်တာနဲ့တပြိုင်တည်း ဖက်ဆစ်စစ်တပ်ကို အပြီးတိုင် ဦးချိုး​ချေမှုန်းပစ်မယ့် တိုက်ပွဲများ​တွေ့မြင်ရ​တော့မှာဖြစ်​ကြောင်းပါ။ ။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

09/08/2025

-အတင်းအဓမ္မ စစ်သားစုဆောင်းခံခဲ့ရသော စစ်မှုထမ်းတပ်သားနှင့် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း-

".....ရွာတစ်ရွာရဲ့ အဖိုးကြီးအဖွားကြီး နေအိမ်မှာ ဗုံးခိုကျင်းတွေ့လို့ဆိုပြီး အိမ်တွေအကုန်လုံးကို မီးရှို့ပစ်တယ်။ အထက်ကအမိန့်ပေးလို့ ရှိရင် ကျနော်တို့က ရွာတွေထဲလိုက်ရှင်းလင်းရတယ် ...ကျနော်တို့စစ်ကြောင်းလာပြီဆို ရွာတွေထဲ တယောက်မှမရှိတော့ဘူး။ အဲ့မှာ အိမ်တွေထဲ ပစ္စည်းတွေဘာတွေ ဝင်ယူကြတယ်။ဗိုလ်ကြီးကကျတော့ ဆိုင်ကယ်တွေဘာတွေယူတယ်။ ပြီးတပ်ကြပ်ကြီးတွေဘာတွေဆီ ပြန်ရောင်းတယ်..."

"...ကျနော်က အစကတည်းက PDF ထဲဝင်ချင်တာ၊ စစ်တပ်ထဲဝင်ချင်တာ မဟုတ်ဘူး။ စစ်အာဏာရှင်မရှိရင် နိုင်ငံလည်းအေးချမ်းသွားမှာပဲဆိုပြီး ကျနော်က pdf ထဲဝင်အားဖြည့်ချင်တာ။"

"...သင်တန်းကျောင်း တစ်ကျောင်းမှာ လူ ၅၀၀ လောက်ရှိရင် ၃၀၀ လောက်က ပြေးချင်နေကြတာ ။ ကျန်တဲ့ ၂၀၀ လောက်က မပြေးချင်ဘူးဆိုတာကလည်း လစာရပြီးရော ၊ ၂နှစ်လောက်နေရင် ပြန်ရမယ်ပဲ ထင်နေတဲ့သူတွေလည်းရှိတယ်..."

".... ကျနော်တို့ကို pdf တွေနဲ့သွားပေါင်းရင် လက်နက်တွေနဲ့ မင်းတို့ကို လည်လှီးပြီး အလောင်းဖျောက်လိုက်မှာတဲ့...."

အတင်းအဓမ္မစစ်မှုထမ်း စုဆောင်းခံရပြီး အလင်းဝင်လာသူတစ်ဦးရဲ့ မကွယ်မဝှက်တမ်းပြောဆိုချက်တွေကို နားထောင်ကြည့်ကြည့်ပါ။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

"ခိုင်မြဲတဲ့ဒီမိုကရေစီနဲ့ မယိုင်လဲနိုင်တဲ့ စုစည်းမှု အာဏာ" ၂၀၂၅ ဇူလိုင်လကုန်ဆို​တော့ မအလတို့အာဏာသိမ်းတာ ၅နှစ်ပြ...
05/08/2025

"ခိုင်မြဲတဲ့ဒီမိုကရေစီနဲ့ မယိုင်လဲနိုင်တဲ့ စုစည်းမှု အာဏာ"

