Zenit

29/07/2025

Meteoren augustus 2025
Augustus is rijk aan meteoren. Zo is van eind juli tot 24 augustus de bekendste en een van de grootste meteorenzwermen actief: de Perseïden, ook wel bekend onder de mooie bijnaam ‘Laurentiustranen’ of ‘Laurentiusstroom’. De feestdag van de heilige Laurentius valt op 10 augustus, dicht bij het maximum van de zwerm dat dit jaar in de avond van 12 augustus valt. Perseïden zijn snel, vaak met een nalichtend spoor. Dit jaar zien we echter minder Perseïden dan andere jaren vanwege storend maanlicht. Tussen de Perseïden door verschijnt er af en toe ook een heldere δ- Aquaride Zuid of α-Capricornide (zie ook juli). Ook kan er soms een enkele k-Cygnide opvlammen. De k -Cygniden zijn actief in de periode van 3 tot en met 25 augustus. Ze zijn traag, vaak heel helder en lijken uit het uiterste puntje van de linkervleugel van de Zwaan te komen. Vanaf 25 augustus krijgen we te maken met de α-Aurigiden. Uit Sterrengids 2025 www.Zenitonline.nl
(Image credit: Michael Eberth https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Meteor,_8.5.2016.jpg)

29/07/2025

NASA-ruimtetelescopen Hubble en Chandra hebben samen een nieuw voorbeeld ontdekt van een zeldzaam soort zwarte g*ten. Het object, met de aanduiding NGC 6099 HLX-1, is een heldere bron van röntgenstraling die deel uitmaakt van een compacte sterrenhoop in een groot elliptisch sterrenstelsel.
https://zenitonline.nl/ruimtetelescopen-hubble-en-chandra-ontdekken-zeldzaam-soort-zwart-g*t-dat-sterren-opslokt/
(Image credit: NASA, ESA, CXC, Yi-Chi Chang (National Tsing Hua University); image Processing: Joseph DePasquale (STScI)

ZENIT - sterrenkunde - ruimteonderzoek - weerkunde • NASA-ruimtetelescopen Hubble en Chandra hebben samen een nieuw voorbeeld ontdekt van een zeldzaam soort zwarte g*ten.

28/07/2025

AMATEURS ACTIEF - Zenit juli - augustus
Nevels, sterrenhopen en sterrenstelsels
Deepsky-objecten zijn er in alle maten en soorten. Van sterrenhopen op een afstand van een paar honderd lichtjaar tot sterrenstelsels die miljoenen lichtjaren ver weg staan. Deze aflevering van ‘Amateurs Actief’ laat wat voorbeelden hiervan zien. Wil je zelf ook in Zenit staan? Stuur je foto's met info via WeTransfer (of op een andere manier) met info en specificaties naar [email protected] www.zenitonline.nl

28/07/2025

Astronomen hebben de atmosfeer van de jonge exoplaneet V1298 Tau b bestudeerd, terwijl deze voor zijn moederster langs schoof. Daarbij hebben ze ontdekt dat deze atmosfeer ongewoon helder en opgezwollen is. https://zenitonline.nl/proto-sub-neptunus-ontdekt-met-metaalarme-atmosfeer-en-een-hete-binnenkant/
(Image Credit: Jean-Michel Desert/ Saug*ta Barat/ Kamalika Chakraborty)

Proto-sub-Neptunus ontdekt met metaalarme atmosfeer en een hete binnenkant • Astronomen hebben de atmosfeer van de jonge exoplaneet V1298 Tau b bestudeerd, terwijl deze voor zijn moederster langs schoof.

27/07/2025

Nieuw onderzoek van de basaltgesteenten die door de Chinese maanlander Chang’e 5 zijn verzameld zet de bestaande inzichten over hoe de maan is afgekoeld op hun kop. https://zenitonline.nl/jonge-magmas-op-de-maan-kwamen-van-veel-minder-grote-diepte-dan-gedacht/
(image credit: New China)

ZENIT - sterrenkunde - ruimteonderzoek - weerkunde • Nieuw onderzoek van de basaltgesteenten die door de Chinese maanlander Chang'e 5 zijn verzameld zet de bestaande inzichten over hoe de maan is afgekoeld op hun kop.

26/07/2025

Ma 28 juli
22.30 uur. Laag in het westen zie je rechtsboven de smalle maansikkel de planeet Mars, nu van magnitude +1,6. De avond zichtbaarheid van Mars loopt langzamerhand ten einde. UIt Sterrengids 2025 www.zenitonline.nl

25/07/2025

Deepsky augustus 2025

We geven hier een selectie van interessante objecten die in augustus goed te zien zijn. In de Slang de Arendnevel M16 (Sterrengids 2023, juli). Talrijke objecten in de Schutter, zoals de Omeganevel en de Lagunenevel, de sterrenhoop M25, de bolhoop M22, de planetaire nevel NGC 6818 en het sterrenstelsel NGC 6822 (Sterrengids 2024, augustus). In het kleine sterrenbeeld Schild vinden we de sterrenhopen M11 (Sterrengids 2020, juli) en M26. In de Waterman is er onder meer de Saturnusnevel NGC 7009 (Sterrengids 2022, blz. 75). In de Lier de mooie Ringnevel (M57). In Hercules M13 en M92 (Sterrengids 2023, mei). In de Zwaan objecten als de Noord-Amerika nevel, de dubbelster Albireo (b Cyg), de sterrenhopen M29 en M39, de Cirrusnevel en de planetaire nevels NGC 6826 en NGC 7027 (beschreven aan het eind van deze maand). In het Vosje de Halternevel M27 (Sterrengids 2023, augustus) Uit Sterrengids 2025 www.zenitonline.nl
(Image credit: ES) - https://en.wikipedia.org/wiki/File:Eagle_Nebula_from_ESO.jpg)

