ကြန် - Kyan

  • Home
  • ကြန် - Kyan

ကြန် - Kyan ဗိသုကာပညာ၊ အနုပညာ၊ ဒဿနပညာ

ကိုယ့်လက်ရာဟာ သူ့သဘော သူဆောင်ကာ ပုံပေါ်လာပြီး ဆန်းသစ်နေစေဖို့အတွက် ပုံမှန် အသိအမြင်အောက်မှာ ပုန်းခိုနေတဲ့ အရာတွေကို ဖော်...
26/10/2025

ကိုယ့်လက်ရာဟာ သူ့သဘော သူဆောင်ကာ ပုံပေါ်လာပြီး ဆန်းသစ်နေစေဖို့အတွက် ပုံမှန် အသိအမြင်အောက်မှာ ပုန်းခိုနေတဲ့ အရာတွေကို ဖော်ထုတ် အသုံးချဖို့ ကြိုးစားပါ။ ထိုးထွင်းသိမြင်မှု (Intuition) ဆိုတာက မျက်လှည့်ပညာလည်း မဟုတ်ပါဘူး။ အဲဒါက လတ်တလော သိမြင်နားလည်ထားတဲ့ အထောက်အထား သတ်မှတ်ချက်တွေ မပါဝင်ဘဲ လုပ်ဆောင်တတ်တဲ့ ဆင်ခြင်မှုဆိုင်ရာ စနစ်တစ်ခု ဖြစ်တယ်။ ထိုးထွင်းဉာဏ်ဟာ မသိစိတ်ထဲမှာ ရှိနေတဲ့ အာရုံကို ဆွဲထုတ်ပြီး မစိစစ်ထားတဲ့၊ မရင်းနှီးသေးတဲ့၊ မသိသေးတဲ့ အရာတွေကို ကိုယ့်လက်ရာထဲမှာ ပါဝင်လာစေနိုင်တယ်။

ဝင်ရောက်လာပြီးတဲ့ နောက်မှာတော့ ကိုယ်ဖန်တီးခဲ့တဲ့ လက်ရာအပေါ် ပြန်လည် သုံးသပ်ဖို့အတွက် ဆင်ခြင်ပိုင်ခြားနိုင်စွမ်းကို အသုံးချနိုင်ပါပြီ။ ဒီအဆင့်ရောက်တဲ့အခါ ပြင်ဆင် ပြောင်းလဲမှုကို အမြဲလိုလို ပြုလုပ်နိုင်တယ်။ ဒီလိုဆိုပေမဲ့ အရင်က မရှိဖူးသေးတာကို မတည်းဖြတ်ပါနဲ့။ အစထဲက မလုပ်တာ (ထိုးသွင်းသိမြင်မှုက သိမြင်လာတာကို) မျိုးလည်း မလုပ်ပါနဲ့။

ညိုမောင်
(Kit White ရဲ့ 101 Things to Learn in Art School, ပါ နံပါတ် - ၄၅ ကို ဘာသာပြန် ဖော်ပြပါတယ်။)

#အနုပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

လူမှုစနစ် (Social Order) ဆိုတာ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုတို့နဲ့အတူ အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေနဲ့ အမူ...
22/10/2025

လူမှုစနစ် (Social Order) ဆိုတာ လူမှုရေး၊ စီးပွားရေး၊ ယဉ်ကျေးမှုတို့နဲ့အတူ အုပ်ချုပ်ရေးဆိုင်ရာ လုပ်ထုံးလုပ်နည်းတွေနဲ့ အမူအကျင့်တွေ ယှက်ဖြာချိတ်ဆက်နေတဲ့ စနစ်တစ်ခု ဖြစ်တယ်။

လူမှုစနစ်ဟာ တိကျထင်ရှားစွာ (ဥပမာ- ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေတွေ၊ တရားဝင် စီးပွားရေးမူဝါဒတွေ) နဲ့သာမက မထင်မရှားသွယ်ဝိုက်စွာ (ဥပမာ- အစုအဖွဲ့လိုက် ဒါမှမဟုတ် တစ်ယောက်ချင်းရဲ့ မသိစိတ်ကနေ သတ်မှတ်ထားတဲ့၊ လက်ခံကျင့်သုံးနေတဲ့ ယူဆချက်နဲ့ လုပ်နည်းကိုင်နည်း) နဲ့လည်း တည်ရှိနေတတ်ပါတယ်။ လူမှုစနစ်တစ်ခုဟာ ဆယ်စုနှစ်များစွာ၊ ရာစုနှစ်များစွာ လည်ပတ် တည်တံ့နေနိုင်တယ်။ ပြောင်းလဲနိုင်ဖို့ ဆိုရင်တော့ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှု (Evolution) ဒါမှမဟုတ်လည်း တော်လှန်ပြောင်းလဲမှု (Revolution) ကနေ ပေါ်ပေါက်လာနိုင်တယ်။