၂၀၂၅ ဇူလိုင်လကုန်ဆို​တော့ မအလတို့အာဏာသိမ်းတာ ၅နှစ်ပြည့်ပြီ၊ ပုံမှန်အ​ခြေအ​နေမဟုတ်​သေးလို့ဆိုပြီး ၆လသက်တမ်းတိုးခဲ့တာလဲ ၇ကြိမ်​လောက်ရှိပြီဆို​တော့ ထပ်တိုးလို့က မ​ကောင်း​တော့ဘူး။ ရွေး​ကောက်ပွဲ ကျင်းပမယ်လို့လည်းဆိုထား​တော့ အာဏာအလွှဲအ​ပြောင်း​လေး တခု​တော့လိုတာ​ပေါ့ ၊ဘယ်လိုပဲလွှဲလွှဲ အာဏာက သူ့လက်ထဲမှာပဲ ပြန်​ပြန်ရောက်နေ​တော့ အ​တော်စဥ်းစားပြီး ဘ​ရွှေ လုပ်ခဲ့တဲ့အတိုင်း လုပ်မှပဲလို့ စိတ်ကူးရတယ်။ အဲ​တော့ လုံခြုံ​ရေးနဲ့ တည်ငြိမ်​အေးချမ်း​ရေးကောင်စီ ဆိုပြီး သူနဲ့စိုးဝင်းက ထိပ်ဆုံးနှစ်​နေရာ ယူလိုက်မယ်၊ ပြီးရင် ညိုစောကို ဝန်ကြီးချုပ်ခန့်ပြီး ဝန်ကြီးအဖွဲ့ ဖွဲ့​ပေးလိုက်မယ်၊ မပိုင်လား။ လော​လောဆယ်​တော့ ဒီ​လောက်ပဲလုပ်ထားရမယ်။ ရွေး​ကောက်ပွဲပြီးမှ ဗိုလ်ချုပ်ကြီး​နေဝင်းက​နေ သမတကြီး ဦး​နေဝင်းကို အာဏာလွှဲခဲ့သလို လုပ်လိုက်ရုံပဲ။ ရှေ့က အ​ဖေကြီး​တွေက အားလုံးလုပ်ပြခဲ့ပီးသားဆို​တော့ ဘာမှ​ခေါင်းရှုပ်ခံစရာ မလိုဘူးလေ​နော့ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။
မ​ကျေနပ်လဲ မတတ်နိုင်ဘူး၊ မင်းတို့က မဲသမာမှုလုပ်ပြီး အာဏာမတရားရယူဖို့ လုပ်ခဲ့ကြတယ်မဟုတ်လား။ ဘ​ပြောင်လုပ်ခဲ့တဲ့အရှိန်နဲ့ ပထမ နှစ်နှစ်​လောက်စီးပွား​ရေးတက်ခဲ့ပြီး နောက် မင်းတို့လက်ထက် စီးပွား​ရေးကျသွားတယ် မဟုတ်လား။ ကာလုံကိုလဲ လုံးဝမ​ခေါ်ပဲ​​နေခဲ့ပြီး ငါတို့ကို လူရာမသွင်းခဲ့ဘူး မဟုတ်လား။ တရုတ်ကြီးတိန့်ရှီကျွင်းတောင် သိတယ်​လေ၊ ဒီတိုင်းပြည်ကို စစ်တပ်က ထူ​ထောင်လာတာ၊ ဒါကို ဒေါ်​အောင်ဆန်းစုကြည်လဲ အစားမထိုးနိုင်ဘူး NLD လဲ အစားမထိုးနိုင်ဘူးဆိုတာ။ မင်းတို့ဖာမင်းတို့ လူထုက ဘယ်​လောက်​ထောက်ခံ​ထောက်ခံ​ပေါ့၊ ဒါ​ပေမယ့်နေအုံး ဒါကို​ပြောရင် မနာလိုလို့ လူရာမဝင်လို့ အာဏာသိမ်းတာ​ပေါ်သွားလိမ့်မယ်။ အဲ​တော့ မဲမသမာမှုပဲ လှိမ့်​ပြောထားမှရမယ်၊ ဒါက ဘယ်သူမှ လိုက်စစ်လို့ရတာလဲ မဟုတ်ဖူး​လေ ဟုတ်တယ်ဟုတ်။
ဒါ​တွေက​တော့ စကစကို ပြင်ဖွဲ့ပြီးတဲ့​နောက် မအလရဲ့ တကိုယ်တည်း ကြိတ်​ပျော်​နေတဲ့ စိတ်ကူး​တွေပါပဲ။ ဇူလိုင် ၃၁ရက်​နေ့က မအလ က သူ့လူ​တွေကို ၄နှစ်​လောက်သူနဲ့အတူ ဒုက္ခခံခဲ့လို့ ကျေးဇူးတင်​ကြောင့် ပထမစာမျက်နှာပြီးဆုံးလို့ ဒုတိယစာမျက်နှာ မှာ လက်​ရေးလှလှ​ ရေးဖို့လို​ကြောင်း၊ ဒီဂျစ်တယ်​ခေတ် AI ခေတ်မှာ လက်​ရေးလှစာအုပ်ကို စဥ်းစားမိတဲ့ ဦး​နှောက်ကလဲ အံ့ဘွယ်သုတပါပဲ။ တကယ်​တော့ အံ့သြစရာမဟုတ်ပါဘူး၊ စစ်တပ်အသိုင်းအဝိုင်းအားလုံးဟာ ကမ္ဘာဦးခေတ်က အိုင်ဒီယာ​တွေ အ​တွေးအ​ခေါ်​တွေလောက်နဲ့ပဲ တ​လျောက်လုံး​နေ နေကြတာ ဥာဏ်ရည်မြင့်တဲ့ လီကွမ်ယူးတို့လို​ခေါင်း​ဆောင်​တွေဆို အ​စောကြီးကတည်းက သိ​နေကြတာ​လေ။ အချိုလဲမရ အချဥ်လဲမရ သစ်တုံး​တွေနဲ့စကား​ပြောရသလိုပဲတဲ့၊ ဘာမှလာမ​ပြောနဲ့ ငါတို့က​တော့ အ​ဖေကြီး​တွေလမ်းစဥ်အတိုင်း အာဏာဆုပ်ကိုင်ထား​ရေးပါပဲ။ ဘယ်နည်းနဲ့ပဲကိုင်ရ ကိုင်ရ၊ အဲဒီအတွက်အကူအညီရ​ရေး ဘယ်သူ့ကိုပဲ အောက်ကြို့ရကြို့ရ သားတို့ကမလုပ်ရဲတာမရှိ အကုန်လုပ်မှာပဲ ဆိုတဲ့သ​ဘော။ အ​မေ​ဒေါ်စိန်​အေးကလဲ ဒီအတိုင်းသင်​​ပေးလိုက်တာပဲလေ။ အဲ​တော့ အာဏာသုံးရပ်မကဘူး ဘဏ်​တွေရော၊ဦးပိုင် mecနဲ့ လိုအပ်ရင် ခရိုနီ​တွေပါအားလုံးလည်ပင်းညှစ် စားထားသမျှ​ခြေမနဲ့​ ကော်ထုတ်ခွင့်အာဏာပါ ယူထား​တော့ ဒီအစိုးရအ​ပြောင်းအလဲ လောက်က​တော့ လက်တဘက်ထဲနဲ့ မျက်စိမှိတ် လုပ်လို့ရတာ​ပေါ့။ တရုတ်ကြီးလဲ ဒီလိုပဲ​လေ၊ ပီကင်းက​နေ​ပေါ်လစီတခုချလိုက်ရင် နောက်တ​နေ့ နယ်စပ်မှာ အ​ကောင်ထည်​ဖော်​နေပြီ၊ ဝမ်ယိတို့ တိန့်ရှီကျွင်းတို့သွားကြ ဟိုဂျပုကို အစာ​လေးပြပြီး ငါတို့ဘက်က