10/06/2025
သက်ထွန်းဦး - Author Htun Thet Htun
#ယနေ့ထုတ်သတင်းစာ_ဆောင်းပါး
◼ တိုးတက်လာသည့် အာဆီယံ ငွေပေးချေမှုစနစ်များ
အစားအသောက်ဖိုးပေးချေခြင်း၊ အမှတ်တရပစ္စည်းများဝယ်ယူခြင်း ၊ ဟိုတယ်ခများပေးဆောင်ခြင်းတို့အတွက် နိုင်ငံခြားငွေလဲလှယ်ရခြင်း၊ ငွေလဲနှုန်းကောင်းသည့်ကောင်တာများ ရှာဖွေရခြင်းများအတွက် ပူပင်ကြောင့်ကြစရာမလိုသည့် နိုင်ငံခြားခရီးစဉ်တစ်ခုကို စိတ်ကူးယဉ်ကြည့်ပါ။ ယခုအခါ အာဆီယံဗဟိုဘဏ်များသည် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေရေးစနစ်ကိုကျော်လွှားနိုင်ရန် အတူတကွကြိုးစားခဲ့ကြပြီး ဤစိတ်ကူးများလက်တွေ့အကောင်အထည်ပေါ်လာခဲ့ပြီဖြစ်ပါသည်။
ဤအသွင်ကူးပြောင်းမှု၏ အဓိကအချက်မှာဒေသဆိုင်ရာ ငွေပေးချေချိတ်ဆက်မှု (Regional Payment Connectivity-RPC) အစပျိုးလုပ်ဆောင်မှုဖြစ်ပြီး ယင်းကို ၂၀၂၂ ခုနှစ်နှောင်းပိုင်းတွင် စတင်ခဲ့သည်။ ဤအစပျိုးမှုသည် ကာလရှည်ကြာစွာတည်ရှိနေသည့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုများတွင် တွေ့ရသည့် စိန်ခေါ်မှုများကိုပြေလည်သွားစေပြီး များပြားလှသည့် ကြားခံဘဏ်စနစ်များကို အသုံးပြုရခြင်း၊ သမားရိုးကျ USဒေါ်လာကို အသုံးပြုခြင်းများကို ပြေလည်သွားစေပါသည်။ ငွေပေးချေမှုများကို ပြည်တွင်းငွေကြေးများဖြင့် ပေးချေနိုင်ခြင်းဖြင့် RPC သည် မလိုအပ်သောအဆင့်များကို ဖယ်ရှားပေးကာ ကုန်ကျစရိတ်နှင့် ငွေပေးငွေယူ အချိန်နှစ်မျိုးစလုံးကို လျှော့ချပေးပါသည်။
ပိုမိုထိရောက်သည့်ငွေပေးချေမှုစနစ်
အစဉ်အလာအားဖြင့် အာဆီယံအတွင်း နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုစနစ်များသည် အပိုင်းပိုင်းကွဲလျက်ရှိပြီး ပေးချေမှုများနှေးကွေးကာ ကုန်ကျစရိတ်လည်းများပြားပါသည်။ နိုင်ငံတစ်နိုင်ငံရှိ ဝယ်ယူသူတစ်ဦးသည် အခြားနိုင်ငံရှိ ရောင်းချသူတစ်ဦးထံသို့ငွေပေးချေမှုပြုလုပ်ရာတွင် ပုံမှန်အားဖြင့်ဘဏ်အများအပြားနှင့်ငွေကြေးလဲလှယ်မှုစနစ်များပါဝင်ပြီး အခကြေးငွေကြီးမြင့်မှုနှင့်နှောင့်နှေးမှုများ ဖြစ်စေပါသည်။ သို့သော်လည်း RPC စနစ်တွင် ငွေပေးချေမှုများကို ပြည်တွင်းသုံးငွေကြေးများဖြင့် တိုက်ရိုက်ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။
ဥပမာအားဖြင့် ထိုင်းမှကုန်ဝယ်သူတစ်ယောက်သည် မလေးရှားမှ ကုန်ပစ္စည်းတစ်ခုကို ဝယ်ယူပါက RPCစနစ်က ဝယ်သူအား ထိုင်းဘတ်ငွေဖြင့် ပေးချေနိုင်စေပြီး မလေးရှားမှရောင်းချသူသည် မလေးရှားရင်းဂစ်ဖြင့် ငွေပေးချေမှုကိုလက်ခံနိုင်ပါသည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်သည် အထူးသဖြင့် အသေးစား၊ အငယ်စားနှင့် အလတ်စား စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ (MSMEs) အတွက် ဘဏ္ဍာ ရေးဆိုင်ရာ ပါဝင်ပတ်သက်မှုကိုပိုမိုမြှင့်တင်ပေးပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် ငွေပေးချေမှုများပိုမိုမြန်ဆန်၊ စရိတ်သက်သာပြီး ပွင့်လင်းမြင်သာမှုပိုမိုရရှိစေပါသည်။
