Ang Mamamahayag

Home
Philippines
Alabel
Ang Mamamahayag

Direkta sa pinagmulan. Ang Opisyal na Pampaaralang Pahayagan ng Alabel National Science High School. 𝗣𝘂𝗻𝗼𝗻𝗴 𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁: Catherine R. Reillo/Shefern Gwyneth M.

Discorson
𝗞𝗮𝘁𝘂𝘄𝗮𝗻𝗴 𝗻𝗮 𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁: Shefern Gwyneth M. Cuaresma
𝗧𝗮𝗴𝗮𝗽𝗮𝗺𝗮𝗵𝗮𝗹𝗮𝗻𝗴 𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁: Reign I. Veruasa
𝗘𝗱𝗶𝘁𝗼𝗿 𝘀𝗮 𝗦𝗶𝗿𝗸𝘂𝗹𝗮𝘀𝘆𝗼𝗻: Alexis Coleen T. Choy

𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗘𝗱𝗶𝘁𝗼𝗿𝘆𝗮𝗹: Elyzhia De Varaz
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗕𝗮𝗹𝗶𝘁𝗮: Arabella Czarina Saga
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗟𝗮𝘁𝗵𝗮𝗹𝗮𝗶𝗻: Katherine Q. Canama
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗜𝘀𝗽𝗼𝗿𝘁𝘀: Jannah Mariz Jamili
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗔𝗴𝗵𝗮𝗺 𝗮𝘁 𝗧𝗲𝗸𝗻𝗼𝗹𝗼𝗵𝗶𝘆𝗮: Ernest John N. Gabonada

𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗦𝗶𝗻𝗶𝗻𝗴: Allyss

a Aisha Perez
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗗𝗶𝘀𝗲𝗻𝘆𝗼: Jan Peter A. Cuaresma
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝘀𝗮 𝗣𝗮𝗴𝘄𝗮𝘄𝗮𝘀𝘁𝗼 𝗮𝘁 𝗣𝗮𝗴-𝘂𝘂𝗹𝗼 𝗻𝗴 𝗕𝗮𝗹𝗶𝘁𝗮: Lindsay Biyo
𝗣𝗮𝘁𝗻𝘂𝗴𝗼𝘁 𝗻𝗴 𝗟𝗮𝗿𝗮𝘄𝗮𝗻: Vice Navarro

𝗠𝗚𝗔 𝗧𝗔𝗚𝗔𝗣𝗔𝗬𝗢:
• Gng. Aleli Dasmariñas
• G. Rolando Nerpiol, Jr.
• Gng. Glenda Daproza
• Gng. Riel Fretzie Lou Sagot

05/09/2025

𝗕𝗔𝗟𝗜𝗧𝗔 | #𝗧𝗮𝘁𝗮𝗸𝗔𝗹𝗦𝗰𝗶: 𝗔𝗡𝗦𝗛𝗦, 𝘄𝗮𝗴𝗶 𝘀𝗮 𝟮𝟲𝘁𝗵 𝗪𝗼𝗿𝗱 𝗖𝘂𝗽 𝗣𝗵𝗶𝗹𝗶𝗽𝗽𝗶𝗻𝗲𝘀

𝘛𝘢𝘨𝘢𝘺𝘵𝘢𝘺 𝘊𝘪𝘵𝘺, 𝘗𝘩𝘪𝘭𝘪𝘱𝘱𝘪𝘯𝘦𝘴—Pinatunayan ng mga delegado mula sa Alabel National Science High School (ANSHS) ang kanilang husay matapos humakot ng parangal sa 26th Word Cup Philippines na ginanap mula ika-29 hanggang ika-31 Agosto 2025. Sila ay nagwagi sa iba't ibang kategorya, na nagpapakita ng kahandaan ng paaralan para sa papalapit na Schools Press Conference (SPC).

Ang Word Cup Philippines, itinatag ng Word Cup Associated Editors Co, ay isang kompetisyon na nagbibigay ng oportunidad sa mga mag-aaral, g**o, at tagapayo ng pamahayagan na magsanay sa pagsulat at pagkuha ng litrato.

Layunin ng programang ito na mapaghandaan sila sa pamamagitan ng pagsasagawa ng 𝘴𝘪𝘮𝘶𝘭𝘢𝘵𝘦𝘥 𝘱𝘳𝘦𝘴𝘴 𝘤𝘰𝘯𝘧𝘦𝘳𝘦𝘯𝘤𝘦 at mapabuti ang kanilang kasanayan sa kategoryang sinalihan ng mga delegado.

Nagsimula ang okasyon sa pagkilala ng dalawang tagapagsalita sa araw na iyon, na pinangunahan ni Eugenio Sonny O. Calapit, Executive Director ng Word Cup Philippines.

𝗕𝗿𝗲𝗮𝗸𝗶𝗻𝗴 𝗕𝗮𝗿𝗿𝗶𝗲𝗿𝘀, 𝗪𝗿𝗶𝘁𝗶𝗻𝗴 𝗙𝘂𝘁𝘂𝗿𝗲𝘀

Ang unang tagapagsalita ay si Dr. Mary Jean P. Loreche, FPSP, OIC-Chairperson at CEO ng National Commission of Senior Citizens (NCSC) na tinalakay ang kahalagahan ng nakatatanda, hindi lamang ang mga kabataan, sa pag-unlad ng kinabukasan ng bansa.

Ani Dr. Loreche, “[Ka]pag sinabi po nating ‘breaking the barriers,’ you need the young and the old to be connected.” Ito ang naging obhetibo ng Republic Act 11350, o mas kilala bilang National Commission of Senior Citizens Act, na siyang nagbibigay karapatan sa mga matatanda na pagsilbihan ang kanilang kapakanan at interes.

