Omroep Landgraaf

25/09/2025

Gemeente biedt dialectboeken aan op Landgraafse scholen

Wethouder Alex Schiffelers bezoekt rondom de Kinderboekenweek basisscholen in Landgraaf. Tijdens deze bezoeken biedt hij de dialectboeken ’t Floortje vieët mit d’r tsóg en Ós sjproak in Landgraaf aan. Maandag trapte hij af bij basisschool de Schatgraver, waar kinderen enthousiast kennismaakten met het Limburgs via Floortjes avontuur bij de Miljoenenlijn.

De Kinderboekenweek 2025 vindt plaats van 1 tot en met 12 oktober en heeft als thema ‘Vol avontuur’. De gemeente Landgraaf grijpt dit moment aan om het Limburgs dialect onder de aandacht te brengen bij jonge kinderen.

Spelenderwijs kennismaken met dialect
‘t Floortje vieët mit d’r tsóg is een kinderboek van schrijfster Astrid Frusch. Hoofdpersonage Floortje gaat in het boek op ontdekkingstocht bij de Miljoenenlijn. Het verhaal is geschreven in het Sjeeter Plat. Het boek nodigt kinderen uit om spelenderwijs kennis te maken met de taal van hun streek.

Taal als kracht
Het spreken van dialect is niet alleen cultureel belangrijk, maar draagt ook positief bij aan de taalontwikkeling. Onderzoek van taalkundige Leonie Cornips en haar collega’s aan de Universiteit Maastricht laat zien dat kinderen die thuis Limburgs gebruiken, hogere taalvaardigheid laten zien. Dialect kan dus een waardevolle aanvulling zijn, zowel binnen het gezin als in het onderwijs.

Ós sjproak in Landgraaf
Naast het kinderboek bood de wethouder ook het boek Ós sjproak in Landgraaf aan. Dit boek is samengesteld door de Heemkundevereniging Landgraaf. Het bevat een uitgebreide woordenlijst, grammatica, bijnamen uit de vijf woonkernen, typische plaatsnamen en een verzameling kinderversjes en weerrijmpjes. Het biedt een rijk overzicht van het lokale dialect.

Bezoek aan alle basisscholen
In de komende weken bezoekt wethouder Schiffelers ook andere basisscholen in de gemeente om de beide boeken aan te bieden. Hij hoopt het dialect op een speelse manier tot leven te brengen bij de kinderen.

“Meertalig opgroeien is een verrijking”
Wethouder Alex Schiffelers licht toe: “Dialect hoort bij onze streek en bij onze identiteit. Als we kinderen al jong in aanraking laten komen met dialect, versterken we hun taalgevoel en dragen we bij aan het levendig houden van onze taal. Meertalig opgroeien, ook met dialect, is een verrijking voor elk kind.”

25/09/2025

Onthulling Liberation Vector in Rimburg:
herinnering aan de Wormoversteek van 1944

Landgraaf staat op zaterdag 4 oktober stil bij een bijzonder moment van herdenking en verbinding in Rimburg: de onthulling van een Liberation Vector, onderdeel van de internationale Liberation Route Europe.

Deze symbolische markering, ontworpen door architect Daniel Libeskind, verbindt Rimburg met een netwerk van meer dan 10.000 kilometer aan wandel- en fietsroutes die het pad van de geallieerde bevrijding tijdens de Tweede Wereldoorlog volgen.

De onthulling vindt plaats aan de Brugstraat in Rimburg, waar burgemeesters Richard de Boer (Landgraaf) en Oliver Walther (Übach-Palenberg, Duitsland) gezamenlijk het monument onthullen. Daarmee markeren zij niet alleen de historische plek, maar onderstrepen ze ook hun verbondenheid over de grens.

Programma
Onthulling Liberation Vector door burgemeesters Richard de Boer en Oliver Walther
Locatie: Brugstraat, Rimburg, tijd: 13.00 uur.
Expositie ‘De Wormoversteek bij Rimburg: vanuit Nederlands en Duits perspectief’ door heemkundevereniging OCGL.
Locatie: Café d’r Eck, Burgstraat 16, Landgraaf, tijd: 13.00-17.00 uur.