ဒေသတွင်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု ပိုမိုကျယ်ပြန့်စေခြင်း
ဤ RPC အစပျိုးမှုအစီအစဉ်ကို အာဆီယံအဖွဲ့ ဝင်နိုင်ငံများဖြစ်သည့် အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ စင်ကာပူနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့ ၂ဝ၂၂ ခုနှစ်တွင် နားလည်မှုစာချွန်လွှာ (MoU) လက်မှတ်ရေးထိုးခြင်းဖြင့် စတင်ခဲ့သည်။ ယင်းကို ၂ဝ၂၃ ခုနှစ်တွင်ကျင်းပသော(၄၂)ကြိမ်မြောက် အာဆီယံထိပ်သီးအစည်းအဝေးတွင်ခေါင်းဆောင်များ သဘောတူဆုံးဖြတ်ခဲ့ကြပြီး ဒေသတွင်း ငွေပေးချေမှုစနစ်များ တိုးမြှင့်ရန်နှင့်ဒေသတွင်း ငွေကြေးလွှဲပြောင်းမှုများ မြှင့်တင်ရန် ကတိကဝတ်ပြုခဲ့ကြသည်။
ယနေ့တွင် အာဆီယံအဖွဲ့ဝင်ရှစ်နိုင်ငံသည် RPC စနစ်တွင် ပါဝင်လာပြီး ယင်းကဒေသတွင်းငွေကြေးများဖြင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုစနစ် ပေါင်းစည်းရေးအတွက်ဒေသကြီး၏ ပြင်းထန်သည့်ဆန္ဒကိုပြသလျက်ရှိသည်။ RPC မတိုင်မီက နယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ငွေပေးချေမှုများတွင် အောက်ပါအတားအဆီးများစွာကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ရသည်။
ကြားခံအဖွဲ့များပြားခြင်းကြောင့်ပေးချေမှုစရိတ် မြင့်မားခြင်း
- ငွေပေးချေမှုနှင့်စာရင်းရှင်းလင်းရေးစနစ်များ နှေးကွေးခြင်း၊
- မတူညီသည့်ဘဏ်လုပ်ငန်းစနစ်များကြားတွင် လုပ်ဆောင်နိုင်မှု အကန့်အသတ်ရှိခြင်း၊
စည်းမျဉ်းထိန်းကျောင်းမှုစနစ်ကွဲပြားကာ စုစည်းသည့်ငွေပေးချေမှုစနစ်ကို အဟန့်အတားဖြစ်စေခြင်း၊
ဤစိန်ခေါ်မှုများကိုဖြေရှင်းနိုင်ခြင်းဖြင့် RPC သည် ပိုမိုထိရောက်သော၊ ကုန်ကျစရိတ်သက်သာပြီး လုံခြုံသောငွေပေးချေမှုဂေဟစနစ်ကို ဖန်တီးနိုင်မည်ဖြစ်သည်။
QR ကုဒ်သုံးပေးချေမှုစနစ်၏အခန်းကဏ္ဍ
RPC ၏အဓိကအာရုံစိုက်မှုမှာ အမြန်တုံ့ပြန်နိုင်သည့် QR ကုဒ်ငွေပေးချေမှုကို စံသတ်မှတ်ခြင်း ဖြစ်ပါသည်။ ဤစနစ်သည် အဖွဲ့ဝင် ဗဟိုဘဏ်များအတွင်းစံသတ်မှတ်ထားသည့် QR ကုဒ်ပုံစံ နေရှင်နယ်ပေးချေမှု စနစ်တပ်ဆင်ထားပြီး ယင်းကနယ်စပ်ဖြတ်ကျော်ပေးချေမှုစနစ်များတွင် အခက်အခဲမရှိပေးချေနိုင်မည် ဖြစ်ပါသည်။
လောလောဆယ်တွင်ကမ္ဘောဒီးယား၏ KHQR၊ အင်ဒိုနီးရှား၏ QRIS၊ လာအိုနိုင်ငံမှ လာအို QR၊ မလေးရှား၏ DuitNow၊ ဖိလစ်ပိုင်၏ QR Ph၊ စင်ကာပူ၏ PayNow၊ ထိုင်း၏ Prompt _ Pay နှင့် ဗီယက်နမ်၏ VietQR အပါအဝင် QR ကုဒ်စနစ်များစွာကို ချိတ်ဆက်ထားပြီး ဖြစ်ပါသည်။ ဂျပန်နိုင်ငံသည် ၎င်း၏ QRငွေပေးချေမှုစနစ်ကို RPC တွင် ပေါင်းစည်းရန်နည်းလမ်းများ ရှာဖွေနေပြီး ၂၀၂၅ နှစ်ကုန်ပိုင်းတွင် ပါဝင်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။