လူဖြစ်​အောင်လုပ်ကြဆိုရင် ချက်ချင်းဖြစ်လာတာပဲမဟုတ်လား။ ဟိုက ကမ္ဘာ့အဆင့်ဆရာကြီးဆို​တော့ ဂျပု​လောက်​ကောင်​လေးတွေ ဘယ်လိုသိမ်းသွင်းရမယ်ဆိုတာ အထာနပ်ပြီးသား။ ဒီကလဲဟန်​တောင်မ​ဆောင်နိုင်ဘူး ကောက်​ကောက်ပါ​အောင် လိုက်သွား​တော့တာပဲ​လေ။ မအလတို့က တိုင်းပြည်ကြီးတိုးတက်​ဝေစည်ဖွံ့ဖြိုးစပြုတဲ့အချိန်မှာ အ​ရေး​ပေါ်အ​ခြေအ​နေ​ကြေငြာပီး အာဏာသိမ်းခဲ့တာဖြစ်တယ်။ တကယ်​တော့ အ​ရေး​ပေါ်အ​ခြေအ​နေက အာဏာသိမ်းလိုက်မှဖြစ်လာတာ၊ တနိုင်ငံလုံးဗြောင်းဆန်၊ မအလတို့မြို့​တွေနယ်​မြေ​တွေ ဘယ်​ခေတ်ကနဲ့မှမတူ​အောင်လက်လွှတ်​နေရတဲ့အချိန်၊ ကာလုံ​ပေါ်လာလို့၊ အ​ရေး​ပေါ်အ​ခြေ​နေ ရုပ်သိမ်းလိုက်လို့၊ ရွေး​ကောက်ပွဲ ကျင်းပလိုက်လို့ အ​ခြေ​နေ​တွေက ကောင်းလာမှာမဟုတ်ဖူး၊ ပိုဆိုးလာမှာဖြစ်တယ်၊ ဒါကို မအလက တွက်ထားပြီးသားပါ။ ဒါ​ပေမယ့် တရုတ်ကြီးဘက်က ချက်ချင်းဆိုသလို ဒီလိုရုပ်သိမ်းလိုက်တာကို ကြိုဆို​ကြောင်း၊ ပူး​ပေါင်းကူညီဖို့အသင့်ရှိ​ကြောင်း ထ​ပြော​တော့တာပါပဲ။ အခွင့်အ​ရေးကို ချောင်း​နေတာက အရုပ်ဆိုးလွန်းလှပါတယ်။
ဒီမိုက​ရေစီအစိုးရတို့ အုပ်ချုပ်​ရေးတို့ဆိုတာက အဲလိုဟာ​တွေနဲ့ မတူပါဘူး၊ အများသ​ဘောတူ အမြင်တခုရ​အောင် အများလက်​ခံ​အောင်​ ဆောင်ရွက်ရတာဆို​တော့ ကွဲပြားလှတဲ့တိုင်းပြည်မှာ အထက်​အောက်​ရော ဘေးတိုက်​တွေ​ရော ပညာရှင်​တွေနဲ့ပါ ညှိနှိုင်းလုပ်​ဆောင် ကြရတာဆို​တော့ အချိန်တခု​ ယူကြရ​လေ့ရှိပါတယ်။ ဒါ​ပေမယ့် ဒီမိုက​ရေစီဟာ အများဆန္ဒဖြစ်တဲ့အတွက် ပိုခိုင်မြဲပါတယ်။ အခုပဲကြည့်​လေ အင်အားကြီးတဲ့ရန်သူကို ပြည်သူတရပ်လုံး စု​ပေါင်းအင်အားနဲ့ ဆင်းရဲပင်ပန်းခံပြီး ခုခံခဲ့ကြတာ ၅နှစ်ထဲ​ရောက်လာပြီ မဟုတ်လား။ ၁၈၃၂ခု​လောက်က အလက်ဆီဒီ​တော့ချီဗီးလ်ရဲ့ "Dmocracy in America စာအုပ်မှာ ," ဒီမိုက​ရေစီသမတနိုင်ငံများတွင် လူ့အဖွဲ့အစည်းကိုလမ်းညွှန်​သော အာဏာသည် တည်ငြိမ်မှုမရှိတတ်​ပေ။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းမှာ လူပုဂ္ဂိုလ်တဦးချင်း​ကြောင့်၎င်း၊ ရည်ရွယ်ဦးတည်ချက်များမကြာခဏ​ ပြောင်းလဲခြင်းကြောင့်၎င်း ဖြစ်သည်။ သို့​သော် ၎င်းအာဏာကို လက်​တွေ့ ကျင့်သုံး​သောအခါတွင်ကား ခုခံနိုင်စွမ်းမရှိ​လောက်​အောင် အင်အားကြီးလှ​ပေသည်" လို့​ ရေးခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါ​ကြောင့် သူက အ​မေရိကန်သမတနိုင်ငံဟာ ဥ​ရောပ ပ​ဒေသရာဇ်အာဏာပိုင်နိုင်ငံ​တွေထက်ပိုပြီး ဗဟိုစုစည်းမှုနဲ့ စွမ်းအားရှိလိမ့်မယ်" လို့ကြိုတင်​ဟောကိန်းထုတ် ရေးသားခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ အခုမြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်ရဲ့အာဏာသိမ်းလိုက်တာအ​ပေါ် သိန်းနဲ့ချီတဲ့ ပြည်သူ​တွေ/လူငယ်​တွေက တော်လှန်ပုန်ကန်မှ ရမယ်ဆိုတဲ့အသိစိတ်ကို တပြိုင်နက်ရရှိခဲ့ခြင်းဟာ ဒီမိုက​ရေစီအ​ခြေခံ​လေး ပျိုးထားနိုင်ခဲ့လို့သာဖြစ်တယ်။ မူလအ​ခြေခံအရ ကွဲပြားများပြားလှတဲ့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်များအပြင်၊ စစ်ကိုင်းမ​ကွေးက အသစ်​ပေါ်ထွက်လာတဲ့ များပြားလှတဲ့အင်အား​တွေကို စုစည်းဖို့ဆိုတာ အချိန်အ​တော်ယူရတာပါ။ အခုတော့ အဆင့်တခုအထိ စုစည်းလာနိုင်ပြီး အစိုးရအ​ပြောင်းအလဲတခုကို တွေ့မြင်ရ​တော့မှာပါ။ ဒါက မအလတို့ ကာချုပ် မအလက​နေ သမတ မအလကို လွှဲတာနဲ့မတူပါဘူး။ သူတို့က မီးဇာကုန် ဆီခမ်း​နေတာကို ဆီမီးခွက် လဲ​ပေးတာ​လောက်ပါပဲ၊ ပြည်သူ့အင်အား​တွေရဲ့ အ​ပြောင်းအလဲက​တော့ တောမီးလို မကုန်ခမ်းနိုင်တဲ့ မီး​တောက်မီးလျံများကို မွေးဖွားလာ​စေမှာ ဖြစ်​ကြောင်းပါ။ ။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