Historische context
In september 1944 ru**en Amerikaanse troepen op door Zuid-Limburg. Op 18 en 19 september bevrijden zij een groot deel van het huidige Landgraaf, maar vlak voor de Worm stopt de opmars. Er is te weinig brandstof, materiaal en munitie voor de aanval op de Westwall.

Vanaf 19 september ligt Rimburg in een levensgevaarlijk niemandsland. Na twee angstige weken vindt op 2 oktober een beslissende aanval en oversteek plaats. Een bloedige strijd voor alle betrokkenen.

Ruim tachtig jaar later kijken we met een expositie van de heemkundevereniging in Café d’r Eck terug op de geb***tenissen. De expositie vertelt het verhaal van de Wormoversteek, gezien door zowel Nederlandse als Duitse ogen.

Over Liberation Route Europe
Liberation Route Europe is een transnationaal gedenkteken dat herdenkingsplekken en verhalen uit de Tweede Wereldoorlog met elkaar verbindt. De route volgt het pad van de geallieerden in 1943–1945, van Normandië via Berlijn tot verder in het oosten. Belangrijke locaties worden gemarkeerd door de Vectors of Memory. Met honderden plekken en verhalen in negen Europese landen brengt de route de belangrijkste regio’s samen waar de bevrijding van Europa plaatsvond.

25/09/2025

Hoog bezoek tijdens Kinderboekenweek in Landgraaf – Vol avontuur!
De Kinderboekenweek 2025 staat dit jaar helemaal in het teken van avontuur! Onder het motto “Vol avontuur!” ontdekken kinderen hoe spannend, grappig en verrassend verhalen kunnen zijn. Want in een boek is avontuur nooit ver weg: van woeste zeeën tot betoverende landen en van een groot geheim tot een mysterie dat wacht om opgelost te worden.
Ook in Landgraaf wordt dit leesfeest groots gevierd. Bibliotheek Landgraaf-Beekdaelen en Flow Kinderopvang nodigen peuters, ouders en verzorgers uit om samen op avontuur te gaan in verhalen. Tijdens drie speciale ochtenden krijgen de kinderen hoog bezoek van de burgemeester en wethouders, die zelf plaatsnemen in de voorleesstoel:
• Woensdag 1 oktober (09.30 – 11.00 uur): Wethouder Kropman leest voor tijdens Kids & Koffie, samen met de peuters van Wereldwijs.
• Donderdag 9 oktober (09.30 – 11.00 uur): Burgemeester Richard de Boer leest voor, met peuteropvang ’t Heggekwarteerke als enthousiaste luisteraars. • Vrijdag 10 oktober (09.30 – 11.00 uur): Wethouder Willbach leest voor, samen met peuteropvang Ukkepuk.
“Voorlezen is hét moment om samen op avontuur te gaan. Het prikkelt de fantasie en laat kinderen ontdekken dat verhalen overal naartoe kunnen voeren,” zegt Bibliotheek Landgraaf-Beekdaelen.
Iedereen is welkom in Bibliotheek Burgerhoes om mee te luisteren en samen met de kinderen de magie van boeken en verhalen te beleven.

25/09/2025

23/09/2025

Wilma van der Rijt: koersvast leiderschap beloond met advies voor herbenoeming in Brunssum

De gemeenteraad van Brunssum heeft op 22 september 2025 ingestemd met een positief advies voor de herbenoeming van burgemeester Wilma van der Rijt. Daarmee wordt haar eerste termijn, die op 11 maart 2020 begon, naar verwachting verlengd met nog eens zes jaar. De aanbeveling is inmiddels doorgestuurd naar de Commissaris van de Koning, Emile Roemer, en zal via de minister van Binnenlandse Zaken uiteindelijk leiden tot een Koninklijk Besluit.

