17/07/2025
Hitte en kou
Op het moment dat ik deze column schrijf, is de temperatuur buiten 30 graden Celsius. Dat is behoorlijk warm.
Tegenwoordig zijn er allerlei adviezen hoe om te gaan met extreme temperaturen.
Hitteplan en koudeplan…Ik vraag me wel eens af hoe onze ouders en grootouders deze extreme temperaturen overleefd hebben zonder al deze adviezen.
Zelf herinner ik me nog goed dat het vooral in de Tweede Wereldoorlog in de winter soms behoorlijk koud was met temperaturen van dik twintig graden onder nul.
Huizen met centrale verwarming waren er in die tijd nog niet veel. Wij zaten dan met zijn allen om de haard in de woonkamer.
Omdat de gezinnen toen vaak heel groot waren, acht, tien of twaalf kinderen was heel gewoon, sliep je veelal met een broertje of zusje in één bed.
Dan hield je elkaar warm…
De centrale verwarming begon met haar opmars in de jaren zestig toen Nederland op grote schaal overging op aardgas.
Begin jaren zestig was ik leraar in Enschede. In de klas van mijn school waar ik les gaf, stond een grote kolenkachel, die je als leraar zelf moest bijvullen met cokes…Via een grote en zware kolenkit.
Omdat de meeste docenten in het onderwijs toen veelal mannen waren, was dat geen groot probleem. Sorry dames, maar toen was het ook gewoonte dat vrouwen ontslag namen ( of kregen!) als ze in het huwelijksbootje stapten.
De warmte was een minder groot probleem. Airco was er nog nauwelijks, de dames van stand wuifden zich lucht toe met waaiers.
In veel tuinen stond een teil met water, waar je als kind af en toe in ging zitten als je het te warm had.
Mijn opa Damhuis had altijd zijn colbertje aan.
Hij zei: “Wat good is tegen de koalte, is ook good tegen de hitte!”
Henk van der Vegt