𝗣𝗖𝗢’𝘀 𝗠𝗲𝘀𝘀𝗮𝗴𝗶𝗻𝗴 𝗙𝗿𝗮𝗺𝗲𝘄𝗼𝗿𝗸

Kasunod na naging tagapagsalita si Michael Lim Ubac, Undersecretary ng Integrated Presidential Messaging of the Presidential Communications Office (PCO), na bumahagi ng kaniyang karanasan at kaalaman tungkol sa impluwensiya ng agham at teknolohiya sa maayos na komunikasyon, lalo na at ngayong maunlad ang makabagong henerasyon sa larangan ng pamamahayag.

Idiniin din niya ang kahalagahan ng pagsasaad ng katotohanan at walang kinikilingang balita para sa pinagsisilbihang mamamayan. “Truth, not propaganda,” pahayag ni Ubac.

Ang paghatid ng balita ay hindi para ipagdamot ng isang indibidwal lamang, kundi para sa benepisyo ng lahat na mabigyan ng kaalaman tungkol sa kasalukuyang nangyayari sa bansa.

𝗔𝗡𝗦𝗛𝗦, 𝗡𝗮𝗴𝗽𝗮𝗸𝗶𝘁𝗮 𝗻𝗴 𝗛𝘂𝘀𝗮𝘆 𝗮𝘁 𝗚𝗮𝗹𝗶𝗻𝗴

Mula 600 na delegadong dumalo sa okasyon, nanaig ang tatlong estudyante mula Alabel National Science High School. Nakakuha ng unang gantimpala sa kategoryang Pagsulat ng Balita sina Clarence Daniel N. Cabudlay (Junior High School Level) at Diane Kristina B. Manlapig (Senior High School Level), habang ikatlong gantimpala naman ang natanggap ni Diane Grace B. Manlapig sa Science and Technology Writing (Senior High School Level).

Hindi naman nagpatalo ang mga g**ong delegado na sina Jan Carol S. Salas, na nakamit ang ikalawang gantimpala sa Science and Technology Writing (School Paper Adviser Level) at ikatlong gantimpala sa Feature Writing (School Paper Adviser Level), habang nakatanggap naman ng Honorable Mention si Riel Fretzie Lou S. Cobel sa kategoryang Pagsulat ng Agham at Teknolohiya (School Paper Adviser Level).

Bilang isa sa may pinakamaraming delegadong lumahok sa programa, ginawaran ang ANSHS ng Gold Institutional Ambassador Award.

Ang tagumpay ng mga mag-aaral ng ANSHS ay nagbigay inspirasyon sa kanilang mga kapwa mag-aaral na magsikap sa pagsasanay sa pamamahayag.

Artikulo ni Diane Kristina Manlapig
Kuha ng Word Cup Associated Editors Co.
Inanyo ni John Mart Mabasa

25/08/2025

𝗠𝗮𝗹𝗶𝗴𝗮𝘆𝗮𝗻𝗴 𝗔𝗿𝗮𝘄 𝗻𝗴 𝗺𝗴𝗮 𝗕𝗮𝘆𝗮𝗻𝗶!

Sa bawat patak ng pawis at dugong inialay ng ating mga bayani—mula kay Rizal na nagwika sa pamamagitan ng pluma, hanggang kay Bonifacio na naghawak ng espada, kay Lapu-Lapu na unang tumayo laban sa dayuhan, at kay Gabriela Silang na nagpatuloy sa laban—nakatindig ang bansang ito sa kanilang walang kapantay na tapang.

Noong 2009, nilagdaan ni dating Pangulong Gloria Macapagal-Arroyo ang Republic Act No. 9492 na nagtatakda sa pagdiriwang ng Araw ng mga Bayani sa huling Lunes ng bawat Agosto. Ipinagdiriwang ang Araw ng mga Bayani ngayong Agosto 26, 2025 bilang opisyal na holiday sa buong Pilipinas.

Ngunit hindi lamang mga pangalang nakaukit sa monumento ang ating mga bayani. Ang kanilang diwa ay nabubuhay sa mga simpleng Pilipinong araw-araw na naglilingkod: mga g**ong nagtuturo kahit kulang ang sahod, ang drayber na ligtas na naghahatid-sundo sa mga mag-aaral, ang manggagawang patuloy na nagkakayod araw-araw, at ang 𝘩𝘦𝘢𝘭𝘵𝘩 𝘸𝘰𝘳𝘬𝘦𝘳𝘴 ng bansa. Lahat sila ay bayaning walang kapa, ngunit may pusong handang magsakripisyo para sa kapwa.

Sa panahong mabilis ang pagbabago, mas naging mahalaga ang kanilang mga aral—pagmamahal sa katotohanan, pagkakaisa, at walang kondisyong paglilingkod. Ang kalayaang nakamit natin ay hindi lamang kalayaang maging malaya sa pang-aapi, kundi kalayaang maghanap at ibahagi ang katotohanan sa pamamagitan ng makatarungan at walang kinikilingang pamamahayag.

Ang tunay na paggalang sa kanila ay hindi nagtatapos sa mga seremonya. Ang tunay na pagpupugay ay ang maging bayani rin sa sariling paraan—sa tahanan, paaralan, trabaho, at komunidad. Sapagkat ang pagkabayani ay hindi sukat ng laki ng gawa, kundi ng laki ng pusong handang maglingkod. Ito ang patuloy na pagdadala ng kanilang mga prinsipyo sa aming pang-araw-araw na buhay.

Lagi't lagi para sa bayan—hindi lamang sa mga araw ng pagdiriwang, kundi sa bawat araw ng aitng buhay. Sapagkat sa bawat Pilipinong may malasakit, patuloy na nabubuhay ang diwa ng mga bayaning Pilipino.

Sa huli, ang pinakamagandang paraan upang parangalan ang ating mga bayani ay ang maging bayani rin sa ating sariling paraan—sa tahanan, sa paaralan, sa trabaho, at sa komunidad. Sapagkat ang pagkabayani ay hindi sukat ng laki ng gawa, kundi ng laki ng pusong handang maglingkod sa kapwa at sa bayan.

Ika nga ni Dr. Jose Rizal, "Ang hindi marunong lumingon sa pinanggalingan ay hindi makararating sa paroroonan."