တည်ဆောက်ပတ်ဝန်းကျင် (Built Environment) ဟာ လက်ရှိ လူမှုစနစ်ကို ဖြစ်စေ၊ ဖြစ်လာနိုင်ခြေရှိတဲ့ လူမှုစနစ်သစ်တစ်ခုကို ဖြစ်စေ လည်ပတ်တည်တံ့နိုင်စေဖို့ ငြင်းလို့မရနိုင်အောင်ကို အားဖြည့်ပေးနေပါတယ်။

မိုးလှိုင်
101 Things I Learned in Urban Design School စာအုပ်မှ နံပါတ်-၂၈ ကို ဘာသာပြန်‌ ဖော်ပြပါတယ်။

#မြို့တည်ဗိသုကာပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

-တိုတိုဖြေ-ဝန်းရံဘောင်ခတ်ထားတဲ့ အရာတစ်ခု၊ အဲဒါက လှတယ်။-ရှည်ရှည်ဖြေ-နေရာ/ ဟင်းလင်းခွင် (Space) တချို့လို့လည်း ဆိုနိုင်ပါသ...
15/10/2025

-တိုတိုဖြေ-
ဝန်းရံဘောင်ခတ်ထားတဲ့ အရာတစ်ခု၊ အဲဒါက လှတယ်။

-ရှည်ရှည်ဖြေ-
နေရာ/ ဟင်းလင်းခွင် (Space) တချို့လို့လည်း ဆိုနိုင်ပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့် အခန်းဆိုတာဟာ အလွန် ကန့်သတ်ထားသလို ဖြစ်နေပေမဲ့ အကန့်အသတ်လည်း မရှိပြန်ဘူး။ အကန့်အသတ် မရှိတဲ့ ဒါမှမဟုတ် စီးကူးပျံ့နှံ့နေတဲ့ နေရာ/ ဟင်းလင်းခွင် (Diffuse Space) ဆိုတာမျိုးဟာ ရာစုနှစ်ချီပြီး အလုံပိတ် အခန်းတွေကို တိုက်ဖျက် ဆန့်ကျင်ခဲ့တဲ့ မော်ဒန်သမားတို့ရဲ့ စံတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒီလိုဆိုပေမဲ့လည်း ရည်ရွယ်ရင်းကတော့ အနည်းနဲ့ အများဆိုသလို ရှင်းလင်းပြတ်သားတဲ့ နယ်နိမိတ် (အခန်း) တွေကို အမြဲတမ်း ဖန်တီးလိုက်ဖို့ပါပဲ။

အခန်းတစ်ခန်းကို သူ့ရဲ့ ကြမ်းပြင်၊ နံရံနဲ့ မျက်နှာကြက်တွေကနေ လွတ်မြောက်စေနိုင်ဖို့ဆိုရင် ဟင်းလင်းခွင် (Space) ဆိုတဲ့ သဘောတရား (Concept) ကို ကျွန်တော်တို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဗိသုကာပညာရဲ့ အဓိက တာဝန်ဟာ မြို့ထဲပြထဲမှာတောင်မှ ဟင်းလင်းခွင် (Space) တွေ ဖန်တီးဖို့အတွက် ဆိုတာကို ကနေ့ခေတ် ဗိသုကာတွေထဲမှာ သဘောမတူမဲ့သူ သိပ်ကို ရှားပါလိမ့်မယ်။

သုကာ
(What is Architecture and 100 Other Questions မှ နံပါတ် - ၈၄ ကို ဘာသာပြန် ဖော်ပြပါတယ်။)

#ဗိသုကာပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

အနုပညာလက်ရာတိုင်းမှာ ဖော်ပြလိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ရောက်ရှိနိုင်ဖို့အတွက် လိုအပ်သမျှအရာတွေ ပါဝင်နေစေရမှာ ဖြစ်သလို၊ အဲဒါထက်...
12/10/2025