Van jurist tot burgemeester: een loopbaan in dienst van de publieke zaak
Wilma van der Rijt begon haar carrière als jurist en werkte jarenlang binnen het openbaar bestuur voordat ze in 2020 aantrad als burgemeester van Brunssum. Haar benoeming volgde op een periode van bestuurlijke onrust in de gemeente, waarin het vertrouwen tussen politiek en samenleving onder druk stond. Van der Rijt werd gezien als een verbindende en integere bestuurder, met een scherp oog voor bestuurlijke vernieuwing en maatschappelijke betrokkenheid.

“De burgemeester heeft laten weten dat zij graag voor herbenoeming in aanmerking wil komen,” aldus het officiële bericht van de gemeente.

Uitdagingen in haar eerste termijn
Tijdens haar eerste ambtsperiode kreeg Van der Rijt te maken met diverse complexe dossiers:

- Bestuurlijke stabiliteit: Brunssum kende vóór haar aantreden een turbulente bestuurscultuur. Van der Rijt zette in op herstel van vertrouwen, transparantie en het versterken van de rol van de gemeenteraad.
- Veiligheid en ondermijning: De burgemeester werkte intensief samen met politie en justitie om ondermijnende criminaliteit aan te pakken, een thema dat in Zuid-Limburg hoog op de agenda staat.
- Sociaal domein: Ze gaf prioriteit aan jeugdzorg, armoedebestrijding en het verbeteren van de dienstverlening aan kwetsbare inwoners.
- Burgerparticipatie: Van der Rijt stimuleerde initiatieven waarbij inwoners actief konden meedenken over hun leefomgeving, zoals wijkbudgetten en buurtpanels.

Samenwerking met de gemeenteraad
De samenwerking tussen Van der Rijt en de gemeenteraad wordt door raadsleden als constructief en respectvol omschreven. Haar inzet voor dualisme en het versterken van de controlerende rol van de raad werd breed gewaardeerd. Ze stond bekend om haar open houding, luisterend oor en het vermogen om boven de partijen te staan.

De vertrouwenscommissie van de raad voerde in de maanden voorafgaand aan het herbenoemingsadvies gesprekken met de burgemeester en andere betrokkenen. Op basis daarvan concludeerde men dat Van der Rijt “een stabiele factor in het gemeentebestuur” is en dat haar herbenoeming gewenst is.

Besluitvorming en procedure
De gemeenteraad nam het advies van de vertrouwenscommissie op 22 september over. De formele procedure vereist dat het advies wordt doorgestuurd naar de Commissaris van de Koning, die het op zijn b***t aan de minister van Binnenlandse Zaken voorlegt. Na goedkeuring door de minister en ondertekening door de Koning is de herbenoeming definitief. De beëdiging zal plaatsvinden in een bijzondere raadsvergadering, waarvan de datum nog niet bekend is.

Met een positief advies voor haar herbenoeming kiest Brunssum voor continuïteit en bestuurlijke rust. In een regio waar politieke verhoudingen soms gespannen zijn, biedt Van der Rijt een koersvast en verbindend leiderschap. Haar tweede termijn belooft een voortzetting van de ingezette lijn: transparant bestuur, maatschappelijke betrokkenheid en een sterke samenwerking met de raad en inwoners.

23/09/2025

Landgraaf start vleermuizenonderzoek: belangrijk voor natuur én verduurzaming

Komende week start in de hele gemeente Landgraaf een grootschalig onderzoek naar vleermuizen. Met dit onderzoek wil de gemeente in kaart brengen waar vleermuizen wonen en vliegen. De resultaten zijn niet alleen van groot belang voor de bescherming van deze kwetsbare dieren, maar helpen ook inwoners die hun woning willen verduurzamen.

Waarom dit onderzoek?
Vleermuizen zijn onmisbaar voor de biodiversiteit. Elke nacht eten ze duizenden muggen en insecten, waardoor plagen worden beperkt en de natuur in balans blijft. Tegelijkertijd zijn ze kwetsbaar: vleermuizen krijgen slechts één jong per jaar en hebben maar enkele vaste verblijfplaatsen, zoals spouwmuren of onder dakpannen. Daarom zijn ze wettelijk beschermd.