25/07/2025

Met behulp van het ‘Alopeke-instrument van de Gemini-telescoop op Mauna Kea (Hawaï) hebben astronomen ontdekt dat rond de rode superreuzenster Betelgeuze een kleinere ster draait.
https://zenitonline.nl/reuzenster-betelgeuze-heeft-een-kleinere-ster-als-begeleider/
(Image credit: International Gemini Observatory/NOIRLab/NSF/AURA Image Processing: M. Zamani (NSF NOIRLab)

ZENIT - sterrenkunde - ruimteonderzoek - weerkunde • De ontdekking lost het raadsel op van de veranderlijke helderheid van Betelgeuze en geeft inzicht in de fysische mechanismen achter andere veranderlijke rode superreuzen.

24/07/2025

Een internationaal onderzoeksteam heeft voor het eerst het moment vastgesteld waarop zich planeten begonnen te vormen rond een andere ster dan onze zon. https://zenitonline.nl/astronomen-leggen-de-geboorte-van-een-planetenstelsel-vast/ (Image credit: ESO/L. Calçada/ALMA(ESO/NAOJ/NRAO)/M. McClure et al.)

ZENIT - sterrenkunde - ruimteonderzoek - weerkunde • Een internationaal onderzoeksteam heeft voor het eerst het moment vastgesteld waarop zich planeten begonnen te vormen rond een andere ster dan onze zon.

24/07/2025

Planeten augustus

Avond
Mars kan alleen de eerste dagen van augustus nog worden waargenomen. De ‘rode planeet’ gaat kort na de zon onder en is dus alleen in de avondschemering te zien, laag boven de westelijke horizon. Mars bevindt zich in het sterrenbeeld Maagd.

Ochtend
Mercurius is op 19 augustus in grootste westelijke elong*tie. De planeet is alleen de tweede helft van de maand te zien. Zoek Mercurius kort voor het aanbreken van de dag boven de oostnoordoostelijke horizon. Ze trekt deze maand door sterrenbeelden Kreeft en Leeuw (vanaf 27 augustus). Op 21 en 22 augustus is Mercurius met behulp van de maan gemakkelijk op te sporen. Venus bevindt zich deze maand in het oosten. De ‘Morgenster’ trekt deze maand oostwaarts door de sterrenbeelden Tweelingen en Kreeft (vanaf 25 augustus). Daarbij passeert ze op 12 augustus Jupiter. Op 20 en 21 augustus houdt de maan zich op in de buurt van Venus. De zichtbaarheid van Jupiter neemt toe. Begin augustus komt de planeet ruim twee uur voor de zon op, aan het eind van de maand komt hij al bijna vijf uur voor de zon op. De ‘reuzenplaneet’ is het helderste object in het sterrenbeeld Tweelingen. Op 20 augustus krijgt Jupiter gezelschap van de maan. Saturnus komt voor middernacht op en staat dan de rest van de nacht aan de hemel, in het sterrenbeeld Vissen. Op 11 en 12 augustus staat de maan in de buurt van deze planeet. Uit Sterren & Planeten 2025 www.zenitonline.nl
(Enhanced image by Kevin M. Gill (CC-BY) based on images provided courtesy of NASA/JPL-Caltech/SwRI/MSSS)

23/07/2025

Astropolis - vanaf 20 september
Ben jij gefascineerd door de sterren ? Wil je weten hoe raketten de lucht in gaan ? Of wil je zelf met een telescoop leren werken ? Dan is de nieuwe jeugdcursus van JVS Quasar zeker iets voor jou ! In vijf lessen nemen we jongeren tussen 12 en 18 jaar op een leuke manier mee op een tocht door de sterrenkunde en de ruimtevaart.

Of je nu zonder voorkennis komt of al wat bagage hebt: deze cursus is een echte aanrader voor alle jongeren met interesse in wetenschap! Leer nieuwe mensen kennen en ontdek de geheimen van het universum …

De lessen gaan door op vijf zaterdagavonden, telkens van 19.00 tot 21.00 uur. Tot dan ! Info & tickets : https://www.astropolis.be/activiteiten/

22/07/2025

Een internationaal onderzoeksteam heeft voor het eerst het moment vastgesteld waarop zich planeten begonnen te vormen rond een andere ster dan onze zon. https://zenitonline.nl/astronomen-leggen-de-geboorte-van-een-planetenstelsel-vast/
(Image credit: ESO/L. Calçada/ALMA(ESO/NAOJ/NRAO)/M. McClure et al.)

ZENIT - sterrenkunde - ruimteonderzoek - weerkunde • Een internationaal onderzoeksteam heeft voor het eerst het moment vastgesteld waarop zich planeten begonnen te vormen rond een andere ster dan onze zon.