အနုပညာလက်ရာတိုင်းမှာ ဖော်ပြလိုတဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ကို ရောက်ရှိနိုင်ဖို့အတွက် လိုအပ်သမျှအရာတွေ ပါဝင်နေစေရမှာ ဖြစ်သလို၊ အဲဒါထက် ပိုပြီးလည်း ဘယ်အရာမှ မပါဝင်စေသင့်ပါဘူး။ ကိုယ့်ရဲ့ ထားသိုဖွဲ့စည်းမှု (Composition) ထဲမှာ “အပိုဖြစ်နေတဲ့” အစိတ်အပိုင်းတွေကို ရှာကြည့်ကြည့်ပါ။ အောင်မြင်တဲ့ ပုံတွေ၊ အရုပ်တွေမှာ အသက်မဝင်တဲ့ နေရာလွတ်တွေ ဒါမှမဟုတ် ကြွရွမှုမရှိတဲ့ အပိုင်းတွေ မရှိပါဘူး။ ကိုယ့်လက်ရာရဲ့ ထားသိုဖွဲ့စည်းပုံတွေကို တစ်ခုလုံးခြုံကာ ရှုမြင်ပြီး အစိတ်အပိုင်းတိုင်းကလည်း တစ်ခုလုံးက ပေးချင်တဲ့ ရည်ရွယ်ချက်ဆီ ဦးတည်နေအောင် သေသေချာချာ လုပ်ပါ။

ညိုမောင်
(Kit White ရဲ့ 101 Things to Learn in Art School, ပါ နံပါတ် - ၈၉ ကို ဘာသာပြန် ဖော်ပြပါတယ်။)

#အနုပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

အများဆိုင်နေရာတွေဟာ လူတိုင်းအတွက် ဖြစ်တယ်။ ကိုယ် ဒီဇိုင်းလုပ်ထားတဲ့ နေရာတွေကနေ ကိုယ်တိုင်တောင် သတိမထားမိလိုက်ဘဲ ဘယ်သူတွေ...
10/10/2025

အများဆိုင်နေရာတွေဟာ လူတိုင်းအတွက် ဖြစ်တယ်။ ကိုယ် ဒီဇိုင်းလုပ်ထားတဲ့ နေရာတွေကနေ ကိုယ်တိုင်တောင် သတိမထားမိလိုက်ဘဲ ဘယ်သူတွေကို လျစ်လျူရှုထားမိနေလဲဆိုတာ သေချာစဉ်းစားပါ။ မသင့်လျော်တဲ့ လူမှုရေးဆိုင်ရာ ရည်ရွယ်ချက်တွေကို ဗန်းတင်နေတဲ့ ဒီဇိုင်းဆိုင်ရာ အရိပ်အခြေတွေကို ဂရုပြုပါ။

ဥပမာပြောရရင် ဘေးမှာရှိတဲ့ အဆောက်အအုံတွေထက် လမ်းနံရံ (Streetwall အကြောင်း အမှတ်-၈ တွင်ရှု) ကနေ ပေနည်းနည်းလောက် ဆုတ်ပြီး ဆောက်ထားတဲ့ အဆောက်အအုံသစ်တစ်လုံးဟာ သူ့ပိုင်ရှင်နဲ့ နေထိုင်သူတွေဟာ ရပ်ရွာခံတွေထက် သူတို့ကသာတယ်လို့ ယူဆနေကြောင်း ညွှန်းဆိုနေနိုင်တယ်။ ခပ်လှလှဟိုတယ်ဘေးမှာ ထိုင်ခုံတွေ ထားပေးထားပေမဲ့ ကားမှတ်တိုင်အတွက်ကျ တစ်လုံးမှ ပေးမထားတဲ့ ရင်ပြင် (Plaza) တစ်ခုဟာ နွမ်းပါးသူတွေအပေါ် အလေးမထားတာကို ပြသနေပြန်တယ်။

လူတန်းစား တစ်ရပ်၊ လူမျိုး တစ်မျိုး ဒါမှမဟုတ် အသက်အရွယ်အုပ်စု တစ်ခုတည်းကသာ နှစ်သက်မယ့် လှုပ်ရှားနေထိုင်မှုတွေအတွက်ပဲ အစီအစဉ်ချ ရေးဆွဲထားတဲ့ ပန်းခြံတစ်ခုဟာ တခြားသူတွေကို ဖယ်ထုတ်ထားမယ်ဆိုတဲ့ မူဝါဒရယ်လို့ မရှိပဲနဲ့တောင် ဖယ်ကျဉ်လိုက်တော့မှာ ဖြစ်တယ်။