Sa paggunita sa nakaraan, ginagabayan natin ang kinabukasan. Sa pagpapahalaga sa mga bayani ng kahapon, nagiging inspirasyon natin ang mga bayani ng bukas.

Inanyo ni John Mart Mabasa

23/08/2025

𝗡𝗚𝗔𝗬𝗢𝗡 𝗦𝗔 𝗞𝗔𝗦𝗔𝗬𝗦𝗔𝗬𝗔𝗡 | 𝗦𝗶𝗴𝗮𝘄 𝗻𝗴 𝗣𝘂𝗴𝗮𝗱 𝗟𝗮𝘄𝗶𝗱

Agosto 23, 1896 – Sa makasaysayang araw na ito, tuluyang nagdiwang ang mga bayaning Katipunero ng kanilang malawakang paghihimagsik laban sa kolonyal na pamamahala ng Espanya. Sa pamumuno ni Andres Bonifacio, ang mga dakilang kasapi ng Kataastaasan Kagalanggalangang Katipunan ng mga Anak ng Bayan (K*K) ay nagkaisa sa magubat na sitio ng Pugad Lawin, kung saan tinatayang mahigit 1,000 katipunero ang nagtipong-tipon.

Sa pamamagitan ng simbolikong pagpunit sa mga cedula—ang tanda ng pagkakaalipin sa Kastila—ipinahayag nila ang kanilang matatag na determinasyon para sa tunay na kalayaan. Hindi lamang ito simpleng pagkilos ng paghihimagsik, kundi ang pagsilang ng isang bagong kamalayan—ang diwa ng pagkakaisa at pagmamahal sa inang bayan.

Hanggang sa kasalukuyang henerasyon, ang kanilang walang-takot na dedikasyon sa kalayaan ay nananatiling buhay sa bawat puso ng Pilipino. Sa tuwing hinarap natin ang mga pagsubok bilang iisang bansa, sa bawat pagkakataong kailangan ipaglaban ang ating karapatan, narito pa rin ang inspirasyon mula sa mga bayaning ito.

Ang 𝗦𝗶𝗴𝗮𝘄 𝗻𝗴 𝗣𝘂𝗴𝗮𝗱 𝗟𝗮𝘄𝗶𝗻 ay patuloy na umuugnay sa ating mga kalooban, nagbibigay-lakas sa pagkakakilanlan, at nag-uudyok sa atin na maging karapat-dapat sa sakripisyong ginawa nila.

Sa bawat araw na lumilipas, sa bawat henerasyon na dumarating, ang kanilang mensahe ay malinaw: Ang kalayaan ay hindi lamang pribilehiyo—ito ay kayamanang nakamit sa pamamagitan ng dugo at pawis ng ating mga bayani.

𝗦𝗮 𝗺𝗴𝗮 𝗯𝗮𝘆𝗮𝗻𝗶 𝗻𝗴 𝗻𝗮𝗸𝗮𝗿𝗮𝗮𝗻, 𝗸𝗮𝘀𝗮𝗹𝘂𝗸𝘂𝘆𝗮𝗻, 𝗮𝘁 𝗵𝗶𝗻𝗮𝗵𝗮𝗿𝗮𝗽—𝗮𝗻𝗴 𝗸𝗮𝗻𝗶𝗹𝗮𝗻𝗴 𝗮𝗹𝗮𝗮𝗹𝗮 𝗮𝘆 𝗵𝗶𝗻𝗱𝗶 𝗺𝗮𝗸𝗮𝗸𝗮𝗹𝗶𝗺𝗼𝘁!

Inanyo ni John Mart Mabasa

20/08/2025

𝗣𝗮𝗴-𝗮𝗹𝗮𝗮𝗹𝗮 𝗸𝗮𝘆 𝗡𝗶𝗻𝗼𝘆 𝗔𝗾𝘂𝗶𝗻𝗼

Ngayong ika-21 ng Agosto 2025, ginugunita natin ang Ninoy Aquino Day. Ito ay isang 𝘴𝘱𝘦𝘤𝘪𝘢𝘭 𝘯𝘰𝘯-𝘸𝘰𝘳𝘬𝘪𝘯𝘨 𝘩𝘰𝘭𝘪𝘥𝘢𝘺 na nagpapaalala sa sakripisyo ng dating Senador na si Benigno "Ninoy" Aquino Jr., isang bayani na naging simbolo ng tapang at pag-asa.

Noong 1983, pinaslang si Ninoy sa Manila International Airport pagkatapos niyang bumalik sa bansa mula sa tatlong taong eksilio sa Estados Unidos. Ang kanyang kamatayan ang naging mitsa ng 1986 People Power Revolution na nagpatalsik sa diktadurya at nagbalik ng demokrasya sa Pilipinas.

Sa pamamagitan ng Republic Act No. 9256, idineklara ang Agosto 21 bilang isang pambansang araw ng paggunita. Ito ay hindi lamang para alalahanin ang isang bayani kundi para paalalahanan din tayong lahat na ang demokrasya ay isang responsibilidad na dapat nating bantayan at ipagtanggol.

Sa loob ng 42 taon, nananatiling makabuluhan ang tanong ni Ninoy: "𝘐𝘴 𝘵𝘩𝘦 𝘍𝘐𝘭𝘪𝘱𝘪𝘯𝘰 𝘸𝘰𝘳𝘵𝘩 𝘥𝘺𝘪𝘯𝘨 𝘧𝘰𝘳?" Ang kanyang buhay at kamatayan ang naging malinaw na sagot—oo, tayo ay karapat-dapat.

Inanyo ni John Mart Mabasa

18/08/2025

𝗔𝗥𝗞𝗜𝗕𝗢𝘀𝗲𝘀 𝗻𝗴 𝗔𝗹𝗦𝗰𝗶 | 𝗗𝗫𝗔𝗦 𝟵𝟭.𝟭 𝗥𝗼𝗻𝗱𝗮 𝗘𝘅𝗽𝗿𝗲𝘀𝘀 𝗕𝗮𝗹𝗶𝘁𝗮!