အင်ဒိုနီးရှား၊ မလေးရှား၊ ဖိလစ်ပိုင်၊ စင်ကာပူနှင့် ထိုင်းနိုင်ငံတို့၏ ဦးဆောင်ကြိုးပမ်းမှုနှင့်အတူ ဒေသတွင်းငွေပေးချေမှုများ မကြာသေးမီနှစ်များအတွင်း အရှိန်အဟုန်ဖြင့် င့် တိုးတက်လာခဲ့ပါသည်။ လက်ငင်းငွေပေးချေမှုစနစ်များမှတစ်ဆင့် နှစ်နိုင်ငံနှင့် နိုင်ငံစုံချိတ်ဆက်များကို ထူထောင်နိုင်ခြင်းဖြင့် သုံးစွဲသူများနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများသည် ဘဏ်လုပ်ငန်းအက်ပလီကေးရှင်း များမှတစ်ဆင့် အချိန်နှင့်တစ်ပြေးညီငွေပေးချေမှုများကို လုပ်ဆောင်နိုင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် QRပေးချေမှုများသည် ပိုမိုချောမွေ့ လာမည်ဖြစ်ပါသည်။
အစိုးရ၏ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုများအပြင်ပုဂ္ဂလိကဘဏ္ဍာရေးအဖွဲ့အစည်းများသည် RPC တိုးချဲ့ရာတွင် အရေးပါသည့်အခန်းကဏ္ဍမှပါဝင်လျက်ရှိသည်။ Visa နှင့် SWIFT အစရှိသည့်ကုမ္ပဏီများသည် RPC ရည်မှန်းချက် နှင့်ကိုက်ညီရန် ၎င်းတို့၏ဝန်ဆောင်မှုများကို တိုးချဲ့ပေးလျက်ရှိပါသည်။ RPC ကျင့်သုံးမှု အောင်မြင်လာသည်နှင့်အမျှ ဘဏ်များနှင့် ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုအဖွဲ့များ ကွန်ရက်အတွင်းပါဝင်လာကာ ဒေသတွင်း ဘဏ္ဍာရေးဆိုင်ရာ အခြေခံအဆောက်အအုံနှင့် စည်း မျဉ်းဘောင်များပိုမိုအားကောင်းလာစေမည်ဖြစ်ပါသည်။
စိန်ခေါ်မှုများနှင့် အနာဂတ်ဦးတည်ချက်
RPC အစပျိုးမှုမှာ အောင်မြင်မှုရရှိနေသော်လည်း စိန်ခေါ်မှုအချို့ဖြစ်သည့် အကွဲကွဲအပြားပြားဖြစ်နေသည့် ပေးချေရေးစနစ်များ၊ စည်းမျဉ်းထိန်းကျောင်းမှု စနစ်မတူညီမှုများနှင့် ဆိုက်ဘာလုံခြုံမှုစနစ်များ ဖြေရှင်းရန်ရှိနေပါသေးသည်။ နှစ်နိုင်ငံ Bilateral အစီအစဉ်များ ပိုမိုထည့်သွင်းလာသည်နှင့်အမျှ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုစနစ်ပိုမိုရှုပ်ထွေးလာပါသည်။ ထို့ပြင် RPCကျင့်သုံးမှု၏ လမ်းကြောင်းသည် ဗဟိုဘဏ်များနှင့် စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးအဖွဲ့များမှ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုအဆင့်၊ ငွေပေးချေမှုပေါင်းစည်းမှုအတွက် နည်းပညာစွမ်းရည်၊ လုံခြုံရေးနှင့် လိမ်လည်မှုတားဆီးကာကွယ်ရေးအစီအမံများ၊ဗဟိုဘဏ်များနှင့် Fintech မိတ်ဖက်များအကြား ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်း အပါအဝင် အမျိုးမျိုးသော အချက်များအပေါ် မူတည်လျက်ရှိပါသည်။
RPC၏ အနာဂတ်အတွက် အရေးပါသည့်အဆင့်မှာ အပြည် ပြည်ဆိုင်ရာစာရင်းလင်းရေးဘဏ် BIS မှ ဆောင်ရွက်နေသည့် 'Project Nexus' စနစ်ဖြင့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းမှတစ်ဆင့် တစ်ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာငွေပေးချေမှုစနစ်သို့ ဝင်ရောက် နိုင်ရေးအတွက် ကြိုးပမ်းရမည်ဖြစ်ပါသည်။
Ref;
- https://amro-asia.org/ (17 April 2025)
ရေးသူ - ထွန်းသက်ထွန်း