မိုးလှိုင်
101 Things I Learned in Urban Design School စာအုပ်မှ နံပါတ်-၂၇ ကို ဘာသာပြန်‌ ဖော်ပြပါတယ်။

#မြို့တည်ဗိသုကာပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

မြို့ပြစီမံမှုတွေ၊ အကောင်အထည်ဖော်မှုတွေအကြောင်း မြို့ပြစီမံကိန်းပညာရှင် ဒေါက်တာကျော်လတ်က ၂၀၁၀ နှစ်များအတွင်း ဂျာနယ်၊ သတင...
06/10/2025

မြို့ပြစီမံမှုတွေ၊ အကောင်အထည်ဖော်မှုတွေအကြောင်း မြို့ပြစီမံကိန်းပညာရှင် ဒေါက်တာကျော်လတ်က ၂၀၁၀ နှစ်များအတွင်း ဂျာနယ်၊ သတင်းစာတွေထဲမှာ ရန်ကုန်ရဲ့ မြို့ပြဆိုင်ရာ ကိစ္စတွေကို အခြေခံပြီး ရေးသားခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးများကို စုစည်းထုတ်ဝေလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။

ရန်ကုန်မြို့ကို အခြေခံပြီး မြို့ပြစီမံကိန်း (Urban Planning) နဲ့ ဆက်စပ်ရာများကို ရေးသားထားတဲ့ ဆောင်းပါးအများစု ဆိုပေမဲ့လည်း တိုင်းရင်းသားဒေသတွေပါ ညီတူညီမျှ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန် နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မြို့ပြစီမံချက်တွေနဲ့ လူနေမြို့ရွာစီမံကိန်း (National Human Settlements Strategy and Plan) တို့ စီစဉ်ထားသင့်ကြောင်းကိုပါ အချက်အလက်၊ အကိုးအကားများနဲ့ ရှင်းလင်းရေးသားထားတဲ့ ဆောင်းပါးများလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါ့အပြင် ပျူ၊ ပုဂံ၊ မြန်မာ့ရိုးရာ မြို့ပြစီမံကိန်းပညာနဲ့အတူ ရှေးဟောင်းမြို့ပြ အမွေအနှစ် ထိန်းသိမ်း​ရေးဆိုင်ရာ ဆောင်းပါးတချို့လည်း ပါဝင်ပါတယ်။

မြို့ပြစီမံကိန်း (Urban Planning) ပညာမှာ လူတစ်ယောက်ကနေ မိသားစု၊ မိသားစုကနေ ရပ်ရွာ၊ ကျေးလက်၊ မြို့နယ်၊ မြို့ပြ စတဲ့ အဆင့်ဆင့် စုစည်းထားတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့ စားရေးသောက်ရေး၊ နေရေးထိုင်ရေး၊ သွားရေးလာရေး၊ ပညာသင်ကြားရေး စတာတွေကို တတ်နိုင်သမျှ အဆင်ပြေဆုံး၊ အမျှတဆုံး ဖြစ်အောင် စီမံနေရာချပေးတဲ့ ပညာရပ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။

မြို့ရွာများမှာ နေထိုင်သူတို့ရဲ့ စားဝတ်နေရေး၊ စိတ်ခံစားမှု စတာတွေကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ သွယ်ဝိုက်ပြီးဖြစ်ဖြစ် သက်ရောက်နေတဲ့ မြို့ပြစီမံမှုတွေ လုပ်ကိုင်နေရသူများ သာမက မြို့ပြဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာတွေကို စိတ်ဝင်စားသူများအတွက် အကူအညီဖြစ်စေဖို့ ‘မြို့ပြစီမံကိန်းပညာ ဆောင်းပါးများ’ ကို စီစဉ် ထုတ်ဝေလိုက်ရပါတယ်။ (Comment တွင် မာတိကာ ဖော်ပြထားပါတယ်)

ဝယ်ယူဖတ်ရှုလိုတဲ့ စာဖတ်သူများက
👉 ကြန် - Kyan Messenger
https://m.me/111389621895581

👉 ခေတ်ပြိုင်မိုးကုပ်စက်ဝိုင်း စာပေ
Contempo-Horizon Messenger
https://m.me/725360620653221