Sa sama-samang pagroronda, balitang hatid ay pag-asa! Balitang bago, balitang ekslusibo, balitang nagbabaga sa inyong mga radyo!

Halina't balikan natin ang mga pinakamahalagang pangyayari noong buwan ng Hulyo!

Kahit malapit na ang araw ng pagsusulit, hindi tumitigil ang aming mga radio broadcasters sa kanilang misyon na maghatid ng mga tapat, walang kinikilingan, at makabuluhang balita. Pinapatunayan nilang ang dedikasyon sa pamamahayag ay hindi nagiging hadlang sa pag-aaral.

Sa kabila ng mga hamon, ipinagmamalaki namin ang walang-sawang pagsasanay ng aming koponan para sa 𝗗𝗶𝘃𝗶𝘀𝗶𝗼𝗻 𝗦𝗰𝗵𝗼𝗼𝗹𝘀 𝗣𝗿𝗲𝘀𝘀 𝗖𝗼𝗻𝗳𝗲𝗿𝗲𝗻𝗰𝗲. Ang determinasyon at dedikasyon ng mga mamamahayag ay nagpapatunay na ang tagumpay ay bunga ng sipag at tiyaga.

Sa pamamagitan ng programang ito, nais naming magbigay-inspirasyon sa lahat ng kabataang mag-aaral—mamamahayag o hindi—na patuloy nilang linangin ang kanilang talento at panindigan ang katotohanan sa lahat ng pagkakataon.

𝗔𝗻𝗰𝗵𝗼𝗿𝘀
Almehar Sadavao
Juliana Caspillo

𝗡𝗲𝘄𝘀 𝗣𝗿𝗲𝘀𝗲𝗻𝘁𝗲𝗿𝘀
Vince Legas
Zeke Eugenio
Genigail Sucal

𝗜𝗻𝗳𝗼𝗺𝗲𝗿𝗰𝗶𝗮𝗹
Clarence Cabudlay

𝗧𝗲𝗰𝗵𝗻𝗶𝗰𝗮𝗹
Terence Cuizon

Sa lahat ng mga mamamahayag, nawa'y magdudulot ang taong ito ng masaganang tagumpay at walang-sawang sigasig!

13/08/2025

𝗠𝗔𝗜𝗞𝗟𝗜𝗡𝗚 𝗕𝗔𝗟𝗜𝗧𝗔 │ 𝗦𝗮𝗞𝗮𝗙𝗶𝗹, 𝗼𝗽𝗶𝘀𝘆𝗮𝗹 𝗻𝗮 𝗯𝗶𝗻𝘂𝗸𝘀𝗮𝗻 𝗮𝗻𝗴 𝗕𝘂𝘄𝗮𝗻 𝗻𝗴 𝗪𝗶𝗸𝗮 𝟮𝟬𝟮𝟱

Binuksan na ng Samahan ng Kabataang Filipino (SaKaFil) ang pagdiriwang ng Buwan ng Wika para sa taong 2025 sa Alabel National Science High School noong ika-4 ng Agosto, upang bigyang-halaga ang wikang Filipino sa makabagong panahon.

Ngayong taon, ipinagdiriwang sa buong Pilipinas ang Buwan ng Wika na may temang “Ang Paglinang ng Filipino at Katutubong Wika: Makasaysayan sa Pagkakaisa ng Bansa.”

Ang Buwan ng Wika ay isang taunang pagdiriwang na ginaganap tuwing buwan ng Agosto upang kilalanin at ipagdiwang ang kahalagahan ng wikang Filipino at mga katutubong wika ng bansa.

Layunin ng selebrasyong ito na mapalalim ang pag-unawa at pagmamahal ng bawat Pilipino sa sariling wika, gayundin ang pagpapatibay ng pambansang pagkakakilanlan at pagkakaisa sa kabila ng pagkakaiba-iba ng kultura at rehiyon.

Sa ganitong paraan, naipapasa sa mga susunod na henerasyon ang diwa at dangal ng wikang Filipino bilang mahalagang bahagi ng pagkatao at kasaysayan ng bansa.

Abangan ang iba’t ibang kapanapanabik na aktibidad na inihanda ng SaKaFil bilang bahagi ng pagdiriwang ng Buwan ng Wika, na layong itaguyod ang pagmamahal sa sariling wika at kultura—mabuhay ang wikang Filipino, mabuhay ang sambayanang Pilipino!

Artikulo ni Mirth Julienne Jusoy
Litratong kuha ni Diane Kristina Manlapig
Inanyo ni John Mart Mabasa

11/08/2025

𝗟𝗔𝗧𝗛𝗔𝗟𝗔𝗜𝗡 │ 𝗦𝗶𝗻𝗼 𝗱𝗶𝘁𝗼 𝗸𝘂𝗺𝗮𝗸𝗮𝗶𝗻 𝗻𝗴 𝗴𝘂𝗹𝗮𝘆? 𝗔𝗞𝗢!

𝘎𝘪𝘷𝘦 𝘮𝘦 𝘢 𝘣𝘦𝘢𝘵! 𝘚𝘪𝘯𝘰 𝘳𝘪𝘵𝘰 𝘬𝘶𝘮𝘢𝘬𝘢𝘪𝘯 𝘯𝘨 . . . 𝘨𝘶𝘭𝘢𝘺?

‘Yan ang jingle na bumulalas mula sa mga kalahok ng Nutrition Day 2025 noong Hulyo 25. Iyon ang bumulalas . . . Parang kailan lang nanibago kami sa pasukan ng klase ngunit nabalam lahat nang aking nasulyapan ang makukulay na kasuotan na prutas at gulay. Tila naging bahaghari ang kulay ng mundo ng kampus.

