12/08/2025
एलन मस्कको जीवन कथा
एलन मस्कको जन्म २८ जुन १९७१ मा दक्षिण अफ्रिकाको प्रिटोरिया शहरमा भएको हो। उनका बुबा एरोल मस्क इन्जिनियर थिए भने आमा मे मस्क क्यानाडाकी डाएटिसियन र मोडेल थिइन्। बाल्यकालमा एलन निकै जिज्ञासु स्वभावका थिए, किताब पढ्न र नयाँ कुरा सिक्न उनी सधैं तयार हुन्थे। बाल्यकालमै उनले कम्प्युटर प्रोग्रामिङमा रुचि देखाए र १२ वर्षको उमेरमा आफ्नै पहिलो भिडियो गेम Blastar बनाएर बेच्न सफल भए।
शिक्षा र प्रारम्भिक संघर्ष
एलनले आफ्नो प्रारम्भिक पढाइ दक्षिण अफ्रिकामै पूरा गरे। पछि उनले क्यानाडा गएर क्विन्स युनिभर्सिटीमा अध्ययन सुरु गरे। दुई वर्षपछि उनी अमेरिकाको पेनसिल्भेनिया विश्वविद्यालयमा स्थानान्तरण भए जहाँ उनले भौतिकशास्त्र र अर्थशास्त्रमा डिग्री हासिल गरे।
स्नातक भएपछि उनले स्ट्यानफोर्ड विश्वविद्यालयमा पीएचडी गर्न सुरु गरे, तर केवल दुई दिनमै पढाइ छोडेर टेक्नोलोजी र इन्टरनेट व्यवसायमा आफ्नो करिअर सुरु गर्ने निर्णय गरे। यो निर्णय उनको जीवनको सबैभन्दा महत्वपूर्ण मोड मानिन्छ।
पहिलो उद्यम
१९९५ मा, एलनले आफ्नो दाइ किम्बल मस्कसँग मिलेर Zip2 नामक सफ्टवेयर कम्पनी सुरु गरे। यो कम्पनीले अनलाइन सिटी गाइड सेवा प्रदान गर्थ्यो। केही वर्षमै Compaq ले Zip2 लाई करिब ३० करोड अमेरिकी डलरमा खरिद गर्यो। यसले एलनलाई ठूलो आर्थिक सफलता दिलायो।
X.com र PayPal
१९९९ मा एलनले X.com नामको अनलाइन बैंकिङ कम्पनी सुरु गरे। पछि यस कम्पनीले PayPal को रूपमा विकास भयो। PayPal अनलाइन भुक्तानी प्रणालीमा अग्रणी बन्न सफल भयो र २००२ मा eBay ले यसलाई १.५ अर्ब डलरमा खरिद गर्यो। यस बिक्रीबाट एलनलाई ठूलो पूँजी प्राप्त भयो जसले उनको आगामी महत्वाकांक्षी योजनाहरूलाई आधार दियो।
SpaceX – अन्तरिक्षमा नयाँ क्रान्ति
२००२ मा, एलनले Space Exploration Technologies Corp. (SpaceX) स्थापना गरे। उनको लक्ष्य अन्तरिक्ष यातायातको लागत घटाउने र मंगल ग्रहमा मानव बस्ती बसाउने थियो। सुरुमा SpaceX का धेरै रकेट परीक्षण असफल भए, तर २००८ मा Falcon 1 सफलतापूर्वक कक्षामा पुगेपछि कम्पनीलाई ठूलो सफलता मिल्यो। आज SpaceX ले अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष स्टेशन (ISS) मा कार्गो पठाउने मात्र नभई पुन: प्रयोग गर्न सकिने रकेट प्रविधिमा अग्रणी स्थान ओगटेको छ।
Tesla – विद्युतीय गाडीको भविष्य
२००४ मा एलन Tesla Motors (आजको Tesla, Inc.) मा प्रमुख लगानीकर्ता बने। Tesla को लक्ष्य पेट्रोल गाडीको विकल्पका रूपमा विद्युतीय गाडीलाई मुख्य धारा बनाउने थियो। सुरुमा आलोचना र चुनौतीहरू भए पनि Tesla ले Model S, Model 3, Model X, र Model Y जस्ता सफल मोडेल ल्यायो। अहिले Tesla विश्वकै सबैभन्दा मूल्यवान गाडी कम्पनीमध्ये एक बनेको छ।
अन्य परियोजनाहरू
एलन मस्कका अन्य महत्त्वपूर्ण परियोजनाहरूमा SolarCity (सौर्य ऊर्जा कम्पनी), The Boring Company (सुरुङ निर्माण कम्पनी), Neuralink (मानव दिमाग र कम्प्युटरको सीधा सम्पर्क प्रविधि), र OpenAI (कृत्रिम बुद्धिमत्ता अनुसन्धान संस्था) पर्छन्। उनले Hyperloop नामक उच्च गतिको यातायात प्रणालीको अवधारणा पनि प्रस्तुत गरेका छन्।
नेतृत्व शैली र सोच
एलन मस्क आफ्नो महत्वाकांक्षी लक्ष्य र कठोर कार्यशैलीका लागि परिचित छन्। उनी प्रायः हप्तामा ८०–१०० घण्टा काम गर्छन् र आफ्नो कम्पनीका उत्पादनहरूमा व्यक्तिगत रूपमा संलग्न रहन्छन्। उनका आलोचकहरू भन्छन् कि उनी कहिलेकाहीँ अत्यधिक जोखिम लिन्छन्, तर समर्थकहरूका अनुसार यिनै जोखिमका कारण उनले संसार परिवर्तन गर्ने परियोजनाहरू सम्भव बनाएका छन्।
विवाद र चुनौतीहरू
एलनको जीवन विवाद रहित छैन। उनले ट्विटरमा विवादास्पद टिप्पणी गरेका छन्, जसका कारण कानुनी र आर्थिक चुनौतीहरू भोग्नुपरेको छ। साथै, उनका कम्पनीहरूले पनि कहिलेकाहीँ प्राविधिक समस्या र आर्थिक दबाबको सामना गरेका छन्। तर यी सबै चुनौतीका बाबजुद उनले आफ्नो लक्ष्यप्रति दृढ रहँदै आएका छन्।
वर्तमान र भविष्य
आज एलन मस्क Tesla र SpaceX का CEO मात्र होइनन्, ट्विटर (हालको X) का मालिक पनि छन्। उनले मंगल ग्रहमा मान्छे पठाउने, पृथ्वीमा हरित ऊर्जा ल्याउने, र कृत्रिम बुद्धिमत्तालाई सुरक्षित र लाभदायक बनाउने सपना देखेका छन्। उनका योजनाहरू संसारका लागि महत्वाकांक्षी मात्र होइन, सम्भावित रूपमा इतिहास बदल्ने खालका छन्।
एलन मस्कको कथा हाम्रा लागि प्रेरणा हो — ठूलो सपना देख्ने, चुनौतीको सामना गर्ने, र असफलतालाई जितेर अघि बढ्ने। उनी केवल व्यापारी मात्र होइन, आविष्कारक, वैज्ञानिक, र दृष्टिवान नेता पनि हुन्।
Like, comment, Share & follow thank you ☺️