👉 Telegram


👉 ဖြန့်ချိရေး
ကိုလတ်စာပေတို့မှ ဆက်သွယ် မှာယူနိုင်ပါတယ်။

#မြို့ပြစီမံကိန်းပညာဆောင်းပါးများ
#ဒေါက်တာကျော်လတ်
#မြို့ပြစီမံကိန်းပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

မြို့ပြနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရင်ခုန်ပျော်ရွှင်ရခြင်း ဒါမှမဟုတ် အထီးကျန်ကြွေကွဲရခြင်းတို့ နောက်ကွယ်မှာ မြို့ပြစီမံကိန်းပညာက ကျယ်...
02/10/2025

မြို့ပြနဲ့ ပတ်သက်လို့ ရင်ခုန်ပျော်ရွှင်ရခြင်း ဒါမှမဟုတ် အထီးကျန်ကြွေကွဲရခြင်းတို့ နောက်ကွယ်မှာ မြို့ပြစီမံကိန်းပညာက ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ပါဝင်ပတ်သက်နေပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ကနေ မိသားစု၊ မိသားစုကနေ ရပ်ရွာ၊ ကျေးလက်၊ မြို့နယ်၊ မြို့ပြ စတဲ့ အဆင့်ဆင့် စုစည်းထားတဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့ စားရေးသောက်ရေး၊ နေရေးထိုင်ရေး၊ သွားရေးလာရေး၊ ပညာသင်ကြားရေး စတာတွေကို တတ်နိုင်သမျှ အဆင်ပြေဆုံး၊ အမျှတဆုံး ဖြစ်အောင် မြို့ပြစီမံကိန်းပညာရှင်တို့က စီမံနေရာချပေးရပါတယ်။

စီမံမှုလည်း ကောင်း၊ အကောင်အထည်ဖော်မှုလည်း ကောင်းတဲ့အခါ နေထိုင်သူတွေ ရင်ခုန်ပျော်ရွှင်ရပြီး၊ စီမံမှုနဲ့ အကောင်အထည်ဖော်မှု တစ်ခုခု ချို့ယွင်းတဲ့အခါမှာတော့ မြို့ပြနေထိုင်သူတို့ဟာ အထီးကျန်ကြေကွဲရမှုတွေ ကြုံတွေ့ရနိုင်တယ်။

မြို့ပြစီမံမှုတွေ၊ အကောင်အထည်ဖော်မှုတွေ အကြောင်း မြို့ပြစီမံကိန်းပညာရှင် ဒေါက်တာကျော်လတ်က ၂၀၁၀ နှစ်များအတွင်း ဂျာနယ်တွေ၊ သတင်းစာတွေထဲမှာ ရန်ကုန်ရဲ့ မြို့ပြဆိုင်ရာ ကိစ္စတွေကို အခြေခံပြီး ဆောင်းပါးများ ရေးသားတင်ပြခဲ့တယ်။ ရန်ကုန်မြို့ကို အခြေခံ ရေးသားပေမဲ့လည်း နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မြို့ပြစီမံချက်တွေ စီစဉ် ချမှတ်ထားသင့်ကြောင်းကိုပါ အချက်အလက်၊ အကိုးအကားများနဲ့ ရှင်းလင်း ထောက်ပြခဲ့တယ်။ အဲဒီလို ဒေါက်တာကျော်လတ် ရေးသားခဲ့တဲ့ ဆောင်းပါးများကို စုစည်းလိုက်တော့ ‘မြို့ပြစီမံကိန်းပညာ ဆောင်းပါးများ’ စာအုပ် ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

မြို့ရွာများမှာ နေထိုင်သူတို့ရဲ့ စားဝတ်နေရေး၊ စိတ်ခံစားမှု စတာတွေကို တိုက်ရိုက်ဖြစ်ဖြစ်၊ သွယ်ဝိုက်ပြီးဖြစ်ဖြစ် သက်ရောက်နေတဲ့ မြို့ပြစီမံမှုတွေ လုပ်ကိုင်နေရသူများ သာမက မြို့ပြဆိုင်ရာ အကြောင်းအရာတွေကို စိတ်ဝင်စားသူများအတွက် အကူအညီဖြစ်စေဖို့ ‘မြို့ပြစီမံကိန်းပညာ ဆောင်းပါးများ’ ကို စုစည်းထုတ်ဝေလိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ (Comment တွင် မာတိကာ ဖော်ပြထားပါတယ်)

ဝယ်ယူဖတ်ရှုလိုတဲ့ စာဖတ်သူများက
👉 ခေတ်ပြိုင်မိုးကုပ်စက်ဝိုင်းစာပေ
Contempo-Horizon Messenger
https://m.me/725360620653221