Kasabay ng pag-ingay ng dyipni at tunog ng tambutso ng nagkakarerang mga sasakyan sa kalsada, ako’y napabulong ng kantang “Bahay Kubo” habang sumasaliw kaming lahat na mga pasahero. Ang hirap sirain ng aking araw ngayon dahil bukod sa sariwang simoy ng hangin ay aking mamamasdan ang rarampa sa entabladong Mr. at Ms. Gulay, ang aking mga 𝘤𝘳𝘶𝘴𝘩𝘪𝘦𝘤𝘢𝘬𝘦𝘴—ay, este, kapwa mag-aaral pala!

𝗕𝗮𝗵𝗮𝘆-𝗸𝘂𝗯𝗼, 𝗸𝗮𝗵𝗶𝘁 𝗺𝘂𝗻𝘁𝗶, 𝘀𝗮 𝗡𝘂𝘁𝗿𝗶𝘀𝘆𝗼’𝘆 𝘀𝗮𝗽𝗮𝘁 𝗻𝗮
𝗔𝗻𝗴 𝗵𝗮𝗹𝗮𝗺𝗮𝗻 𝗱𝗼𝗼𝗻 𝗮𝘆 𝘀𝗮𝗿𝗶𝘄𝗮’𝘁 𝗺𝗮𝘀𝗶𝗴𝗹𝗮

Sa gitna ng sigawan at tawanan, biglang pumasok sa isip ko ang tanong na palaging naririnig ng mga kabataan: “Kumain ka na ba ng gulay?” At dahil ngayon ay Hulyo, sa simpleng salita, ngayo’y “Buwan ng Nutrisyon”—isang natatanging okasyon na ipinagdidiriwang sa buwan ng Hulyo. Ito ay taunang pagdiriwang na nakaayon sa Presidential Decree No. 491 na may layuning bigyang-kamalayan ang publiko ukol sa kahalagahan ng ating kalusugan.

Habang pinanonood namin ang mga estudyanteng suot-suot ang nagpapatatag ng ating kalusugan, naisip ko—ano nga ba ang nakukuha nating sustansya sa mga gulay na ginagaya nila? Ang dami, at puro 𝘨𝘰𝘰𝘥 𝘷𝘪𝘣𝘦𝘴 sa katawan! Tulad ng vitamins, minerals, at fibers na nagpapalakas ng ating resistensya. Kung titingnan mo ang nutrition facts label sa likod ng kinakain mo, doon mo makikita ang dami ng sustansiyang nakukuha ng iyong katawan.

𝗦𝗜𝗡𝗚𝗞𝗔𝗠𝗔𝗦𝘂𝘀𝘁𝗮𝗻𝘀𝗶𝘆𝗮 𝗻𝗮, 𝗺𝗮𝘆 𝗧𝗔𝗟𝗢𝗡𝗚-𝗹𝗮𝘀𝘁𝗶𝗻𝗴 𝗵𝗲𝗮𝗹𝘁𝗵 𝗸𝗮 𝗽𝗮

Puno ng masustansiyang pananabik ang isinagang aktibidad. Ilan sa mga programa ng MAPEH Club ay ang Chef Chef Hooray, kung saan nagpapasarapan ang mga kusinero’t kusinera sa paggawa ng maihaing masustansiya at katakam-takam na pagkain—only 𝘯𝘢𝘵𝘶𝘳𝘢𝘭 𝘴𝘸𝘦𝘦𝘵𝘯𝘦𝘴𝘴, walang artipisyal! Sa Art Gulayry naman, humanga ako sa galing ng mga mag-aaral sa paglikha ng masining na likhang-sining na nagpapakita ng tunay na diwa ng NutriMonth. At ang Pitchay Perfect? Dito napakinggan ang pinaka-𝘸𝘪𝘵𝘵𝘺 na nutrition jingle na hango sa tono ng sikat na Pitch Perfect at iba pang popular na kanta tulad ng Pretty Little Baby at Makulay ang Buhay.

Isa sa mga kalahok mula sa nabanggit na mga kumpetisyon ay ang Supreme Student Learner Government (SSLG) President na si Diane Kristina Manlapig. Ayon sa kaniya, “Bilang isang student-leader, ako'y nasiyahan na makasali sa mga kaganapan na pinamahalaan ng MAPEH Club. Hindi lang ako naging lider—ito ay nagsilbing aral na nagpatibay sa 'king commitment na maging 𝘩𝘦𝘢𝘭𝘵𝘩 𝘢𝘥𝘷𝘰𝘤𝘢𝘵𝘦 sa aming school.”

Ibinahagi rin ni G. Daniel Zabala, MT-II, ang kaniyang pambungad na mensahe patungkol sa kahalagahan ng nutrisyon, lalo na ang papel na ginagampanan ng paaralan sa kalusugan ng kabataan. “𝘗𝘳𝘰𝘮𝘰𝘵𝘦 𝘢 𝘩𝘦𝘢𝘭𝘵𝘩𝘺 𝘭𝘪𝘧𝘦𝘴𝘵𝘺𝘭𝘦. 𝘕𝘰𝘵 𝘦𝘯𝘥 𝘪𝘵. 𝘓𝘦𝘵 𝘶𝘴 𝘤𝘰𝘯𝘵𝘪𝘯𝘶𝘦 𝘵𝘰 𝘵𝘢𝘬𝘦 𝘢𝘤𝘵𝘪𝘰𝘯, 𝘵𝘰 𝘭𝘦𝘢𝘳𝘯, 𝘢𝘯𝘥 𝘵𝘰 𝘴𝘩𝘢𝘳𝘦 𝘪𝘯𝘧𝘰𝘳𝘮𝘢𝘵𝘪𝘰𝘯, 𝘴𝘰 𝘵𝘩𝘢𝘵 𝘦𝘷𝘦𝘳𝘺 𝘩𝘰𝘮𝘦 𝘢𝘯𝘥 𝘤𝘰𝘮𝘮𝘶𝘯𝘪𝘵𝘺 𝘸𝘪𝘭𝘭 𝘨𝘢𝘪𝘯 𝘦𝘯𝘰𝘶𝘨𝘩 𝘬𝘯𝘰𝘸𝘭𝘦𝘥𝘨𝘦 𝘢𝘯𝘥 𝘢𝘤𝘤𝘦𝘴𝘴 𝘵𝘰 𝘯𝘶𝘵𝘳𝘪𝘵𝘪𝘰𝘶𝘴 𝘧𝘰𝘰𝘥𝘴.”