"နွားထိုးကြီး PDFရဲ့ မွန်းမံသင်တန်း အပတ်စဥ်(၂) သင်တန်းဆင်းပွဲကျင်းပ ၊ ရဲဘော်တွေကို လက်နက် တပ်ဆင်ပေး"ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ(၃)ရက်နေ...
03/08/2025

"နွားထိုးကြီး PDFရဲ့ မွန်းမံသင်တန်း အပတ်စဥ်(၂) သင်တန်းဆင်းပွဲကျင်းပ ၊ ရဲဘော်တွေကို လက်နက် တပ်ဆင်ပေး"

ဒီနေ့ ဩဂုတ်လ(၃)ရက်နေ့မှာ နွားထိုးကြီး PDFရဲ့ မွန်းမံသင်တန်း အပတ်စဥ်(၂) သင်တန်းဆင်းပွဲကို ကျင်းပခဲ့ပြီး သင်တန်းဆင်းရဲဘော်တွေကို မဟာမိတ်အဖွဲ့က လက်နက်တွေ တပ်ဆင်ပေးခဲ့ပါတယ်။

သင်တန်းဆင်းပွဲကို သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ နွားထိုးကြီး PDF (မြင်းခြံခရိုင် အမှတ်(၄) တပ်ရင်း၊ မြင်းခြံခရိုင် အမှတ်(၁၀) တပ်ရင်း)က ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံတော်သစ် တည်ဆောက်ရေးအတွက် တက်စွမ်းသမျှ အားသွန်ခွန်စိုက် ကြိုးစား လျှောက်လမ်းနေကြောင်းကိုလည်း မိဘပြည်သူများအား အသိပေးအပ်ကြောင်း တပါးတည်းဖော်ပြထားပါတယ်။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

တော်လှန်ရေး၊ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု နဲ့ ဒီမိုကရေစီ………………………………. စစ်အုပ်စု၊ စစ်ဝါဒ နဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ကို အနိုင်ယူဖို့...
30/07/2025

တော်လှန်ရေး၊ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု နဲ့ ဒီမိုကရေစီ
……………………………….