👉 ကြန် - Kyan Messenger
https://m.me/111389621895581

👉 Telegram


👉 ဖြန့်ချိရေး
ကိုလတ်စာပေတို့မှ ဆက်သွယ် မှာယူနိုင်ပါတယ်။

#မြို့ပြစီမံကိန်းပညာဆောင်းပါးများ
#ဒေါက်တာကျော်လတ်
#မြို့ပြစီမံကိန်းပညာ
#ခေတ်ပြိုင်မိုးကုပ်စက်ဝိုင်းစာအုပ်တိုက်

-တိုတိုဖြေ-ဒီမေးခွန်းအတွက်တော့ အဖြေတို မရှိပါဘူး။ ရိုးစင်းပါတယ်ဆိုတဲ့ အလုပ်တွေမှာတောင် ရှုပ်ထွေးပွေလီတဲ့ ကဏ္ဍဆိုတာ ရှိစမ...
01/10/2025

-တိုတိုဖြေ-
ဒီမေးခွန်းအတွက်တော့ အဖြေတို မရှိပါဘူး။ ရိုးစင်းပါတယ်ဆိုတဲ့ အလုပ်တွေမှာတောင် ရှုပ်ထွေးပွေလီတဲ့ ကဏ္ဍဆိုတာ ရှိစမြဲပဲလေ။

-ရှည်ရှည်ဖြေ-
လူနေသိပ်သည်းမှုဟာ မြို့တစ်မြို့ရဲ့ ထူးခြားတဲ့ အသွင်အပြင်တစ်ခု ဖြစ်ကောင်း ဖြစ်နိုင်တယ်။ အဲဒါက ကျွန်တော်တို့ လူသားတွေ စုစည်းနေထိုင်တတ်တဲ့ သဘာဝကိုလည်း ပေါ်လွင်စေတယ်။ ဒါပေမဲ့ မြို့ပြနေထိုင် ရှင်သန်မှု အစစ်အမှန်ကိုတော့ မဖော်ပြနိုင်ပါဘူး။ မြို့ပြတစ်ခုရဲ့ အသက်သွေးကြောဟာ မရေမတွက်နိုင်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေအပေါ်မှာ မှီခိုနေတာ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီအကြောင်းအရာတွေထဲကမှ နီးနီးစပ်စပ်ရှိမှု (Proximity) ဟာ သိပ်သိပ်သည်းသည်းရှိမှု (Density) ထက် ပိုအရေးကြီးပါတယ်။

တကယ်လို့ ကျွန်တော်တို့သာ လူနေသိပ်သည်းမှု တစ်ခုတည်းအပေါ်မှာပဲ အခြေခံပြီး ရပ်ကွက်အသစ်တွေ စီစဉ်နေရာချနေကြမယ် ဆိုရင် ငါးပိသိပ်၊ ငါးချဉ်သိပ် မြို့လယ်ကောင်နဲ့ ကျီးနဲ့ဖုတ်ဖုတ် ဆင်ခြေဖုံးဆိုတဲ့ ဆိုးဆိုးရွားရွား ကမ္ဘာနှစ်ခု ဖြစ်သွားစေမယ့် အန္တရာယ်ကို ဖန်တီးလိုက်တာပါပဲ။ မြို့ထဲက အဆောက်အအုံတွေရဲ့ ဟန်ပန်က မြို့တစ်မြို့ဘယ်လိုဘယ်ပုံ လည်ပတ်နေသလဲဆိုတဲ့ အပေါ်မှာ သက်ရောက်မှု မရှိပါဘူး။ ဒါပေမဲ့ လမ်းအချိတ်အဆက်တွေ (Street Connectivity)၊ လူသွားလမ်း အဝင်အထွက် (Pedestrian Entrances)၊ မြေညီထပ် စီးပွားရေးဆိုင်ရာ နေရာတွေ (Ground Floor Commercial Spaces) နဲ့ ထူးခြားထင်ရှားတဲ့ နေရာတွေ (Expressive Features) လိုမျိုး အခြား အသွင်အပြင်တွေကတော့ သက်ရောက်မှု ရှိပါတယ်။

အဲဒါတွေကို အောင်မြင်အောင်လုပ်ဖို့ ဘာလို့များ သိပ်ခက်ခဲနေရသလဲ ဆိုတာကတော့ နောက်ထပ် မေးခွန်းတစ်ခု ဖြစ်သွားပါပြီ။