𝗦𝗜𝗚𝗮𝗿𝗶𝗟𝘆𝗔𝘀 𝗮𝘁 𝗺𝗮𝗻𝗶,
𝘀𝗶𝘁𝗮𝘄, 𝗯𝗮𝘁𝗮𝘄, 𝘀𝗼 𝗵𝗲𝗮𝗹𝘁𝗵𝘆!

Kaya pala palaging sinasabi ni mama na 'Kumain ng malunggay!'—tama nga siya dahil ayon sa mga eksperto sa Harvard, ang pagkaing kasuotan ng aking kapwa mag-aaral na gulay at prutas ay makakapagpababa ng presyon ng dugo, makakabawas sa panganib ng sakit sa puso at stroke, makakaiwas sa ilang uri ng cancer, at makakapagpababa ng panganib sa sakit sa mata. Kung gulay at prutas ang nagbibigay ng sustansya, iba naman ang dala ng 𝘫𝘶𝘯𝘬 𝘧𝘰𝘰𝘥. Alam naman natin na ang mga pagkaing mataas sa taba, asin, o asukal, at kulang sa bitamina ay hindi maganda sa katawan. Masarap nga sa panlasa, pero kapag sobra-sobra, puro calories lang ang nakukuha at walang sustansya. Iba’t ibang pag-aaral na ang nagpapatunay na ang labis na pagkain nito ay talagang nakasasama sa ating kalusugan.

'Di maiiwasang maaakit sa tukso ng 𝘫𝘶𝘯𝘬 𝘧𝘰𝘰𝘥, lalo na kung naaamoy na natin ang malinamnam na pagkaing pritong-prito sa mantika sabayan malamig na softdrinks na pumapawi ng uhaw. Ang malutong na tunog ng bagong-luto ay nagpapakirot sa sikmura. Masarap man isipin, ngunit nakababahala para sa kalusugan. Walang masama kung kumain nito, pero ika nga: Ang sobra-sobra ay nakasasama.

Sa totoo lang, dati akong puro 𝘫𝘶𝘯𝘬 𝘧𝘰𝘰𝘥 din. Ngunit habang nanonood ako ng kulminasyon ng Nutrition Month 2025 ng ANSHS, isang malalim na karanasan ang nagtulak sa akin na mag-isip. Napagtanto kong mas masaya pala ang pakiramdam na proud ka sa kinakain mo—hindi lamang sa lasa, kundi sa mga benepisyong dulot nito sa inyong katawan at kalusugan. Kung ako ikaw, aking tangkilikin ang mas masustansiyang alternatibo sa halip na ilagay ang sariling kalusugan sa peligro. Hindi lamang ito tungkol sa pagbabago ng diyeta, ito ay tungkol sa pagmamahal sa sarili at sa paggawa ng mga desisyong magiging daan natin sa malusog na pamumuhay.

Kaya't sa susunod na marinig mo ang 'Sino dito kumakain ng gulay?'—buong pagmamalaki at sigasig niyong isigaw ang 'AKO!’ dahil alam nating lahat na mas masarap, mas makabuluhan, at mas puno ng pag-asa ang buhay na makulay at puno ng sustansya. Ang bawat kagat ay hindi lamang malinamnam na pagkain—ito ay isang hakbang patungo sa mas malusog, mas masaya, at mas makulay na kinabukasan.

Artikulo nina Diane Grace Manlapig at Paulynn Guillen
Litratrong kuha ni Alexandra Gabrielle Ladeo
Inanyo ni John Mart Mabasa

09/08/2025

𝗔𝗚𝗧𝗘𝗞 LATHALAIN │ 𝗜𝗻𝗻𝗼𝘃𝗔𝗸𝘀𝘆𝗼𝗻: 𝗧𝗮𝗹𝗶𝗻𝗼’𝘁 𝗚𝗮𝗹𝗶𝗻𝗴 𝗜𝗽𝗮𝗸𝗶𝘁𝗮, 𝘀𝗮 𝗬𝗜𝗖 𝗜𝗯𝗶𝗻𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝗮

“𝘔𝘢𝘨𝘱𝘢𝘱𝘢𝘵𝘢𝘭𝘰 𝘣𝘢 𝘢𝘯𝘨 𝘈𝘭𝘚𝘤𝘪? 𝘈𝘯𝘨 𝘢𝘮𝘪𝘯𝘨 𝘬𝘢𝘴𝘢𝘨𝘶𝘵𝘢𝘯 𝘢𝘺… 𝘩𝘪𝘯𝘥𝘪 𝘱𝘰 𝘢𝘵𝘦𝘦𝘦.”

Hindi pa tapos ang laban at lalong hinding-hindi magpapahuli ang mga henyo ng ng Alabel National Science High School! Muli na namang ipinamalas ng mga mananaliksik ng ANSHS ang kanilang angking galing sa larangan ng inobasyon at robotika. Talagang mamamangha ka at mapapasabing, “Yis galing!” sa mga pag-aaral na napapanahon at ang kanilang mga ginawang solusyon.

Bitbit ang kanilang matatalas na isipan at mga prinsipyong hangad na mapabuti ang buong mundo, umarangkada ang tatlong grupo ng mga mananaliksik para sa huling laban ng Young Innovators Challenge (YIC) 2025 laban sa 440 na grupo galing sa ibat-ibang panig ng mundo. Ang bawat grupo ay binubuo ng limang piling mag-aaral upang sumabak sa naturang kompetisyon.