Bij isolatie of verbouwing van woningen kan hun leefgebied verdwijnen. Zonder zorgvuldig onderzoek lopen bewoners het risico dat werkzaamheden stilgelegd moeten worden. Dankzij dit gemeentelijke vleermuizenonderzoek hoeft iedere inwoner straks niet meer zelf een kostbaar en tijdrovend onderzoek te laten uitvoeren.

Hoe werkt het onderzoek?
Het bureau Nationaal Soorten Management (NSM) voert het onderzoek uit. Komende week hangen ecologen door de hele gemeente kleine sensorkastjes aan lantaarnpalen. Deze registreren uitsluitend de ultrasone geluiden die vleermuizen maken – geluiden die mensen niet kunnen horen. Er worden géén camera’s gebruikt of gesprekken opgenomen.

Daarnaast zijn ecologen ’s avonds en ’s nachts in de verschillende wijken in Landgraaf aanwezig om waarnemingen te doen. Zij zijn herkenbaar aan hun kleding en dragen een legitimatiebrief van de gemeente bij zich.

De verzamelde gegevens worden gebruikt om vliegroutes, verblijfplaatsen en voedselgebieden van vleermuizen in kaart te brengen.

Soortenmanagementplan: sneller verduurzamen
De resultaten van het onderzoek vormen de basis voor een Soortenmanagementplan (SMP). In dit plan staat beschreven hoe beschermde soorten, zoals vleermuizen, huismussen en gierzwaluwen, in Landgraaf beschermd kunnen worden. Met dit plan kan de gemeente bij de provincie een gebiedsgerichte vergunning aanvragen. dankzij deze vergunning hoeven inwoners niet zelf een onderzoek te laten uitvoeren, wat tijd en geld bespaart. zo kunnen zij eenvoudig snel hun woning gaan isoleren of verbouwen.

Samen voor natuur én duurzaamheid

Wethouder Freed Janssen: “We willen verduurzaming in Landgraaf stimuleren, maar wél op een manier die de natuur respecteert. Dit onderzoek helpt ons beide doelen te combineren: vleermuizen behouden hun leefgebied en inwoners kunnen eenvoudiger hun huizen energiezuiniger maken.”

In een later stadium wordt het onderzoek herhaald en volgt aanvullend onderzoek naar huismussen en gierzwaluwen.

Meer informatie
Inwoners die vragen hebben of meer willen weten, kunnen terecht op Natuurvriendelijk isoleren | Gemeente Landgraaf

22/09/2025

Avondrood boven Landgraaf. Mooi weer aan boord ?

22/09/2025

IVN WormdalkidsIVN Wormdalkids Bodemdierendag kabouterpad; zondag 28 september in Landgraaf

Wist je dat kabouters héél nieuwsgierig zijn? Ze hebben de IVN Wormdalkids gevraagd om hen te helpen op zoek te gaan naar de ‘Tiny ten’ in het Rimburgerbos. De meeste bodemdieren zijn klein, maar doen grootse dingen voor de natuur.

Op zondag 28 september zijn jonge kinderen met hun (groot)ouders welkom om in het natuurbelevingsgebied d'r Slieënberg en het Rimburgerbos kabouters en bodemdiertjes te zoeken. Het kabouterpad is geschikt voor kindjes van 2-7 jaar. Je wandelt als gezin in een dik uur 1,5 kilometer door het bos van kabouter naar kabouter. Al spelend leer je onderweg van alles over de natuur én natuurlijk over het leven in de bodem. De route is wat avontuurlijk voor kinderwagens, maar het kan.
Regent het dan halen we de natuur naar binnen en zijn jullie tóch ook welkom!

Je kunt starten tussen 10 en 12 uur vanaf het verenigingslokaal van IVN Ubach over Worms, aan het eind van de Maastrichterweg, 6374 RA Landgraaf

Om voldoende kabouterkoekjes en drankjes te hebben vinden we het fijn als je even laat weten met hoeveel kindjes je komt voor 26 september. Stuur een mailtje naar
[email protected] of app met Jean 06-21921663.

Deelname aan dit kabouterpad is gratis maar je mag natuurlijk een donatie doen.