သုကာ
(What is Architecture and 100 Other Questions မှ နံပါတ် -၅၀ ကို ဘာသာပြန် ဖော်ပြပါတယ်။)

#ဗိသုကာပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

. . . 👀
28/09/2025

. . . 👀

မြို့ပြယဉ်ကျေးမှုရဲ့ စစ်မှန်တဲ့ အနှစ်သာရဟာ ပွဲလမ်းသဘင်ကြီးတွေမှာ မရှိပါဘူး။ ထူးထူးခြားခြား ကိစ္စတစ်ခုခု ရှိမနေချိန်မှာတေ...
27/09/2025

မြို့ပြယဉ်ကျေးမှုရဲ့ စစ်မှန်တဲ့ အနှစ်သာရဟာ ပွဲလမ်းသဘင်ကြီးတွေမှာ မရှိပါဘူး။ ထူးထူးခြားခြား ကိစ္စတစ်ခုခု ရှိမနေချိန်မှာတောင် တချို့လမ်းတွေ၊ ရပ်ကွက်တွေကို ပျားပန်းခတ် သက်ဝင်လှုပ်ရှားစေတဲ့ လမ်းပေါ်ကဘဝ (Street Life) မှာသာ ရှိတယ်။

လမ်းပေါ်ကဘဝကို တိုက်ရိုက် စီစဉ်ဖန်တီးလို့ မရပါဘူး။ လမ်းပေါ်ကဘဝ ဖြစ်လာအောင် အားထုတ် ဖန်တီးလို့လည်း ဖြစ်မလာနိုင်ဘူး။ အဲဒါဟာ နိစ္စဓူဝ ဖြစ်ပျက်မှုတွေ (Workaday Happenings) ကနေ ပေါက်ဖွားလာတဲ့ တဆင့်ခံ ဖြစ်စဉ် (Secondary Phenomenon) တစ်ခုဖြစ်တယ်။ မြို့ပြမှာ နေထိုင်သူတွေဟာ လမ်းလျှောက်သူတွေအနေနဲ့ သားသမီးတွေကို ကျောင်းပို့ဖို့၊ ဘတ်စ်ကား ရထား စီးဖို့၊ အလုပ်သွား ဈေးသွားဖို့၊ စာကြည့်တိုက်သွားဖို့ စတဲ့ အဓိကကျကျ သွားလာလှုပ်ရှားမှုတွေကို ပုံဖော်ပေးတယ်။ ဒီလို အခြေခံ လှုပ်ရှားမှုတွေက တခြားလူတွေကိုပါ သက်သောင့်သက်သာ အပန်းဖြေပါဝင်လာဖို့ ဆွဲဆောင်နိုင်တယ်။ အဲဒီလိုရှုထောင့်အရဆိုရင် လမ်းပေါ်ကဘဝဆိုတာ လမ်းပေါ်ကဘဝသတ်သတ် မဟုတ်တော့ပါဘူး။ ခဏအားနေ၊ နားနေတဲ့ လူတွေက စောင့်ကြည့်နေတဲ့ သာမန်ဘဝသာ ဖြစ်ပါတယ်။

မြို့ပြဆိုင်ရာ စီမံမှု ဖန်တီးဖို့ ကြုံလာရပြီဆိုရင် ရိုးစင်းလွယ်ကူတဲ့ နေ့စဉ်ဘဝကို ဦးစားပေးပါ။ နေ့စဉ်ဘဝအတွက် နေရာပေးရုံသာမက အဲဒါကို ခံစားအားပေးဖို့ နေရာတွေပါ ဒီဇိုင်းလုပ်ပါ။ ပွဲတွေလမ်းတွေ အခြေခံတဲ့ ယဉ်ကျေးမှုက တစ်ကြိမ်တစ်ခါပဲ အကျိုးဖြစ်ထွန်းစေနိုင်တယ်။ နေ့စဉ်ဘဝအတွက် စဉ်းစားပေးရင်တော့ နေ့ရက်တိုင်းကနေ အကျိုးကျေးဇူး ပြန်လည်ရရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

မိုးလှိုင်
101 Things I Learned in Urban Design School စာအုပ်မှ နံပါတ်-၂၆ ကို ဘာသာပြန်‌ ဖော်ပြပါတယ်။