စစ်အုပ်စု၊ စစ်ဝါဒ နဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်တပ်ကို အနိုင်ယူဖို့ဆိုရင် တော်လှန်ရေးအောင်မြင်ဖို့လိုပါတယ်။ တော်လှန်ရေးအရအောင်မြင်မှ လိုအပ်တဲ့ လစ်ဘရယ်ဒီမိုကရေစီ၊ ဖက်ဒရယ်စနစ် နဲ့ တရားမျှတမှုတွေကို ဖော်ဆောင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ တော်လှန်ရေး အထူးသဖြင့် လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးဆိုတာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု၊ အာဏာတွေစုစည်းမှုကို လုပ်ဆောင်ရတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ အာဏာနဲ့ရင်းမြစ် အကုန်လုံးပါဝင်ပါတယ်။ တချိန်တည်းမှာပဲ နွေဦးတော်လှန်ရေးရဲ့ ပန်းတိုင်ထဲမှာ ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီရေး ဆိုတာလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီကို တော်လှန်ရေးထဲမှာ ကတည်းက စတင်ကျင့်သုံးဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီမိုကရေစီဆိုတာ အာဏာတွေကို ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု လျော့ချထားရေး ဖြစ်ပါတယ်။ အများဆန္ဒနဲ့လူထုထံကို ပေးအပ်ရေးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီနေရာမှာ စစ်မှန်တဲ့လူထုဆန္ဒနဲ့ သဘောထားကို ဆိုလိုပါတယ်။ တော်လှန်ရေး ဆိုတာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်ခြင်းဖြစ်ပြီး ဒီမိုကရေစီရေး ဆိုတာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု လျော့ချရေးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ (၂) ခုကို ဟန်ချက်ညီထိန်းနိုင်မှ နွေဦးတော်လှန်ရေးဟာ ရှေ့ကိုရောက်နိုင်မှာဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခုက ရှေ့ရောက်ပြီး တစ်ခုက နောက်ရောက်နေရင် ဟန်ချက်ပျက်ပါတယ်။
နွေဦးတော်လှန်ရေး အောင်ပွဲ ရရှိဖို့ဆိုရင် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု အားကောင်းဖို့လိုပါတယ်။ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုဟာ စစ်ရေးမှာလည်း အားကောင်းဖို့လိုသလို အုပ်ချုပ်ရေးအာဏာနဲ့ ရင်းမြစ်စီမံခန့်ခွဲမှုမှာလည်း အားကောင်းနေဖို့လိုပါတယ်။ စစ်တပ်ကိုအနိုင်ယူဖို့ဆိုရင် အကွဲကွဲအပြားပြားဖြစ်နေတဲ့ တပ်ကလေးတွေနဲ့ တိုက်လို့မရပါဘူး။ အမိန့်နာခံမှုအားကောင်းတဲ့ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ အနေနဲ့ တိုက်မှရပါမယ်။ ကျယ်ဝန်းလှပြီး လူမျိုးစုကွဲများပြားလှတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံမှာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေအား အကွဲကွဲအပြားပြားဖြစ်စေခြင်းနည်းနဲ့ စစ်တပ်က နိုင်ငံကို အုပ်ချုပ်လာခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိကာလမှာလည်း မြေပြန့်က တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ၊ နိုင်ငံတောင်နဲ့ မြောက်ဘက်၊ အရှေ့နဲ့ အနောက်ဘက်က အင်အားစုတွေ စုစုစည်းစည်း စစ်တိုက်နိုင်မှ စစ်အုပ်စုကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်ဖြုတ်ချနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ စစ်တိုက်ရေး အတွက်ဆိုရင် သောင်းနဲ့ချီတဲ့ လက်နက်ငယ်တွေ၊ ရာနဲ့ချီတဲ့ လက်နက်ကြီးတွေ၊ သန်းနဲ့ချီတဲ့ ခဲယမ်းတွေလိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီ လက်နက်ခဲယမ်းတွေ ဝယ်ယူ၊ တပ်ဆင်၊ ထုတ်လုပ်ဖို့အတွက် ဒေါ်လာသန်းရာနဲ့ချီ လိုအပ်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက် စိုးမိုး နယ်မြေက ရရှိနိုင်မယ့်ရင်းမြစ်တွေကို ဗဟိုက စုစုစည်းစည်း ချုပ်ကိုင်အသုံးပြုဖို့လိုပါတယ်။ အဲဒီလိုမှ မဟုတ်ရင် ငွေကြေးရင်းမြစ်တွေဟာ ပျံ့ကြဲနေတဲ့အတွက် စုစည်းတဲ့လက်နက်ကိုင်တပ်ကို ထူထောင်နိုင်မှာ မဟုတ်ပါဘူး။ ပျံ့ကြဲနေတဲ့ လက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့လေးတွေကို တစ်မြို့နယ်ချင်း၊ တစ်ခရိုင်ချင်း၊ တစ်ပြည်နယ်ချင်း စစ်အုပ်စုက အပိုင်းလိုက်ချေမှုန်းသွားမှာပါ။ အဲဒီ အတွက် ရင်းမြစ်နဲ့ ငွေကြေးစီမံမှုမှာလည်း ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု လိုအပ်ပါတယ်။ အလားတူ အုပ်ချုပ်ရေး ပိုင်းမှာလည်း တစ်နယ်တစ်မျိုးနဲ့ အကွဲကွဲဖြစ်နေလို့မရပါဘူး။ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် နဲ့ ဖက်ဒရယ်ကို အမည်ခံအားဖြင့် လက်ညှိးထိုးပြီး ကိုယ့်နယ်ကိုယ်စိတ်ကြိုက် အုပ်ချုပ်မယ်ဆိုတဲ့ စစ်ဘုရင်ဝါဒကျင့်သုံးလို့မရပါဘူး။ တစ်နိုင်ငံလုံး၊ တော်လှန်ရေးတစ်စုံလုံးအတွက် ညှိနှိုင်းလုပ်ဆောင်ဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ တော်လှန်ရေး အတွက် ဗဟိုရဲ့အုပ်ချုပ်မှု အားကောင်းနေဖို့လိုပါတယ်။ ၂၀၂၂ ခုနစ် နယ်မြေ စိုးမိုးမှု တစ်ချို့ရတဲ့ အခြေအနေ နဲ့ ၂၀၂၅ ခုနစ် ကြား (၃) နှစ်တာကာလကို လေ့လာကြည့်ရင် အာဏာတွေ အလွန်အမင်းအပိုင်းပိုင်း ပြတ်နေတာဟာ လူထုအတွက်၊ တော်လှန်ရေးကြီး တခုလုံးအတွက် အကျိုးမဖြစ်ဘူးဆိုတာ တွေ့ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီအတွက် ခိုင်မာအားကောင်းတဲ့ တော်လှန်ရေးဗဟိုချက်လက်တံတွေ တည်ဆောက်ဖို့လိုပါတယ်။ ဒါကို ပုံမှန်နိုင်ငံရေး အခြေအနေမှာတော့ နိုင်ငံတော်တည်ဆောက်ရေး (State building) လို့‌ ခေါ်ပါတယ်။ဒီလိုအရေးကြီးတဲ့ တော်လှန်ရေးဗဟိုချက်တွေရဲ့ လက်တံတွေ စွမ်းဆောင်ရည်ပြည့်ဝရေး အရေးကြီးသလို တော်လှန်ရေးတခုလုံးကိုမောင်းနှင်နေတဲ့ ဝိဉာဏ်ကလဲ အရေးကြီးပါတယ်။ ဘယ်လို တော်လှန်ရေး အတွေးအခေါ်၊ ဘယ်လို နိုင်ငံရေးအတွေးအခေါ်နဲ့ မောင်းနှင်မလဲ၊ အကြပ်အတည်း အခက်အခဲတွေကို ဘယ်လိုအတွေးအခေါ်မျိုးနဲ့ ရင်ဆိုင်ကျော်လွှားမလဲ ဆိုတာတွေပါ။ ဒီအရေးကို အသေးစိတ်ရေးမှာမဟုတ်တဲ့အတွက် ချန်ထားခဲ့ပါမယ်။