Ben je verhinderd? Ga dan zelf tussen 26 september en 8 oktober eropuit en doe mee met de bodemdierendagen! Ontdek welke 'Tiny Ten' bij jou in de buurt de bodem gezond houden, en hoe gezond dat precies is. Geef je waarneming online door, kijk wat het cijfer voor de biodiversiteit is en wat er verder al gevonden is. Zo help je wetenschappers mee om overal de bodem te onderzoeken. Op www.bodemdierendagen.nl kun je een zoekkaart downloaden en je meetresultaten doorgeven.

De Bodemdierendagen zijn een initiatief van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en Wageningen University en worden mede mogelijk gemaakt door IVN Natuureducatie.
Foto

Ga jij ook op bodemdierensafari? Er gaan dit jaar weer duizenden mensen in het hele land op zoek naar bodemdieren!Dichtbij huis is er een vergeten jungle vol dieren. Kleine dieren, maar onmisbaar voor een gezonde bodem en dus voor ons. Zoek mee en ontdek wie er onder jouw voeten leven− sinds kort ...

22/09/2025

Hoop, zorg en verbinding: een nieuw kunstwerk voor Don Bosco in Lauradorp

De gemeente Landgraaf heeft een oproep gedaan aan kunstenaars om een nieuw kunstwerk te ontwerpen dat hoop, zorg en verbinding uitstraalt. De aanleiding? Een eerbetoon aan Don Bosco, de Italiaanse priester en pedagoog die zich in de 19e eeuw onvermoeibaar inzette voor kansarme jongeren. Maar waarom juist in Lauradorp?

Don Bosco: priester, pedagoog, pionier.
Giovanni Bosco, beter bekend als Don Bosco, werd in 1841 tot priester gewijd in Turijn. In een tijd waarin jongeren in de achterbuurten van de stad opgroeiden in armoede en moreel verval, richtte hij een oratorium op: een plek voor dialoog, godsdienstonderwijs en ontspanning. Zijn aanpak was revolutionair: opvoeding gebaseerd op liefde, vertrouwen en positieve motivatie. In 1859 stichtte hij de Congregatie van de Salesianen, een religieuze orde die zich wereldwijd zou inzetten voor jongeren.

Lauradorp: een mijnwerkerswijk met een missie
Het verhaal van Don Bosco raakte ook Limburg. In 1925 bezocht dr. Henri Poels, aalmoezenier van sociale werken in de Mijnstreek, Turijn en maakte kennis met het werk van de Salesianen. Hij zag in hen de ideale geestelijke verzorgers voor de nieuwe mijnwerkerskolonie die ontstond in Ubach over Worms: Lauradorp.

In 1928 vestigde pater Johan Fischer zich namens de Salesianen in Lauradorp. Hij gaf vorm aan het parochie- en jeugdwerk, gesteund door het patronaat dat Laura & Vereeniging had laten bouwen. In 1930 werd het rectoraat Lauradorp officieel opgericht, en in 1934 werd de parochiekerk ingewijd: de H.H. Theresia en Don Bosco.

Kerk als symbool van zorg en gemeenschap.
De kerk, ontworpen door ingenieur Jan Beersma, werd het hart van Lauradorp. De keuze om Don Bosco als tweede patroonheilige toe te voegen aan Theresia van Lisieux was geen toeval. Zijn pedagogische nalatenschap paste perfect bij de sociale en spirituele noden van het jonge mijnwerkersdorp.

Een kunstwerk als brug tussen verleden en toekomst.
Met een nieuwe kunstwerk wil Landgraaf de nalatenschap van Don Bosco en de Salesianen in Lauradorp zichtbaar en voelbaar maken. Het moet niet alleen herinneren aan het verleden, maar ook inspireren voor de toekomst: een symbool van hoop voor jongeren, zorg voor elkaar en verbinding tussen generaties.

Kunstenaars worden uitgedaagd om deze rijke geschiedenis te vertalen naar een eigentijdse expressie. Een eerbetoon aan een man die geloofde in de kracht van jongeren en aan een wijk die zijn idealen tot leven bracht.