Ang YIC ay isang kompetisyon na inorganisa ng Association of Science, Technology, and Innovation (ASTI). Ito ay bukas para sa mga mag-aaral sa sekondarya na may edad na 12 hanggang 17 taong gulang. Sila ay magtutulungan bilang isang koponan na binubuo ng dalawa hanggang limang mag-aaral sa paghahanap ng mga makabago at malikhaing solusyon sa mga kasalukuyang suliranin. Ito ay isang inisyatibong naglalayong mapaunlad lalo ang kasanayan ng mga kalahok sa disiplina ng pananaliksik.

𝗕𝗶𝗱𝗮𝗟𝗲𝘃𝗲𝗹𝗨𝗽: 𝗧𝗮𝘁𝗹𝗼𝗻𝗴 𝗣𝗿𝗼𝘆𝗲𝗸𝘁𝗼 𝗧𝘂𝗻𝗴𝗼 𝘀𝗮 𝗟𝗮𝗻𝗱𝗮𝘀 𝗻𝗴 𝗣𝗮𝗴𝗯𝗮𝗯𝗮𝗴𝗼

Tinalakay ng tatlong grupo ang ibat-ibang pag-aaral at gumawa rin sila ng mga robot na tutugon sa napiling hamong bibigyang-solusyon. Ang team Bunzen BurnOutZ — isa sa mga tatlong grupo ay gumawa ng pag-aaral patungkol sa Kaposi Sarcoma skin lesions para sa mga HIV patients, ang kanilang proyekto ay pinangalanang “SCANcer: Rapid Screening of Kaposi's Sarcoma Skin Lesions in HIV-positive Patients Using Image-based Machine Learning.”

Dala ng sakit na Kaposi ang mga cancer cells na maaaring mamuo sa balat at mucous membrane, ang sakit na ito ay kadalasang konektado sa mga taong may HIV at AIDS.

Gamit ang image-based learning ang SCANcer ay may potensyal na matukoy ang mga sintomas na dala ng Kaposi Sarcoma. Kung ang proyekto ay magtatagumpay, may potensyal itong mas mapadali ang proseso ng pagtukoy ng irregularity sa balat posibleng dala ng naturang sakit partikular na sa HIV patients.

Sa kabilang dako, ang team F1 (Farmula 1) ay maglulunsad ng isang pananaliksik para sa solusyon kontra sa kakulangan sa tubig at kalagayan ng lupa para sa saging at mga mais. Ang kanilang pananaliksik na: “SoilMate: An Arduino-based Innovation for Drought Resilience and Banana (Musa paradisiaca) and Corn (Zea mays) Productivity Soil Monitoring.”

Gamit ang mga sensors, ang kanilang robot — SoilMate ay may kakayahang matukoy ang kasalukuyang kalagayan ng lupa gaya ng moisture level at may abilidad na maipakita kung ang tanim ay kulang o sobra sa tubig. Ang soilmate ay ipatutupad sa mga taniman ng mais at saging na kung saan ang tamang dami ng tubig ay kinakailangan upang matiyak ang saganang ani. Matutulungan nito di lang ang mga magsasaka, kundi pati narin ang mga taong may hilig sa paghahalaman.

Hindi rin magpapahuli ang team SaLesFerMaDi, ang kanilang pananaliksik na: “EchoPath: A Lidar-based Obstacle Detection System with GPS and Audio Output Warning for the Visually Impaired.”

Ang kanilang robot na EchoPath ay may kakayahang ma detect ang mga posibleng harang gamit ang LiDar system at magbigay ng babala sa mga posibleng harang gamit ang audio output warning. Gagamitin ang kanilang EchoPath upang magbigay tulong sa mga taong may problema sa paningin, ito ay magsisilbi bilang mata gamit ang teknolohiya.

𝗥𝗼𝗯𝗼𝘁𝗶𝗸𝗮𝗻𝗴 𝗺𝗮𝘆 𝗣𝘂𝘀𝗼, 𝗣𝗿𝗶𝗻𝘀𝗶𝗽𝘆𝗼𝗻𝗴 𝗧𝗮𝘁𝗮𝗸𝗔𝗹𝘀𝗰𝗶

Ipinakita ng tatlong grupo ang prinsipyo ng pagiging mag-aaral mula ANSHS — hindi lang angking galing sa larangan ng robotika, kundi pati na rin ang pagiging mabuting mamamayan na hangad agapan ang mga problemang kinakaharap ng inang bayan. Kanilang ipinakita ang tunay na diwa ng robotika, ang paghahangad na tulungan at magbigay solusyon para ikabubuti ng lahat.

Ating bigyang suporta ang mga kapwa mananaliksik at bigyang-pagkilala ang kanilang dedikasyon at talino. Sila ay ehemplo ng mga mag-aaral na hindi lang mahusay sa agham at teknolohiya kundi may puso ring handang paglingkuran ang bayan. Ang kanilang innovaksyon ay isang testamento sa tunay na prinsipyo ng ating mahal na paaralan. Gawin natin silang modelo at ating itaguyod ang prinsipyong — matalino, magaling, at may puso.

Artikulo ni Deven Dennis Torres
Litratong kuha ni Gng. Shiela P. Butil, Ph. D.
Inanyo ni John Mart Mabasa

06/08/2025

𝗔𝗥𝗞𝗜𝗕𝗢𝘀𝗲𝘀 𝗻𝗴 𝗔𝗹𝗦𝗰𝗶 │ 𝗜𝗸𝗮-𝟮𝟵 𝗻𝗮 𝗔𝗻𝗶𝗯𝗲𝗿𝘀𝗮𝗿𝘆𝗼 𝗻𝗴 𝗔𝗹𝗮𝗯𝗲𝗹 𝗡𝗮𝘁𝗶𝗼𝗻𝗮𝗹 𝗦𝗰𝗶𝗲𝗻𝗰𝗲 𝗛𝗶𝗴𝗵 𝗦𝗰𝗵𝗼𝗼𝗹

Balikan ang makulay at 'di malilimutang pagdiriwang ng ika-29 na 𝘍𝘰𝘶𝘯𝘥𝘢𝘵𝘪𝘰𝘯 𝘋𝘢𝘺 ng Alabel National Science High School noong Hunyo 27! Mula sa masigabong AlSci-yawan hanggang sa iba pang mga patimpalak, talaga ngang nagningning ang talento ng mga estudyanteng . Tunghayan ang mga natatanging sandali sa Tutok Ngayon.