ဥရောပသမိုင်းကို ကြည့်ရင်လဲ စစ်ပွဲတွေကြောင့် အာဏာချုပ်ကိုင်မှုနဲ့ အုပ်ချုပ်ရေးပိုင်း စွမ်းဆောင်ရည်ကို ခိုင်မာအောင်လုပ်ဆောင်ရင်းနဲ့ နိုင်ငံတော်တွေ ပေါ်ထွန်းခဲ့ရပါတယ်။ စစ်ရေးလိုအပ်ချက်အရ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု တိုးမြှင့်ရခြင်းကို ဆိုလိုတာပါ။ အဲဒီ အတွက် Charles Tilly က "War made the state, and the state made war" လို့ ထင်ရှားစွာ ကြွေးကြော်ခဲ့တာပါ။ ဥရောပအခြေအနေနဲ့ မြန်မာပြည် လက်ရှိအခြေအနေ ဘယ်လိုပဲမတူဘူးပြောပြော လက်တွေ့ လိုအပ်ချက်တွေကတော့ ခိုင်မာတဲ့ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု တိုးချဲ့ဖို့လိုအပ်နေပြီဆိုတာကို ညွှန်ပြနေပါတယ်။
ဒီမိုကရေစီကို စတင်တည်ထောင်ခါစ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စု အတွေ့အကြုံကို ရေးသားထားပြီး ၁၈၃၅ ခုနစ်မှာ စတင် ထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ Democracy in America စာအုပ်ရဲ့ “On some particular and Accidental causes that serve to bring A Democratic People to Centralize Power or turn it away from That” အခန်းမှာလဲ စာရေးသူ Alexis de Tocqueville က အောက်ပါ အတိုင်းရေးသားထားပါတယ်။ I believe the extreme centralization of political power in the end enervates society and thus at length weakens the government itself. But I do not deny that a centralized social force is in a position to execute great undertakings easily at a given time and on a determined point. That is above all true in war, where success depends much more on the facility one has in bringing all one’s resources rapidly upon a certain point than on the extend of those resources. It is therefore principally in war that peoples feel the desire and often the need to increase the prerogatives of the central power. All geniuses of war love centralization, which increases theire strenght, and all centralizing genius love war, which obliges nations to draw tight all powers in the hands of the state.
(ဘာသာပြန်ဆိုမှု- နိုင်ငံရေးအာဏာကို အလွန်အမင်း ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုဟာ အဆုံးမှာ လူ့အဖွဲ့အစည်းကို ပင်ပန်းအင်အားယုတ်လျော့စေပြီး အစိုးရ အဖွဲ့ ကိုယ်တိုင်ကိုလည်း အားနည်းစေတယ်လို့ ကျတော်ယုံကြည်တယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း ဗဟိုချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ လူမှုရေးအင်အားစုတစ်ရပ်ဟာ ကြီးကျယ်တဲ့အရာတွေကို သတ်မှတ်ထားတဲ့ကာလနဲ့ ဆုံးဖြတ်ထားတဲ့အတိုင်း အလွယ်တကူ စွမ်းဆောင်နိုင်တယ်ဆိုတာကို ကျတော်မငြင်းပါဘူး။ ဒီလိုမျိုးအခြေအနေဟာ စစ်ရေးမှာ ပိုပြီးမှန်ကန်ပါတယ်။ စစ်ရေးမှာ အောင်ပွဲဆိုတာ တစုံတဦး၊ တစုံတရာမှာရှိတဲ့ ရင်းမြစ်အားလုံးကို သတ်သတ်မှတ်မှတ် တပွိုင့်ပွိုင့်မှာ စုစည်းထားရေးပေါ်မှာ ပိုမိုမှီခိုနေပါတယ်။ အဲဒါကြောင့်ပဲ လူသားတွေဟာ စစ်ပွဲတွင်းမှာ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုအာဏာကို တိုးချဲ့ရေးလိုလားကြသလို၊ လိုအပ်လာတာကိုလည်း တွေ့လာကြတာဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ စစ်ပွဲဆိုင်ရာကျွမ်းကျင်သူ ဂျီးနီးယပ်တွေက ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုကို နှစ်လိုကြတာဖြစ်တယ်။ အဲလိုလုပ်ဆောင်တာသူတို့ရဲ့ ခွန်အားကို တိုးပွားစေပါတယ်။ အလားတူ ဗဟိုချုပ်ကိုင်လိုသူအားလုံးကလည်း စစ်ပွဲကိုလိုလားပါတယ်။ အဲလိုလုပ်ဆောင်ဖို့အတွက် တိုင်းပြည်တွေဟာ အာဏာအားလုံးကို နိုင်ငံတော်ရဲ့ လက်ထဲမှာ တင်းတင်းကြပ်ကြပ်ထားရှိဖို့ လိုပါတယ်။)
အထက်ပါရေးသားမှုတွေကိုကြည့်ရင် တော်လှန်ရေးအတွက်၊ နိုင်ငံတည်ဆောက်ရေးအတွက် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု အရေးတကြီးလိုအပ်နေတယ်ဆိုသာ သိသာပါတယ်။ တဘက်မှာလဲ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုကြီးလွန်းရင် ဒီမိုကရေစီအတွက် နေရာမရှိဖြစ်တက်ပါတယ်။ နွေဦးတော်လှန်ရေးက တိုက်ပွဲဝင်နေတာ အလုံးစုံချုပ်ကိုင်ထားတဲ့ နိုင်ငံတော်၊ ဗျူရိုကရေစီနိုင်ငံတော်အတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။ လွတ်လပ်ခွင့်၊ တရားမျှတမှုနဲ့ အမှန်တရား၊ ဒီမိုကရေစီရေး အတွက် တိုက်ပွဲဝင်နေတာပါ။
အဲဒီ ထက် အရေးကြီးတာက ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုကို မှန်ကန်စွာ၊ အကျိုးရှိစွာ အသုံးပြုရေးပါ။ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုဟာ ကြီးမားတဲ့အရာတွေကို လျင်မြန်စွာ ဆောင်ရွက်နိုင်သလို၊ စီမံမှု/ကွပ်ကဲမှု လွဲမှားသွားရင်လဲည်း ပြင်ရခက်တဲ့အမှားတွေ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ပါတယ်။ ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု ဥပမာတွေကို ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ ဒါဟာ စွမ်းဆောင်ရည်ပြဿနာ ဖြစ်ပါတယ်။ ပိုမိုအရေးကြီးတာက ဒီမိုကရေစီရေးဖြစ်ပါတယ်။ တော်လှန်ရေး လိုအပ်ချက်အရ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှု တိုးမြှင့်ခြင်းဟာ ဒီမိုကရေစီအတွက်၊ လွတ်လပ်ခွင့်အတွက် နေရာ မရှိသလောက်ဖြစ်လာမယ်ဆိုရင် တော်လှန်ရေး စတင်ရခြင်းအကြောင်းရင်းနဲ့ တော်လှန်ရေးရဲ့ရည်မှန်းချက်ကို သွားသက်ရောက်သလို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တော်လှန်ရေးအတွက် လိုအပ်နေတာ ဒီမိုကရေစီကိုလည်း ကြီးထွားခွင့်ပေးမယ့် ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဗဟိုချုပ်ကိုင်မှုနဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ဟန်ချက်ညီ ကျင့်သုံးနိုင်ရင် တော်လှန်ရေးတခုလုံးဟာ စစ်ရေးအရရော၊ နိုင်ငံရေးအရရော သိသိသာသာရှေ့ကို ရောက်ရှိသွားမှာဖြစ်ပါတယ်။ ။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

