25/11/2025
“Zij zocht zichzelf niet”: intiem portret van activiste en politica Ella Vogelaar
Met zijn boek Zij zocht zichzelf niet. Herinneringen aan Ella Vogelaar (Paris Books, 2023) schreef Martien Bron een aangrijpend portret van de vrouw met wie hij in de jaren zeventig een relatie had en die later landelijke bekendheid kreeg als minister en naamgever van de ‘Vogelaarwijken’.
Bron en Vogelaar ontmoetten elkaar op de sociale academie De Horst in Driebergen, hét bolwerk van linkse idealen in die tijd. Terwijl hij aanvankelijk vooral zocht naar stabiliteit en een gezinsleven, leefde Ella in volle toewijding aan haar idealen. Ze werd lid van de Communistische Partij, werkte onvermoeibaar voor de vakbond en bleef geloven dat de wereld maakbaar was. In die radicale, intellectuele omgeving bloeide hun liefde op, maar juist de enorme toewijding van Ella aan haar maatschappelijke missie dreef hen langzaam uit elkaar.
In zijn boek beschrijft Bron niet alleen hun persoonlijke geschiedenis, maar ook de tijdgeest van de jaren zeventig: de linkse wind die door Nederland waaide, de politieke debatten, de botsing tussen christelijke wortels en marxistische overtuigingen. Het levert een zeldzaam intiem inkijkje op in het leven van studenten aan De Horst en in het ontstaan van een politieke generatie die het land mede vorm zou geven.
Maar bovenal draait het boek om Ella zelf: opgegroeid op een boerderij in Zeeland, gedreven door idealen, maar ook gevangen in de hoge verwachtingen van zichzelf en haar omgeving. Als minister hield ze het niet lang vol in het harde politieke klimaat. Toch bleef ze, tot aan haar dood, iemand die zich volledig inzette voor de samenleving.
Met Zij zocht zichzelf niet legt Martien Bron niet alleen een persoonlijk getuigenis af van hun liefde en afscheid, maar ook een hartstochtelijk eerbetoon aan een vrouw die zichzelf wegcijferde voor anderen — soms ten koste van zichzelf. Het maakt het boek zowel intiem als universeel: een verhaal over liefde, idealen, verlies en de vraag hoeveel je van jezelf kunt geven in de strijd voor een betere wereld.
