Bionieuws

Bionieuws is het tweewekelijks verschijnend vakblad voor biologen. Zie www.bionieuws.nl. Bionieuws is het tweewekelijks verschijnend nieuwsblad voor biologen.

24/07/2025

Ook dit jaar zwermen veel toeristen weer naar exotische locaties, zoals het helblauwe Titicacameer op de grens van Peru en Bolivia. Dit is ook de verblijfplaats van de bijzondere Titicaca- of scrotumkikker, die daar een volledig aquatisch en bedreigd bestaan leidt. Niet eenvoudig te spotten, maar liefhebbers met vliegschaamte of tijdgebrek kunnen ook hun hart ophalen in Praag, Berlijn, Wenen of zelfs DierenPark Amersfoort of Ouwehands Dierenpark Rhenen.

Een van de Titicaca-kikkers die in leven wordt gehouden in een kweekprogramma van Dierenpark Amersfoort. Foto: Dierenpark Amersfoort.

19/07/2025

Dit weekend (vanaf 20 juli) gaat de Internationale Biologie Olympiade van start in de Filippijnen (Quezon City Government). Vier winnaars van de 35ste editie van de Nederlandse Biologie Olympiade (NBO) nemen hieraan deel: winnaar 16-jarige vwo-4-leerling Ruben Winter (16, vwo-4, Stedelijk Gymnasium Leiden), Marijn Vrolijk (17, vwo-6, Het Goese Lyceum, Goes), Marieke Stolwijk (16, vwo-6, Johan van Oldenbarnevelt Gymnasium, Amersfoort) en Lou Wouters (17, vwo-5, Augustinianum, Eindhoven). Bionieuws bezocht in juni de NBO-finale bij Wageningen University & Research, waar de scholieren zich voorbereiden in een mix van strijd, trainen, samenwerken en kennismaken met gelijkgestemden. ‘Winnen is een bijzaak.’ https://www.facebook.com/biologieolympiade

Finalisten van de Biologie Olympiade verdringen zich rond de transgene slaplantjes van moleculair bioloog Anneke Horstman (midden, blauwe jas), verder van links naar rechts: Marieke Stolwijk, Jara Diemel, Ruben Winter (winnaar, half-verscholen), Davyd Prodaievych en Bas Westerbeek. Foto: Moebius

18/07/2025

Na bijna twee jaar bereikt de Darwin200-expeditie haar eindbestemming. Op zaterdag 19 juli arriveert het Nederlandse Tall Ship Oosterschelde havenstad Falmouth in Cornwall en heeft dan in twee jaar 32 etappes afgelegd. Die stonden in het teken van (veranderingen in) de staat van natuur en milieu, sinds oerbioloog Charles Darwin van 1832 tot 1836 zijn wereldreis met de Beagle maakte. De Oosterschelde heeft ongeveer dezelfde afstand (80 duizend kilometer) via een iets andere route afgelegd en gaat nog voor anker in Londen (26-29 juli), maakt op 1 augustus een feestelijke intocht in thuishaven Rotterdam en neemt daarna deel aan de extra memorabele 10de editie van SAIL AMSTERDAM (20-24 augustus). Hiermee komt ook een einde aan de serie die vakblad Bionieuws schreef over wetenswaardigheden van de etappeplaatsen die Darwin en Darwin200 (https://www.facebook.com/darwin2002021) aandeden.

'Na een relatief korte overtocht, maar met zeer zwaar weer, kwamen we voor anker te liggen in Falmouth. Tot mijn verbazing en schaamte moet ik bekennen dat de eerste aanblik van de Engelse kust me niet warmer maakte dan wanneer het een ellendige Portugese nederzetting was geweest’, schrijft Darwin...

12/07/2025

Pijlinktvissen veroverden hun plek in het mariene ecosysteem lang voordat hun gepantserde verwanten – ammonieten – na de meteorietinslag het wereldtoneel verlieten. Dit ontdekten Japanse onderzoekers van de Hokkaido University in Sapporo en Synchrotron Radiation Research Institute in Sayo door met nieuwe digitale technieken honderden pijlinktvisfossielen bloot te leggen.

Met het nieuwe digital fossil-mining (rechts) werden fossiele inktvissnavels zichtbaar die op gewone CT-scans verborgen blijven.

11/07/2025

Twee sleutel-enzymen verraden hoe treksprinkhanen hun ‘zwermferomoon’ in hun achterpoten maken, en hoe die productie stil te leggen is. Biochemici van de Chinese Academy of Sciences hebben de aanmaak van het feromoon in kaart gebracht en vervolgens enzymremmers geïdentificeerd die de productie ervan lamleggen. Mogelijk kan deze strategie het zware pesticidengebruik helpen terugdringen van sprinkhanenplagen, die regelmatig oogsten verwoesten in Afrika en Azië.

Een zwerm treksprinkhanen (Locusta migratoria) bij Isalo National Park op Madagascar. Foto: Ingo Arndt / NaturePL / Nature in Stock.

05/07/2025

Of mimicry werkt, hangt vooral af van wie er kijkt. Vogels prikken moeiteloos door slechte imitaties heen, terwijl ongewervelden snel misleid zijn, ontdekten onderzoekers van de University of Nottingham.