လမ်းပိုင်းစိုးမိုးမှု၊ အတွင်းပိုင်းနယ်မြေထိုးဖောက်မှု နဲ့ မဟာဗျူဟာ မှန်ကန်လာခြင်း……………………………………………… လက်ရှိအခြေအနေ...
23/07/2025

လမ်းပိုင်းစိုးမိုးမှု၊ အတွင်းပိုင်းနယ်မြေထိုးဖောက်မှု နဲ့ မဟာဗျူဟာ မှန်ကန်လာခြင်း
………………………………………………

လက်ရှိအခြေအနေမှာ နောင်ချိုမြို့ပြန်လည် ပေးအပ်ရမှု၊ မိုးဗြဲကို အကြမ်းဖက်စစ်တပ် သိမ်းပိုက်မှု ဗန်းမော်မြို့ဝန်းရံတိုက်ပွဲ ကာလရှည်လာမှု၊ သပိတ်ကျင်းနားက စစ်ရေးအခြေအနေတွေကြောင့် လူထုကြားမှာ ကသိကအောက်ဖြစ်ရမှု တချို့ ရှိလာပါတယ်။ စစ်တပ်ဘက်ကလဲ ဝါဒဖြန့်ချိမှုတွေ အကြီးအကျယ်လုပ်ဆောင်လာမှုကြောင့်လည်း ပါနိုင်ပါတယ်။ အခိုင်အမာနေရာတွေ၊ မြို့တွေ၊ ခုခံကာကွယ်ရေးခက်မယ့် ကွင်းပြင်နယ်မြေတွေကို ရန်သူ့ဘက်က နိုင်ငံရေးပြိုလဲမှု၊ စစ်ရေးပြိုလဲမှု၊ လက်နက်တပ်ဆင်မှု ပြိုလဲမှုတွေ သိသိသာသာ ဖြစ်မလာသေးခင်မှာ သွားတိုက်ရင် ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် စစ်ရေးရလဒ်တွေ ဖြစ်တာကြောင့် ဒီအခြေအနေတွေဟာ ကြိုတင်တွက်ဆလို့ရထားပြီး အခြေအနေတွေဖြစ်ပါတယ်။ လက်ရှိနွေဦးတော်လှန်ရေးတခုလုံးကို အခြေအမြစ်က စတင်ပြီး ပြောင်းလဲပေးနိုင်မယ့် စစ်မျက်နှာမှာ ဖြစ်နေတဲ့ စစ်ရေးအခြေအနေက အထက်ကဖော်ပြထားသလို မဟုတ်ပါဘူး။ အဓိကစစ်မျက်နှာဖြစ်တဲ့ အလယ်ပိုင်းမြေပြန့်ဒေသ စစ်မျက်နှာ အခြေအနေဟာ သိသိသာသာပြောင်းလဲလာတာကို အသေးစိတ်ကြည့်ရှုနေသူတွေအနေနဲ့ မြင်ရမှာဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်၊ ပကဖ နဲ့ ဒေသခံ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေ တိုက်ပွဲဝင်နေတဲ့ မြေပြန့်ဒေသဟာ စစ်မဟာဗျူဟာ ရွေးခြယ်မှု အရ ပိုမိုမှန်ကန်လာတယ်။ ကိုယ့်တပ်ဖွဲ့ လေ့ကျင့်နိုင်မှု၊ လက်နက်တပ်ဆင်နိုင်မှု၊ မြေပြင်နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေနဲ့ ပိုမိုကိုက်ညီလာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ မြေပြန့်ဒေသမှာ အခိုင်အမာစခန်း သိမ်းမှုထက် လမ်းပိုင်းစိုးမိုးမှုတွေ၊ ဥပမာအားဖြင့် ရန်ကုန်-မန္တလေး အမြန်လမ်းလို လမ်းမကြီးတွေပေါ်ထိ စိုးမိုးမှုတွေ၊ မြင်းခြံလို အတွင်းပိုင်းနယ်မြေမှာ ထပ်မံတိုက်ခိုက်နိုင်မှုတွေ၊ စစ်ကိုင်းမြို့အနီးမှာပါ ရန်သူအထိနာအောင်တိုက်နိုင်တာ၊ ရွှေဘိုနယ်မြေမှာ ရန်သူ့ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွေ သိမ်းနိုင်လာတာတွေ တွေ့နေရပါတယ်။ အညာဒေသမှာ စစ်ရေးလိုအပ်ချက်အရ စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲတွေဆင်နွဲဖို့လိုနေပေမယ့် မြေပြန့် ဒေသတခုလုံး မှာ အဲလိုအခြေအနေမရှိသေးပါဘူး။ ဆိုလိုတာက ကျန်နယ်မြေတွေမှာ လမ်းပိုင်းစိုးမိုးမှုတွေ၊ ပြောက်ကျားလှုပ်ရှားမှုတွေ ပြင်းပြင်းထန်ထန် လုပ်ဆောင်ဖို့လိုအပ်နေသေးပါတယ်။ ဒါဟာ တော်လှန်ရေးဘက်က အခြေအနေကိုသာ ပြောတာဖြစ်ပြီး ရန်သူ့ဘက်ကအခြေအနေ ပြောင်းလဲမှု အခြေအနေကို မပြောသေးပါဘူး။
သိသာထင်ရှားတာကတော့ အဓိကစစ်မျက်နှာဖြစ်တဲ့ မြေပြန့် နယ်မြေမှာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေရဲ့လှုပ်ရှားနိုင်စွမ်း သိသိသာသာ တက်လာတာတွေ့နေရပါတယ်။