#မြို့တည်ဗိသုကာပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

၇၊ နိုဝင်ဘာ၊ ၂၀၂၂ တုန်းက ဒေါက်တာကျော်လတ်ရဲ့ နေအိမ်မှာ Urban Planner ဘဝနဲ့  မြို့ပြစီမံကိန်းပညာအကြောင်း သွားရောက် တွေ့ဆုံ...
25/09/2025

၇၊ နိုဝင်ဘာ၊ ၂၀၂၂ တုန်းက ဒေါက်တာကျော်လတ်ရဲ့ နေအိမ်မှာ Urban Planner ဘဝနဲ့ မြို့ပြစီမံကိန်းပညာအကြောင်း သွားရောက် တွေ့ဆုံမေးမြန်းခဲ့ပါတယ်။ ဆရာရဲ့ Urban Planner ဘဝဖြတ်သန်းမှု၊ မြို့ပြစီမံကိန်းပညာနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ အတွေးအမြင်တွေကို အပိုင်းလိုက် ဖော်ပြပေးသွားပါမယ်။

https://youtu.be/TCKa-2u40Hc?si=WXA6Wix0aenYVPoq

#ဒေါက်တာကျော်လတ်
#ကြန်တွေ့ဆုံမေးမြန်းခြင်း
#မြို့ပြစီမံကိန်းပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

၇၊ နိုဝင်ဘာ၊ ၂၀၂၂ တုန်းက ဒေါက်တာကျော်လတ်ရဲ့ နေအိမ်မှာ Urban Planner ဘဝနဲ့ မြို့ပြစီမံကိန်းပညာအကြောင်း သွားရောက် တွေ....

မြို့တစ်မြို့ရဲ့ အပိုင်းငယ် (ရပ်ကွက်) တွေမှာ ရင်းနှီးသိကျွမ်းတဲ့ လူမှုဆက်ဆံရေးပုံစံက လွှမ်းမိုးနေလေ့ ရှိပါတယ်။ လူတစ်ယောက...
11/09/2025

မြို့တစ်မြို့ရဲ့ အပိုင်းငယ် (ရပ်ကွက်) တွေမှာ ရင်းနှီးသိကျွမ်းတဲ့ လူမှုဆက်ဆံရေးပုံစံက လွှမ်းမိုးနေလေ့ ရှိပါတယ်။ လူတစ်ယောက်ဟာ ရပ်ကွက်တစ်ခုနဲ့ တစ်သားတည်း ဖြစ်နေပြီး အဲဒီရပ်ကွက်ရဲ့ ရပ်ရေးရွာရေးဟာ သူ့အတွက် အရေးကြီးသလို အများနဲ့ဆိုင်တဲ့ အကျိုးရှိရာ ရှိကြောင်းကိုလည်း ရင်းနှီးတဲ့သူတွေနဲ့ အတူတူ မျှဝေတတ်ကြပါတယ်။

ဒါတင်မကပါဘူး။ မြို့တစ်မြို့ဟာ မြို့သူမြို့သားတွေ သူစိမ်းတွေနဲ့ တွေ့ဆုံဖို့၊ သူစိမ်းတွေကြားမှာ နေထိုင်နိုင်ဖို့လည်း နေရာတွေ ပေးစွမ်းရပါမယ်။ ယဉ်ကျေးမှု၊ လူမျိုးပေါင်းစုံတဲ့ နေရာ (မြို့) တွေမှာဆိုရင် ပိုပြီး သဘာဝဆန်ဆန် စုံလင်ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလိုနေရာတွေမှာ လူတစ်ယောက်ဟာ ဇာတ်မြှုပ်နေလို့ ရနိုင်သလို ဘယ်သူမှ သူ့ကို မသိကျွမ်းဘဲ နေလို့ရနိုင်တယ်။ ပြီးတော့ ကိုယ်နဲ့ သိပ်ကို ကွဲပြားခြားနားတဲ့ လူတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံနိုင်တဲ့ နေရာလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။

မိုးလှိုင်
101 Things I Learned in Urban Design School စာအုပ်မှ နံပါတ်-၂၅ ကို ဘာသာပြန်‌ ဖော်ပြပါတယ်။

#မြို့တည်ဗိသုကာပညာ

#ကြန်မဂ္ဂဇင်း_၂၀၂၅

Address


Website

https://www.youtube.com/@kyanmagazine

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when ကြန် - Kyan posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.

Contact The Business

Send a message to ကြန် - Kyan:

  • Want your business to be the top-listed Media Company?

Share