05/08/2025

𝗔𝗡𝗨𝗡𝗦𝗬𝗢 │ Malugod naming ibinabalita na narito na ang listahan ng mga estudyanteng opisyal na magiging kinatawan ng ating paaralan para sa 𝗗𝗶𝘀𝘁𝗿𝗶𝗰𝘁 𝗦𝗰𝗵𝗼𝗼𝗹𝘀 𝗣𝗿𝗲𝘀𝘀 𝗖𝗼𝗻𝗳𝗲𝗿𝗲𝗻𝗰𝗲 ngayong 𝗦𝗲𝘁𝘆𝗲𝗺𝗯𝗿𝗲 𝟮𝟬𝟮𝟱!

Para sa lahat ng nasa listahan, paghandaan na ang darating na kompetisyon! Ito ang inyong pagkakataon na ipakita ang inyong galing sa larangan ng pamamahayag. Ibigay ang buong dedikasyon at gamitin ang lahat ng inyong kakayahan.

𝗔𝗯𝗮𝗻𝗴𝗮𝗻: Ang listahan ng mga pasok sa 𝗟𝗮𝘁𝗵𝗮𝗹𝗮𝗶𝗻 at 𝗧𝗩 𝗦𝗰𝗿𝗶𝗽𝘁 𝗪𝗿𝗶𝘁𝗶𝗻𝗴 𝗮𝗻𝗱 𝗕𝗿𝗼𝗮𝗱𝗰𝗮𝘀𝘁𝗶𝗻𝗴 ay ilalabas sa susunod na anunsyo, kasabay ang karagdagang kasapi para sa 𝗣𝗮𝗴𝘀𝘂𝗹𝗮𝘁 𝗻𝗴 𝗕𝗮𝗹𝗶𝘁𝗮 𝗮𝘁 𝗘𝗱𝗶𝘁𝗼𝗿𝘆𝗮𝗹.

Nawa'y magtagumpay ang lahat ng mga mamamahayag sa darating na kompetisyon.

Para sa mga katanungan, huwag mag-atubiling makipag-ugnayan kina:

Diane Grace Manlapig │ Punong Patnugot
Kurt Lawrence Ciudad │ Katuwang na Patnugot
Althea Marisse Lamoste │ Tagapamahalang Patnugot
John Mart Mabasa │ Patnugot ng Sirkulasyon

Inanyo ni John Mart Mabasa

17/07/2025

𝗧𝗜𝗡𝗚𝗡𝗔𝗡 | 𝗣𝘂𝘀𝗼𝗻𝗴 𝗠𝗲𝗻𝘀𝗮𝗵𝗲 𝗻𝗴 𝗔𝗹𝗦𝗰𝗶 𝗖𝗼𝗺𝗺𝘂𝗻𝗶𝘁𝘆: 𝗣𝗮𝗴𝗵𝘂𝗯𝗼𝗴 𝗻𝗴 𝗦𝘂𝘀𝘂𝗻𝗼𝗱 𝗻𝗮 𝗛𝗲𝗻𝗲𝗿𝗮𝘀𝘆𝗼𝗻 𝗻𝗴 𝗺𝗴𝗮 𝗟𝗶𝗱𝗲𝗿

Si Gng. Aleli Dasmariñas, Junior High School Coordinator ng Alabel National Science High School (ANSHS-RSHSXII), ay nagbahagi ng makabuluhang payo sa mga mag-aaral na naging parte ng naganap na 𝘞𝘦𝘭𝘤𝘰𝘮𝘦 𝘵𝘰 𝘵𝘩𝘦 𝘍𝘢𝘮𝘪𝘭𝘺 tungkol sa pagiging tunay na . Ayon sa kaniya, ang bawat mag-aaral ay dapat patuloy na maghasa ng kanilang intelektwal na kapasidad habang ginagamit ang likhang-isip sa paghuhubog ng sarili bilang susunod na henerasyon ng mga lider.

"Huwag ninyong hayaang maging stagnant ang inyong intellectual capacity. Dapat ang AlSci students, habang lumalaki at nag-dedevelop kayo, patuloy ninyong i-enhance ang inyong mga skills dito sa AlSci. Matutuhan ninyo ang creativity kung paano maging isang tunay na lider. Someday, pagdating ninyo sa college, magiging proud kami sa inyo," pahayag ni Gng. Dasmariñas.

Samantala, si Junirose Comaling, kasalukuyang nasa Baitang 7 ng ANSHS, ay nagpahayag ng kanyang pasasalamat at pagmamalaki sa pagiging bahagi ng AlSci community. Para sa kaniya, ang pagtatapos bilang mag-aaral mula sa Alabel National Science High School ay isang kahanga-hangang tagumpay na dapat ipagmalaki.

"[I am] thankful... Because I am here in AlSci, I am a student of AlSci, and I will be a product of AlSci," masayang pahayag ni Comaling.

Ang mga mensaheng ito ay nagpapakita ng mataas na pamantayan at dedikasyon na inaasahan sa bawat mag-aaral ng Alabel National Science High School sa kanilang paglalakbay tungo sa akademikong tagumpay at personal na pag-unlad. Tungo sa pagiging isang .

Mga litratong kuha ni Alexandra Gabrielle Ladeo
Inanyo ni John Mart Mabasa

Address

Sarangani-Davao Del Sur Coastal Road
Alabel
9501

Website

http://issuu.com/angmamamahayag

Alerts

Be the first to know and let us send you an email when Ang Mamamahayag posts news and promotions. Your email address will not be used for any other purpose, and you can unsubscribe at any time.