မန္တလေးတိုင်း၊ မြင်းခြံ-ပုဂံ ညောင်ဦး လမ်းပိုင်းမှာ အကြမ်းဖက်တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေ လိုက်ပါလာတဲ့ ကား(၂) စီးနဲ့ စစ်ကြောင်းကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်၊ မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၃) တပ်ရင်းက ဇူလိုင်လအတွင်း တိုက်ခိုက်ရာ ရန်သူ(၁၁) ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။ မဟာဗျူဟာလမ်းမကြီးဖြစ်တဲ့ ရန်ကုန်-မန္တလေး အမြန်လမ်းမှာ ရဲကား တစီးကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်၊ မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၄) တပ်ရင်း နဲ့ မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၁၀) တပ်ရင်းတို့က တိုက်ခိုက်ရာ ရဲ (၂) ဦး သေဆုံးပြီး သေနတ် (၂) လက် ရရှိခဲ့ပါတယ်။ ပဲခူးတိုင်း၊ မင်းလှမြို့နယ်၊ ရန်ကုန်-ပြည်လမ်း၊ စစ်ကွင်း တာဆုံ စစ်ဆေးရေးဂိတ် တိုက်ပွဲမှာလည်း မင်းလှမြို့နယ် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ဝင် ဗိုလ်မှူးရန်နိုင်အောင် နဲ့ ရန်သူစစ်အရာရှိ (၃) ဦး သေဆုံးခဲ့ပါတယ်။
နွားထိုးကြီးမြို့နယ်၊ ဝက်လူးရဲစခန်းကို စစ်ကူလာတဲ့ ရန်သူ့စစ်ကြောင်းကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်၊ မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၄) တပ်ရင်း၊ မြင်းခြံခရိုင် အမှတ် (၁၀) တပ်ရင်း၊ တံတားဦး ပကဖ တို့က တိုက်ခိုက်ရာမှာ ရန်သူ (၁၃) ဦး သေဆုံးပြီး ဒုတပ်ကြပ် (၁) ဦးကို ဖမ်းမိခဲ့ပါတယ်။ လူဦးရေ သန်းချီနေနိုင်တဲ့ မန္တလေးမြို့နဲ့ (၁၀) မိုင် အကွာ ပုသိမ်ကြီး နဲ့ မတ္တရာမြို့နယ်ထဲက စစ်တပ်နောက်တန်း အထိုင်စခန်းတွေကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်က ဝင်ရောက်တိုက်ခိုက်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ကိုင်းတိုင်း၊ ရွှေဘို မြို့နယ်ထဲက စစ်စခန်းကြီး(၄) ခုဖြစ်တဲ့ ဟင်္သာကြီးကျေးရွာပျူစခန်း၊ ဘိုးနတ်တောင်စခန်း၊ တောင်လှဗျူဟာစခန်း နဲ့ ဘိုးထွန်းကျော်ဗျူဟာတို့ကို ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်မတော်၊ ရွှေဘိုခရိုင် တပ်ရင်း (၁၅၊ ၁၈၊ ၂၃၊ ၂၆၊ ၁၇၀၁၊ ၉၇၀၆) နဲ့ တိုက်နယ် (၄) ရွှေဘိုကျားကြီး(ပကဖ)တို့ သိမ်းပိုက်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ အဆိုပါတိုက်ခိုက်မှုအတွင်း ရန်သူ့ တပ်မှာ ဒုတပ်ရင်းမှူး ဗိုလ်မှူးချမ်းလွင်မောင်ကို အရှမ်ဖမ်းမိခဲ့သလို စစ်သား (၉) ဦးကို ချေမှုန်းနိုင်ခဲ့ပါတယ်။
အထက်ပါ ဖြစ်စဉ်တချို့ကိုကြည့်ရင် ရန်ကုန်-မန္တလေး အမြန်လမ်း၊ ရန်ကုန်-ပြည် လမ်း လို အရေးကြီးနေရာတွေ၊ မန္တလေးမြို့နဲ့ မိုင်အနည်းငယ်ဝေးမှာရှိတဲ့ ရန်သူ့စခန်းတွေ၊ ရွှေဘိုနယ်မြေမှာပါ ရန်သူ့ ဒုတပ်ရင်းမှူးကို လက်ရဖမ်းစီးနိုင်မှုတွေ စတဲ့ စစ်ရေးအောင်မြင်မှုတွေကို အဓိက မြေပြန့်စစ်မျက်နှာမှာ ရရှိနေတာတွေ့ရပါတယ်။ စစ်မဟာဗျူဟာအရလည်း အခိုင်အမာနေရာတွေ တိုက်ရေးထက် လမ်းပိုင်းစိုးမိုးမှု၊ ရန်သူ့ စစ်ကြောင်း ချေမှုန်းမှု၊ ရန်သူ့ နောက်တန်းစခန်းတွေကို အငိုက်ဖမ်းတိုက်ခိုက်မှု စတဲ့ ကိုယ့်စစ်ရေး၊ နိုင်ငံရေး အခြေအနေ၊ ရန်သူ့ဘက် အခြေအနေနဲ့ လိုက်လျောညီထွေရှိတဲ့ ပုံစံ ရှိလာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ။

လက်ရှိစစ်ရေးအခြေအနေကို ခြုံငုံသုံးသပ်နိုင်ဖို့ PDF Insight ကို ဖတ်ရှုပါ။

Address

Sagaing

Website

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when PDF Insight posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Shortcuts

Share

Category