18/07/2025
🧫 Mece Ce Cutar Fungus?
Cutar fungus na nufin cututtuka da ke faruwa sak**akon shigar fungi (ƙwayoyin cuta masu k**a da tsirrai) cikin jikin ɗan adam. Wannan cuta na iya k**a:
Fata (skin)
Gashi
Ƙusa (nails)
Hanci, kunne, ko makogwaro
Ciki ko huhu (idan ta shiga cikin jiki sosai – systemic infections)
Fungus ba ƙwayar cuta k**ar bacteria ko virus ba ce. Tana rayuwa a wurare masu ɗumama da laushi (warm and moist areas).
---
🔬 Ire-Iren Cutar Fungus (Types of Fungal Infections)
1. Ringworm (Tinea / kuraje)
Yana k**a fata da gashi.
Ana kiransa da kuraje.
Alamunsa: madauwari ja ko baki a jiki da kaikayi sosai.
2. Athlete’s foot (Tinea pedis)
Yana k**a ƙafafu (yawan a tsakanin yatsun ƙafa).
Alamunsa: ƙaiƙayi, yatsun ƙafa suna fasa ko bushewa, wari.
3. Yeast infection (Candidiasis)
Yana shafar farji (va**na), baki, ko ciki.
Daga cikin su akwai:
Oral thrush – fari a harshen mutum.
Vaginal yeast infection – farin ruwa mai yawa daga farji, ƙaiƙayi da kumburi.
4. Nail fungus (Onychomycosis)
Yana shafar ƙusa – sai ƙusan ya ƙafe ko ya dusashe.
5. Fungal lung infections (e.g., Aspergillosis)
Idan aka sha iska mai ɗauke da fungus – na iya shiga huhu.
---
⚠️ Alamomin Cutar Fungus
Ƙaiƙayi sosai
Ja ko kumburin fata
Madauwari ja/baki a fata
Bushewar fata ko fasa
Fari ko rawaya a ƙusa
Fari a harshen baki
Wari a jiki (musamman kafa)
---
🛡️ Yadda Zaka Kare Kanka Daga Cutar Fungus
1. Ruwa da tsafta:
Wanka akai-akai, a busar da jiki kafin saka kaya.
A kula da tsaftar ƙafa da yatsun kafa.
Kada a riƙa sa takalmi da ke matse kafa ko bushewa.
2. Kada a riƙa amfani da kaya tare:
Kada ka saka takalmi ko safa ko goga gashi da wasu.
3. Rufe fata idan tana da rauni:
Rauni a fata zai iya baiwa fungus dama ya shiga.
4. Yin amfani da magunguna:
Ana samun antifungal creams ko pills a asibiti.
Kada a yi amfani da magani ba tare da shawarar likita ba.
5. Guji jiki ya dinga zama da danshi (wet or sweaty):
Idan kana yawan zufa, a dinga. canza kaya da safa.
🏥 Idan ka kamu da cutar fungus:
Ka je asibiti domin a tabbatar da irin fungus ɗin.
A bi cikakken magani da aka ba ka domin kada ta dawo ko yaduwa.
---
✅ Kammalawa:
Cutar fungus ba sabuwa ba ce, kuma tana iya yaduwa idan ba a kula da tsafta ba. Yawanci ba ta da tsanani idan aka gano da wuri. Amma idan aka ƙyale ta, tana iya yaduwa ko shiga jiki sosai. Tsafta da kariya su ne mafita!
