12/08/2025
Kada Ku Yi Iyin Allah. Babu Wanda Ya Yi Ya Yi Nasara
..Wata Shawara Ta Kaina Kan Dokar Gyaran Sarauta a Jihar Adamawa, Wacce Na Mikawa Majalisar Dokoki Ta Jihar A Wurin Jin Ra’ayin Jama’a a Ranar Talata 12 ga Agusta, 2025
Daga Ahmad Sajoh, fnipr
Mai girma Kakakin Majalisa,
Shugaban Kwamitin Harkokin Sarauta,
Mambobin Kwamitin,
Ina muku gaisuwa da girmamawa.
Ina matuƙar damuwa da gyaran da kuke shirin yi wa dokar naɗa da sauke Sarakuna a Jihar Adamawa. Na yi imani kuna ketare iyakar tunani mai kyau kuma kuna kutsa cikin ikon da ya rage na Allah Maɗaukaki.
Ina ganin, domin ku faranta wa wasu ƙananan ƙungiyoyi da ke kusa da kujerar mulki, kuna ba mutane ikon da Allah kaɗai ya mallaka. Kamar yadda ake cewa mace ta dafa miya a yaba mata cewa ta yi daɗi, gobe sai ta zuba s**ari don ta fi daɗi — hakan zai bata abin gaba ɗaya.
A ƙasa da ƙasa inda aka rasa darajoji masu kyau, sai waɗanda ake auna su da dukiya da iko, abin da kuke yi ba wai kawai yana ƙarfafa wannan mummunan hali bane, har ma yana rage ragowar tausayawa da tausayi da s**a rage a ƙasar nan.
A yau, dalilin da yasa muke da ta’addanci da ‘yan fashi da makami shi ne mun rasa mutuntakar rayuwar ɗan adam, kuma muna haifar da ƙarni da babu tausayi ko jin ƙai a cikin zukatansu.
Ƙoƙarin yin doka kan rashin lafiya tamkar tambayar mutuncin ɗan adam ne. Allah bai ba mu hankali da basira domin mu tambayi dalilin jarabawar da yake jefa mu ba. Da babu rashin lafiya da mutuwa, watakila mutane da yawa sun ce su Allah ne.
Game da gyaran doka da kuke so ku yi:
An ce idan sarki, duk sunansa, ya kamu da rashin lafiya har ya kasa gudanar da mulki, Gwamna zai naɗa ɗan sarauta daga gidan sarauta ya rike sarauta na wucin gadi. Wannan batu yana da matsala ta manyan dalilai guda biyu:
1. Mene ne ma’anar “rashin ƙarfi” ko “raunin jiki”?
Wa zai tantance ko rashin lafiyar mutum ya kai matsayin da zai kasa gudanar da mulki? Idan ma an tabbatar, kuma sarki yana bukatar goyon bayan masarautarsa don samun magani, me zai faru idan an naɗa ɗan sarauta abokin gaba, ya kuma dakatar da wannan goyon baya? Ina tausayi? Ina jin ƙai? Kada ku yi iyin Allah. Ba ya amfani.
2. Kowa ya san rigingimu, son mulki, da hamayya suna cika gidajen sarauta. Me zai faru idan ɗan sarauta mai son mulki ne ya haddasa rashin lafiyar sarki? Sai mu ba shi lada da kujerar rikon mulki? Wannan babbar barazana ce da wannan gyaran doka ke ɗauke da ita.
Ni ɗan sarauta ne daga haihuwa, kuma kare mutuncin masarauta abu ne mai matuƙar muhimmanci a gare ni. Tsoma bakin siyasa da yawa zai lalata darajar da asalin masarauta ke da ita.
Ku sani, tsarin sarauta da kakanninmu s**a bari yana da hanyoyin magance irin waɗannan matsaloli cikin tsari, natsuwa, da mutunta al’adun masarauta.
Babu gidan sarauta da babu tsarin masarauta da ake gudanarwa ta hannun manyan fadawa, masu mukamai, da jami’an fada — kamar yadda ake da Lords, Dukes, da Princes a Turai. Waɗannan tsare-tsare suna aiki yadda ya kamata, kuma ko’ina a duniya babu wanda yake so ya rushe su. Abin da kuke shirin yi shi ne rushe tsari mai kyau ku maye gurbinsa da rikici.
A kowace majalisar sarauta akwai shugaba da mataimakansa. Misali a masarautar Adamawa, Waziri shi ne shugaban majalisa, Galadima na gaba. A Mubi, Madakin Mubi shi ne shugaban majalisa, Danmasani na gaba.
To me yasa ake cewa akwai gibin da wannan doka za ta cike? Ko sarki ya rasu, shugaban majalisa zai rike masarauta har a naɗa sabon sarki. Idan rashin lafiya ne, wannan tsarin yana nan har sarkin ya warke.
Abin da wannan doka za ta kawo shi ne rikici, gaba, da kiyayya a cikin ‘ya’yan sarauta. Wani ɗan sarauta mai son mulki zai iya shiga, ya rusa tsari, ya haifar da rikici, sannan idan sarki ya dawo ya tafi.
Idan hakan ta faru, abin da zai biyo baya shi ne yaki, rashin amincewa, da kiyayya. Kuna son a rubuta ku cikin tarihi a matsayin masu haddasa rikici a masarautun Adamawa? Kuna son a ce ku ne kuka kawo fitina cikin tsarin sarauta?
Ku sani, a duk abin da muke yi akwai matakai uku na hukunci:
1. Hukuncin ɗan adam — wanda zaku iya yanke wa kanku kuna ganin kun yi daidai.
2. Hukuncin tarihi — wanda lokaci kaɗai zai nuna.
3. Kuma hukuncin Allah — wanda babu mai tsira daga gare shi.
Maimakon ku yi dokar kawo rikici a masarauta, me zai hana ku ƙirƙiri dokoki da za su ba sarakuna rawar da za su taka wajen:
1. Rigakafi, ragewa, da sasanta rikice-rikice.
2. Gina tsarin gargadi da saurin daukar mataki kan matsalolin tsaro da bala’o’i.
3. Horar da masu sa kai don taimako kafin hukumomi su isa.
4. Sa ido kan ayyukan raya ƙauyuka da kiwon lafiya a matakin farko.
Akwai dokokin da s**a tanadi kaso daga kudaden kananan hukumomi zuwa ga sarakuna, amma ba tare da musu aikin da ya wuce na al’ada ba. Wannan shi ne babban kalubale.
Don haka, ku yi watsi da wannan doka. Kada ku ba jihar doka da za ta dame mu a nan gaba. Ku koyar da matasa darajar jin ƙai da tausayawa. Rashin lafiya jarabawa ce daga Allah, ba kayan siyasa ba.
Kada ku yi iyin Allah. Domin kamar yadda littafin Mai Tsarki ya ce:
"Kada ka sunkuya gare su, kada ka bauta musu; domin Ni Ubangiji Allahnka, Allah mai kishi ne..." (Fitowa 20:5)
Yi iyin Allah a lamurran rashin lafiya abu ne marar tausayi.
Na zo cikin salama.
Ahmad Sajoh, fnipr
House No. L57 Adasolid Housing Estate
Wauru Jabbe, Kofare Jimeta-Yola
12/08/2025