DOOR STEIJN VAN SCHIE - FOTO'S: CHRISTOPHER TAYLOR EN TOM READER (UNIVERSITY OF NOTTINGHAM) & DAVID McMAHON - 04-07-2025 - Biologie

04/07/2025

Precies een eeuw geleden liep in het slaperige stadje Dayton in Tennessee een Amerikaanse rechtszaak tussen het woord van God en dat van Darwin uit op een ongekend mediacircus. Het optreden van een strenggelovige populistische politicus en een gehaaide strafrechtadvocaat, oplopende zomerse hitte en de opkomst van de radio leverden een explosief mengsel op. Scopes Monkey Trial werd de 'rechtszaak van de eeuw' en kende ook een zeer onverwachte uitkomst. Bionieuws kijkt een eeuw terug en speurt naar lessen voor de toekomst.

DOOR GERT VAN MAANEN - FOTO'S: WILLIAM SILVERMAN, SMITHSONIAN INSTITUTION, BROWN BROTHERS, STERLING, PA, WATSON DAVIS, SMITHSONIAN INSTITUTION, IMAGESELECT, ILLUSTRATIE: ROLLIN KIRBY, 1925 - 04-07-2025 - Evolutiebiologie

02/07/2025

Hoera, ook de onuitroeibare Japanse duizendknoop en watercrassula staan eindelijk op de Europese Unielijst van te bestrijden invasieve exoten, bevestigt het Ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur 2 juli. De 26 'nieuwe' exoten worden toegevoegd aan de lijst waar nu al 86 soorten op staan. Daarnaast staan ook nog 313 exotische soorten klaar in de coulissen, zo blijkt uit horizonscans. Het VVM netwerk van milieuprofessionals hield 19 juni in Utrecht een symposium over de mogelijkheid zulke invasies (eerder) te stoppen. Bionieuws compileerde enkele inzichten over het beleid en de bestrijding van invasieve exoten.

Een meertje overdekt met watercrassula, een invasieve exoot die op 20 juni ook op de Unielijst terrecht is gekomen. Foto: Benjamin Blondel.

01/07/2025

Is leven van de grond af op te bouwen in het lab? Dat moet de komende tien jaar blijken, nu het Nederlandse onderzoeksconsortium Evolf aan de realisatie van de eerste synthetische cel ooit werkt. In het consortium participeren onderzoekers van de TU Delft, Wageningen University & Research, Amolf, Rijksuniversiteit Groningen, Radboud University, Hubrecht Institute en Vrije Universiteit Amsterdam.

Is leven van de grond af op te bouwen in het lab? Dat moet de komende tien jaar blijken, nu het Nederlandse onderzoeksconsortium Evolf aan de realisatie van de eerste synthetische cel ooit werkt.

28/06/2025

Bij mensen is het zo gepiept, maar het is lastig om fruitvliegen cocaïneverslaafd te maken. Gelukkig zijn onderzoekers van de The University of Utah hier nu eindelijk in geslaagd.

Bij mensen is het zo gepiept, maar het is lastig om fruitvliegen verslaafd aan cocaïne te maken. Gelukkig zijn onderzoekers uit Salt Lake City1 – de 'stad van de heiligen’ – hier nu toch in geslaagd (Journal of Neuroscience, 2 juni). Lastig, want sluipwespen delen wel 75 procent van hun genen...

27/06/2025

Vandaag (27 juni) neemt microbioloog John - CRISPR-Cas - van der Oost afscheid van zijn leerstoel bij Wageningen University & Research. In dit interview met Bionieuws signaleert hij dat de discussie over gevaren van genredigeren met Crispr-Cas is verstomd, maar de vraag wie er geld mee gaat verdienen leeft nog volop. Hij bepleit genredigeren ten goede te laten komen van mens, maatschappij en milieu.

Microbioloog John van der Oost: ‘We lieten als eersten zien hoe prokaryoten zich tegen virussen verdedigen door het Crispr-archief te gebruiken’.

21/06/2025

De bijna uitgestorven gewaande zuidelijke huzaaraap is in mei weer gezien. Primatologen Yvonne de Jong en Tom Butynski van WildSolutions maakten zelfs de eerste bewegende beelden van deze soort in de westelijke Serengeti. De kleurrijke meerkatten handhaven zich hiermee in de kopgroep World’s 25 Most Endangered Primates en bestaan waarschijnlijk nog maar uit zo'n honderd tot tweehonderd individuen. De Jong roept op tot bescherming: ‘Het kan toch niet zo zijn dat dit de eerstvolgende apensoort is die uitsterft in Afrika, nota bene in de iconische Serengeti.’

Vier jonge vrouwelijke zuidelijke huzaarapen in een acacia in de Serengeti. Foto: Yvonne A. de Jong & Thomas M Butynski, Wildsolutions.nl

Adres

Utrecht
3533JG

Telefoon

+31302321276

Website

http://www.bionieuws.nl/

Meldingen

Wees de eerste die het weet en laat ons u een e-mail sturen wanneer Bionieuws nieuws en promoties plaatst. Uw e-mailadres wordt niet voor andere doeleinden gebruikt en u kunt zich op elk gewenst moment afmelden.